دکتر سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست خبری که در حاشیه نشست تخصصی تبیین سیاستهای و راهبردهای شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دانشگاه صنعتی کرمانشاه برگزار شد به سؤالات خبرنگاران پاسخ گفت.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای این جلسه، دکتر عاملی در پاسخ به سؤال خبرنگاری پیرامون فعالیت دانشجویان در فضای مجازی گفت: فضای مجازی فضای بسیار گستردهای است، در ایران 56 میلیون کاربر اینترنت همگی بهنوعی در فضای مجازی فعال هستند و باید توجه داشت که معنای کاربر بودن با مخاطب بودن متفاوت است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در تفاوت میان کاربر و مخاطب فضای مجازی گفت: مخاطب بودن صرفا مستمع بودن است و شنونده بصورت غیر فعال صرف صدا یا صدا و سیما را دریافت می کند. اما کاربر بودن معنای کنش گر بودن و باز خورد دادن و رفتار تعاملی داشتن است. رسانه قدیم مخاطب گرا بود و رسانه جدید کاربر مبناست.
محیط مجازی، اقتصاد اینترنت را به اقتصاد پنجم جهان تبدیل کرده است
وی بابیان اینکه فضای مجازی مسیر ثابتی ندارد و مسیرش دائم در تغییر است ادامه داد: برای مثال، زمانی فعالیتهای علمی در فضای مجازی رتبه سیودوم یا سیوسوم را داشت ولی امروز فعالیتهای علمی در محیط مجازی در رده پنجتای اول است و یا فعالیتهای اقتصادی در محیط مجازی جایگاه جدی نداشت ولی امروز انتقال بسیاری از تجارتها به محیط مجازی، اقتصاد اینترنت را به اقتصاد پنجم جهان تبدیل کرده است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران در تبیین فعالیت دانشجویان در فضای مجازی گفت: دانشجویان هم ابتدا ممکن است سیر هیجانی داشته باشند، یا مثلاً بهعنوان فعال اقتصادی فعالیتی انجام دهند و یا اینکه میخواهند سلیقههای خود را بروز دهند، برای مثال وبلاگی بهعنوان کلکسیون تمبر و یا وبلاگی بهعنوان کلکسیون عکس ایجاد می شده است.
وی افزود: البته در ایران اولین وبلاگی که شکل گرفت، وبلاگ سیاسی بود و بعد تنوعهای زیادی در عرصه وبلاگ به وجود آمد و اکنون نیز شبکههای اجتماعی فعال هستند که دامنه آن به صنوف مختلف رسیده است و تنوع گستردهای از افراد در این عرصه فعالیت دارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر مسئله اخلاق در فضای مجازی خاطرنشان کرد: نکتهای که ما باید به آن توجه کنیم بحث اخلاق است، یعنی رعایت کدهای اخلاقی و کدهای مسئولیت اجتماعی در فضای رسانههای اجتماعی بسیار مهم است. رعیات اخلاق اسلامی و الهی در رسانه های اجتماعی، موجب سالم سازی محیط خواهد شد.
وی تصریح کرد: ما به دلیل امکان بینام بودن کاربران در بعضی از محیط های فضای مجازی بعضی کاربران نسبت به دیگران هتک حرمت می کنند و یا وارد حوزه خصوصی افراد می شوند و یا گروکشی و زورگویی مجازی انجام می دهند که همه آنها مصادیق تخطی از قانون و اخلاق است.
علت برخی اتفاقات در محیط مجازی فقدان قانونگذاری است
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: متأسفانه امروز در محیط مجازی این اتفاقات میافتد که علت بخشی از آن این است که در این حوزه قانونگذاری بهدرستی انجام نشده است.
دکتر عاملی در تشریح مفهوم مدیریت فضای مجازی گفت: مدیریت در فضای مجازی به معنای وجود آزادی مطلق نیست و این محیط نیز آزادی مقید به قانون را دارد و اگر کسی خارج از ضوابط و مقررات بخواهد عمل کند طبیعتاً قانون جلوی آن را میگیرد.
وی افزود: من فکر میکنم با آن استعدادی که نسل جوان ما دارد این فضا ممکن است مسیرهای پیچ در پیچی را طی کند، ولی به سمت کارهای جدی، علمی و کسبوکار خواهد رفت.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران در ادامه یادآور شد: امروز شرکتهایی که در این محیط شکلگرفته است تبدیل به شرکتهای بزرگی در فضای کشور شدهاند.
وی افزود: شرکتهای بزرگی برای ارائه خدمات در فضای مجازی شکلگرفته و این مسیری است که در حال باز شدن بوده و توسط بسیاری از همین دانشجویان ما در حال توسعه است که در حین تحصیل دانشجویی فعالیتهایی را ادامه میدهند که کاملاً هم چندرشتهای و دانش بینان است.
بسیاری از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی منشأ پیشرفت بوده است
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی دکتر سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری پیرامون جایگاه و اهمیت شورای عالی انقلاب فرهنگی در کشور گفت: در سیوشش سالی که از عمر شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال 1363 می¬گذرد، در حدود 2300 مصوبه در این شورا به تصویب رسیده است که بسیاری از این مصوبات منشأ پیشرفت و اصلاح علم و فنآوری و فرهنگ در ایران بوده است.
وی افزود: برای مثال یکی از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی سند مربوط به نخبگان است و تأسیس بنیاد ملی نخبگان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است، ضمن آنکه تأسیس معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری که امروز منشأ خدمات زیادی است و عملاً حمایت از ستادهای علم و فناوری کشور توسط این معاونت صورت گرفته است نتیجه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است. بسیاری از جوایز ملی کشور مثل جایزه مصطفی (ص)، جایزه جلال و یا اساسنامه بسیاری از نهاد های مهم علمی و فرهنگی توسط شورایعالی انقلاب فرهنگ به ثمر رسیده است.
دکتر عاملی در ادامه با اشاره به تصویب سند نقشه جامع علمی کشور گفت: سند نقشه جامع علمی کشور با 224 برنامه اقدامی که دارد و ما یکصدوبیست و سومین جلسه آن را پشت سر گذاشتهایم، جزو مصوباتی است که پیشرفت علم و فناوری کشور مدیون این سند و بسیار دیگر از مصوبات مربوطه است.
وی با اشاره به موفقیت جوانان کشور در زمینه المپیادهای جهان گفت: اگر امروز زمینه المپیادها فراهم شده و شکلگیری حضور بینالمللی دانشگاههای ما به وجود آمده و رتبههای علمی که در علم و فناوری بهدست آوردهایم زیرساخت و برنامهریزی آن مربوط به شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
تدوین برش استانی نقشه جامع علمی و سند مهندسی فرهنگی
رئیس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور گفت: هماکنون نیز در شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین برش استانی سند نقشه جامع علمی کشور و همچنین برش استانی سند مهندسی فرهنگی کشور در حال شکلگیری است که اجرایی شدن آن نیز در دست بررسی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با سؤال دیگری پیرامون میزان استفاده از ظرفیت رسانههای کشور توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: ما با رسانهها در تهران نشستی داشتیم و در آن نشست به آنها گفتم که کمیته معین رسانه¬ای را در شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل دهید و سند سیاستی که باید برای رسانهها ترسیم شود را ارائه کنید.
وی افزود: یکی از اولین جاهایی که اسناد اخلاق حرفهای در آن شکلگرفته است رسانهها بودند و بعدازآن در نظام پزشکی اخلاق حرفهای شکلگرفته است که به نظر بنده با باز شدن فضای اجتماعی از هر روز بیشتر نیازمند سند مسئولیت اجتماعی و اخلاق حرفهای رسانههای جدید هستیم.
ایدههای رسانهای را در ستاد راهبری مهندسی فرهنگی پیگیری میکنیم
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران اضافه کرد: ازاینرو اگر در سطح استانی هم این کمیتهها شکل بگیرد که ایدههای رسانهای را در ستاد راهبری مهندسی فرهنگی که زیر نظر معاون اول رئیسجمهور بوده و با حضور ایشان تشکیل میشود پیگیری کنیم، از همکاری و مشارکت رسانهها استقبال میکنیم.
مصوبه اخیر عفاف و حجاب مکمل مصوبات قبلی است
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی دکتر عاملی در ادامه در پاسخ به سؤالی در خصوص اجرای آییننامه پوشش دانشجویان در دانشگاه گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی تا الآن چهار مصوبه در خصوص عفاف و حجاب داشته است و آخرین مصوبه آن مربوط به جلسه 820 شورای عالی انقلاب فرهنگی است که مصوبه اخیر آن ناسخ مصوبات قبلی نیست بلکه مکمل مصوبات قبلی است.
وی افزود: موضوع عفاف و حجاب هم بهمنزله امر شرعی و هم امر قانونی است که بهعنوان یک امر الهی و معنوی که ناظر بر سلامت زندگی است و هم بعنوان کد لباس در فضای دانشگاهی باید به آن توجه شود و دانشگاه¬ها هم باید آن را رعایت کنند.
دکتر عاملی خاطرنشان کرد: در مصوبه اخیر جلسه 820 شورای عالی انقلاب فرهنگی، مسئولیت اجرای این مصوبه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وزارت کشور منتقل شده است و وزارت کشور مسئولیت دارد که نسبت به اجراییسازی سند حجاب و عفاف، هم در جامعه و هم در نهادهای اداری و دولتی و هم در دانشگاهها نظارت داشته باشد و گزارش سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه دهد.
بطور حتم نهادهای فرهنگی و حوزه های علمیه و دانشگاه ها برای تقویت معرفت دینی جامعه باید گام های جدی و اثر گذار بردارند تا انگیزه معرفتی نسبت به حجاب و عفاف در جامعه تقویت شود.
ضامن اجرای مصوبات شورا در دانشگاه در درجه اول رؤسای دانشگاهها هستند
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با نحوه اجرایی¬سازی مصوبه عفاف و حجاب در دانشگاه گفت: ضامن اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در محیط دانشگاه در درجه اول رؤسای محترم دانشگاهها هستند که باید به این مصوبات توجه کنند و اجرایی شدن آن را دنبال کنند.
وی افزود: ما هم بهعنوان شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبات را پیگیری میکنیم که تا چه حد اجراییسازی شده است و درعینحال باید توجه کنیم که عفاف و حجاب ضمن اینکه امر شرعی و قانونی است امر اقناعی هم هست، یعنی باید بتوانیم فرهنگ عمومی جامعه را توانمندسازی کنیم که به اهمیت و عظمت حجاب اذعان داشته باشیم.
ضوابط عفاف و حجاب فقط برای خانمها نیست
دکتر عاملی با اشاره به اهمیت سلامت اجتماعی نسل جوان تصریح کرد: واقعیت این است که ضوابط عفاف و حجاب فقط برای خانمها نیست بلکه برای آقایان هم هست و لذا در بعضی از جاها آقایان بیشتر به حجاب که مربوط به نحوه لباس پوشیدن آنهاست، نیاز دارند. از طرفی نظام حقوقی و قضائی باید جلوی مزاحمت های خیابانی نسبت به خانم را بگیرد و جلوگیری از تعرض به حریم خانم ها توسط آقایان یک رکن مهم است که حتما باید به آن حساسیت داشت.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی دکتر عاملی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری در خصوص اینترنت و سند مهندسی فرهنگی در کشور گفت: در حدود سه تا چهار دهه پیش ما وارد دوره اینترنت و تلویزیونهای ماهوارهای شدهایم و متأسفانه اولین تجارتهایی که در اینترنت شکل گرفت، تجارت فحشا و قمار بود و بهنوعی اینترنت به فاضلاب فضای اجتماعی غرب وصل شد.
امروز مصرف اول اینترنت توسعه فضای کسبوکار است
وی افزود: اما امروز مصرف اول، دیگر آن پدیده نیست و امروز مصرف اول اینترنت توسعه فضای کسبوکار است و مصارف بعدی آن نیز مربوط به حوزه علم و فناوری و ارتباطات خانوادگی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به قابلیت¬ها و امکانات موجود در بستر اینترنت گفت: اینترنت فضای زندگی ماست و ما نیازمند فضای سالم زندگی در اینترنت هستیم و ازاینرو شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا شورای عالی فضای مجازی نیازمند اقدامات نظامند و اثر گذار هستند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: ما باید هم توانمندسازی فکری در جامعه به وجود بیاوریم و هم مقرراتگذاریهای مناسب داشته باشیم و هم کدهای مسئولیت اجتماعی و اخلاق حرفهای را برای جامعه تعریف کرده سواد اینترنتی را افزایش دهیم.
وی در تبیین سواد اینترنتی گفت: سواد اینترنتی، سوادی است که از سواد اطلاعات آغاز میشود و به سواد مهارتی منتقل میشود و پسازآن به سواد قوانین و مقررات میرسد.
دکتر عاملی افزود: این سواد در سطح پنجم به سواد تحلیلی میرسد که در سواد تحلیلی فرد به سطحی از دانایی میرسد که بد و خوب را میتواند تشخیص دهد و اگر در جامعه سواد تحلیلی اتفاق بیفتد، جامعه بهتر و سالمتری خواهیم داشت.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در انتهای این نشست در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری امکان تداخل وظایف شورای انقلاب فرهنگی با وظایف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: وزارت علوم یک دستگاه مجری در نظام آموزش عالی کشور است و شورای عالی انقلاب فرهنگی یک دستگاه سیاستگذار است و ازاینرو تفکیک بین اجرا و سیاستگذاری در جریان است.