به همت سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و در آستانه میلاد حضرت رضا(ع)، آئین اختتامیه نخستین پیش‌نشست دومین همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان با حضور تولیت آستان قدس رضوی و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این مراسم گفت: پیروان ادیان مختلف باید برای حل چالش‌های بزرگ متحد شده و برای استقرار عدالت و مبارزه با ظلم با هم همفکری کنند.
دکتر سعیدرضا عاملی تصریح کرد: هشتمین امام شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در طول حیات پر برکت خود بسیاری از مباحث علمی را به ویژه از طریق گفت‌وگو و مناظره بررسی و برای جامعه تبیین کردند و ایشان با عقلانیت و گفتگو و تعامل با ادیان، بسیاری از مسائل دوران خود را حل کردند.
گفتگوی ادیان اگر با هدف حل مسائل مطرح شود می‌تواند به رفتار تبدیل شده و به حل مسائل روز منجر شود. این وجوه را می‌توان از دو مسیر توجه به سیره امام معصوم و تحلیل اندیشه و آراء امام رضا دنبال کرد و آن را به‌عنوان محملی برای تبادل آرا و اندیشه‌ها در سطح ملی و جهانی قرار داد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: به‌نظر می‌رسد امام رضا (ع) را می‌توان مرجع مهم بیان حق در مقابل باطل دانست که بازخوانی نگاه آن امام در زمان ما بحث‌های مهمی دارد از جمله تبیین مرجعیت خدای متعال و کتاب خدا، برای انتخاب مسیر درست زندگی و تقویت هم‌بستگی جهانی مبتنی بر توحیدگرایی؛ مرجعیت بخشی و احیاگری عقلانیت علم و علم‌آموزی؛ تمایز بین حق و باطل، ایمان و کفر و سبک زندگی الهی و متعالی و سبک زندگی غیر الهی.
استاد دانشگاه تهران در ادامه دلایل اهمیت موضوع در دوران حاضر به برخی دیگر از موارد اشاره کرد و گفت: استقرار عدالت فراگیر در جهان و مبارزه با تبعیض اجتماعی از مسیر جهاد و مقاومت؛ استقرار اخلاق و تأمین حقوق و کرامت انسانی؛ تقویت انسجام اجتماعی، حمایت از خانواده و مقابله و تخریب انسان؛ تبیین و رفع ابهام آفرینی نسبت به حقیقت دینی و مقابله با فتنه‌ها، تکثر و نسبیت گرائی دینی و تقویت قدرت تشخیص و حکمت اجتماعی از جمله سایر موارد است.
وی هدف از برگزاری این کنگره را توجه به مسائل جهانی ذکر کرد و گفت: گفتگوی ادیان اگر با هدف حل مسائل مطرح شود می‌تواند به رفتار تبدیل شده و به حل مسائل روز منجر شود. این وجوه را می‌توان از دو مسیر توجه به سیره امام معصوم و تحلیل اندیشه و آراء امام رضا دنبال کرد و آن را به‌عنوان محملی برای تبادل آرا و اندیشه‌ها در سطح ملی و جهانی قرار داد.
امام رضا (ع) پیوند عمیقی با آئین رسول گرامی اسلام(ص) داشته و بر تمامی مکاتب پیشین تسلط کامل داشتند ما نیز از همین منظر باید به مسائل دارای اولویت جهان بپردازیم.
دکتر عاملی افزود: اهداف کنگره حاضر را می‌توان هم‌اندیشی در خصوص راهی برای استقرار عدالت فراگیر، یافتن راهی برای از بین بردن ظلم و تبعیض اجتماعی، گردهم آوردن اندیشه‌های کانونی ذیل اندیشه‌های توحید محور و عدالت‌گستر، ایجاد مفاهمه و هم‌گرایی در خصوص مفاهیم عام که به‌طور گسترده استفاده می‌شود از جمله عدالت، حقیقت، کرامت، تبعیض و ظلم و کشمکش برشمرد.
وی با بیان اینکه حضرت رضا(ع) با تفکر جهانی به گفتگوی با ادیان می‌پرداخت، گفت: ایشان پیوند عمیقی با آئین رسول گرامی اسلام(ص) داشته و بر تمامی مکاتب پیشین تسلط کامل داشتند ما نیز از همین منظر باید به مسائل دارای اولویت جهان بپردازیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ادامه تنهایی بشر را از چالش جدی جوامع امروز دانست و افزود: بشر امروز تحت تاثیر از دست دادن بنیان خانواده، افزایش آمار طلاق و... به مرور زمان خودش را فراموش کرده است، از همین رو متاسفانه سطح بیماری‌های ناشی از افسردگی افزایش یافته است و دلیل آن نیز این است که از حقیقت دور شده‌ایم.
وی ادامه داد: ما در روزگاری زندگی می‌کنیم که روز به روز جامعه به سمت فضای مجازی پیش می‌رود و نفوذ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی عدم استقرار فکری و ایمانی را در پی دارد.
دکتر عاملی تصریح کرد: امام رضا(ع) امام عقل و تدبیر است و عقل تدبیر تامین کننده زندگی سالم، صالح و جاودانه است. عقلانیت انسان به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی کرامت برای تکامل انسان‌ها ضروری است چنانچه در قرآن انسان به تعقل و تدبر دعوت‌شده و از پیروی کورکورانه نهی شده است.
به گفته این استاد دانشگاه تهران چیزی که می‌تواند به چالش‌ها پاسخ مثبت دهد اتصال به خداوند متعال است، در حدیث سلسله الذهب که روایت طلایی است انسان اتصال به یک الگوی صالح دارد، ما نیز بنا به آموزه های دین اسلام و آیات و روایات، باید از پراکندگی به تمرکز گرایی که همان توحید الهی و ولایت است، برسیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: بر این اساس مقام امام رضا(ع) در ارتباطات بین ادیان را می‌توان به دو طریق معرفتی و کلامی و در دو سطح فردی و اجتماعی بسیار راهبردی دانست که هم‌زمان حاصل هر دو اندیشه و سیره یا علم و عمل در زندگی ایشان است .
دکتر عاملی در پایان محورهای پیشنهادی برای کنگره را برشمرد و افزود: محورهای کنگره را می توان حقیقت مشترک ادیان توحیدی، عدالت در سپهر ادیان توحیدی، مدارا و احترام به کرامت انسان، مبارزه علیه تبعیض و ظلم و نفرت ، مقاومت برای استقرار عدالت و از بین رفتن ظلم، مسائل فکری و اجتماعی جدید و امام رضا (ع) و افق‌های آینده ، برشمرد.
مقام امام رضا(ع) در ارتباطات بین ادیان را می‌توان به دو طریق معرفتی و کلامی و در دو سطح فردی و اجتماعی بسیار راهبردی دانست که هم‌زمان حاصل هر دو اندیشه و سیره یا علم و عمل در زندگی ایشان است .
در این مراسم آیت الله احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی؛ حکم انتصاب دکتر سعیدرضا عاملی به عنوان «دبیر کنگره جهانی امام رضا علیه السلام» را به ایشان اهدا کرد. در بخشی از این حکم آمده است: « امید است بعد از سه دهه از آخرین سال برگزاری این کنگره، با مرور سوابق و میراث ارزشمند باقی‌مانده از این اقدام بی‌نظیر با هماهنگی با دو دبیرخانه «امام رضا(ع) و گفت‌وگوی ادیان» در بنیاد پژوهش‌های اسلامی و «امام رضا(ع) و علوم روز» در دانشگاه بین‌المللی امام رضا ( ع) و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های علمی، پژوهشی و اجرایی آستان قدس رضوی خصوصاً سازمان علمی فرهنگی نسبت‌به طراحی و برگزاری این کنگره گران‌بها تدبیر و اقدام لازم را مبذول فرمایید»
کشیش ادی دانیال، نماینده کلیسای شرق آشوری دیگر سخنران این مراسم که با حضور نمایندگان ادیان و مذاهب مختلف در محل تالار قدس حرم مطهر رضوی برگزار شد، عنوان کرد: برگزاری همایش‌هایی از این دست اتحاد ادیان مختلف را در ایران به نمایش می‌گذارد.
وی ابراز کرد: این همایش در ادامه سلسله گفتگوهایی است که از صدر اسلام و از دوران پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) تاکنون تداوم داشته است و هدف از برگزاری این‌گونه همایش‌ها، رفع اختلافات و بهره‌مندی از فرصت گفتگو و تعامل با سایر ادیان است.
نماینده کلیسای شرق آشوری در ادامه با بیان اینکه جنگ و اختلاف ما با انسان نیست بلکه با شیطان است، گفت: خداوند متعال درهای گفتگو را به روی ما گشوده است و از همین رو ما باید با هم به گفت و شنود بپردازیم.
دکتر احد فرامرز قراملکی، رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی نیز در ادامه این نشست یکی از برکات انقلاب اسلامی را توجه جدی به موضوع گفتگوی ادیان دانست و گفت: مسئله گفتگوی ادیان در 40 سال اخیر مورد توجه جدی بوده و کشور ایران به عنوان کانون گفتگوی ادیان بشمار می‌رود.
وی تصریح کرد: امام رضا(ع) اسوه و الگوی گفتگوی روشمند با ادیان و مذاهب مختلف است، از همین رو آستان قدس رضوی بر آن شد نخستین کنگره جهانی گفتگوی ادیان را در سال 97 برگزار کند و امروز نیز شاهد برگزاری نخستین پیش نشست دومین همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان در حرم مطهر رضوی هستیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: امروز چهار نشست علمی با موضوعات «بازخوانی تجربه چهل‌ساله انقلاب اسلامی در زمینه گفتگوی ادیان»، «گفتگوی ادیان در پرتو تحلیل اندیشه‌های امامین انقلاب»، «اخلاق و روش‌شناسی گفتگوی ادیان» و «گفتگوی ادیان در سیره رضوی» در این پیش نشست برگزار شد و ما برگزاری این همایش را مرهون همکاری‌های خالصانه علمی و بی‌دریغ بسیاری از دانشمندان در سرتاسر جهان هستیم.
قراملکی با بیان اینکه تا سال 1402 که همایش اصلی برگزار خواهد شد، 30 پیش نشست علمی در ایران و سایر کشورها برگزار خواهیم کرد، ادامه داد: در مجموع 18 سخنرانی علمی با حضور اساتید و دانشمندانی از ادیان و مذاهب مختلف در 4 نشست تخصصی برگزار شد که خوشبختانه با استقبال بسیار بالای مخاطبان مواجه شد.
