آیت الله علیرضا اعرافی در آئین رونمایی از کتاب‌های نهادینه‌سازی ارزش‌ها که در سالن نشست های مؤسسه فرهنگی تربیتی توحید برگزار شد، اظهار کرد: مؤسسه توحید الگوی جدیدی را در عرصه تربیتی خلق کرده است.
وی ضمن تسلیت شهادت حضرت زهرا (س) و ایام فاطمیه، مطرح کرد: در ایام کارزار بزرگ جهان اسلام با غرب و صهیونیست‌ها قرار داریم که از خداوند می‌خواهیم نصرت خود را بر مجاهدان اسلام نازل کند.
مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به اینکه در قلمرو علوم اسلامی در حوزه تعلیم و تربیت بسیار غنی هستیم، عنوان کرد: مکتب اسلام اولا و به ذات تربیتی است و ذخایر دینی ما سرشار از معارف در عرصه تربیت هستند.
وی با بیان اینکه متأسفانه کاستی‌های بسیاری در عرصه نظر و نظرات داریم، خاطرنشان کرد: در قلمرو فلسفه، فقه و اصول، تفسیر و ... دارای تاریخ غنی هستیم ولی در مسائل تربیت، غنای کافی در تاریخ ما وجود ندارد.
آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه امروز نیازمند نظریه‌های پایه هستیم، تصریح کرد: باید تحولی در علوم پایه حوزه با رویکرد تعلیم و تربیت رخ دهد.
وی با بیان اینکه در درخت‌واره رشته‌های حوزه به قلمروهای نو و جدید در علوم اسلامی توجه شده است، یادآور شد: باید مرزهای علوم اسلامی با نگاه به قلمروهای نو و جدید با روش‌های اجتهادی و دقیق گسترش پیدا کند.
مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به اینکه غربی‌ها در این زمینه اقدامات بسیاری انجام داده‌اند، بیان کرد: برای تقابل با این اقدامات باید در حوزه کارهای جدی‌تری صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه فعالین عرصه تربیتی باید همواره به دنبال مطالعات تکمیلی باشند، ابراز کرد: نظرگرایی بدون توجه به مقام عمل یکی از آفاتی است که باید مراقب آن باشیم.
آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه این آفت موجب می‌شود طراحی‌ها به سمت امور انتزاعی برود، اظهار داشت: توجه به مقام عمل از اهمیت بسیاری برخوردار است.
وی با بیان اینکه نگاه عمقی و بنیادین از دیگر آسیب‌های این عرصه است، مطرح کرد: باید طراحی‌ها دارای نگاه عمیق و عملیاتی باشند.
مدیر حوزه‌های علمیه از اهمیت غرب‌شناسی یاد کرد و گفت: بیش از ۴۰۰ سال است که غرب نظامات مختلف علمی، فرهنگی و هنری تعریف کرده است که تمام آن‌ها دارای روح غیرالهی و مادی هستند.
وی با اشاره به اینکه امروز نیز نرم افزار گردش عالم همین فلسفه غربی است، عنوان کرد: این نرم افزار حتی در کتب درسی ما نیز وجود دارد و پالایش آن نیز کار ساده‌ای نیست.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه آشنایی با نرم افزار تمدنی غربی از اهمیت بسیاری برخوردار است، خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی گفتمانی در مقابل این نرم افزار و جهت‌گیری کلان است.
وی با اشاره به اینکه برای خلق هر تجربه جدید در عرصه تربیت اسلامی باید بعد علمی قویی داشته باشیم، تصریح کرد: در حوزه و نظامات برنامه‌ریزی حوزوی در دهه‌های اخیر نوسازی انجام شده است ولی در مواردی این نوسازی به صورت عمیق نبوده است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه متاسفانه در این مسیر برخی از محاسن و سنت‌های گذشته علمی و تربیتی تاریخ حوزه حذف شده است، یادآور شد: برخی از این سنت‌ها را می‌توان با نوسازی‌های جدید ترکیب کرد و باید نسبت به این امر توجه داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه باید دانش‌آموز و طلبه دارای انتخاب‌های آزادانه باشند، بیان کرد: راهبری مناسب در فضای آزاد موجب می‌شود استعدادها و نخبگان به صورت ویژه‌تری رشد داشته باشند.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه بخشی از این سنت‌ها حتی در دانشگاه‌های غربی نیز رواج دارد، ابراز کرد: راهبری حرکت با حس آزادی دشوار است و نیازمند صبوری است.
وی با اشاره به اینکه حس آزادی موجب افزایش حس مشارکت می‌شود، اظهار داشت: این اقدام همچنین در بزرگی شخصیت افراد نیز تاثیر بسیار زیادی دارد.
مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه باید روحیه عزت نفس و خود کنترلی در طلبه تقویت شود، مطرح کرد: حس آزادی، انتخاب‌گری، عزت نفس و مشارکت ازجمله عناصری هستند که در مسیر تربیتی از اهمیت بسیاری برخوردار هستند.
وی با اشاره به اینکه طلبه باید برنامه‌ریزی و راهبر خود باشد، عنوان کرد: البته در این مسیر اقدامات افراطی را قبول نداشته و نمی‌پذیریم.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه تربیت اسلامی به معنای تربیت اراده است، خاطرنشان کرد: نگاه کلان تمدنی به اسلام که توسط انقلاب اسلامی دنبال می‌شود نیز نیازمند کار بیش‌تری است.
وی با اشاره به اینکه جداسازی نخبگان اتفاق خوبی نیست، تصریح کرد: نخبه باید همراه جمع باشد، ولی در عین حال هوشمندانه حمایت و هدایت شود.
مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه این توجه نباید به قیمت تحقیر دیگران و غرور نخبه باشد، یادآور شد: نخبه‌ها اگر مورد توجه قرار بگیرند، می‌توانند به درجات بالایی برسند.
وی با اشاره به اینکه طی چندسال اخیر طرح‌های متعددی در حوزه تدوین شده است، بیان کرد: بخشی از این طرح‌ها مرتبط با آموزش و پرورش است.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه در ارتباط با نهادها اعتقاد ما بر این است که باید به تفاهم‌نامه، دبیرخانه و طرح‌های مشترک برسیم، ابراز کرد: این الگوی تعاملی حوزه درحال دنبال شدن است که ازجمله آن‌ها می‌توان به تفاهم‌نامه با آموزش و پرورش اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه باید نظریه کلان مؤسسه فرهنگی تربیتی توحید تدوین شود، اظهار داشت: این اتفاق دارای ارزش بسیاری است که باید هرچه زودتر رقم بخورد.
مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه نظامات تربیتی نیازمند بازکاوی و بازشناسی مستمر هستند، مطرح کرد: این موضوع موجب می‌شود با جایگاه خود آشنا شده و همواره به دنبال ارتقا باشیم.
وی با اشاره به اینکه این مؤسسه می‌تواند با بخش‌هایی از حوزه ارتباط و تعامل داشته باشد، عنوان کرد: درپی این ارتباط و تعامل می‌تواند مطالعات مشترکی را ایجاد کرد.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه طرح امین طی سال‌های اخیر جهش خوبی را داشته است، خاطرنشان کرد: انتقال تجربیات این موسسه با شورای طرح امین می‌تواند اقدامات مطلوبی را به همراه داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش درحال پوست اندازی عظیمی است، تصریح کرد: غیر از تربیت معلم، تربیت مدیر نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است که باید به آن توجه شود.