دکتر معصومه ابتکار ضمن تاکید بر اینکه موضوع خانواده همواره در قوانین جمهوری اسلامی ایران با سرمنشا نگاه قرآنی، تاکیدات مقام معظم رهبری و سیاست های اصلاحی که ایشان ابلاغ کرده اند، ماده 102 قانون برنامه ششم توسعه و در نهایت سیاست های اقتصادی ابلاغی رئیس جمهوری مورد توجه بوده، افزود: برای ارتقا و پیشرفت جامعه انسانی نیاز به خانواده سالم، شکوفا و پویا داریم.
وی در ادامه، الزامات و شرایط به وجود آمدن خانواده سالم را اینگونه برشمرد: بخشی از این شرایط خانوادگی، بخشی دیگر اقتصادی، دیگری فرهنگی و درنهایت به شرایط سبک زندگی و مهارت های افراد بازمی گردد؛ الزامات و شرایطی که باید در جامعه زیرساخت های بهینه آن فراهم شود تا خانواده ای سالم و پویا داشته باشیم.
شاخص ها، به کلی گویی در مورد خانواده پایان می دهد
معاون رئیس جمهوری با بیان اینکه تاکنون در مورد خانواده فقط به کلی گویی بسنده می شد، خاطرنشان کرد: رصد و پایش شرایط خانواده سالم و چرایی به وجود آمدن خانواده ناسالم، معاونت امور زنان را برآن داشت تا شاخص های خانواده را در نشست های تخصصی و پژوهشی مطرح کند که خوشبختانه توانستیم تمام پژوهش های حوزه خانواده را احیا و فراتحلیل کنیم. در نهایت، این شاخص ها در ستاد ملی زن و خانواده با حضور رئیس جمهوری و وزرا مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پیشنهادات اصلاحی آن مطرح شد.
ابتکار افزود: سرانجام این شاخص ها با اصلاحات صورت گرفته در مورد آن، در جلسه هفته گذشته هیات دولت تصویب و نهایی شد که امیدواریم برای سنجش، پایش و ارزیابی وضعیت خانواده ملاک عمل باشد و در سطح هر استان و شهرستان قابلیت اجرایی شدن داشته باشد.
وی هدف از اجرایی شدن این شاخص ها را، یافتن مشکلات خانواده عنوان کرد و گفت: این کار برای اجرایی شدن سند ارتقای وضعیت زنان کمک خواهد کرد و براساس این شاخص ها می توان سیاستگذاری ها را دقیق تر انجام داد.
10 محور شاخص های خانواده کدام است؟
ابتکار در مورد محورهای اصلی این شاخص ها هم تصریح کرد: سلامت، اقتصاد و معیشت، روابط و مناسبات خانوادگی و خویشاوندی، آموزش، مشاوره و اطلاع رسانی، دین و ارزش های اخلاقی، مشارکت اجتماعی خانواده، ناهنجاری ها و آسیب های خانواده، فرزندآوری و تربیت آینده فرزندان، نظام حقوقی خانواده و تشکیل خانواده از 10 محور این شاخص ها است.
وی با بیان اینکه از این ۱۰ محور، ۴۵ مولفه به دست آمده است، ادامه داد: هر کدام از این محورها، زیرمحورهایی هم دارند؛ به عنوان مثال محور سلامت به زیر محورهای سلامت جسمی، امید به زندگی، سلامت روانی، اوقات فراغت، بهداشت باروری، تغذیه و خدمات سلامت تقسیم شده است.
معاون رئیس جمهوری ادامه داد: در مرحله بعد معاونت امور زنان با همکاری مرکز آمار ایران برای هرکدام از این محورها، شناسنامه قابل محاسبه تدوین می کند که البته بخشی انجام شده و بخشی دیگر برای شناسنامه دار شدن، هنوز نیاز به مطالعات مخصوص دارد.
ابتکار ضمن تاکید بر اینکه با پایش این شاخص ها وضعیت خانوارهای هر استان از لحاظ سلامت، معیشت، مسکن و غیره به طور جداگانه مشخص می‌شود، تصریح کرد: این شناسنامه ها در دو فاز ارایه می شوند، فاز اول شاخص هایی که سریعتر قابل احصا هستند و فاز دوم شاخص هایی که زمان بیشتری برای مطالعه و بررسی دارند. اما به طور کلی می توان گفت تا 6 ماه آینده تمامی شاخص ها دارای شناسنامه خواهند بود.
ابتکار یادآور شد: در همه استان ها و مراکز، شاخص ها یکسان هستند اما برنامه ارتقا وضعیت زنان برای هر استان به صورت تفکیک شده و متناسب با اقتضائات فرهنگی همان منطقه طراحی شده است.
وی خاطرنشان کرد: این نخستین بار است که برای خانواده، شاخص تعریف می شود که با یک نگاه علمی، تخصصی، جامع و با بهره گرفتن نظرات و دیدگاه های حداکثر جامعه علمی و فرهنگی و دانشگاهی و حوزوی این کار صورت گرفته که نشان می دهد در کشور ما چقدر موضوع خانواده اهمیت دارد. امیدواریم با این روند، بتوانیم معضلات و چالش های خانواده ایرانی را به حداقل برسانیم تا خانواده در یک فضای سالم، با نشاط و امن روزگار بگذراند.