آیت‌الله علیرضا اعرافی پیش از ظهر امروز در همایش ملی «تربیت در نیروهای مسلح» که در دانشکده شهید محلاتی در قم برگزار شد، با بیان اینکه فلسفه، فقه و اخلاق هر کدام به‌عنوان پایه‌های دفاعی اسلام بر اساس منابع دینی قابل بررسی است، اظهار کرد: نیروهای مسلح باید در این سه حوزه ورود کرده و مباحث مرتبط با خود را استخراج کنند.
وی اضافه کرد: در حوزه اخلاق و نظام ارزشی تربیت در عرصه دفاع و جنگ از منظر اسلام نیازمند مطالعات گسترده‌تری هستیم و نیروهای مسلح انقلاب اسلامی باید نسبت به این موضوع ورود کنند.
مدیر حوزه‌های علمیه، خاطرنشان کرد: منابع و متون اولیه دینی اسلام در حوزه اخلاق عمومی آموزه‌های مشخصی را ارائه کرده است و بزرگان دینی نیز در این حوزه آثار و کتاب‌های مشخصی را پدید آورده‌اند، اما در روزگار معاصر اخلاق متفاوتی مطرح شده که از منظر اسلامی می‌توانیم به آن بپردازیم، اخلاقی که از آن به عنوان اخلاق حرفه‌ای یاد می‌شود.
وی با بیان اینکه اخلاق حرفه‌ای برش تخصصی بر اخلاق عمومی است، عنوان کرد: اخلاق حرفه‌ای این است که در محدوده شغل‌ها، رسالت‌ها و مأموریت‌ها ویژگی‌های اخلاقی مورد نیاز را بررسی و دنبال کنیم.
آیت الله اعرافی از اخلاق پزشکی به‌ عنوان یکی از اخلاق‌های حرفه‌ای یاد کرد و گفت: هر چند که این نام جدید است، اما مضمون آن در تاریخ اسلام وجود دارد و در تاریخ اسلام آداب تعلیم و تعلم در حوزه‌های مختلف قابل استخراج است.
وی، اخلاق را مرتبط با قواعد دیگرسازی و تربیت را معطوف به خودسازی دانست و تصریح کرد: در حوزه اخلاق و تربیت حرفه‌ای ما باید به صورت مستمر به دنبال تعالی و ارتقا باشیم.
مدیر حوزه های علمیه، عنوان کرد: برخی از عناوینی که در اخلاق عمومی وجود دارد در اخلاق حرفه‌ای مورد تاکید قرار می‌گیرد یا تضعیف می‌شود، شجاعت یک موضوع عمومی است، اما در اخلاق حرفه‌ای نیروهای مسلح از یک جایگاه ویژه برخوردار می‌شود.
وی، ادامه داد: افرادی که می خواهند نظام تربیتی اخلاقی نیروهای مسلح را استخراج و تدوین کنند باید بدانند که هم باید نظام عام اخلاقی اسلام را مورد پژوهش قرار دهند و هم باید به نظام‌های تخصصی‌تر نیز ورود کنند.
امام جمعه قم، گفت: در نظام دفاعی اسلام، فسلفه‌ها و اهداف متدرج و مقول به تشکیک داریم، یک نظامی اولیه است که اهداف مقدماتی را می‌بیند و نظام‌های والاتری داریم که اوج آن این است که یک نظام دفاعی حاکمیت ارزش‌های الهی بر جامعه و جهان می‌داند، نیروی نظامی اسلام گاهی در یک سطح نازل تنظیم می‌شود که دفاع از جان و مال افراد است اما گاهی این نیرو با عشق به حاکمیت ارزش‌های الهی در همه نظام‌های سیاسی اجتماعی جهان تشکیل می‌شود.
وی، با بیان اینکه عنصر کلیدی که به همه اجزا جان می‌دهد فرماندهی است، عنوان کرد: ویژگی نیروهای مسلح نظام اسلامی این است که از نظر تئوریک بر پایه فلسفه، فقه و اخلاق اسلامی تشکیل شده است و محور آن فرماندهی الهی است.
آیت الله اعرافی، بر لزوم شناخت درست از غرب و تمدن غربی توسط نیروهای مسلح تاکید کرد و گفت: دستاوردهایی در تمدن غربی در زندگی مادی بشر وجود داشته است اما معتقد به آن هستیم که در منظومه فکری غرب انحراف‌های فکری وجود دارد که برای بشر آینده متعالی را رقم نمی‌زند و اینکه امروز شاهد جنگ ترکیبی بسیار پیچیده علیه انقلاب اسلامی هستیم طبیعی است چراکه ریشه در نگرش به تاریخ، جهان و بشریت دارد.
وی، از دیدار اخیر خود با پاپ فرانسیس یاد کرد و گفت: 10 چالش در دنیای معاصر را با این شخصیت مطرح کردم و به منشأهای آسیب‌های موجود امروز در دنیای غرب اشاره کردم.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه، با بیان اینکه شناخت از ابعاد عمیق انقلاب اسلامی اولویت دیگری برای نیروهای مسلح است، گفت: در اخلاق حرفه‌ای نیروهای مسلح باید به دعای بیست و هفتم صحیفه سجادیه مراجعه کنیم که منظومه‌ای از تفکر دفاعی اسلام در آنجا مورد اشاره قرار گرفته است.
وی، با اشاره به اینکه منطق خداخواهی، اخلاص و فراموشی دنیا در روحانیت و نیروهای مسلح باید مورد توجه قرار گیرد، اظهار کرد: امام زین‌العابدین(ع) از خداوند متعال می‌خواهند که نیروهای مسلح به قله‌ای از معنویت برسند که همه دنیا را فراموش کنند.