جلسه آمایش اقتصادی اجتماعی استان البرز عصر روز چهارشنبه (۱۱ اسفند) به ریاست دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و با حضور رؤسای دانشکده‌ها و مدیران گروه‌های علمی مرتبط با سند آمایش اقتصادی اجتماعی استان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج برگزار شد.
دکتر طهرانچی در ابتدای این نشست، به وضعیت دانشگاه آزاد اسلامی در یک دهه گذشته اشاره کرد و گفت: وقتی به دانشگاه آزاد اسلامی آمدم، این دانشگاه با یک اتفاق مواجه شده بود، به‌طوری‌که جمعیت دانشجویی آن از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر به نزدیک یک میلیون نفر کاهش یافته بود، یعنی به طور میانگین سالی ۱۵۰ هزار نفر کاهش جمعیت دانشجویی در دانشگاه رخ داده بود و اگر همین روند طی می‌شد، خسران جدی برای دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال داشت.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: این دانشگاه در حقیقت شاهد رویگردانی مردم از آموزش‌پذیری بود. برخی معتقد بودند که کاهش جمعیت دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، در راستای کاهش جمعیت است، اما اگر دقت می‌کردند، شیب کاهش جمعیت دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی از حالت طبیعی بسیار بیشتر بود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه روند جمعیت دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی تا پیش از سال تحصیلی ۹۱ -۹۰ افزایشی بود، اظهار داشت: سال ۹۱-۹۲ برای اولین بار دانشگاه آزاد اسلامی با کاهش ۵۰ هزار دانشجو در ورودی جدید مواجه شد. مسئولان وقت دانشگاه در آن مقطع تصمیم گرفتند برای جبران کاهش جمعیت دانشجویی، تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی را افزایش دهند.
وی با بیان اینکه اگر در حل مسئله به‌صورت دقیق و آسیب‌شناسانه عمل نشود، احتمال آسیب‌های جدی وجود دارد، تصریح کرد: مدیران وقت دانشگاه آزاد اسلامی زمانی که با کاهش جمعیت دانشجویی مواجه شدند، ظرفیت مقطع کارشناسی ارشد را از یکصد هزار نفر به ۱۸۰ هزار نفر افزایش دادند و به یکباره ۸ هزار رشته محل جدید برای دانشگاه آزاد اسلامی اخذ شد. جمعیت دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد اسلامی نیز از ۱۰ هزار نفر به ۶۲ هزار نفر افزایش پیدا کرد. با این اقدامات، به ظاهر مسئله دانشگاه حل شد، اما در حقیقت این‌گونه نبود.
وی افزود: این رفتارها باعث شد تا یک فضای غیرحقیقی و نامناسب در پاسخگویی به جریان دانشگاه آزاد اسلامی شکل بگیرد. به تبع آن درآمد دانشگاه به‌صورت کاذب افزایش یافت و موجب مجموعه رفتارهای کاذب در دانشگاه شد، به طوری که در سال تحصیلی ۹۵-۹۶ یکی از اساتید دانشگاه آزاد به‌تنهایی تعداد بیش از حدی رساله و پایان‌نامه راهنمایی می‌کرد.
جمعیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی اکنون به یک رشد منطقی رسیده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اکنون جمعیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه به یک رشد منطقی رسیده است، خاطرنشان کرد: تعداد دانشجویان دکترای حرفه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۹۱-۹۰ حدود ۱۲ هزار نفر بود و اکنون در سال تحصیلی ۱۴۰۰ -۱۳۹۹، این عدد به ۱۷ هزار نفر رسیده که نشانگر یک رشد منطقی در روند افزایش دانشجوست و دانشگاه در این فضا آسیب نمی‌بیند.
دکتر طهرانچی یادآور شد: سال ۱۳۹۷ زمانی که به‌عنوان خادم مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی به سازمان مرکزی آمدم، درآمدهای دانشگاه در شیب منفی قرار گرفته بود و علیرغم اضافه شدن رشته‌ها، نیروی انسانی و افزایش حقوق، شاهد کاهش جدی درآمد بودیم؛ به طوری که ۸۹ درصد واحدها زیان‌ده بودند و بیش از ۲۰۰ واحد و مرکز دانشگاهی بین ۵ روز تا ۵ ماه نمی‌توانستند حقوق پرداخت کنند.
با همه وجود به دفاع و صیانت از اعتبار دانشگاه آزاد اسلامی برخاستیم
عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: از همان ابتدا بررسی وضعیت دانشگاه آزاد اسلامی را آغاز کرده و به این نتیجه رسیدیم که دانشگاه آزاد اسلامی به‌صورت «کلاس‌محور» طراحی شده، نه «استادمحور» و دارای فضای جزیره‌ای غیرمتصل است که موجب شده فضای بیرون دانشگاه، به دانشگاه تعدی داشته باشد. از این رو با همه وجود به دفاع و صیانت از اعتبار دانشگاه آزاد اسلامی برخاستیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه آموزش غیرکاربردی دانشگاه موجب رویگردانی مردم از آموزش‌پذیری می‌شود، گفت: خوشبختانه با تغییر ریل و اجرای سیاست‌های جدید دانشگاه از جمله توجه به آموزش کاربردی، مهارت‌آموزی دانشجویان، راه‌اندازی سراهای نوآوری، مدارس مهارتی و... رغبت مردم به دانشگاه آزاد اسلامی افزایش یافت و روند رشد منفی جمعیت دانشجویی دانشگاه متوقف و اصلاح شد.
دکتر طهرانچی انضباط آموزشی و پژوهشی مبتنی بر پلتفرم را گام دیگر دانشگاه در این دوره عنوان کرد و افزود: سامانه‌های آموزشیار و پژوهشیار باعث انضباط بخشی آموزشی، پژوهشی و مالی دانشگاه آزاد اسلامی شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با قدردانی از همراهی اعضای هیئت علمی و اساتید حق‌التدریس دانشگاه آزاد اسلامی در ایام همه‌گیری کرونا، اظهار داشت: دو سال در چنین ایامی که شاهد پاندمی ویروس کرونا بودیم و در دوره‌ای که دولت وقت، برنامه مشخصی به ویژه برای آموزش در دانشگاه‌ها و مدارس نداشت، دانشگاه آزاد اسلامی بخشنامه برگزاری غیرحضوری کلاس‌های آموزشی خود را صادر کرد و ۲۵ هزار عضو هیئت علمی و ۳۸ هزار استاد حق‌التدریس این دانشگاه پای کار آموزش مجازی آمدند و توانستیم فضای همه‌گیری ویروس کرونا را در دانشگاه مدیریت کنیم.
دانشگاه آزاد اسلامی وارد صحنه تأثیرگذاری در کشور شده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: بحمدالله اکنون دانشگاه آزاد اسلامی شرایط سخت مالی را پشت سر گذاشته و وارد صحنه تأثیرگذاری در کشور به‌عنوان دانشگاه پیشرو و دارای برنامه شده و قرار است نقش‌آفرینی کند. خودمان باید جایگاه درخور دانشگاه آزاد اسلامی را پیدا کنیم نه اینکه به ما جایگاه بدهند.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی باید اثرات بازتابی را در محیط ملی ترک کند، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی به واسطه مردمی بودن، گستردگی در کشور و دارا بودن شبکه دانشگاهی، بازتاب اقدامات خود را در جامعه زودتر از سایر دانشگاه‌ها درک می‌کند. از این رو دانشگاه آزاد اسلامی با توکل به خداوند به جایگاه اصلی خویش بازمی‌گردد.
عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر لزوم تغییر رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی از تک محوری بودن در دانش و برون دادهای علمی، خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی باید به انسان، جامعه و طبیعت داشته باشد، چراکه نیازها تغییر کرده و دانشگاه نیز باید متناسب با این تغییرات خود را متحول کند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد پل ارتباطی بین دانش و محیط بر اساس سند آمایش استان‌ها و کاربست دانش را از برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی در راستای تحقق سند تحول و تعالی برشمرد و گفت: دانشگاه تاکنون فقط به برون‌دادهای علمی توجه داشته، این در حالی است که باید تأثیرگذاری در اقتصاد، امور فرهنگی-اجتماعی و فناوری سه برون‌داد دیگر دانشگاه باشد. معتقدیم که دانشگاه آزاد اسلامی باید دانش عمومی را افزایش داده و علم آن در اقتصاد و اجتماع نمود داشته باشد و منجر به فناوری شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه این نشست دو ساعته، به تشریح سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی پرداخت و خاطرنشان کرد: تحول در نظام پژوهش و فناوری یکی از اهداف برنامه راهبردی عملیاتی دانشگاه آزاد اسلامی است که به دنبال چرخش تحول‌آفرین از «عرضه‌محوری» مقاله‌گرا و غیرهدفمند در پژوهش و تولید دانش و فناوری به «تقاضامحوری» و پاسخگویی اثربخش به نیازهای علمی، تربیتی محلی و ملی متأثر از چالش‌های آمایش به محور و تحولات سریع اجتماعی فناورانه است.
تحول در اقتصاد و مدیریت از اهداف سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی است
دکتر طهرانچی تحول در اقتصاد و مدیریت را یکی دیگر از اهداف سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد که باید مورد توجه اساسی دانشکده‌ها، مدیران گروه‌های علمی و اعضای هیئت علمی مرتبط با این حوزه قرار بگیرد.
وی افزود: تحول در اقتصاد و مدیریت باید با چرخش تحول‌آفرین از اقتصاد شهریه‌محور و مبتنی بر ارزش افزوده املاک، به پایداری اقتصادی مبتنی بر درآمدزایی از جریان یادگیری تحول‌آفرین و پژوهش و نوآوری کارآمد همراه با تعالی سازمانی و نگاه از مدیریت جزیره‌ای به مدیریت شبکه‌ای داده مبنای یکپارچه با استفاده حداکثری از سامانه سپاری محقق شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: این دانشگاه در حوزه اشتغال، به دنبال اتصال علوم حرفه‌ای شامل رشته‌های مهندسی، علوم اجتماعی، پرستاری و دامپزشکی به صنعت، بازار، سازمان‌های فرهنگی، کسب‌وکار دانش‌بنیان و نظام اداری کشور است.
دکتر طهرانچی با تأکید بر اینکه بر اساس سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه سه محور راهبردی «پرورشگر قوه عاقله و توسعه دهنده فضای انقلابی»، «سرآمد و پاسخگو» و «کارآمد و پایدار» را در قالب ۱۰ بسته کاری، اهداف و راهکنش‌ها پیگیری می‌کند، افزود: ارتقاء قابلیت حل مسئله مبتنی بر نیازهای آمایشی، افزایش درآمدها و منافع دانشگاه از فعالیت‌های پژوهشی و خدمات آزمایشگاهی، توسعه کمی و کیفی فعالیت‌ها و دستاوردهای پژوهشی، افزایش فعالیت‌ها و قابلیت‌های بین‌المللی نظام پژوهشی دانشگاه و ارتقاء نظام پژوهش تحصیلات تکمیلی با قابلیت حل مسئله از جمله این اهداف است.
وی ادامه داد: افزایش سهم پژوهش های به کاربست رسیده و فناوری‌های کاربردی تولید شده، افزایش پژوهش‌های تحصیلات تکمیلی منجر شده به نوآوری و فناوری کاربردی، افزایش فناوری‌ها و دستاوردهای پژوهشی به فروش رفته، توسعه کمی و کیفی واحدهای نوآور و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان نوپا و بالغ متشکل از دانشجویان و اعضای هیئت علمی و ارتقاء جایگاه دانشگاه در زیست‌بوم نوآوری کشور از دیگر اهدافی است که دانشگاه آزاد اسلامی دنبال می‌کند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به راهکنش‌ها اشاره و تصریح کرد: ترویج بسترسازی و تسهیل تجاری‌سازی و بازاریابی فناوری‌ها و محصولات دانش‌بنیان، ذینفع کردن مؤثر کنشگران نظام پژوهش دانشگاه به‌تناسب مشارکتشان در فرآیند تجاری‌سازی علم و هماهنگ‌سازی و تحقق زنجیره ارزش ایده تا محصول در نظام آموزش، تحقیقات و فناوری دانشگاه از جمله این راهکنش‌هاست.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان گفت: سند آمایش استان البرز باید هرچه سریع‌تر تهیه و نهایی شود تا مأموریت‌گرایی و رشته‌های استان را مشخص کنیم. کرج از شهر جوار تهران به استان البرز تبدیل شد و در فرهنگ آن نیز باید این اتفاق بیافتد. دانشگاه آزاد اسلامی باید در حل آسیب‌ها و معضلات و آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی نقش‌آفرین بوده و برای پیشرفت جامعه و صنعت برنامه داشته باشد.