جلسه 831 شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین دکتر حسن روحانی و با حضور دکتر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین رئیسی رئیس قوه قضائیه و اعضای شورا در محل نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در حاشیه این جلسه و در جمع خبرنگاران پیرامون مصوبات این جلسه اظهار داشت: دستور اصلی جلسه ارائه گزارش شورای اجتماعی کشور نسبت به مؤلفهها و شاخصهای اجتماعی کشور بود که توسط دکتر رحمانی فضلی وزیر کشور و دکتر رستم وندی رئیس سازمان اجتماعی کشور ارائه شد.
دکتر عاملی با بیان اینکه بر اساس مصوبه خرداد 1397 شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ شورای اجتماعی کشور وظیفه رصد و پایش آسیبهای اجتماعی و همچنین سایر مؤلفههای اجتماعی را عهدهدار شده است، گفت: گزارش ارائهشده حکایت از آن دارد که مجموعه سازمانهای متولی مسائل اجتماعی در کشور بهعنوان یک شبکه اجتماعی همکاریهای تنگاتنگی را پیدا کردهاند و به این نتیجه رسیدهایم که کنترل آسیبهای اجتماعی توسط مجموعه نهادهای اجتماعی و سازمانهای مردمنهاد در کشور پیرامون شاخصهای اجتماعی فعال و پویا هستند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه با اشاره به تقسیمکار ملی جامع صورت گرفته در خصوص مؤلفههای اجتماعی تصریح کرد: در خصوص آسیبهای بزرگ، مانند طلاق، اعتیاد، مصرف الکل، حاشیهنشینی، آزار کودکان و مزاحمتهایی که برای بانوان ایجاد میشود مسئولیت پذیری، تقسیمکار جدی و رسیدگی مستمر در کشور وجود دارد.
وی اضافه کرد: مرکز رصد شورای اجتماعی کشور ایجاد شده برای آسیبها (بر اساس مصوبه سال 1397)؛ دادههای ثبتی، دادههای محصول پیمایش و دادههای رصدی از فضای مجازی را بهصورت مستمر رصد و پایش کرده و گزارشهای مشخص در این زمینه تولید میشود. نگاه به شاخص های اجتماعی هم بعد ایجابی دارد و هم بعد سلبی، هم ناظر بر شاخص های مرتبط با ظرفیت های توسعه اجتماعی است و هم مربوط به آسیب های اجتماعی است.
دکتر عاملی اظهار داشت: در بعد جنبههای مثبت به افزایش پایداری خانواده از 7 سال به 9 سال، کاهش میزان طلاق در دو سال گذشته، برای اولین بار میتوان اشاره کرد که بر اساس مشاوره خانواده، 250 هزار خانواده در معرض طلاق نسبت به انصراف و نرفتن به سمت طلاق اقدام کردهاند
دکتر عاملی با اشاره به طرح جامع سامان که به مجموعهای از مؤلفهها برای توجه به زیرساختهای اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی اختصاصیافته است، گفت: در این طرح وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بعد سلامت اجتماعی، سازمان بهزیستی در حوزه پیشگیری آسیبهای اجتماعی، وزارت کشور بهعنوان نهاد حکمرانی برای مدیریت همه استانها فعال بوده و همکاریهای تنگاتنگی بین دستگاهها وجود دارد.
وی افزود: طرح نماد که ناظر بر نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان است همراه با طرح سامان که شامل اقدامات و مداخلات حوزه کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی را ساماندهی میکند مداخلات منظم و سهگانه شامل آموزش سبک زندگی سالم، ارزیابی و مداخل برای کاهش خطرات و مشاوره و حمایت اجتماعی را شامل میشود که در همه شهرهای کشور دارای خدمات موثر است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نکات مثبت و همچنین برخی نکات نگرانکننده در گزارش ارائهشده، گفت: در بعد جنبههای مثبت به افزایش پایداری خانواده از 7 سال به 9 سال، کاهش میزان طلاق در دو سال گذشته، برای اولین بار میتوان اشاره کرد که بر اساس مشاوره خانواده، 250 هزار خانواده در معرض طلاق نسبت به انصراف و نرفتن به سمت طلاق اقدام کردهاند.
دکتر عاملی اظهار داشت: در حوزه محرومیتزدای، 9 نهاد نقش آفرین یعنی ستاد اجرایی فرمان امام، کمیته امداد امام خمینی، سازمان بهزیستی، قرارگاه محرومیت زدایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، خیرین و سازمان های مردم نهاد، بنیاد مستضعان، نهادهای وابسته به وزارت کشور مثل شهرداریها و دهیاریها و سازمان امور اجتماعی و بسیج سازندگی خدمت رسانی میکنند که در مجموع 2790 میلیارد تومان در سال 1398 در این زمینه هزینه کردهاند اما در عین حال نیازمند یک برنامه جامع برای یکپارچگی برنامهها و اقدامات هستیم.
دکتر عاملی: 90 درصد کسانی که به اعتیاد کشیده میشوند دارای سطح سواد پایینی هستند و در میان افراد دارای سواد بالاتر میزان آسیبهای اجتماعی بسیار کمتر است
وی در ابعاد نگرانکننده گزارش ارائه شده به افزایش آمار خودکشی در برخی از گروههای سنی و افزایش مصرف الکل بهویژه در دوره کرونا اشاره کرد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصریح کرد: متأسفانه باور غلطی در رابطه با مصرف الکل در برخی گروهها به وجود آمد که الکل میتواند منجر به از بین بردن ویروس کرونا شود که قطعاً پژوهشهای علمی آنرا رد میکند.
دکتر عاملی همچنین با اشاره به اینکه تعداد معتادان در کشور متأسفانه به مرز دو میلیون نفر رسیده است، گفت: 90 درصد کسانی که به اعتیاد کشیده میشوند دارای سطح سواد پایینی هستند و در میان افراد دارای سواد بالاتر میزان آسیبهای اجتماعی بسیار کمتر است. در عین حال ایجاد یکی از بزرگترین شبکه های ارائه خدمات مراقبتی، درمان و کاهش آسیب در جهان طی 8 سال گذشته اتفاق افتاده و 8000 مرکز درمانی با یک و نیم میلیون مراجعه کننده پاسخگوی مسائل و مشکلات افراد معتاد بوده اند. در ایران از هر 3 معتاد یک نفر به خدمات درمانی دسترسی دارد، این در حالیست که در جهان، از هر 6 نفر، یک نفر به خدمات درمانی دسترسی دارد. در این جلسه گزارش شد که ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر در تهران از 400 نفر به 14 هزار نفر افزایش پیدا کرده و 10 مرکز بزرگ در 10 استان کشور با ظرفیت رسیدگی به 4000 نفر معتاد راه اندازی شده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد: در خصوص پیشگیری و اجتماعی کردن مبارزه با آسیبهای اجتماعی و به عبارتی افزایش دانش اجتماعی دانش آموزان طی سال های 1396 تا 1398، برنامه آموزشی برای جمعیت 5 میلیونی دانش آموزان و دانشجویان در دست اجراست.
دکتر عاملی با بیان اینکه جامعه ما با مشکل کاهش رشد جمعیت، کاهش سهم جمعیت جوان و همچنین افزایش سن ازدواج جمعیت مواجه است، افزود: واقعیت این است که عمیق نیازمند به توانمند سازی دانشی و رفتاری جامعه خصوصا اقشار در معرض آسیب های اجتماعی هستیم.
وی ادامه داد: تاکید بر این است که بتوانیم دانش اجتماعی، دانش ارتباطات بین فردی و دانش ارتباطات بین فرهنگی جامعه را ارتقا دهیم. خصوصاً نسل جوان باید از حساسیتها و نقاط خطرزای اجتماعی مطلع باشند و تحت تاثیر شکبههای اجتماعی در مسیر امتحان مواد مخدر، مصرف الکل یا ارتباطات نامشروع قرار نگیرند که بعضی از خطاها منجر به استمرار کج روی اجتماعی میشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه مهندسی اجتماعی توسط دشمنان برای افزایش آسیبهای اجتماعی در کشور دخالت جدی در افزایش این آسیبها دارد، گفت: افزایش دانش اجتماعی نیرنگهای دشمن را برای جامعه رمزگشایی میکند و منجر به این میشود که جامعه کمتر به سمت آسیبها حرکت کند.
وی افزود: در این جلسه مقرر شد با توجه به ظرفیتهای ایجاد شده برای سلامت اجتماعی و همچنین با توجه به آسیبهایی که با آن مواجه هستیم برنامه اقدام جامع و به روز شده ای تهیه و در جلسه آتی شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود تا بتوانیم در مسیر بهتری در این حوزه حرکت کنیم.
دکتر عاملی با بیان اینکه برخی آمارها در جامعه آمارهایی است که محاسبه غلطی نسب به آنها در جامعه وجود دارد گفت: بهعنوانمثال تعداد زندانیهای کشور 220 هزار نفر عنوان میشود که عدد صحیح و آخرین آمار 150 هزار نفر است و همچنین در تعداد پروندههای قضایی اظهار میشود که 17 میلیون پرونده قضایی در کشور وجود دارد که این ناظر بر فرایندها بوده که مثلا یک پرونده چرخش اداری پیدا می کند که هر مرحله تشکیل پرونده، یک پرونده مستقل تلقی می شده است، این درحالی است که طبق آمار رئیس محترم قوه قضائیه این عدد حدود 9 میلیون پرونده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تقویت محله گرایی برای ارائه خدمات منجر به سلامت اجتماعی و همچنین کاهش آسیبهای اجتماعی از موارد مهم دیگر مورد تأکید در جلسه بود.
دکتر عاملی در خاتمه از انتخاب 4 نفر از روسای دانشگاههای کشور در جلسه کمیته منتخب شورای عالی انقلاب فرهنگی برای انتخاب روسای دانشگاه ها خبر داد و گفت: بر این اساس دکتر حسین محبی بهعنوان رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، دکتر فرهاد ابول نژادیان بهعنوان رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدماتی بهداشتی و درمانی جندیشاپور اهواز، دکتر پیمان نامدار بهعنوان رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی قزوین و دکتر مصطفی جهانگیر برای مرکز آموزش عالی علوم پزشکی وارستگان مشهد مقدس موفق به کسب رأی اعتماد از شورای عالی انقلاب فرهنگی شدند.