دکتر حسین سلیمی روز سه شنبه در سومین کنگره بین المللی جندی شاپور که در وزارت علوم برگزار شد، اظهار داشت: مفهوم دانشگاه با تحول دانشگاهی معنی پیدا می کند؛ دانشگاه ها پدیده های مستقل اجتماعی نیستند بلکه نظام های معنایی، وجود و شیوه تاثیرگذاری آنها و علومی که درون این مراکز برمی‌خیزد به زیست جهانی بستگی دارد که از درون آن برآمده اند.
وی تاکید کرد: دانشگاه ها محصول بستر اجتماعی و تاریخی هستند که در آن نقش آفرینی می کنند. دانشگاه مدرن که امروزه ما نمونه هایی از آن را در دنیا داریم و به نوعی ساختار دانشگاه های امروز را در جهان تشکیل می دهند، محصول دوران تاریخی مدرنیزم است. دورانی که عطش تسلط بر طبیعت و جامعه حتی تسلط بر موجودیت انسانی در آن شدت گرفته است.
به گفته رییس دانشگاه علامه طباطبایی، انسان در این دوره توانایی های مختلفی پیدا کرد و در عرصه های گوناگون طبیعت مسلط شد. به نوعی زیست اجتماعی و تاریخی خود را دگرگون کرد اما محصول دانشگاه این دوره فقط توسعه و پیشرفت نبوده است.
سلیمی تخریب طبیعت را محصول پیشرفت کنونی بشر دانست و اظهار داشت: تبدیل کردن جامعه انسانی به یک کارخانه بزرگ از جمله تبعات این پیشرفت است. کارخانه ای که گاهی بشر در آن به پیچ و مهره و چرخ دنده های صنعت بزرگ اجتماعی بدل می شود. در این دوره دانشگاه مدرن فقط صنعت را وارد زندگی بشر نکرد، بلکه زندگی انسان به صنعت تبدیل شد و جامعه انسانی گاه به یک کارخانه بزرگ که در آن همه چیز تبدیل به اشیاء می شود، مبدل شد.
وی اظهار داشت: امروز انسان دانشگاهی جدید در اندیشه و فکر بازاندیشی در خصوص بنیاد دانشگاه و دانش و ماهیت علم است و برای این بازاندیشی چند گرایش متفاوت در دنیای امروز ما وجود دارد. برخی به دنبال برانداختن و شالوده شکنی علم و دانشگاه مدرن هستند و دوران آن را پایان یافته می دانند، همچنین علم مدرن را نامشروع اعلام می کنند و دنبال برانداختن طرح دیگری هستند. برخی نیز دنبال احیای سنت ها و دانش های سنتی و جایگزینی آن به جای دانشگاه مدرن هستند.
سلیمی خاطرنشان کرد: نباید راه افراط و تفریط را در نگرش های فوق طی کنیم؛ شاید بتوانیم با استفاده از برخی نمادها و میراث تاریخی بشر به گونه ای دانشگاه جدید را بازسازی و بازپروری کنیم که هم میراث دانش مدرن را حفظ و هم از مضرات آنچه صنعت دانش و فرهنگ برای ما به ارمغان آوردند پرهیز کنیم.
به گفته رییس دانشگاه علامه طباطبایی، برای این بازاندیشی گاهی مواقع نوستالژی گذشته و یافته های تاریخی به ما کمک می کند، یکی از این نوستالژی ها دانشگاه جندی شاپور است. اگرچه تاریخ بازگشت ندارد اما تاریخ و نوستالژی های تاریخی می توانند منبع الهام برای بازاندیشی ما باشد.
وی تاکید کرد: مدل تاریخی دانشگاه جندی شاپور می تواند منبع الهام بازسازی و بازاندیشی مسیر آینده دانشگاه ها باشد. در حالی که برخی امروزه دانشگاه مدرن را نوعی از تک فرهنگ گرایی و اروپا محوری در عرصه دانش، فرهنگ و اندیشه می دانند. دانشگاهی که به نوعی محل گردآوری اندیشه های یونانی، هندی، پهلوی و گونه های دیگری از فرهنگ حتی از تمدن های چین باستان است، می تواند مرکز تعاملات فرهنگی و تمدنی قرار می گیرد که آثار جاودانه ای مثل کلیله و دمنه را می توان ارائه دهد.