دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی صبح امروز در هفتمین جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی که با حضور معاونان سازمان مرکزی و رؤسای مراکز استان‌های دانشگاه آزاد اسلامی در مجموعه حافظ برگزار شد، با تبریک ولادت باسعادت حضرت محمد (ص) و امام جعفر صادق (ع)، اظهار داشت: رقم خوردن تمدن علمی، حاصل تلاش‌های امام صادق (ع) و مدرسه چندهزار نفری ایشان بود. اگر بشر راهی پیدا کرد، راه اسلام و اهل بیت (ع) بود و دو ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع) در یک روز حامل پیامی است که اسلام ناب، اسلام اهل بیتی است و ان‌شاءالله ما به این نوع اسلام پایبند باشیم.
وی در ابتدای این نشست به اهمیت سند اسلامی شدن دانشگاه مصوب جلسه 735 شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره و تصریح کرد: این سند سال 1392 به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یکی از کنشگران نظام آموزش عالی کشور ابلاغ شد. این سند یکی از سندهای بالادستی دانشگاه آزاد اسلامی است که همه برنامه‌ریزی‌ها باید ذیل وظایف و مأموریت‌های این سند تعریف و انجام شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: سند دانشگاه اسلامی، یک سند متقن و برگرفته از بیانات معمارین انقلاب اسلامی در رابطه با اسلامی بودن دانشگاه است که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی در چهار زیرنظام «فرهنگی-تربیتی»، «آموزشی»، پژوهش و فناوری» و «مدیریتی» تنظیم و ابلاغ شد و برای هر یک از این زیرنظام‌ها مأموریت‌های ویژه‌ای در نظر گرفته شده است.
وی خاطرنشان کرد: براساس مأموریت سند دانشگاه اسلامی، آموزش عالی کشور رسالت‌های مختلفی در ابعاد فرهنگی ـ تربیتی، آموزشی، پژوهش و فناوری و مدیریتی برعهده دارد که باید آنها را به صورت نظام‌واره لحاظ کرد که «تربیت متخصصین متعهد، خلاق، متخلق، ماهر و کارآفرین»، «تولید، انتقال و انتشار علم و فناوری در خدمت نیازهای جامعه اسلامی» و «ساختاری کارآمد و اثربخش با تعامل سازنده و اثرگذار در سطوح ملی، منطقه‌ای و فراملی» مهم‌ترین آنهاست.
دکتر طهرانچی با اشاره به اهداف کلان سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها، گفت: تعمیق و نهادینه‌سازی معارف و آموزه‌های اسلامی در دانشگاه‌ها، تحقق آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی، تولید دانش تمدنی به ویژه علوم انسانی ـ اسلامی، تعمیق خردورزی و عقلانیت و تقویت روحیه آزاداندیشی و خلاقیت در دانشگاه‌ها، دستیابی دانشگاه‌ها به اقتدار علمی، فرهنگی و اقتصادی در جهان اسلام و منطقه، توسعه عدالت آموزشی با توجه به آمایش سرزمین، توسعه تعامل علمی در عرصه‌های بین‌المللی و دستیابی به مرجعیت علمی و فرهنگی در منطقه و جهان اسلام، گسترش تعامل حوزه و دانشگاه، تحقق سبک صحیح زندگی اسلامی، ارتقای مستمر و نظام مند بعد علمی، مهارتی و اخلاقی دانشگاهیان، مشارکت حداکثری دانشگاه‌ها در تمدن‌سازی نوین اسلامی و احیا و ارتقای نقش خانواده در فرآیند تعلیم و تربیت، مهم‌ترین اهداف ابلاغ این سند است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه این دانشگاه باید ساختار کارآمد و توانمند داشته باشد، اظهار داشت: در مقابل دانشگاه اسلامی، تفکر غربی وجود دارد که «جرارد دلانتی» در کتاب «دانش در چالش»، یکی از چالش‌های دانشگاه غربی را دانشگاه اسلامی می‌داند و می‌گوید این دانشگاه در مقابل فرهنگ دانشگاه غرب قرار دارد که بحث یکپارچگی نظامات شغلی و کمرنگ کردن نقش دین و خانواده را مطرح می‌کند.
وی در ادامه اظهار داشت: دانشگاه اسلامی در افق ۱۴۰۴ در راستای احیای تمدن اسلامی ـ ایرانی دارای چشم‌اندازهایی از جمله «خردورز، آزاداندیش و خلاق»، «با اعتماد به نفس علمی و ملی بالا و تأمین‌کننده استقلال علمی و خودکفایی کشور»، برخوردار از «هویت تمدن‌ساز اسلامی ـ ایرانی»، «الهام‌بخش در جهان اسلام»، «متعهد به آرمان‌های انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی»، «پرورش دهنده نخبگانی عالم، معتقد، متشرع و متخلق و مهذب» و «تجلی‌بخش الگوی سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی» در حوزه فرهنگی ـ تربیتی خواهد بود.
دکتر طهرانچی افزود: دانشگاه اسلامی در افق 1404 در حوزه آموزشی، باید «برخوردار از اساتید عالم، متدین، انقلابی، محقق و مولد علم نافع، کارامد و منطبق بر آموزه‌های دینی و وحیانی، عدالتخواه و آزاداندیش تربیت یافته در مکتب اسلام و انقلاب، مسئولیت پذیر در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با توانایی تربیت دانش آموختگانی متخصص، متعهد، خلاق و کارآفرین، تولیدکننده محتوای آموزشی منطبق بر دین، عدالت محور، معتقد به نورانیت و قدسیت علم و تکریم عالم و متعلم» باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به چشم‌انداز پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسلامی اشاره کرد و گفت: دانشگاه اسلامی مدنظر این سند، پیشتاز در عرصه «تولید و گسترش مرزهای دانش و علوم کاربردی و کارامد مبتنی بر آموزه‌های دینی و وحیانی» بوده و با «مرجعیت علمی و فرهنگی در جهان اسلام» و «پیشتاز نهضت نرم افزاری» با توانایی جذب و تربیت محققانی نوآور و توانمند در حل و تحلیل چالش‌های علمی و بین المللی و دانشمندانی برتر در عرصه‌های مورد نیاز کشور و منطقه و متعامل با حوزه خواهد بود.
وی ادامه داد: براساس چشم‌انداز مدیریتی سند دانشگاه اسلامی، مدیران دانشگاه اسلامی در افق 1404 باید افرادی «متوازن و نظام‌مند»، «عدالت‌محور و کارآمد»، «درخدمت مصالح عمومی و منافع ملی»، «کارآفرین، ارتقادهنده بعد علمی، مهارتی و اخلاقی سرمایه‌های انسانی»، «دارای شاخص و استانداردهای بومی» و «پویا و بانشاط» باشند.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در این رابطه تأکید کرد: نظام مدیریتی، تک‌بعدی نیست و رؤسای واحدها باید در امور متعدد مدیریت دانشگاه، اشراف داشته و نسبت به موضوعات تربیتی و فرهنگی دانشجویان دغدغه‌مند باشند. از رؤسای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی انتظار می‌رود سند دانشگاه اسلامی را بارها مطالعه کنند تا بتوانند در حوزه اجرا و پیگیری براساس شاخص‌های تعیین‌شده این سند و مأموریت‌ها و برنامه‌ریزی‌های ستاد دانشگاه آزاد اسلامی حرکت کنند.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه برای تحقق اهداف و برنامه‌های سند دانشگاه اسلامی در افق چشم انداز ۱۴۰۴، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت بر فرآیند اسلامی شدن دانشگاه‌ها در چهار سطح صورت می‌پذیرد، گفت: «سیاست‌گذاری، نظارت و ارزیابی در سطح کلان» و «برنامه‌ریزی و نظام اجرایی فرابخشی» در حیطه وظایف و اختیارات شورای عالی انقلاب فرهنگی است. بخش «برنامه‌ریزی، اجرا و فرهنگ‌سازی ستاد» ازجمله برنامه‌های بخش ستادی وزارتین و دانشگاه آزاد اسلامی است و رؤسای استان‌ها و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی مسئول «اجرا و پیگیری» اهداف و برنامه‌های سند دانشگاهی اسلامی هستند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه سند دانشگاه اسلامی دارای 56 راهبرد و 369 اقدام است، خاطرنشان کرد: برنامه‌های کلان دانشگاه آزاد اسلامی بر مبنای راهبردها و اقدامات سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها، طرح‌ریزی و اجرایی شده است. به عنوان نمونه دستورالعمل آراستگی و شئون فرهنگی، نظام پایش، سراهای نوآوری و... براساس این سند برنامه‌ریزی شده است.
وی با اشاره به دستورالعمل آراستگی و شئون فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: این طرح براساس راهبرد چهاردهم سند اسلامی شدن دانشگاه است که «نهادینه‌سازی فرهنگ عفاف و حجاب، ساماندهی فضای عمومی دانشگاه‌ها و حفظ شئون محیط علمی دانشگاه» را تصریح می‌کند. در ذیل این راهبرد، 14 اقدام پیش‌بینی شده که همه این موارد در تهیه دستورالعمل آراستگی و شئون فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی، مورد توجه قرار گرفته است.
دکتر طهرانچی با اشاره به برنامه‌های نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار داشت: این نهاد در دانشگاه آزاد اسلامی، علاوه بر وظایف و مأموریت‌های تعیین‌شده از سوی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، اهتمام بر اصل خانواده‌محوری و ترویج و تسهیل ازدواج دانشجویی و تبیین موازین دینی و اخلاقی ارتباط مشروع و برقراری محرمیت حسب شرایط و مقتضیات در جهت رفع نیازهای معقول و واقعی دانشجویان را نیز برعهده دارد و بر این اساس، برنامه‌های ویژه‌ای برای درس «دانش خانواده و مشاوره» دارد که در قالب تبیین اخلاق جنسی از دیدگاه اسلام و ارائه راه‌حل‌های اسلامی و اخلاقی برای روابط سالم دانشجویان در فضاهای دانشگاهی و برنامه‌ریزی برای رفع اختلاط‌های غیرضروری در محیط‌های علمی و دانشگاهی و همچنین تدوین متون درسی جهت طرح مباحث مرتبط با نیازها و مقتضیات زندگی مشترک و اصلاح و بازنگری متون مغایر با آن اقدام خواهد کرد.
اجرای طرح براساس راهبردهای نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسلامی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه، اجرای طرح پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای (پایش) را براساس یکی از راهبردهای نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسلامی، عنوان کرد و افزود: براساس راهبرد پنجم نظام پژوهش و فناوری، «ساماندهی نظام موضوعات پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و فرآیند راهنمایی کارامد جهت رفع نیازهای مادی و معنوی جامعه اسلامی با تأکید بر پیوستگی آموزش و پژوهش» در دانشگاه آزاد اسلامی برنامه‌ریزی و اجرا شده است.
وی افزود: براساس طرح پایش، تمامی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی موظفند در یک فرآیند یک‌ساله صددرصد پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی این دانشگاه را در قالب طرح پایش ارائه دهند.
دکتر طهرانچی با اشاره به تغییر ساختار ستادی دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: ایجاد معاونت‌های موضوعی در ساختار جدید دانشگاه، براساس راهبردها و اقدامات سند دانشگاه اسلامی است که بر این اساس «معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری» با هدف عبور از مرزهای دانش، توسعه کارآفرینی علمی و تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی، تشکیل شد.
توجه به افزایش روحیه نشاط، امید و پویایی در دانشگاهیان
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به راهبردها و اقدامات تعیین‌شده در نظام مدیریتی سند دانشگاه اسلامی، خاطرنشان کرد: براساس این سند؛ تعادل هدفمند در طراحی و برنامه‌ریزی و طرح جامع دانشگاه با تأکید بر بُعد فرهنگی و تربیتی باید مورد توجه مدیران دانشگاه آزاد اسلامی قرار گیرد. رؤسای واحدها و مدیران دانشگاهی باید تلاش کنند، دانشگاهی داشته باشیم تا شادی و نشاط و امید به آینده را برای جوانان زنده کند چرا که دشمنان تلاش دارند نشاط و امید جوانان را مورد هدف قرار دهند و در مقابل آنها تقویت نشاط و ایجاد امید به آینده و ارائه الگوهای مطلوب در دانشگاه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در پایان تأکید کرد: افزایش روحیه نشاط، امید و پویایی در دانشگاهیان و مدیریت زمان جهت بهره‌وری بهینه از سرمایه عمر با بهره‌گیری از آموزه‌های اسلامی باید در دستورکار دانشگاهیان قرار گیرد.