دکتر حمید طالب زاده گفت: علامه طباطبایی از زندگی عملی و حیات به عنوان محور سخن می گویند؛ در اینجا است که یک فیلسوف اسلامی برای اولین بار از زندگی شروع میکند.
حمید طالب زاده امروز در نشست تخصصی تبیین نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و تداوم آن در علوم انسانی اسلامی، در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم درقم گفت: مقاله ششم علامه در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم ظرفیت فوق العاده ای در حوزه های مختلف دارد.
وی افزود: ایشان این بحث مهم را مطرح کردند و علی رغم نقدهای شاگردان و دیگران داشتند هیچگاه این بحث را پس نگرفتند و تکملهای را نیز بر آن بار نکردند؛ ما نیز به این میراث اصرار می کنیم که این بحث در سنت فلسفه اسلامی ما وجود محکمی دارد.
استاد دانشگاه تهران بیان کرد: علامه طباطبایی درک کرد که این بحث جدی از فلسفه اسلامی ما نیست؛ این بحث از ظرفیت های خاصی برخوردار است؛ ایشان در آغاز بحث ادراکات اعتباری خود نکته ای را بیان می کنند که این بحث، استعاره و تشبیه است و در آنجا ابتدا از یک شعر استفاده می کنند.
وی گفت: ایشان بیان میکنند که عمل، تشبیه یک معادله است که با ملاحظه خواص و اوصاف مشبه به احساسات درونی بیدار میشود و یک سلسله معانی احساسی به سوی مشبه اضافه میکند.
طالب زاده یادآورشد: ایشان بیان میکند که استعاره، عاریت گرفتن معنی است که چیز دیگری را بفهمیم، یعنی مشبه به را عاریت میگیریم که در پرتوی آن معنی مشبه را بفهمیم؛ به عبارتی اعتبار، امر نا مأنوس را به واسطه امر مأنوس درک میکنیم؛ حد امر مانوس را به امر نا مأنوس افاده میکنیم.
این استاد فلسفه بیان کرد: علامه طباطبایی از این مقدمه به فعالیتهای علمی میرسد؛ فعالیتهای عملی، به معنی زندگانی است؛ بحث اعتباریات مستقیما به بحث زندگانی بشر مرتبط است؛ محور تفکر و فلسفه و دین، زندگی است.
وی افزود: علامه طباطبایی از زندگی عملی و حیات به عنوان محور سخن می گویند؛ در اینجا است که یک فیلسوف اسلامی برای اولین بار از زندگی شروع میکند؛ تمام فلاسفه از شناخت شروع میکند و از عوارض ذاتیه وجود بحث میکنند ولی علامه طباطبایی از منشا زندگی سخن میگوید که این امر عالی و استثناء است.
طالب زاده یادآورشد: تمامی این مفاهیمی که در فلسفه و علم و مابقی معارف بشری است معطوف به زندگی است و به واسطه آنها انواع زندگانی شکل میگیرد؛ سپس وی در زندگانی به دو سطح اشاره میکند که سطح اول سطح طبیعی زندگانی ( جنس انسان) است که البته من این شان را به شان بیواسطهگی تعبیر میکنم.
وی با ذکر این مطلب که علامه بیان میکند که حیات طبیعی معروض یک سلسله عوامل علی و معلولی هستند، یادآورشد: از آنجایی که فصل انسان، نطق است و حیوانیت برای انسان ذیل فصل نطق میسر میشود، بنابراین تمام فعالیتهای حیاتی ذیل نطق محقق میشوند.
استاد فلسفه دانشگاه تهران یادآورشد: علامه بیان میکند که این فعالیتهای حیاتی به ضرورت از یک مبدا آغاز میشود، وقتی این فعالیت ذیل نطق آغاز میشود، این فعالیت به وساطت میرسد؛ ایشان بیان میکند که بی واسطگی را در عالم طبیعت می توان بیان کرد ولی این عرصه در خصوص انسان با وساطت معنی میشود.
منبع: مهر