آیت الله اعرافی در مراسم امضای تفاهم نامه مرکز مدیریت حوزه های علمیه با مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که در دفتر مدیر حوزه های علمیه در قم برگزار شد، ضمن گرامیداشت دهه فجر و میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها گفت: در یک دوره چهار ساله که بودجه ما نصف بود و به گونه ای بدون بودجه بودیم، با همت بلند و روحیه جهادی همکاران، یک گام بلند در طراحی های کلان و منظومه وار برداشته شد و حوزه از منظومه فکری قابل قبولی که در آینه اسناد بلند مدت و برنامه پنج ساله نمود یافته، قرار گرفته است.
مدیر حوزه های علمیه با بیان این که حوزه وقتی حوزه است که وصل به جامعه و خریداران و مشتریان باشد و بتواند خدمت های درست ارائه کند و اثرگذار باشد، تصریح کرد:  بر اساس این، طرح آمایش شروع شد و کارویژه ها در نظر گرفته شد و مجموعه ای  از تفاهم نامه ها شکل گرفت.
وی افزود: وقتی تفاهم نامه ای ارزش دارد که در راستای آن ستاد مشترک شکل بگیرد و در آن برنامه میان مدت به وجود آید، گفت: بیش از ۵۰ نهاد است که تلاش داریم در تعامل ها، به برنامه برسیم، نه این که به تفاهم نامه برسیم. در آموزش و پرورش ستادی بود که تقویت شد و به برنامه ۵ ساله حاوی ۴۰ محور رسیدیم.
آیت الله اعرافی با بیان این که در این تفاهم نامه نیز امید داریم برنامه ای پنج ساله با جدیت شکل بگیرد، اظهار داشت: به اعتقاد بنده، «تقریب» زیرساخت های مفهومی و مضمونی و اعتقادی دارد که مهم است در کنار سایر فعالیت ها مورد توجه قرار گیرد. اگر این زیرساخت ها مستحکم نباشد، در سطوح اثرگذار و نخبگانی، اثر نخواهد داشت و تبعا در میان عوام نیز بی اثر خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در این عرصه، مباحث زیرساختی بین المذاهب و بین الادیان، عمدتا بر عهده حوزه و مراکز علمی حوزه است که باید ورود یابند و کار را کار خود بدانند.
مدیر حوزه های علمیه با تأکید بر این که اگر ما موسوعه های روایی‌مان که از گذشته بوده و الآن هم در حال دنبال شدن است، به شکل جامع بین روایات شیعه و سنی باشد، فضا تغییر می کند، ادامه داد: اگر در همه ابواب کلامی، اعتقادی و فقهی، روایات فریقین در کنار هم قرار گیرد، خیلی مهم است. موسوعه ها می تواند وارد شوند و به قلب حوزه ورود یابند و مشترکاتی که بالای ۸۰ درصد است در کنار هم بیاید.
وی افزود: بخش مهم دیگر،  فقه تقریب است که از گذشته دغدغه آن را داشته ام. مباحث پیرامون فقه ارتباطات بین المذاهب و...، اهمیت زیادی دارد که تا کنون کمتر به آن توجه شده است. حوزه اخلاق و حتی مباحث فلسفی تقریب نیز نمونه هایی است که حوزه باید در بخش های زیر ساختی و بنیادی در آن ورود یابد. اگر این مباحث در دستور کار حوزه قرار گیرد، اثرگذاری زیادی دارد.
آیت الله اعرافی با اشاره به درختواره حوزه که شامل ۴۰۰ رشته و گرایش است گفت: در این درختواره، مباحث تقریب نیز وجود دارد که در این بخش می توان حضور جدی تری در این عرصه دنبال کرد. در عرصه پایان نامه ها و حوزه های پژوهش نیز ظرفیتی وجود دارد که می توان در مسیر تفاهم به آن ورود کرد.
وی به اهمیت توجه به فرهنگ و اندیشه و گفتمان حاکم بر حوزه در عرصه تقریب اشاره کرد و گفت: تنظیم کردن نقطه تعادل بحث تقریب کار دشواری است. امام خمینی (ره) گفتمانی درست داشت که همه را جمع می کرد، ولی در عین حال ذره ای از مبانی شیعه کوتاه نمی آمد. گفتمان امام و رهبری، تعصب مذهبی با نگاه امت اسلامی و تقریب را در کنار هم دارد. این گفتمان دشواری است و دوگانه سختی است که قابل جمع است. این گفتمان باید در حوزه رواج داشته باشد.
مدیر حوزه های علمیه با تأکید بر این که در مجموعه حوزه، سپاه پنهان پر انرژی وجود دارد که هر جا بروند، اثرگذارند، تصریح کرد: در دو سال اخیر که ستاد حوادث حوزه شکل گرفت، در سیل و زلزله و کرونا، چند هزار جمعیت در قالب گروه های جهادی، نقش مؤثر و برجسته ای ایفا کردند. در حوزه بین المللی نیز ظرفیت های نهفته ای هم وجود دارد که اگر برنامه ای برای آن داشت، می توان از آن بهره گرفت.
وی خاطرنشان کرد: حوزه آماده گشودن یک فضا و عرصه جدید در قلمرو بحث های بین المذاهب و تقریب است. پیشنهادم این است که این تفاهم نامه که امضا می شود، کارگروه مشترکی شکل بگیرد و حداقل یک انسان را ممحض به این کار کنیم. ما باید به برنامه ای مشترک برسیم و این برنامه در حد تفاهم نامه باقی نماند.
* در تقریب مذاهب، بر روی طلاب حوزه علمیه حساب اختصاصی باز کردیم
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی نیز در این مراسم گفت: در برابر نقشه هایی که دشمن دارد و تلاش هایی که در تقابل مسلمانان دنبال می کند، کارهای تأثیرگذاری در پیش گرفته شده است. شبکه سازی و توجه به فضای علمی، از جمله کارهای مهم و اثرگذار از سوی مجمع تقریب است.
وی با اشاره به اهمیت ارتباط مسلمانان در جهان گفت: اگر انسان های شجاع جهان اسلام بتوانند همدیگر را پیدا کنند و در بستری گفت و گو کنند که در حوزه اطلاعات، ارتباطات و خدمات و تعاملات و... در اختیار نظام استکبار نباشد، اثرگذاری زیادی خواهد داشت.
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری افزود: بستر سازی و توسعه زیرساختی این کار در دستور کار قرار گرفته و برنامه ای با۵۰ محور اصلی نیز در این عرصه نگاشته شده است.
وی با اشاره به استقبال خوب جامعه اسلامی از سایت مجمع جهانی تقریب و قرار گرفتن آن در رتبه بالایی از رنکینگ جهانی، گفت: این اتفاق برای ما ارزشمند است که طرح راهبردی آن نوشته شده است. در این مسیر روی طلاب حوزه علمیه حساب اختصاصی باز کردیم. فرصت مناسبی داریم که از این قشر که دغدغه اسلام و دین و مردم را دارند، بهره برداری کنیم و در زیرشبکه ها فعال کنیم.
رئیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی همچنین با اشاره به برخی برداشت های نادرست از مسئله تقریب گفت: برخی از طلاب برداشت های ناصواب از تقابل مذاهب دارند که اگر به آنها توجه نداشته باشیم، می تواند آسیبی را از درون ایجاد کند. اگر فعالیت مناسبی در این عرصه صورت نگیرد و تولید فکر و تعمیق فکر شکل نگیرد، ممکن است مشکلاتی را پیش بیاورد.
وی خاطرنشان کرد: البته در این بخش، مشکل خاصی نداریم و جزو مسائل حاشیه ای حوزه در عرصه تقریب است و در متن حوزه خللی ایجاد نمی کند، ولی نیابد نسبت به آن غافل بود.