آیت الله رشاد گفت: بدون تعامل و هم‌افزای حوزه و دانشگاه تولید علم دینی میسر نیست. بازنگری، آسیب‌شناسی و برنامه ریزی برای اصلاح و ارتقا آرمان وحدت حوزه و دانشگاه امری ضروری است.
آیت‌الله علی اکبر رشاد در مراسم بزرگداشت حوزه و دانشگاه که باغ موزه نگارستان برگزار شد، ضمن تسلیت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) گفت: وحدت حوزه و دانشگاه از آرمان‌های امام راحل و رهبر معظم انقلاب است که مانند بسیاری از آرمان‌ها و رهنمودهای دیگر به صورت شایسته شناخته نشده است.
وی با بیان اینکه هرکس تبین، تفسیر و نگاهی به این آرمان دارد، عنوان کرد: وحدت حوزه و دانشگاه به سالروز نیاز ندارد بلکه باید آن را تبیین و به آن عمل کرد، وحدت حوزه و دانشگاه یک مسئله ملی بسیار مهم است که از سوی بنیانگذار انقلاب اسلامی امام راحل ارائه شده است و آثار و برکات بسیار خوبی را به دنبال داشته است. به عنوان مثال تشکیل نهاد نمایندگی اتفاق خوبی بود که به نحوی نسبت سازمانی بین حوزه و دانشگاه را تعریف کرده است.
آیت الله رشاد با بیان اینکه طیف وسیعی از طلاب و فضلای جوان وارد دانشگاه شدند اتفاق خوب و واقعیتی است که در همه تاریخ نظام آموزشی کشور و سایر جوامع اسلامی تا امروز چنین اتفاقی رخ نداده بود. اظهار کرد: بنده از نسبت علم و دین در دیگر کشورها مطلع هستم آنچه در ایران رخ داده است در سایر جوامع دیده نمی شود. زمانی شاید دو یا سه نفر از حوزویان در دانشگاه حضور داشتند اما امروز اینگونه نیست.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: در گذشته برخی تلاش کردند برای حوزه رقیب درست کنند به این ترتیب که بسیاری از علمای حوزه تحت فشار قرار گرفتند و شرایط به گونه‌ای شد که تعداد متنابهی از اساتید حوزه به دانشگاه آمدند، برخی از اساتید حوزه با کسوت روحانیت و برخی نیز بدون کسوت روحانیت در فضای دانشگاه حضور پیدا کردند.
وی با بیان اینکه حضور بسیاری از اساتید در دانشگاه‌ها برکاتی داشت. ابراز کرد: افرادی همچون شهید بهشتی، شهید مطهری و شهید باهنر دکترای دانشگاهی داشتند که این یک پدیده به حساب می آمد، اما امروز داشتن توأمان مدرک دانشگاهی و حوزوی یک امر عادی شده است. در حال حاضر هزاران نفر از فضلای حوزوی در سطوح و گاها اساتید درس خارج نیز دارای مدرک دکترا هستند، امروز این مسئله در حال توسعه است که اساتید مدرک سطوح عالی حوزه و دانشگاه را توأمان داشته باشند. برخی از اساتید همچون استاد موسویان در این زمینه بسیار درخشیدند تا جایی که بسیاری از مراجع و اساتید دانشگاه در زمینه مسائل اقتصادی به ایشان رجوع می‌کردند.
آیت الله رشاد افزود: برخی معارف دانشگاهی و حتی نظام و سازمان دانشگاهی نیز به حوزه وارد شد، اگرچه یک حوزه باید حوزه بماند و دانشگاه نیز دانشگاه بماند و هیچ یک نباید تبدیل به دیگری شود و هر دو باید هویت خود را حفظ کنند اما واقعیتی وجود دارد که حوزویان بیشتر خود را به دانشگاه نزدیک کردند و این اتفاق در دانشگاه کمتر رخ داد. اما در طول تاریخ دانشگاه ایران و خارج از آن تا امروز به این اندازه اساتید متدین در دانشگاه نداشتیم. امروزه اکثریت اساتید در دانشگاه‌ها افرادی متدین هستند.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه نهاد دانشگاه به شدت از نهاد دین یعنی حوزه متاثر شده است، هرچند که انقلاب هم بر آن اثر گذاشته اما آنچه بیشتر تاثیر گذاشته حوزه بر دانشگاه بوده است. گفت: دانشگاه از این جهت از وحدت خود با حوزه بهره مند شده است؛ اما این میزان برای هر دو طرف کفایت نمی کند. باید کار مشترک جمعی بین حوزه و دانشگاه سامان داده شود که اصل آرمان وحدت حوزه و دانشگاه تحقق و ارتقا یابد.
وی با بیان اینکه از جمله کارهایی که در وحدت حوزه و دانشگاه باید انجام گیرد تولید علم است. عنوان کرد: حوزه و دانشگاه باید علم مشترک تولید کنند. تولید علم دینی به خصوص در حوزه علوم انسانی جز با همدلی، همراهی و همدستی دانشگاهیان و حوزویان میسر نیست. تا زمانی که ما در حوزه علوم انسانی علم دینی تولید نکنیم هیچ یک از مشکلات این نظام اسلامی حل نخواهد شد. تا زمانی که علوم انسانی اسلامی تولید نکنیم و آن را در اختیار مدیران کشور قرار ندهیم موضوعات اساسی این نظام حل نخواهد شد و شریعت در حاشیه باقی می‌ماند. در این زمینه باید بین حوزه و دانشگاه تعامل جدی وجود داشته باشد.
آیت الله رشاد با اشاره به فرمایش رهبرمعظم انقلاب درباره اسلامی شدن دانشگاه‌ها، اظهار کرد: تا زمانی که علم سکولار است اسلامی شدن علوم ما خیال است. زمانی یک انسان بی سواد بدترین مدل دانشگاهی و علم سکولار را وارد کشورمان کرد. دشمنان طی چهارصد سال تلاش کردند علم سکولار را وارد کشور ما کنند بنابراین اسلامی کردن علم زمان‌بر است و باید صبور باشیم و برای آن هزینه کنیم تولید علم شتابزده و با سطح پایین جلو نمی‌رود.
وی با بیان اینکه شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها باید تحول بنیادی پیدا کند، ابراز کرد: امروز تولید علم بدون همراهی، همدلی و همراهی دانشگاهیان و حوزویان معتقد، متعهد، ملتزم، دلسوز، مشفق، ایثارگر و جهادی میسر نیست.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه علم ۵ مولفه مبانی، موضوع، مسائل، منطق و غایت دارد که ملاک و معیار علم دینی و غیردینی است. گفت: زمانی که این ۵ مولفه با هم متناسب و سازگار می‌شوند یک دستگاه معرفتی به نام علم به وجود می آید، برای تولید این علم به همکاری دانشگاه و حوزه نیاز داریم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علم مدرن جزئی نگر اما علم اسلامی کلان نگر است، علم مدرن دل ذره را می شکافد اما خورشید را نمی بیند.
منبع:شبستان
