مهندسی فرهنگی؛ برنامه محاسباتی یکپارچه در حوزه فرهنگ است
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای این جلسه با بیان اینکه مهندسی فرهنگی برنامه محاسباتی یکپارچه در حوزه فرهنگ است، اظهار داشت: این سند در دو دولت به تصویب رسیده است و برای اجرایی شدن آن یک ستاد راهبری و هماهنگی در عالی ترین سطح تشکیل شده است که این ستاد تنها شورای تخصصی در شورای عالی انقلاب فرهنگی است که ریاست آن را شخص رئیس جمهور عهده دار است و در غیاب وی معاون اول رئیس جمهور جلسات را برگزار می کند.

پیگیری از رئیس جمهور برای تشکیل ستاد مهندسی فرهنگی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تاخیر پنج ساله در اجرای این سند گفت: تدوین و تصویب این سند با هدف کمک به ارتقای حوزه فرهنگ در کشور بود که در دوره جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ تشکیل این ستاد به عنوان اولویت اول شورا قرار داده و از رئیس محترم جمهور چند بار تشکیل ستاد مهندسی فرهنگی را پیگیری کردم.
تشریح اهمیت تشکیل ستاد در پیشگیری از آسیب های اجتماعی برای رئیس جمهور
وی افزود: با پیگیری های به عمل آمده و نامه ای که توسط دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به رئیس جمهور نوشته شد که در آن ضمن تشریح وضعیت جامعه و اهمیت تشکیل این ستاد در پیشگیری از آسیب های اجتماعی و رشد وضعیت فرهنگی از ایشان درخواست کردم که جلسات به ریاست معاون اول تشکیل شود که با آن موافقت شد.
برگزاری اولین جلسه ستاد مهندسی فرهنگی در تیرماه به ریاست معاون اول رئیس جمهور
دکتر عاملی با اشاره به تشکیل اولین جلسه ستاد راهبری مهندسی فرهنگی به ریاست دکتر جهانگیری در تاریخ 28 تیرماه گفت: وزیر کشور، وزیر علوم، تحقیقات و فن­ آوری، وزیر بهداشت و درمان، وزیر ورزش و امور جوانان، وزیر آموزش و پرورش، رؤسای کمیسیون مربوطه مجلس مثل کمیسیون آموزش و تحقیقات و کمیسیون فرهنگی، رئیس سازمان صداوسیما، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان برنامه و بودجه،  معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، یکی از معاونین قوه قضائیه، چهار نفر نماینده از شورای عالی انقلاب فرهنگی و دو نفر نماینده از شورای عالی حوزوی از اعضای ستاد راهبری مهندسی فرهنگی کشور هستند و تمامی دست­ اندرکاران حقیقی و حقوقی در حوزه فرهنگ در فرآیند تصمیم­ گیری ستاد راهبری نقش دارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: با توجه به سطح بالای اعضای ستاد راهبری مهندسی فرهنگی ضرورت دارد که تصمیماتی که برای تصویب وارد صحن این جلسه می شود از پختگی و اتقان کافی برخوردار باشد.

تشکیل کمیته ای تخصصی برای بررسی دستور جلسات قبل از ورود به صحن اصلی ستاد
وی با اشاره به تصویب آئین نامه داخلی ستاد در اولین جلسه آن گفت: طبق این آئین نامه تشکیل ماهیانه جلسات منوط به تشکیل پیش جلسه ای با عنوان کمیته تخصصی ستاد راهبری مهندسی فرهنگی و بررسی دستور جلسات ستاد قبل از ورود به صحن جلسه اصلی است.
دکتر عاملی تاکید کرد: ضرورت دارد که دستور جلسات قبل از طرح شدن در کمیته تخصصی و صحن ستاد راهبری مهندسی فرهنگی در کمیته های کارشناسی مورد بحث و بررسی بیشتر قرار گیرد.
تشکیل کارگروه های تخصصی مهندسی فرهنگی در دستگاه های عضو ستاد راهبری
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با تاکید بر اهمیت تشکیل کارگروه های تخصصی مهندسی فرهنگی در دستگاه های عضو ستاد راهبری گفت: مواردی که از جانب ستاد به دستگاه ها ارجاع داده می شود در این کارگروه ها بررسی شده و نظرهای تخصصی دستگاه ها به تصمیم گیری بهتر و متقن در ستاد راهبری مهندسی فرهنگی منجر خواهد شد.

ارائه فرآیند تدوین و تصویب نقشه مهندسی فرهنگی
در ادامه جلسه دکتر اسحاقی به بیان فرآیند تدوین و تصویب نقشه مهندسی فرهنگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی پرداخت.
دکتر اسحاقی با بیان اینکه نیازهای عینی فرهنگی کشور در بیست و پنج سال الی پنجاه سال آینده کشور در این سند پیش بینی شده است، گفت: در تدوین نقشه همه جنبه های فرهنگی کشور و اسناد بالادستی مورد توجه قرار گرفته شده است.
وی افزود: سند مهندسی فرهنگی کشور یک نقشه جامع است که مبتنی بر مبانی نظری در حوزه فرهنگ است و بر مسائل اجتماعی، اقتصاد و سیاست تاثیرگذار خواهد بود.
مشاور عالی فرهنگی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تمام دستگاه ها اعم از اقتصادی و سیاسی دارای ابعاد فرهنگی هستند و باید فعالیت های آنها مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: حداقل 100 برنامه جامع برای اجرای این سند؛ مانند سند معماری اسلامی ایرانی باید اجرا شود.
دکتر اسحاقی گفت: اجرای این سند غیر از اعضای سطح اصلی ستاد، در سطح دوم در بخش استان ها نیز توسط شورای فرهنگ عمومی پیگیری خواهد شد.
در ادامه جلسه دکتر عاملی با بیان اینکه دستور کار اصلی این جلسه بحث تقسیم کار ملی است، گفت: باید بر اساس سند مهندسی فرهنگی یک تقسیم کار ملی بین نهادها صورت گیرد که چگونگی مدل و الگوی تقسیم کار، دارای اهمیت فراوان است.

ارائه گزارش درخصوص وظایف کمیته تخصصی ستاد مهندسی فرهنگی
همچنین پس از سخنان دکتر عاملی و معرفی اعضاء جلسه، دکتر بنیانیان به ارائه گزارش درخصوص وظایف کمیته تخصصی ستاد مهندسی فرهنگی پرداخت.
وی افزود: اولین وظیفه معین برای این کمیته تقسیم کار ملی و ایجاد هماهنگی برای اجرای نقشه مهندسی فرهنگی در سطح ملی و استانی و پیش بینی ساز و کارهای لازم برای تحقق آن در قالب برنامه های پنج ساله و قوانین بودجه سالانه کشور است که باید ساز و کاری برای هماهنگی بین سازمان برنامه و بودجه و برنامه پنج ساله، یک ساله دستگاه های اجرایی پیدا کنیم.  
دکتر بنیانیان در ادامه به ارائه الگوهای پنج گانه برای تحقق هدف مذکور پرداخت.
دکتر عاملی: سند مهندسی فرهنگی اگر بخواهد اجرایی شود باید در دل برنامه های پنج ساله برود
پس از ارائه این گزارش، دکتر عاملی با بیان اینکه سند مهندسی فرهنگی اگر بخواهد اجرایی شود باید در دل برنامه های پنج ساله برود، گفت: الان در سال سوم برنامه توسعه هستیم و باید برای برش های سالیانه آن که موضوع مهندسی فرهنگی در آن گنجانده شود فکر کنیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: در خود سند مهندسی فرهنگی اتصال سند به برنامه های پنج ساله پیش بینی شده است و با توجه به اینکه قصد نداریم تکلیف اضافی برای بودجه کشور ایجاد کنیم امیدواریم در اتصال سند به برنامه های پنح ساله موفق شویم.
واگذاری تکالیف استانی سند مهندسی فرهنگی به شورای فرهنگ عمومی
وی افزود: برای اجرای کامل و فراگیر سند نیاز به شوراهای استانی داریم و برای اینکه تشکیلات جدید در کشور ایجاد نکنیم این وظیفه را به شورای فرهنگ عمومی استان ها و شهرستان ها واگذار کرده ایم.

دکتر غفاری معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه با طرح این سوال که باید رسالت نظام آموزش عالی کشور در اجرایی سازی سند مهندسی فرهنگی مشخص شود؟ گفت: در دانشگاه ها با سه عرصه فرهنگ عمومی، فرهنگ ملی و فرهنگ حرفه ای مواجهیم که مأموریت های شناختی و ترویجی و بازشناسی آسیب ها در این حوزه متوجه آموزش عالی می شود.
وی تصریح کرد: در این راستا؛ آموزش زبان و ادبیات فارسی، آموزش آموزه های دینی و انقلابی، بازشناسی فرهنگ دینی و ترویجی از جمله ماموریت های خاص وزارتخانه تعریف می شود و خودباوری، تقویت علم باوری و عقلانیت، اخلاق مداری، انس با قرآن و مکتب اهل بیت ماموریت های عام وزارتخانه خواهند بود.

همچنین دکتر یاقوتی نماینده قوه قضاییه اظهار داشت: عملکرد دستگاهی خوب است ولی نباید به شکل جزیره ای عمل کرد و باید همه دستگاه ها در یک جایی با هم جمع شوند و برای فعالیت های خود برنامه ریزی منسجم کنند.

در ادامه جلسه دکتر احمدی نماینده وزارت ورزش و جوانان گفت: باید از دستگاه ها نسبت به بندهای تکلیفی آنها در سند مهندسی فرهنگی مطالبه به عمل آید و تکالیف متوجه هر دستگاه به آن ابلاغ شود.

دکتر خزعلی نماینده شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده نیز با تاکید بر ضرورت گنجانده شدن بندهای سند در برنامه های پنج ساله و برنامه و بودجه سالانه برای اجرایی شدن آن گفت: پیشنهاد بنده تعبیه یک بخش نظارتی  و یک بخش اجرا با استفاده از ظرفیت اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

همچنین نوروزی نماینده سازمان برنامه و بودجه گفت: باید خود دستگاه ها برنامه های خود و سطح و نوع اجرای آن را پیشنهاد دهند و برای تخصیص اعتبار شرایط بهره وری رعایت شود.

دکتر باستانی، نماینده معاونت امور زنان ریاست جمهوری نیز بر مشخص کردن رابطه سند با اسناد بالادستی دیگر،رابطه سند با سند تحکیم خانواده و به امضای رئیس جمهوری رساندن مصوبات ستاد برای قابلیت اجرایی بیشتر تاکید کرد.

همچنین دکتر سعیدی، نماینده کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی استفاده از ظرفیت های مراکز علمی و جامعه نخبگانی و همچنین ظرفیت های مردمی و سازمان های مردم نهاد را یکی از راهکارهای مهم برای تحقق سند مهندسی فرهنگی دانست.

خانم اولاد قباد، نماینده کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز بر نظارت بر حسن اجرای مصوبات و اهمیت بالای آن تاکید کرد.

دکتر رنجبر نماینده دانشگاه آزاد اسلامی نیز ایجاد اراده در مرحله اول و برنامه ریزی دقیق  برای اجرا در مرحله بعد را به عنوان مهمترین عوامل موفقیت اجرایی سازی سند مهندسی فرهنگی نام برد.

همچنین بنا بر اظهار دکتر ناظمی اردکانی در ادامه جلسه؛ تقسیم کار ملی، آوردن برنامه پنج ساله، تمرکز روی اقدامات سند، عدم ورود به اسناد بالادستی دیگر و تعیین و تصریح برنامه پنج ساله فرهنگی دستگاه ها؛ مهمترین موارد برای تحقق سند مهندسی فرهنگی است.

ستاد راهبری مهندسی فرهنگی؛ تنها شورای اقماری که در سطح معاون اول برگزار می شود
همچنین در انتهای جلسه دکتر عاملی تاکید کرد که بنابر اعلام معاونت حقوقی رئیس جمهور ابلاغ معاون اول رئیس جمهور در حکم ابلاغ رئیس محترم جمهور بوده و ستاد راهبری نقشه مهندسی فرهنگی تنها شورای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی است که در سطح معاون اول و رئیس جمهور برگزار می شود و مصوبات آن لازم الاجراست.
راه برای بازنگری و روزآمدسازی سند مهندسی فرهنگی باز است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نامه وی خطاب به اقشار جامعه به ویژه صاحبنظران و کارشناسان برای اظهار نظر و نقد سند مهندسی فرهنگی گفت: راه برای بازنگری و روزآمدسازی سند باز است و همانطور که مقام معظم رهبری مدظله العالی فرموده اند درخصوص تمام مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع به روزرسانی وجود دارد.
وی افزود: طی جلسه ای با روسای سیزده دانشگاه برتر کشور کمیسیون معینی برای همین منظور شکل گرفت و نگاه دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که هر چه تعداد لایحه ها در مصوبات بیشتر باشد بهتر است و تصمیم سازی از بدنه و ذی نفعان بسیار مثمرثمر تر خواهد بود.

حضور روسای دانشگاه ها در ستاد راهبری نقشه جامع علمی و شورای اسلامی شدن دانشگاه ها
دکتر عاملی گفت: نگاه تصمیم سازی از ذی نفعان منافاتی با بررسی موضوع در کمیسیون های تخصصی ندارد.
رئیس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور با اشاره به حضور روسای دانشگاه های کشور به عنوان عضو اصلی در جلسه ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور و شورای اسلامی شدن دانشگاه ها گفت: در حال اصلاح مسیر برای حضور موثرتر و مشارکت بیش از پیش عوامل ذی نفع در تصمیم سازی های شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم.
تصویب تشکیل کمیته تلفیق برنامه های پنج ساله دستگاه ها با مسئولیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
در ادامه جلسه در جمع بندی نظرات اعضا درخصوص الگوهای پیشنهادی پنج گانه مطرح شده برای ایجاد سازوکار هماهنگی بین برنامه های سالانه و پنج ساله کشور و سند مهندسی فرهنگی؛ پیشنهاد تشکیل کمیته تلفیق و هماهنگی برنامه های پنج ساله برای تمام دستگاه ها با مسئولیت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضویت معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و دبیری معاون سازمان برنامه و بودجه و معاون دستگاه اجرایی ذی ربط بر حسب موضوع دستور جلسه، به تصویب رسید.

همچنین دکتر عاملی تصریح کرد: ضرورت دارد توسط معاون اول رئیس جمهور نحوه مشارکت این کمیته با سازمان برنامه و بودجه در قالب یک توافق نامه اجرایی سازی و قانونی شود.
ابلاغ ماموریت های دستگاه ها در سند مهندسی فرهنگی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین با اشاره به درخواست نمایندگان دستگاه ها برای مشخص شدن ماموریت های آنها در سند مهندسی فرهنگی گفت: این وظایف احصاء شده است که به دستگاه ها ابلاغ خواهد شد.
تشکیل کمیته های تخصصی اجرایی سازی نقشه مهندسی فرهنگی در دستگاه ها و آئین نامه داخلی کمیته دیگر مصوبات این جلسه بودند.