هفتمین جلسه کمیسیون تخصصی ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور به ریاست دکتر سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ابتدای جلسه دکتر عاملی با گرامیداشت اولین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی طی سخنانی گفت: شهادت سردار سلیمانی نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی بود و برای جریان انقلابی و خیرخواه تحول در دنیای اسلام، روح و توانایی جدیدی دمیده شد.
دکتر عاملی: مطالعه وصیت نامه سردار سلیمانی نشان میدهد که ایشان در سراسر این وصیت نامه دغدغه رهبری را داشتند.
وی با بیان اینکه شخصیت سردار سلیمانی هاله ابهامی را که روی نسل جنگ و نسل فداکار انقلابی وجود داشت، برداشت افزود: متاسفانه برخی رفتارهای غلط و سوء استفاده برخی از افراد در جامعه، به جمعیت بسیار بزرگی لطمه زد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شخصیت سردار سلیمانی عزت و عظمت بسیار بزرگی را به نسل جنگ و نسل انقلابی ما داد اضافه کرد: مطالعه وصیت نامه سردار سلیمانی نشان میدهد که ایشان در سراسر این وصیت نامه دغدغه رهبری را داشتند.
وی ادامه داد: در همه جای وصیت نامه مهمترین توصیه ایشان این است، که اگر میخواهید نجات پیدا کنید و اگر میخواهید اسلام و انقلاب عزت پیدا کند باید پیوند خود را با رهبری انقلاب، روز به روز قویتر کنید.
دکتر عاملی تصریح کرد: فهم عمیقی که سردار سلیمانی از جایگاه نبوت و جایگاه امامت و از جایگاه ولی امر مسلمین داشت، خود در سراسر مسیر زندگی از آن بهره برد و الحمدلله خداوند توفیقات بسیار بزرگی را نصیب ایشان کرد و ان شاالله ما با پیروی از رهبر حکیم انقلاب بتوانیم این مسیر را ادامه دهیم.
دکتر عاملی: از دست دادن آیت الله مصباح یزدی ثلمه بزرگی برای جهان اسلام بود که امیدواریم شاگردان فخیم ایشان، این مسیر را ادامه دهند.
وی در ادامه با گرامیداشت یاد و خاطره آیت الله مصباح یزدی ادامه داد: ایشان عارف و فیلسوف بسیار بزرگی بودند که پیوند با شخصیتهای بزرگی چون علامه طباطبایی، آیت الله بهجت و مرحوم امام خمینی(ره) داشتند که بنیه و توان عظیمی را در فکر و روح و منش و روش ایشان ایجاد کرده بود که بسیار ستودنی بود.
دکتر عاملی تصریح کرد: از دست دادن آیت الله مصباح یزدی ثلمه بزرگی برای جهان اسلام بود که امیدواریم شاگردان فخیم ایشان، این مسیر را ادامه دهند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: استحکام فکری مرحوم آیت الله مصباح یزدی و تمایز ایجاد کردن بین صف حق و باطل که در حال حاضر و در دوره تکثرگرایی و نسبیتگرایی مغشوش میشود و خطرات زیادی دین را تهدید کرده و میکند، رای و سخن ایشان همواره همراه با استدلال، معنویت و عقلانیت بود.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دستور این جلسه «ارزیابی وضعیت اجرای نظامنامه پیوست فرهنگی طرحهای مهم و کلان کشور» و «تشکیل کمیسیون پیوست فرهنگی و اجتماعی» بود، که دکتر غلامرضا بصیرنیا مدیرکل نظارت و ارزیابی فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارشی در این خصوص ارائه داد.
وی در این گزارش به تجمیع پیوستهای حوزه فرهنگ و تشکیل کمیسیون پیوست فرهنگی و اجتماعی و طرح های مهم و کلان کشور اشاره کرد و گفت: بر اساس ماده 1 به منظور کاهش هزینههای مالی و رفع همپوشانی تکالیف موازی قانونی و شفافسازی وظایف دستگاهها در اجرای پیوستهای حوزه فرهنگ، شامل؛ پیوستهای فرهنگی، اجتماعی، خانواده و میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری پیوستهای مزبور تحت عنوان «پیوست فرهنگی و اجتماعی» تجمیع میشوند.
دکتر بصیرنیا افزود: براساس ماده ۲، برای استقرار نظام پیوست نگاری فرهنگی و اجتماعی و طراحی ساز و کار اجرایی سازی آن «کمیسیون پیوست فرهنگی و اجتماعی طرحهای مهم کلان کشور» ذیل ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی با اهداف و وظایف مشخص تشکیل میشود.
وی گفت: فقدان نگاه جامع و چندبعدی به ویژه رویکرد فرهنگی و اجتماعی به طرحها و تصویب و اجرا بدون در نظر داشتن دامنه تاثیرات فرهنگی و اجتماعی و یا بسترسازی فرهنگی برای اجرا، لزوم وجود پیوست فرهنگی را مشخص میکند.
دکتر بصیرنیا ادامه داد: بروز برخی از پیامدها و آسیبهای فرهنگی و یا شکست طرحها و سیاستها در افکار عمومی به دلیل نگاه تک بعدی و پیشبینی نکردن آثار اجرا، همچنین مانع و عامل کندی نبودن پیوست فرهنگی برای فعالیتهای مهم و حیاتی و تاثیرگذار از دیگر عوامل لزوم تدوین این پیوست هستند.
در ادامه دکتر بصیرنیا به مهمترین اقدامات دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص پیوست فرهنگی اشاره کرد و گفت: تشکیل کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی 98 تا 91، تدوین پیش نویس نظامنامه پیوست فرهنگی طرحهای مهم و کلان کشور در ۱۷ ماده، برگزاری جلسات کارشناسی داخلی و برگزاری جلسات خارج از کمیسیون در وزارتخانهها، دانشگاهها، پژوهشگاه ها، مراکز پژوهشی، شهرداریها، بسیج اساتید و سایر مراکز، برگزاری کارگاه های آموزشی، سخنرانی و انجام مصاحبههای مطبوعاتی، رادیو و تلویزیونی از مهمترین اقدامات هستند.
وی در ادامه اقدامات دستگاههای مجری و نتایج اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه مصوبه پیوست فرهنگی و اهم پیشنهادات و اقدامات انجام شده این دستگاهها را تشریح کرد.
در ادامه دکتر تقی رستم وندی رئیس سازمان امور اجتماعی وزارت کشور در سخنانی گفت: در کلید واژه تجمیع ابهام وجود دارد و باید روشن شود منظور از تجمیع ادغام و اضافه است و یا منظور تکمیل پیوستهای موجود میباشد که باید بطور شفاف مشخص شود.
وی ادامه داد: هر کدام از این پیوستها چه خانواده، چه بحث محیط زیست یا پیوست اجتماعی یا انواع پیوستهای دیگر هر کدام به نوبه خود مستند به مبنای قانونی هستند مانند پیوست اجتماعی، که مصوبه مجلس را دارد و بر اساس مصوبه ماده 80 برنامه ششم، تکلیف مجلس و هیئت وزیران برای اجرا است.
رئیس سازمان امور اجتماعی با بیان اینکه باید پاسخ دو سوال مشخص شود، اضافه کرد: آیا در مرجع و نهادی مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی در مجموع میتوان همه اینها را با هم تجمیع کرد؟ و اینها مورد ایراد و اشکال فنی و حقوقی دستگاههای مرتبط قرار نمیگیرند؟
دکتر حسن بنیانیان رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی اظهار داشت: خود پیوست فرهنگی و اجتماعی یعنی مدیران را موظف کردن که وقتی یک تصمیم گرفته میشود خود شخص محور قرار نگیرد باید تخصصهای مختلف احصا شود و تصمیمهای مختلف با نظر جمع گرفته شود در مرحله تصمیمگیری اصلاحات لازم اعمال شود نه بعد از حصول نتایجی چون مهاجرت و طلاق و ....
وی افزود: یکی از برکات پیوست فرهنگی ضمانت اجرا درست کردن برای سایر مصوباتی است که در نظام قانونی و در شورای عالی انقلاب فرهنگی ما به عنوان سیاست تصویب شده است.
دکتر بنیانیان ادامه داد: اگر خیلی از سیاستهای ما معطل است و اجرایی نشده، به این دلیل است که پیوست فرهنگی و اجتماعی در سیاستهای و پروژههای خاص وجود نداشته است.
وی اضافه کرد: جنس پیوست فرهنگی برخی دستگاهها مانند قوه قضاییه و نیروهای نظامی، خیلی محرمانه است و مصلحت نیست افراد از بیرون درگیر مطالعات آنها شوند، لذا در نظام نامهای که تهیه میشود برای این دستگاهها هم باید فکری کرد.
دکتر بنیانیان افزود: در راهبرد کلان ۱۲ نقشه مهندسی فرهنگی و اقدام ملی ۱۵، لحاظ شده که در وزارتخانهها نظام پیوست نگاری فرهنگی شکل بگیرد، واقعیت این است که باید مدیر یک مجموعه به این جمعبندی برسد که در ساختار وزارتخانه خود یک نظام پیوست نگاری تشکیل دهد که در هر نوع تصمیم گیری کمک کند.
وی تاکید کرد: باید در پایان هر سال پیوستهای فرهنگی بسیار علمی و موفق مورد تجلیل و تشویق و حمایت قرار گیرند و عملکرد آنها در فضای رسانهای و مجازی انعکاس داده شود.
حجت الاسلام والمسلمین حریزاوی معاون ارتباطات سازمان تبلیغات اسلامی در سخنانی گفت: پیشنهاد تجمیع این پیوستها خوب است و با توجه به گسترش فضای مجازی پیوست رسانهای هم برای طرحها ضروری است.
وی با اشاره به نقش نهاد دین که علاوه بر مطالبهگری اظهار نظر هم دارند، اظهار داشت: پیشنهاد بنده این است که در ترکیب کمیسیون حتما افرادی در کنار دستگاههای اجرایی و حاکمیتی و دولتی از حوزه علمیه یا شورای نهادهای حوزوی انتخاب شود.
حجت الاسلام والمسلمین حریزاوی افزود: این موضوع نباید تبدیل به یک ساختار جدید در وضعیت تورمی دستگاهها اجرایی و دولتی شود، زیرا در همه دستگاههای اجرایی بخشی به نام طرح و برنامه یا بخش راهبردی و معاونت فرهنگی و غیره وجود دارد که باید عهدهدار این امر شوند و مدیران ما باید آموزش ببینند که نگاه فرهنگی در تمام برنامهها حاکم باشد.
دکتر مهدی ناظمی اردکانی هم در این جلسه طی سخنانی گفت: پیشنهاد بنده این است که کار تخصصی تدوین پیوست فرهنگی را مراکز مطالعاتی انجام دهند، و این مراکز در حوزههای علمی غیر وابسته میتوانند عهدهدار این مسئولیت شوند.
وی ادامه داد: چون پیوست فرهنگی هر حوزهای تخصص خاص خود را نیاز دارد لذا دستگاهها باید مکلف شوند که چنین مراکزی را کم کم سامان دهند، بنابراین در وظایف این کمیسیون باید موردی را گذاشت که دستگاهها وظیفه پیدا کنند که مراکز تخصصی پژوهشی پیوست نگاری خود را داشته باشند.
دکتر مهدی نوید ادهم مشاور وزیر آموزش و پرورش در سخنانی اظهار داشت: جریان پیوست نگاری با توجه به تعدد مراکز تصمیمگیر و سیاستگذار خود یک مانع برای حرکت ارزشمند است.
وی افزود: تا الان چهار دستگاه چهار مصوبه دارند و با توجه به اینکه پیوست رسانهای هم برای این طرحها مورد نیازاست، لذا 5 پیوست میشود که حجم سنگین کار در دستگاههای اجرایی را ایجاد میکند و هزینههای سنگین و وقت فراوانی که از سیستم و نظام میگیرد، در عین حال اینکه هم پوشانی فراوانی با همدیگر دارند.
وی تاکید کرد: برای اینکه موازی کاریها به حداقل برسد باید پیگیری شود که این نوع تصمیمات و مصوبات را نداشته باشیم، تا بعد از مدتی دوباره نیاز به تجمیع نداشته باشیم.
همچنین دکتر مهدی رضائیان عضو شورای تخصصی مهندسی فرهنگی در این جلسه در سخنانی گفت: یک مرکزی برای هماهنگی و پیگیری پیوستهای فرهنگی لازم است و علت اصلی آن ناکارآمدی مصوبات و عدم اجرای کامل مصوبات میباشد.
عضو شورای تخصصی مهندسی فرهنگی تاکید کرد: با حفظ مبانی و مصوبات قانونی فعلی میتوان یک مرکزیت هماهنگی را ایجاد کرد و در دستور کار قرار داد و این پیوستها را از این وضعیت خارج کرد، و باید از الان برای برنامه هفتم، یک پایه گذاری اساسی انجام شود تا با یک روال دقیق کار صورت گیرد.
در ادامه دکتر علیرضا کرمانی نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با بیان اینکه حوزههای اجتماعی و فرهنگی واقعا در عمل حوزههای تفکیک شدهای نیستند که بتوانیم از همدیگر جدا کنیم. اظهار داشت: مفاهیم اجتماعی و فرهنگی ذاتا مبهم هستند و این ناشی از متاثر بودن ابعاد جامعه و فرهنگ است،.
وی تاکید کرد: دوستان شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت باید این قضیه را عملیاتیتر کنند تا این مشکلاتی که ما در عمل شاهد هستیم و عملا عملکرد دستگاهها در پیوست نگاری نزدیک صفر شده است، از بین برود.
دکتر کرمانی افزود: باید اجازه دهیم افرادی که صاحب صلاحیت هستند مخصوصا در حوزههای علوم انسانی، شناسایی شوند و راهی را باز کرد که علمای علوم انسانی از طریق نهادهایی که دارند وارد این فرایند شوند.
حمیدرضا رستمی مشاور معاونت فرهنگی قوه قضاییه در سخنانی اظهار داشت: تا زمانیکه این پیوست نگاری و ارزیابی تاثیرات فرهنگی و اجتماعی به وظایف اصلی و ماموریتی در درون فرایندهای سازمانهای حاکمیتی و غیر حاکمیتی وارد نشود عملا هیچ مشکلی را حل نمیکند.
وی اضافه کرد: تا زمانیکه در درون دستگاههای اجرایی و حاکمیتی کشور و همه وزارتخانهها و سازمانهایی که مجری طرحهای گوناگونی هستند، در فرایند ماموریتی خود این ارزیابی تاثیرات طراحی و نهادینه نشود و این شایستگیهای لازم در سازمان بوجود نیاید ما دوباره زمان را از دست خواهیم داد.
مشاور معاونت فرهنگی قوه قضاییه تاکید کرد: باید به پدیدههای نوین در بستر فضای مجازی توجه کرد و برای ایجاد و تاسیس این فضاها و کسب و کارها در این حوزهها فکر اساسی شود.
وی تصریح کرد: باید مدل و شاخصهایی برای پیوستهای فرهنگی داشته باشیم و جایزههایی را برای تشویق مدل و شاخصها، تعریف کنیم تا دستگاههای برتر معرفی شوند.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، بعد از اظهار نظر اعضا دکتر بصیرنیا در سخنانی اظهار داشت: قاعدتا باید پیوست فرهنگی و اجتماعی باهم دیده شوند لذا آنچه ما در اینجا مطرح شد مسئله قانونی ندارد، ما بحث تجمیع را که مطرح میکنیم بیشتر یکپارچگی در اجراء برای دستیابی به اهداف مشترک این چهار پیوست فرهنگی است و بحث این است که آیین نامه اجرایی و شرح خدمات اینها مرتبط است والا ما اصلا ورود قانونی پیدا نمیکنیم.
وی اضافه کرد: ضمن اینکه در مصوبات مجلس شورای اسلامی دو مورد است، یک پیوست گردشگری و دیگری پیوست اجتماعی که در هر دو مورد مطرح میکند، باید مبتنی بر پیوست فرهنگی باشد، یعنی اشاره میکند که اینها ذیل پیوست فرهنگی هستند لذا اگر پیوست فرهنگی را جامع ببینیم همه این موارد در آن لحاظ شده است، لذا مشکل قانونی ندارد.
دکتر عاملی در پایان در سخنانی اظهار داشت: حدود ده سال است که پیگیر موضوع پیوست نگاری فرهنگی هستیم و 85000 ساعت جلسه توجیحی به همت دکتر بنیانیان برگزار شده است و هنوز آنگونه که باید کار پیشرفتی نداشته است.
وی با بیان اینکه مصویه ستاد راهبری مهندسی فرهنگی در واقع ابلاغ رییس جمهور است و برای دستگاهها الزامآور است، تاکید کرد: با این امور الزامآور باید قانونی برخورد کرد، یعنی سازمان برنامه و بودجه در تخصیص اعتبارات و به هزینه گرفتن بودجهها باید لحاظ کند که پیوست نگاری فرهنگی لحاظ شده یا نه، اگر لحاظ نشده باشد، باید بودجه تخصیص داده نشود.
وی تصریح کرد: در اینجا حتما باید یک ماده واحدهای برای سازمان برنامه و بودجه ایجاد کنیم مبنی بر اینکه در تخصیص اعتبارات و به هزینه گرفتن اعتبارات، حتما پیوست فرهنگی و اجتماعی طرحها لحاظ شود.
در پایان با رای مثبت اعضا تجمیع پیوستهای فرهنگی، اجتماعی، خانواده و میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری، تحت عنوان «پیوست فرهنگی و اجتماعی» تصویب شد.
همچنین در خصوص ماده دوم مبنی بر تشکیل کمیسیون پیوست فرهنگی و اجتماعی طرحهای مهم کلان کشور، مقرر شد کمیسیون مجزایی تشکیل نشود و همین کمیسیون تخصصی ذیل ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی با اضافه کردن نماینده سازمان امور اداری و استخدامی به اعضای کمیسیون، تصمیمگیری و راهبری کند