19 آذر سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرمان حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی است. دکتر عبدالله جاسبی، عضو هیئت مؤسس و هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی و عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است که در سوابق اجرایی خود ریاست دانشگاه آزاد اسلامی را دارد. به مناسبت سالگرد تشکیل این شورا به سوالات مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی پاسخ داده است، که مشروح این مصاحبه را در ذیل میخوانید.
آقای دکتر با عنایت به اینکه جنابعالی از اعضای قدیمی شورا هستید و با توجه به گذشت بیش از سه دهه از تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی عملکرد این شورا را در پیشرفتهای علم و فناوری کشور چگونه ارزیابی میکنید؟
درباره عملکرد و کارنامه شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه علم و فناوری و نقش این نهاد مهم در پیشرفتهای این بخش به عنوان کسی که بیش از سه دهه در شورا عضویت داشته باید بگویم یکی از اهم سرفصلهای فعالیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی در بیش از سه دهه فعالیت خود زمینهسازی برنامهریزی و سیاستگذاری برای پیشرفت علم و فناوری در کشور بوده است.
نگاهی مختصر و گذرا به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز نشان میدهد که بیشترین مصوبات شورا مربوط به بخش علم و فناوری بوده است. این مصوبات مهم در بخشی مربوط به بخش علم و فناوری و در بخشی مربوط به ایجاد یا اصلاح زیرساختهای علم و فناوری کشور بوده است؛ یعنی مصوباتی که مربوط به وضعیت دانشگاهها، پژوهشگاهها، مراکز تحقیقاتی و ...بوده که در این مصوبات یا یک مرکز علمی ایجاد شده یا روند فعالیت آن مرکز علمی اصلاح شده است.
بعد از این مرحله شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد مرحله مهم دیگری میشود و آن مرحله عبارت است از تدوین، تصویب، و اجراییسازی اسناد ملی و راهبردی بخش علم و فناوری. در راس این اسناد، سند مهم نقشه جامع علمی کشور است که در مرحله اجراییسازی قرار گرفته است.
بنابر موارد فوق، باید بگویم عملکرد شورای عالی انقلاب در زمینهسازی برای پیشرفتهای علمی و فناوری کشور مفید بوده و قابل توجه و تقدیر است.
علاوه بر موضوع سیاست گذاری در علم و فناوری و تصویب و اجرائی سازی اسناد ملی و راهبردی ایجاد و صدور مجوز راه اندازی مجموعههای عظیم دانشگاهی مثل دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه پیام نور و دانشگاه ها و پژوهشگاههای مختلف و مراکز فرهنگی و فرهنگستانها و مجموعههای مختلف فرهنگی و هنری میباشد که منشا آثار عظیمی در جامعه اسلامی ایران در چهار دهه گذشته بوده و پیشتازی این کشور را در سطح منطقه و برخی موارد در سطح جهان بوجود آورده است.
میزان اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را چطور ارزیابی میکنید و در جهت اجرایی شدن مصوبات شورا در سطوح بالا چه راهکارهایی به نظرتان میرسد؟
در پاسخ به این سوال باید بگویم اصولا اجرای مصوبات نهادهای قانونگذاز و سیاستگذار در کشور از فراز و نشیبهایی برخوردار است؛ یعنی اینگونه نیست که مصوبات این نهادها 100 درصد اجرایی شده باشد.
این موضوع شامل همه نهادها از جمله، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مهمتر از همه مجلس شورای اسلامی نیز میباشد البته برخی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی به دلایل مختلف و از جمله کمبود منابع مالی اجرایی نشده است.
در مورد راهکار حل این مشکل به نظر من استفاده از تجربه ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور معتبر به نظر میرسد؛ یعنی شورا باید سعی کند در مصوبات خود صراحتاً دستگاههای مجری آن سند و مرکزی که اجرای آن سند را باید مدیریت و پیگیری کند و جدول زمان بندی برای اجرای مصوبات خود داشته باشد.
آقای دکتر با توجه به عضویت حضرتعالی در شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی و ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور، میزان اجرای این اسناد را چگونه ارزیابی میکنید؟
در شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی تمرکز اصلی بر اجراییسازی سند دانشگاه اسلامی قرار دارد و در یک نگاه کلی، این شورا خوشبختانه در این زمینه به توفیقات خوبی دست یافته است.
در مورد ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور هم با توجه به این نکته که در روند تدوین این سند به موضوع اجرایی سازی توجه خوبی شده است، با تشکیل ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور یک نهاد قانونی و دارای اختیارات لازم مسئول اجراییسازی این سند است و تاکنون این روند علیرغم همه فراز نشیبها خوب بوده است.
با توجه به اجرایی شدن سند مهندسی فرهنگی و تشکیل جلسات ستاد مهندسی فرهنگی، به نظر شما اجرایی شدن این سند به چه میزان میتواند در همافزایی دستگاههای فرهنگی موثر باشد؟
تدوین سند نقشه مهندسی فرهنگی یکی از مطالبات رهبر معظم انقلاب از شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و خوشبختانه این سند در طی یک کار علمی و با استفاده از نظرات کارشناسان حوزوی و دانشگاهی تدوین شد. سپس این سند در بیش از 30 جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به دقت مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نهایتاً تصویب و ابلاغ شد.
نکته منحصر به فرد در مورد سند نقشه مهندسی فرهنگی این است که این مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط روسای جمهور سابق و فعلی ابلاغ و امضاء شده است.
هماکنون نیز خوشبختانه با مساعی دبیر محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی جلسات ستاد هماهنگی و راهبری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی به طور منظم در حال برگزاری است و تاکنون مصوبات خوبی داشته است.
به نظر اینجانب مهمترین مصوبه این ستاد ایجاد ارتباط بین نقشه مهندسی فرهنگی و نظام بودجهریزی کشور است چون یکی از اصلیترین عوامل اجرایی شدن برخی مصوبات همه نهادهای سیاستگذار مشکل بودجه است و ایجاد این ارتباط میتواند مشکل اصلی عدم اجرای مصوبات ستاد هماهنگی و راهبری نقشه مهندسی فرهنگی موثر باشد.
در مورد تاثیر اجرایی شدن سند نقشه مهندسی فرهنگی در همافزایی دستگاههای فرهنگی نیز باید بگویم با توجه به این نکته که ستاد راهبری و هماهنگی اجرای نقشه مهندسی فرهنگی در این زمینه فعال میباشد امید است این همافزایی افزایش پیدا کند.