مراسم رونمایی از ویراست جدید ترجمه و تفسیر نهج‌‌البلاغه اثر علامه محمدتقی جعفری، همزمان با گرامیداشت بیست و یکمین سال رحلت درگذشت علامه جعفری، شب گذشته، ۹ آذر، با حضور جمعی از اندیشمندان و علاقه‌‌مندان در کتابخانه علامه جعفری برگزار شد.
دکتر مهدی گلشنی، استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف، در این مراسم به ارائه توضیحاتی در زمینه مهم‌‌ترین ویژگی‌‌های اخلاقی و علمی علامه جعفری پرداخت و بیان کرد: علامه جعفری خصوصیاتی داشت و به قول رهبری، علامه ذوفنون بود. ایشان جامع بین علم و اخلاق است و اخلاق ایشان را کمتر در دیگران دیده‌‌ام در همین اتاق که حضور داریم، بنده با ایشان بحث داشتم و وقتی قانع می‌‌شدند، حتی نوشته خود را عوض می‌‌کردند. حتی با بچه‌‌ها محترمانه بحث می‌‌کردند و از این جهت محبوب دانشگاهیان بودند.
وی تصریح کرد: فراموش نمی‌‌کنم که سالگرد مرحوم عبدالسلام در دانشگاه بهشتی بودیم، افراد جمع بودند و بنده سخنرانی کردم و ایشان هم بودند. یادم هست وقتی مراسم تمام شد، دانشگاهیان از محبوبیت علامه جعفری بر سر علامه ریختند و دورش جمع شدند. یکی از خصوصیات ایشان رفت‌وآمد با دانشگاهیان بود و با افرادی رفت‌‌وآمد داشت که سرآمد بودند. جلسات مستمری هم با دکتر حسابی، دکتر هشترودی و دکتر رضا داشت.
دکتر گلشنی با بیان اینکه در بحث‌‌ها نیز معلوم می‌‌شد که علامه جعفری بسیار دقیق است و در واقع جمع بین علم و فلسفه را داشت، گفت: ایشان وقتی در سال ۱۳۲۰ در نجف بود، بحث فلسفی مطرح نبود، اما ایشان به خدمت سیدعبدالله شیرازی رفتند و گفتند که باید فلسفه و علوم را وارد حوزه کنیم. از اوایل دهه ۱۳۳۰ ایران آمدند و بعد از مدت کمی، کتب سه جلدی «ارتباط انسان ـ جهان» را چاپ کردند که آن زمان دانش‌آموز بودم. علامه جعفری در محیط نجف از طریق ترجمه‌‌های عربی و غیره، آثار فلاسفه غرب را خوانده بودند.
وی افزود: نکته دیگر اینکه علامه جعفری طلایه‌‌دار وحدت حوزه و دانشگاه بودند و بیشترین رفت‌وآمد را با دانشگاهیان داشتند. شهید مطهری نیز این‌گونه بود، اما اکنون وحدت حوزه و دانشگاه مناسب نیست. خدمت رهبری نیز عرض کردم به خوبی این مسئله میسر نشده است، برای اینکه بین این دو مونولوگ برقرار بوده و نه دیالوگ. یعنی حوزویان گوینده و دانشگاهیان شنونده بوده‌‌اند. در حالی که علامه جعفری این طور نبود. الآن وحدت حوزه و دانشگاه میسر نشده و این بزرگترین خطاست.
حوزه به مقتضیات روز توجه ندارد
دکتر گلشنی با اذعان به اینکه حضور کلیسا در مسائل روز، تصریح کرد: اکنون در کنفرانس‌‌های علم و الهیات انجمن اروپایی دو سال یکبار رفته‌‌ام که در آن فیلسوف و کشیش و ... باهم هستند که در روشنگری مطالب بسیار مؤثر است، اما الآن این طور نیست و حوزه کار خودش را می‌‌کند؛ به این دلیل که کاری به مقتضیات روز ندارد که این‌ها چیست و چه چیزی در محیط‌‌های دانشگاه و ... می‌‌گذرد، لذا جوانان پر از شبهه هستند. چند هفته قبل بود که سه دانش‌آموز دبیرستان نزد من آمدند که می‌‌گفتند، خدا اصلاً یعنی چه؟ برای ما کتاب معرفی کنید.
وی ادامه داد: علامه جعفری به مشکلات زمان توجه داشت و خیلی موثر بود. الآن اگر بخواهید این قضیه واقعی شود، مستلزم گفت‌‌وگوست. الآن در غرب این طور است که فلان فیزیک‌‌دان طراز اول آمریکایی می‌‌گوید که جهان از هیچ شروع شده و در اینجا می‌‌خواهند با فلسفه ملاصدرا بحث کنند. آن طرف اصلاً فلسفه را قبول ندارد، ولی باز می‌‌توانید حرف ملاصدرا را با زبان علم روز بزنید. این است که علامه در آن موقع پیش‌‌قدم بودند و جلسات مستمری با دکتر حسابی داشتند. وقتی دکترای فیزیک دانشگاه شریف را افتتاح می‌‌کردیم، از عبدالسلام هم دعوت کردیم. به اصرار برخی‌‌ها ملاقاتی با علامه ترتیب داده شد و اولین سؤال از ایشان این بود که نظر شما در مورد اصل عدم قطعیت هاینزبرگ چیست و او جوابی داد و وارد بحث شدیم.
توجه علامه جعفری به دغدغه‌های روز
این فیزیک‌‌دان برجسته ابراز کرد: علامه جعفری دغدغه‌های روز را متوجه بود و به جهان‌‌بینی علم روز نیز توجه داشت، اما جهان‌‌بینی خودش مخالف جهان‌‌بینی روز بود، برای اینکه جهان‌‌بینی اصول عامی است که بر علم سوار می‌‌کنید؛ مثلاً علیت حاکم است و فیزیک‌‌دانان برای حدود هشتاد سال فکرشان متفاوت بود و پوزیتیویسم حکومت می‌کرد. الآن نیز این تفکر حاکم است که آنچه می‌‌بینیم مطرح است و چیزی که به حواس درنمی‌‌آید، مطرح نیست.
وی با بیان اینکه چالش‌‌هایی داریم که علم روز آنها را مطرح کرده است و نه فلسفه، اظهار کرد: یک وقتی بود که الحاد از فلاسفه سرچشمه می‌‌گرفت و مثلاً از هیوم، اما الآن انجمن فلاسفه خداباور تشکیل شده و اعضای زیادی نیز دارد. یکی از این فلاسفه ملحد می‌‌گوید که بیست درصد از فلاسفه خداباور هستند. بنابراین در غرب به شدت تغییراتی ایجاد شده و گفت‌‌وگو با فلاسفه خداباور بسیار زیاد شده است؛ این کاری است که علامه جعفری در زمان حیات خود انجام می‌داد و از این جهت از زمان جلوتر بود.
دکتر گلشنی در پایان با اشاره به ارتباطات علامه جعفری با دانشمندان غربی تصریح کرد: نکته دیگر مکالمات ایشان با دانشمندان غربی اعم از مکاتبه و ... بود، زیرا ایشان معلومات جامعی از همه جا داشتند. به همین جهت وارد مکالمه می‌‌شدند. افرادی داریم که سطح بالایی دارند، اما باز اگر یک شخص غربی بیاید، با زبان ملاصدرا با او حرف می‌‌زنند، اما علامه این طور نبود.