دکتر ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سخنرانی خود در دور هفتم گفت‌وگوی دینی مرکز گفتگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کلیسای کاتولیک فیلیپین تحت عنوان «نقش دین در سلامت انسان» که در سالن کنفرانس حوزه ریاست این سازمان برگزار شد، گفتگوی دینی با شخصیت‌ها و مراکز مهم دینی جهان و گفتگوی فرهنگی با نخبگان و مراکز مهم فرهنگی، علمی جهان را دو رویکرد و سیاست مهم جمهوری اسلامی ایران دانست که برعهده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نهاده شده است.
وی با اشاره به موضوع این دور از گفتگوها در خصوص بلای جهانی کرونا و چالش‌ها و فرصت‌های گفتگوی دینی و توجه به مقوله سلامت، افزود: بزرگ‌ترین تهدید برای سلامت بشر، سلب آرامش روحی و روانی است که منشأ ناآرامی برای دیگران و پیدایش جرایمی می‌شود که سلامت جامعه را نیز سلب می‌کند. علم پزشکی در تأمین سلامت جسم و افزایش عمر متوسط بشر موفقیت نسبی کسب کرده است اما برای تأمین سلامت روح هرچه کوشیده، نتوانسته است به میزان افزایش آسیب‌های روحی، پیش رود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: فرض کنیم اگر انسان از همه امکانات بهره‌مند باشد و ثروت فراوانی در اختیار داشته باشد و بتواند در اسرع وقت، هر آنچه دست‌یافتنی است را به دست آورد، اما آیا می‌تواند آرامش را هم به دست آورد؟ ادیان الهی وعده داده‌اند که آرامش در پرتو ایمان پدید می‌آید؛ ایمان به خداوند و عمل به دستورات الهی. اما چرا امروز در جامعه بشری این آرامش وجود ندارد؟
ابراهیمی‌ترکمان همچنین، تأکید کرد: علت را باید در بسنده کردن به ظاهر دین و احکام دینی و روی گرداندن از روح و باطن دین، دانست، زیرا جمود بر ظاهر احکام و غفلت از باطن دین، منجر به میراندن مصالح تشریع احکام و غرض اصلی از دین و سعادت حیات انسانی می‌شود.
وی غفلت از روح دین و توقف در ظواهر دینی که تاب تفسیرهای مختلف را دارد، اصلی‌ترین علت ناآرامی بشر مطرح کرد و گفت: اگر اخلاق و معنویت را باطن دین بدانیم؛ در عصر کنونی مظاهر مادی از تمرکز انسان به معنا و باطن عالم و نیز، حقیقت هستی کاسته است. زیرا اساس معنویت بر تمرکز استوار است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادامه داد: انسان فاقد تمرکز که اندیشه‌اش در ظاهر اشیا متوقف می‌شود؛ نمی‌تواند از ظاهر عبور کرده به باطن راه یابد. انسان ظاهربین همه چیز را در محیط دید جسمانی خود می‌پذیرد اما انسان معناگرا به شهود که کار دل است روی می‌آورد.
عصر کنونی؛ عصر تقویت دیده‌های ظاهربین بشر
ابراهیمی‌ترکمان افزود: عصر کنونی، عصری است که دیده‌های ظاهربین بشر را تقویت کرده و چشم‌نوازی‌های دنیوی؛ او را متوجه خود کرده است اما نه خود واقعی او که وابسته به منبع هستی است؛ بلکه خودی که در پندار برای خود ساخته است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان مطلب فوق، گفت: انسان فاقد تمرکز وقتی از خویشتن دور شد؛ گرفتار ظاهر می‌شود و راه‌های نجات و سعادت خود را نیز به درستی نخواهد دریافت. برای انسانی که از خود دور شده است کار به جایی می‌رسد که حقایق را به سختی در می‌یابد و در هر چیز تصرف می‌کند و حتی دین و آموزه‌های دینی را نیز به سود خود مجازی خویش تفسیر می‌کند. در همین نوع تلقی؛ ارزش‌های دنیوی جایگزین ارزش‌های اخروی و معنوی می‌شود. در اینجا دیگر بی‌خردی عالم و جاهل نمی‌شناسد چه بسا عالمانی که کشته جهل خود می‌شوند.
وی اضافه کرد: انسان وقتی بیاندیشد که هستی نداشته است و هستی از سوی هستی‌بخش به او بخشیده شده است؛ خود را مستقل فرض نمی‌کند و آنگاه که خویشتن را مستقل فرض نکرد؛ خود را در اصل وجود فقیر می‌انگارد و احساس فقر؛ اولین چیزی را که از انسان می‌ستاند، غرور و تکبری است که منشأ بسیاری از ظلم‌ها در جهان است و در همین جا، نگاه ظاهربین او که خود را مستقل می‌دید به نگاه باطن‌بین و معنانگر تبدیل می‌شود که برای خود جز در اتصال به حقیقت؛ حقیقتی قائل نیست و این نکته دقیقاً خروج از درگاه مادیت و ورود به بارگاه معنویت است و در پرتو معنویت کسب آرامش پدید می‌آید.
ابراهیمی‌ترکمان بیان کرد: معنویت مانند دارو نیست که فقط برای بیماران ضرورت داشته باشد، بلکه مانند غذا است که برای هر بشری ضرورت دارد و یکایک انسان‌ها به معنویت نیازمند هستند. آموزش‌های معنوی مهم است اما اگر این آموزش به اعتقاد نیانجامد و اعتقاد نیز به عمل منجر نشود، وضعیت همانی خواهد بود که امروز در جهان است.
وی یادآور شد: معنویت را نمی‌توان آموزش داد بلکه باید آن را به انسان‌ها چشاند و چشاندن معنویت تنها کار کسانی است که خود از این باده نوشیده باشند. آموزش دو مرحله دارد از زبان گوینده تا گوش مخاطب و از گوش مخاطب تا دل او. از ابتدای خلقت بشر؛ سخن‌های نغز و شیوا در قالب‌های شعر و نثر و هنر به گوش بشر رسیده است اما هنوز برای تسهیل عبور آموزه‌ها از گوش و رسوخ در دل؛ راه‌های اندک و انگشت‌شماری وجود دارد. که البته لازم است ابتدا دل‌ها آماده پذیرش شوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر تداوم و تقویت این دور از گفت‌وگوهای دینی اظهار کرد: غزالی در کیمیای سعادت معتقد است که غفلت، علتی (بیماری) است که علاج آن به دست بیمار نیست؛ چه غافل را از غفلت خویش خبر نبود؛ علاج آن چون جوید؟ پس علاج آن به دست علماست؛ علما نیز طبیب روحی جامعه هستند و طبیب خوب آن است که بیمار را همیشه بیمار نخواهد بلکه او را به سوی سلامتی سوق دهد.
بنا بر اعلام این خبر، در ابتدای این نشست، مرتضی صبوری، رایزن فرهنگی ایران در فیلیپین در سخنان کوتاهی به بیان سابقه برگزاری گفتگوهای دینی بین مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با کلیسای کاتولیک فیلیپین پرداخت.
گفتنی است؛ دور هفتم گفت‌وگوی دینی مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ‌ها سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کلیسای کاتولیک فیلیپین با عنوان «نقش دین در سلامت انسان» به صورت وبینار، برگزار و اندیشمندان مسلمان و مسیحی از دو کشور جمهوری اسلامی ایران و فیلیپین آرا خود را در زمینه موضوع سمینار تشریح کردند.
در این مراسم، حجج اسلام یونسی، مشاور رئیس جمهور، محمدمهدی تسخیری، رئیس مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ‌ها و محمد حسین نیکنام، عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران، حبیب‌الله بابایی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی و باقر طالبی‌دارابی، عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب از ایران و اسقف اعظم پابیللو، سرپرست قلمرو کلیسای مانیل، برنارد پانتین، دبیرکل کنفرانس اسقفان کاتولیک فیلیپین، اسقف ادوین دلا پنا، رئیس کمیسیون گفتگوی ادیان کنفرانس اسقفان کاتولیک فیلیپین از فیلیپین سخنرانی کردند.