با سلام و  تشکر از وقتي که در اختيارمان قرار داده ايد؛ موضوع فقه نظام و اهميت نظريه پردازي در اين حوزه را چگونه ارزيابي مي کنيد؟
من هم به شما سلام عرض می‌کنم قبل از ورود به بحث نظريه پردازي لازم است ابتدا اهميت موضوع فقه و چيستي آن روشن شود تا پس از آن درباب اهميت نظريه پردازي در اين حوزه توضيح دهم.
علم فقه، علمي است که به وظايف مکلفين مي پردازد و براي آن تقسيمات مختلفي وجود دارد که از ناحيه موضوع به فقه فردي و فقه نظام تقسيم مي شود.
فقه فردي به احکام و وظايف فردي مکلفين مي پردازد در حاليکه فقه نظام، ناظر به احکام و وظايف اجتماعي مکلفين است.
شيعه در طول هزار و اندي سال دائما در موضع اقليت نسبت به حاکميت قرار داشته و در کمتر زماني حاکميت به دست شيعه بوده تا با سوالاتي درباره نظامات اجتماعي مواجه شود، اما امروز و بعد از پيروزي شکوهمند انقلاب اسلامي موضع نظامات اجتماعي  به شکل بسيار عميقي  مورد توجه و سؤال حوزه هاي علميه قرار گرفته و وظيفه  عالمان ديني است که به آن  پاسخ دهند و اگر ما به اين سؤالات پاسخ ندهيم و نتوانيم خواسته هاي مطلوب نظام و کشور را در جهت ديني کردن جامعه به مردم ارائه کنيم، با يک خلأ بزرگ مواجه خواهيم شد.
جامعه  ديني، جامعه اي است که نه تنها در آن افراد به صورت فردي تدين دارند بلکه با رفتارهاي برخواسته از دين شکل گرفته و در عرصه اجتماعي هم شاهد حاکميت نظامات اجتماعي ديني است. برهمين اساس در شرايطي که ما تشکيل حکومت داده ايم تلاش براي فراهم آوردن نظامات اجتماعي مختلف ضرورتي اجتناب ناپذير به شمار مي رود.
پژوهشگاه فقه نظام به عنوان يکي از مراکز حوزوي که با هدف تعميق و گسترش فقه نظام در فضا هاي مختلف شکل گرفته و رسالت خود را گفتمان سازي و ترويج فقه نظام در حوزه هاي علميه و همچنين در فضاهاي دانشگاهي مي داند تلاش ميکند تا خلاهاي علمي موجود در اين حوزه را از طريق برگزاري کرسي هاي نظريه پردازي، نقد و نواوري  و مناظره و همچنين کرسي‌هاي ترويجي رفع نمايد. از اين منظر کرسي‌هاي نظريه پردازي، هم برپويايي مباحث فقه نظام  مي افزايد، هم جذابيت آن را دوچندان مي کند و هم به ايجاد نگرش هاي جديد در اين شاخه منجر مي شود.لذا براي دستيابي به اين هدف از فضلاي حوزوي که در اين زمينه داراي تحصيلات عالي هستند و تلاش هاي خوبي از خودشان  به ثبت رسانده اند استفاده ميکنيم.
اهداف پژوهشگاه در راستاي برگزاري کرسي هاي نظريه پردازي و ترويجي چيست؟
يکي از اهداف مهم پژوهشگاه فقه نظام ترويج فقه نظام در شاخه‌هاي مختلف حوزه‌هاي علميه و ايجاد درک عمومي و گفتمان فقه نظام در حوزه‌ها و مشارکت در توليد فقه نظام از طريق برگزاري کرسي‌هاي ترويجي و نقد است.
البته در محيط حوزه، مراکز پژوهشي مختلفي به اين رسالت اشتغال دارند، پژوهشگاه فقه نظام هم به عنوان يکي از پژوهشگاه‌ها در زمينه توليد فقه نظام تلاش  مي کند؛ اما نکته اي که سبب مي شود اين مرکز از مراکز ديگر متمايز باشد، گفتمان سازي و  فعاليت‌هاي تبليغي ترويجي در اين عرصه هاست. پژوهشگاه فقه نظام مصمم است تا فضلاي حوزه را با ماهيت فقه نظام و شاخه هاي آن از طريق برگزاري نشست هاي علمي و کرسي هاي مناظره و دعوت از آنان براي حضور در اين نشست‌ها و حتي به عنوان ناقد کرسي‌ها آشنا کند.
از طرف ديگر يکي از رسالت هايي که براي خودمان تعريف کرده ايم تثبيت مرجعيت حوزه است؛ چرا که حوزه علميه به عنوان مرجع اصلي پاسخگويي به سؤالات مردم تا زماني که به اصلي ترين نياز هاي جامعه پاسخ ندهد مرجعيت علمي تامي براي جامعه نخواهد داشت. امروز اگر چه حوزه‌هاي علميه در عرصه سؤالات فردي بهترين پاسخ‌ها را دارند و به همين خاطر  مرجعيت علمي حوزه ها در عرصه فقه فردي انکار ناپذير است، اما در عرصه مسائل اجتماعي ورود فعالي نداشته اند و به همين خاطر مرجعيت فعاليت هاي اجتماعي در حوزه علميه شکل نگرفته است. علماي حوزه علميه مي توانند با توجه به منابع قرآني و روايي غني اي که دارند با مسلح شدن به ادبيات امروز و آگاهي به مسائل مختلفي که در عرصه اجتماع مطرح مي شود پاسخ هاي در خور شأني ارائه کنند و در نتيجه مرجعيت علمي حوزه در عرصه فقه اجتماع هم پديد آيد و اگر حوزه در اين عرصه فعاليت مناسبي نداشته باشد شاهد تسخير فضاهاي اجتماعي توسط نظريه هاي وارداتي و الگوهاي غربي خواهيم بود. براي جلوگيري از اتفاق، کرسي هاي ترويجي را يکي از مهم ترين ابزارها دانستيم. به همين منظور با دبيرخانه هيأت حمايت از کرسي هاي نظريه پردازي، نقد و مناظره شوراي عالي انقلاب فرهنگي تفاهم نامه همکاري امضا کرديم تا اين مباحث در چارچوب نظام مندي به پيش رود.
پژوهشگاه تا کنون چند کرسي ترويجي برگزار کرده است؟
از آنجايي که پژوهشگاه اخيرا با دبيرخانه کرسي هاي نظريه پردازي تفاهم نامه امضا کرده است، تعداد کرسي هاي ما چشم گير نيست. اما تلاش ميکنيم با فعال کردن ظرفيت هاي موجود نيازهاي فقهي نظام را در مباحث مختلف پوشش دهيم. همانطور که اشاره کردم از يک سو ظرفيت هاي بسيار زيادي در حوزه وجود دارد و از سوي ديگر نظام به فعاليت هاي فقهي براي پاسخگويي به مسايل در عرصه هاي مختلف نيازمند است، از اين رو به هر اندازه که لازم باشد، از ظرفيت هاي حوزه استفاده خواهيم کرد. شناسايي ظرفيتهاي حوزه بسيار مهم است. به همين منظور نشريه ترويجي رصد فقه نظام تدارک ديده شده تا ظرفيتهاي حوزه علميه شناسايي شود و از اين ظرفيت ها براي برگزاري کرسي هاي ترويجي استفاده شود. اما بطور کلي تا کنون شش کرسي ترويجي با عناوين «طراحي نظام بازار اسلام»، «مفهوم شناسي فقه سياسي و فقه حکومتي»، «مهاجرت نخبگان از منظر فقه سياسي»، «تعامل عالمان ديني با نظام اسلامي»، «بررسي فقهي روش عدم مغايرت در تصويب قوانين کشور»، و «فقه نظامات اجتماعي مستلزم صورت بندي اصل» برگزار کرده است که با برنامه ريزي هاي صورت گرفته سال آتي ما، تعداد اين کرسي ها بيشتر هم خواهد شد.