حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی؛ مفسر قرآن در سلسله‌درس‌گفتارهایی با نام «فریاد قرآن» هر نوبت به برخی نکات تدبری در آیات قرآن پرداخته است که در ادامه متن و فیلم بخش سوم آن از نظر می‌گذرد:
 
«اعوذ بالله من‌الشیطان‌الرجیم
بسم‌الله الرحمن الرحیم
 
درباره قرآن سخن زیاد است. کلام وحی برای خودش ده‌ها لقب برشمرده است؛ گاه خود را ذکر، موعظه، داستان، برهان، استدلال یا معجزه خطاب قرار می‌دهد و بسیاری القاب دیگر که هر کدام از آنها قابل بحث است، اما ما می‌خواهیم، فهرست و چکیده‌ای از آنها داشته باشیم که ببینیم آیا دین خود را نسبت به قرآن ادا کرده‌ایم یا خیر؟
 
یک اصطلاح علمی در حوزه علمیه وجود دارد که می‌گوید، اجتهاد یقینی، برائت یقینی می‌خواهد و از نظر روانی یعنی اگر مسئولیتی به عهده داری باید کاری را انجام دهی که در قبال آن مسئولیت، خاطرت جمع باشد که به مسئولیت خود عمل کرده‌ای؛ به طور مثال اگر موضعی مثل مسجد یا لباسی که قصد عبادات با آن را داری، نجس شد، باید آن مقدار آب بریزی که یقین داشته باشی پاک شده است.
 
ما نسبت به وحی مسئول هستیم. باید طبق قرآن عمل کنیم. آیا این قدر که عمل کردیم، برائت نیز پیدا کردیم؟
 
قصد بیان مطلبی را دارم که شاید تعجب‌برانگیر باشد. ۱۰ جلد کتاب تفسیر نور را که به نگارش درآوردم، جمعی از آقایان صاحب دکترای حقوق به ویژه یکی از آنها رئیس دانشکده حقوق دانشگاه تهران است، وقتی این ۱۰ جلد را مطالعه کرد، بالغ بر دو هزار و ششصد نکته حقوقی کشف کرد که اگر این موارد را از خود من که این ۱۰ جلد را تألیف کردم، می‌پرسیدند، نهایت به ۳۰ نکته اشاره می‌کردم. مسئله اینجاست که فکر می‌کنیم، قرآن تنها برای موارد خاصی به بیان نکاتی پرداخته است، ولی این کتاب حتی در مورد ساخت و ساز، مصالح به کار رفته در ساختمان نیز حرف دارد. اگر می‌خواهیم کسی را موعظه کنیم، قرآن بهترین مرجع است و می‌توانیم به آیات اخلاقی آن رجوع کنیم. یا آیات زیادی از قرآن در باب سیاست سخن گفته است، بسیاری از اشارات قرآنی در موضوعات مختلف تبدیل به کتاب شده است و ما کتاب سیمای سیاست در قرآن و کتاب سیمای اقتصاد در قرآن داریم. حتی قرآن برای زندگی عروس و داماد سه کلمه گفته «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ»(نساء/ ۱۹) زندگی آنها باید براساس معروف باشد و نه منکر؛ «أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ»(احزاب/۵۱) مرد باید به گونه‌ای زندگی کند که چشم زن به جمالش روشن شود و در عوض زن هم باید در جهت رضایت همسر خود برآمده و به شکلی از خانه بیرون نرود که چشمان ناپاک را به خود جلب کند. 
 
باید به این واقعیت معترف بود که قرآن مکتب ماست و فقط کتاب مقدسی که با استفاده از آن استخاره کنیم، نیست. هر چقدر هم که از تاریخ می‌گذرد، هیچ‌چیز آن کهنه نمی‌شود و هیچ یک از آیات قرآن را نمی‌توانید، پیدا کنید که تاریخ مصرف داشته باشد.
 
یکی از ویژگی‌های قرآن این است که از مسائل جزئی قرآن می‌توان پی به مسائل کلی برد. به طور مثال وقتی زنی که از دست همسر خود ناراحت است و شکایتش را به نزد پیامبر(ص) می‌برد و آیه نخست سوره مجادله به آن اشاره دارد که می‌فرماید: «قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجَادِلُكَ فِی زَوْجِهَا وَتَشْتَكِی إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ» جهت آن این است که به مخاطب این مسئله را مطرح کند که پیامبران و رهبران دینی جامعه نیز برای حل و فصل مسائل خانواده حرفی برای گفتن داشته‌اند و رهبر جامعه اسلامی به این واسطه در اختیار افراد عادی جامعه بوده و برای آنها نیز وقت اختصاص داده و مثلاً با یک زن خانه‌دار نیز به راحتی حرف می‌زند.
 
وقتی براساس قرآن، ابراهیم(ع) به عمویش می‌گوید که چرا بت می‌پرستی؟ این پرسش پیش می‌آید که این اشاره شاید به درد امثال ما که در این جغرافیا زندگی می‌کنیم و تا اندازه‌ای با این روایات آشنا هستیم، بخورد، اما ارتباط آن را با فردی که مثلاً در خاور دور است، متوجه نمی‌شویم؛ حال آن که این امر نیز خود یک امر جزئی است که از آن می‌توان تبعات کلی‌تری را که شامل حال همه افراد می‌شود، استخراج کرد و مثلاً اینکه در اصلاح و ارشاد، سن شرط نیست، همچنانکه ابراهیم از آذر کوچکتر بوده است یا اصلاح و ارشاد را باید از خودی و اعضای خانواده و فامیل آغاز کرد یا در این امر یعنی اصلاح و ارشاد، وجدانیات فرد را باید برانگیخت و مثلاً به جای اینکه به فرد سیگاری بگوییم، سیگار نکش، از او این سؤال مطرح شود که آیا قادر است، چند مزیت کشیدن سیگار را بازگو کند؟... خلاصه که در مورد قرآن حرف زیاد است.»