مراسم افتتاحیه باغ فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران با حضور منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج، سید سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سرور بختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو و جمعی از فعالان و چهره‌های فرهنگی در پارک ملی ایران کوچک استان البرز، عصر پنج‌شنبه ۶ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شد.
حجت الله ایوبی در این مراسم عنوان کرد: باعث خوشحالی است در پارک ملی ایران کوچک به‌نام فرهنگ و تنوع فرهنگی و اقوام ایرانی گردهم آمدیم. بنا داشتیم که این برنامه را در روز جهانی تنوع فرهنگی (۲۱ می) برگزار کنیم که میسر نشد. یونسکو، نوامبر سال ۲۰۰۱ میلادی بیانیه‏‌ای در زمینه تنوع فرهنگی صادر کرد و پس از آن، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز ۲۱ ماه مه برابر با ۳۱ اردیبهشت را به‌عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفت‌وگو و توسعه نام‌گذاری کرد. ایوبی افزد: هرجا اقدامات این‌چنینی انجام شود می‌توان به‌صراحت گفت که آن سرمایه بشری و متعلق به همه جهان است‌.
سال ۲۰۰۰، تب‌وتاب جهانی شدن دنیا را فراگرفت و برخی این اندیشه ناصواب را مطرح کردند که جهانی شدن یعنی آمریکایی شدن و از بین بردن خردهفرهنگ‌ها. از این‌رو در آن روزگار این اقدام یعنی نام‌گذاری یک روز به‌عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی بسیار بجا و ارزشمند بود و در حقیقت برای پاسداری از سرمایه‌های جهان مطرح شد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران اذعان داشت: با توجه به این رویکرد، فعالیت شهرداری کرج قابل ستایش و تقدیر است. در این باغ زیبای کوچک، رنگارنگی ایران عزیز را با بناهایش به نمایش گذاشتند و تلاش کردند زندگی اقوام ایرانی را به بهترین شکل به تصویر بکشند.
وی ادامه داد: اساتید برای این اقدام بزرگ فرهنگی این‌جا حضور دارند و کار شما مردان فرهنگ و شما علمداران علم کشور، این اساتید و بزرگان را با جان دل به اینجا کشاند چراکه شما طلایه‌داران پاسداری از میراث جهانی هستید.
اگر دغدغه فرهنگی دارید باید ساخت‌وسازهای این کشور ایرانی- اسلامی شود
ایوبی با تاکید بر این موضوع که اگر دغدغه فرهنگی دارید باید ساخت‌وسازهای این کشور ایرانی- اسلامی شود، گفت: معماری بسیار مهم است در خانه آجری، فرش ماشینی و موکت فرنگی نمی‌اندازیم و روی جاجیم و گلیم می‌نشینیم و دیگر جاز گوش نمی‌کنیم.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، گفت: سرانه مصرف موسیقی در کشور در سال ۹۶ در روز ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه بوده و اگر گوش و جان مردم از سازها و موسیقی فاخر ایرانی پر شود، سبک زندگی قرآنی- اسلامی را با جان و دل می‌پذیرند. در خانه ایرانی باید تابلوی خط استاد امیرخانی را نصب کرد و با هر گوشه چشمی به آن حظ بصری برد. در این کشور باغ‌های بزرگ فراوان هستند اما این ویژگی منحصربفرد پارک ملی ایران کوچک را ندارند و نخستین نشان باغ فرهنگ به این باغ تعلق گرفت و این سرمایه‌ای نمادین است.
وی در پایان خطاب به میهمانان خارجی اشاره کرد: ایران کشور رنگارنگ است؛ اما همه ما یکی هستیم و ایران اسلامی در جان و فرهنگ ما رخنه کرده و امروز این یگانگی در عین کثرت و دگرگونی را با شما جشن می‌گیریم.
تلاش می‌کنیم تبدیل به یکی از سایت‌های خوب گردشگری شویم
اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج نیز عنوان کرد: در این پروژه نیامدیم از هر سر تاریخی یک اثر را خلق کنیم همکاران من آثار فاخر سطح کشور را بررسی کردند و قومیت‌های اصلی را شناسایی و در مقیاس کوچک، یک‌یک این آثار را ساختیم.حتی خواستگاه مصالح از مناطقی است که آثار مربوط به آن‌هاست.
وی افزود: هدف ما در شهرداری کرج این بود که یک پروژه فرهنگی را تعریف و پیوست عمرانی برای آن داشته باشیم. خلق این پدیده کار دشواری بود و تلاش کردیم این آثار را اجرا کنیم.
کمالی‌زاده تاکید کرد: کرج شهر تنوع فرهنگی است و این باغ را به‌نام کمیسیون ملی یونسکو نامگذاری می‌کنیم تا میزبان برنامه‌های فرهنگی باشیم. متاسفانه ما مقصد گردشگری نیستیم اما با این اقدامات فاخر برگرفته از فرهنگ، تلاش می‌کنیم تبدیل به یکی از سایت‌های خوب گردشگری شویم.
عنوان گرفتن فرهنگ برای این باغ، برگرفته از خرد دیرین و اندیشه است
در ادامه سرور بختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو عنوان کرد: پیش از همه جا دارد از کمیسیون ملی یونسکو و شهرداری کرج برای رونمایی از این این باغ باشکوه فرهنگی تقدیر کنم. در فرهنگ مشرق‌زمین باغ جایگاه خاصی دارد و هرگاه مردم از مشغله‌ها و روزمره‌گی‌ها خسته می‌شوند به باغ می‌روند و باغ نماد زندگی است.
او تاکید کرد: عنوان گرفتن فرهنگ برای این باغ، برگرفته از خرد دیرین و اندیشه است. در زندگی مردم منطقه ما باغ جزیی جداناپذیر از زندگی بوده و گویی انسان‌ها افکار خود را با کاشتن بذر دوستی و رفاقت به نمایش می‌گذارند.
بختی ادامه داد: افتتاح این باغ فرهنگی را به فال نیک می‌گیرم و به‌نمایندگی از موسسه اکو اقدام عزیزان مبتکر را شادباش می‌گویم و امیدوارم همه شاهد به بار نشستن این باغ فرهنگی باشیم.
خمیرمایه زیست و زندگی و شادکامی و آینده و امید در توجه به ریشه‌هاست
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز تاکید کرد: ایران عزیز ما کشور گسترده و محل حضور فرهنگ و دانش عمیق و ریشه‌دار است و یکایک مردم ما گنجینه دانش و فرهنگ هستند که در جغرافیای گسترده زینت‌بخش این سرزمین هستند.
وی گفت: وجود اقدام و گویش‌ها ثروث است که بایدوجود این ثروت را به فرزندانمان آن‌را گوشزد کنیم زیرا نمی‌توان از جایی آن‌را به‌دست آورد.
تنوع اقوام و فرهنگ‌ها نعمت خدادادی است. انسان با این سرمایه ها زندگی و رشد می‌کند و به بالندگی می‌رسد. خداوند می‌فرماید: «ارزش شما به نیکویی و تقوای شماست لذا هیچ قومی و هیچ نسلی و جمعیتی به دیگری ارجحیت ندارد مگر در اخلاق و فرهنگ و دوستی و مهرورزی و نیکویی.»
غلامی ادامه داد: امیدوارم همه ما این پیش‌گامی را در فراهم کردن خوبی‌ها به مدد فرهنگ داشته باشیم. در شهر کرج کار خوبی را انجام دادند و شاید بشود گفت شهر کرج اولویت بیشتری را برای این مجموعه دارد زیرا این شهر یک باغ الوان از قومیت‌های ایران اسلامی است. به شهردار کرج تبریک می‌گویم. همچنین همکاران ما در کمیسیون ملی یونسکو تلاش کردند ظرفیت‌های فرهنگی شهرهای مختلف را به‌روز برسانند. خمیرمایه زیست و زندگی و شادکامی و آینده و امید در توجه به ریشه‌هاست که بالندگی‌ها را تقویت می کند. اگر می‌خواهیم کشوری استوار و نمونه در جوامع فرهنگی داشته باشیم باید فرزندانمان را با این فرهنگ آشنا کنیم و بی‌تردید آنان پاسداران خوبی برای فرهنگ خواهند بود.
باغ فرهنگ یونسکو محمل تعامل اقوام ایرانی و همزیستی مسالمت آمیز باشد
سید سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تقدیر از شهرداری کرج در ایجاد این باغ فرهنگی عنوان کرد: از دکتر ایوبی دبیرکل محترم کمیسیون ملی یونسکو که همواره دغدغه فرهنگ را دارد و تلاش می‌کند دسترسی جهانی به نمادهای ایران تحقق یابد، تشکر ویژه می‌کنم.
وی افزود: جهان و جهانیان از هر زمانی بیشتر به یکدیگر متصل شده و اتفاقات دنیا جدای از هم نیست. به‌طور حتم این باغ کوچک نماد ایران کوچک به تعبیر رهبر انقلاب محل گردشگری برای استان البرز می‌شود.
عاملی ادامه داد: اقوام شریف متعلق به ایران شریف است و بودن اقوام کنار یکدیگر امری مهم است و تقویت و ارزش نهادن به اقوام تقویت ایران است. وقتی تعلق قومی و ملی را ارزیابی می‌کنند تعلق قومی از تعلق ملی نمی‌کاهد و اگر ما احترام همه اقوام را داشته باشیم احترام منابع اصلی ایران عزیز را فراهم کردیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: نباید قومیت‌گرایی را طوری بیان کنیم که نشان از تقابل هویت ایرانی و اسلامی باشد چراکه این‌ها قوامساز هم هستند. تردید منشا تشویش هویت است و در این میان قطعیت از بین می‌رود. وقتی ما نگاه تاریک به اقوام داشته باشیم و ارتباط اقوام تاریک شود، بازنمایی دروغین از اقوام صورت بگیرد. اگر در توسعه بین‌فرهنگی در سطح جهانی موفق شویم آرامش بیشتری به لحاظ زیست سرزمینی فراهم می‌شود. تردید میان اقوام خطرات عدم یکپارچگی را در پی دارد از این‌رو باغ فرهنگ یونسکو می‌تواند محمل تعامل اقوام ایرانی و همزیستی مسالمت آمیز باشد.
وی در خاتمه گفت: هرچه تاریخ قبل ورود اسلام و بعد از اسلام را می‌بینیم باهم بودن یک ارزش اجتماعی بوده است؛ در همایش حسینی همه اقوام در کنار هم قرار می‌گیرند و با تنوع و تکثر یک وحدت همساز و همراه را ایجاد می کنند.
باغ فرهنگ به تحکیم هویت ملی کمک می‌کند
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم ضمن قدردانی از از بانیان این باغ فرهنگ گفت: تصور می‌کنیم آموزش را باید یا در مدرسه داشت یا دانشگاه، ما آموزش رسمی و غیر رسمی داریم؛ آموزش رسمی در مدرسه و دانشگاه است و آموزش غیر رسمی در هر جایی ممکن است. در این باغ فرهنگ زمینه ایران‌شناسی را داریم؛ برای همه امکان سفر به همه جای ایران نیست اما می‌توانند با چند ساعت گردش در این باغ، نمونه‌ها را همچون جاهای مختلف ایران ببیند که این یک آموزش غیر رسمی مفید است که خوشبختانه امروز پدید آمده است. نمونه‌هایی از این باغ را در دیگر کشورها دیده بودم تا نسل جوانشان را با کشورشان آشنا کنند و آرزو داشتم این کار در کشور ما رخ دهد و مشتاق دیدن این تجربه بودم و صمیمانه به مردم کرج تبریک می‌گویم که نخستین نمونه این باغ در شهر آن‌ها ایجاد شد. بناهایی که در این مجموعه دیدیم جنبه فرهنگی و مردم‌شناسی دارد و می توان نمونه‌های تمدنی نیز به این باغ اضافه کرد.
حداد عادل ادامه داد: مردم هر منطقه ایران به‌ویژه مردم کرج نمونه‌ای از زندگی خود و معماری خود را در این باغ می‌بینند و این باغ فرهنگ به تحکیم هویت ملی کمک می‌کند. امروز که ما برای مقابله با تهاجم فرهنگی به حفظ هویت ملی نیاز داریم این ابتکارها فرهنگ غنی ما را محکم‌تر می‌کند.
وی تاکید کرد: امروز ملت ایران همبستگی خود را بیش از هر زمانی با انقلاب نشان داده و با تنوع دل‌انگیز اقوام و تنوع نواها و آیین‌ها به پر طاووسی شبیه است که هر تارش زیبایی خاصی دارد. سه هفته دیگر انتخابات ریاست جمهوری را داریم که باز می‌توانیم اراده خود را برای تعیین سرنوشت سیاسی به منصه ظهور برسانیم و بگوییم ملت ایران با تنوع فرهنگی یک ملت واحد بوده و امروز نیز یک ملت واحد است که برای سرافرازی خود تلاش می‌کند.
در ادامه پلاک باغ فرهنگ ایران کوچک و تمبر یادبود اولین باغ فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران با حضور منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج، سید سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سرور بختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو و جمعی از فعالان و چهره‌های فرهنگی رونمایی شد. همچنین نشان خلاقیت در مدیریت از سوی حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران به اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج اهدا شد.
گفتنی است اجرای این برنامه را عبدالمهدی مستکین، مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران، برعهده داشت.