در گزارش قبل به مهم‌ترین آسیب‌های مساجد پرداختیم که در این بین موازی‌کاری نهادهای مرتبط با مسجد و نیز عدم سیاستگذاری کلان در امر مساجد به عنوان دو آسیب اساسی معرفی شد؛ آسیبی که ناخودآگاه سبب بروز چالش‌های بعدی برای مساجد کشور شده و به این ترتیب کارکرد آنها را با افت کمّی و کیفی مواجه کرده است. در این بین، با تأخیری تقریباً دو ساله در تدوین سند ملی توسعه، گسترش و تقویت نهاد مسجد و با هدف سامان‌بخشی و راهبری این مکان مقدس مواجهیم که در اواسط مرداد 99 از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به سازمان تبلیغات اسلامی ابلاغ شد و آن سازمان نیز بنیاد هدایت را مأمور تدوین این سند قرار داد،‌ حال آنکه مشخص نیست بازتاب و خروجی آن تا چه اندازه می‌تواند به حل معضلات مساجد کمک کند.
حجت‌الاسلام ارزانی رئیس کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور معتقد است در سندنویسی گاهی تعارفات و یا سلایق شخصی غلبه می‌یابد و در نشست‌ها می‌گوییم ملاحظه فلان سازمان و نهاد را کنیم، اما باید این واقعیت را پذیرفت که برای ارتقای سطح مساجد باید تعارفات را کنار گذاشت. در این راستا گاهی ممکن است یک سازمان را حذف، اضافه و یا ادغام کنیم. یعنی ممکن است یک نهاد برای زمان خود مؤثر بوده، اما اکنون جز اینکه ایجاد مانع کند، کارایی خاصی ندارد.
وی افزود: اکنون یا باید وظایف هر نهاد مرتبط با مسجد مشخص شود و یا سازمانی شکل بگیرد که متکفل تمامی امور مساجد باشد. هدف این است که مردم جذب مسجد شوند. بنابراین باید باور مردم به این مکان مقدس تقویت شود. این مسئله باید در عمل نمود یابد. با افزایش کارکرد مساجد نشان دهیم مساجد هنوز هم کارآمد هستند. اوایل انقلاب مردم مسجد را محور می‌دانستند، چرا که پویایی و نشاط داشت. پس کارکردها را باید احیاء کنیم. یک وظیفه آن بر عهده رسانه‌هاست که در قالب‌های هنری اهمیت مساجد را تفهیم کنند. یک وظیفه آن بر عهده سیستم آموزش است که در مدارس و دوره‌های آموزشی خود به این امر بپردازد؛ اما در هر صورت اگر سیاستگذاری مناسب شکل نگیرد، تلاش‌های تبلیغی هم ثمر نمی‌دهد. باید از قبل بسترهای نرم‌افزاری تقویت شده باشد.
حجت‌الاسلام ارزانی با ذکر خاطره‌ای از دوران رایزنی فرهنگی خود در آفریقا گفت: چند سالی به عنوان رایزن فرهنگی در آفریقا بودم. یکی از درس‌های آنها مکان‌های مقدس بود. در این درس، معبد، کلیسا و مسجد و کارکردهای آن را معرفی می‌کردند. به یکی از مدیران مدارس گفتم آمادگی این را داریم فضایی را فراهم کنیم تا به معرفی مسجد بپردازیم. او هم استقبال کرد. برنامه‌ریزی کردیم و مقرر شد روزهای دوشنبه‌ کلاس فوق‌العاده با عنوان معرفی مسجد برگزار کنیم. جالب بود که با استقبال مردم مواجه شد. آنها را گروه گروه به صورت اردویی به مساجد می‌بردیم و آنها را با آداب آنجا آشنا می‌کردیم. خبر این ماجرا در شهر پیچید، به گونه‌ای که سایر مدارس وارد این عرصه شدند. اینها برای غیر مسلمانان بود و حال که ما مسلمان و در مذهب تشیع هستیم،‌ چرا از این اردوها نداشته باشیم؟ وقتی به عمق قضیه رجوع کنیم،‌ همان نقصان برنامه‌ریزی کلان را مشاهده می‌کنیم. 
حجت‌الاسلام ارزانی در معرفی یکی از آسیب‌های مساجد گفت: ما گاهی شاهدیم ائمه جماعات با انتخاب مردم نیست. در حالی که باید با انتخاب مردم باشد.