حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی گفت: تمدن فقط برآمده از علوم طبیعی نیست بلکه به غایت، مرهون رشد علوم انسانی هم هست. خروجی علوم انسانی، نهادسازی و سیستم سازی های حکمرانی است.
افتتاحیه پنجمین دوره طرح ملی نخبگان علوم انسانی با حضور دکتر ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، حجت الاسلام والمسلمین دکتر واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی و حجت الاسلام والمسلمین دکتر پارسانی رئیس شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگیا، در دانشگاه تهران برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر واعظی در این مراسم گفت: هر تمدنی یک وجه سخت افزاری و یک وجه نرم افزاری دارد. وجه سخت افزاری مانند معماری، شهرسازی، حمل و نقل و ابزار تولید و... است و وجه نرم افزاری تمدن عبارتست از بینش هایی که قدرتی را به جامعه می دهد که معضلات خود را حل کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: علم هم در وجه سخت افزارانه و هم در وجه نرم افزارانه تمدن سهیم است و در آن ایفای نقش می کند. رشد علوم طبیعی هم به توانش ها و بینش های جامعه کمک می کند و هم خروجی تکنولوژیک علم، چهره سخت افزارانه تمدن را دگرگون می کند. اما چیزی که از آن غفلت می شود نقش عظیمی است که علوم انسانی در تمدن ایفا می کند.
وی افزود: تمدن فقط برآمده از علوم طبیعی نیست بلکه به غایت، مرهون رشد علوم انسانی هم هست. علوم انسانی با خود نهادسازی های لازم را می آورد. اینکه امروز جوامع به سمت پارلمان و نقش آفرینی احزاب و نهادسازی های نظاریتی و شکل دهی نظام بروکراتیک می روند، همه خروجی های علوم انسانی است.
حجت الاسلام والمسلمین واعظی گفت: در حوزه اقتصاد، بحث بانک و بورس، ابداع انواع و اقسام ماهیت های حقوقی در حوزه اقتصاد و... همه مرهون علوم انسانی است.
وی ادامه داد: علم فقط فرمول های در ذهن عالمان نیست و خروجی ای به عنوان تکنولوژی دارد. به همین شکل، خروجی علوم انسانی، نهادسازی و سیستم سازی های حکمرانی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: اگر ما می خواهیم گفتمان و اهداف انقلاب اسلامی در داشتن یک جامعه عادلانه و عاری از فساد و معنویت گرا شکل پیدا کند، یکی از ابزارهای مهم این امر شکوفایی علوم انسانی است.
دکتر واعظی گفت: همانطور که علوم طبیعی و رشد تکنولوژیک حمایت و پشتیبانی می خواهد، علوم انسانی هم حمایت می خواهد البته جنس حمایت آن متفاوت است. حمایت ها در علوم طبیعی معطوف به آزمایشگاه ها و ابزارهای تحقیق است اما برای رشد و پیشرفت علوم انسانی، احتیاج به یک خودآگاهی معرفتی داریم.
وی ادامه داد: اولاً ما نیازمندیم، ماهیت علوم انسانی را بشناسیم و بدانیم جایگاه آن را در نظام معرفتی بشر چیست. ثانیاً نیازمند به مسئله خوانش انتقادی علوم انسانی موجود هستیم. ما باید به یک درک انتقادی و آگاهانه از علوم انسانی موجود برسیم و از تقلید و دلدادگی به آن بیرون بیاییم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: ثالثاً ما نیازمند این هستیم که به دنبال حل مسائل بومی خودمان باشیم. مثلاً آثار هابز، جان لاک و... متاثر از اوضاع سیاسی اجتماعی آن دوره انگلستان بود و راه حل برای آن جغرافیای سیاسی و فکر است. لذا همیشه عالم به واقعیت های عینی جامعه خود می نگرد و می کوشد راه حل پیدا کند. ما احتیاج داریم به مشکلات خودمان معطوف شویم.
دکتر واعظی در پایان گفت: رابعاً ما نیازمند شکل گرفتن و جدی تر شدن فرآیند تولید علم و نظریه پردازی برای حل مسائل بومی خود هستیم. ما باید کمک کنیم که جامعه علمی به این مسائل نگاه جدی تری داشته باشد.
