در این یادداشت آمده است: در واقع بین بودجه فرهنگ و بودجه دستگاه­‌های فرهنگی باید تمایز قائل شد. بودجه دستگاه‌های فرهنگی برای خود آن دستگاه هزینه می­‌شود که اصلاً ممکن است صرف کار فرهنگی هم نشود، ولی بودجه فرهنگی بعضاً در دستگاه­‌های غیرفرهنگی هم ارائه می­‌شود و کار فرهنگی نیز اتفاقاً آنجا انجام می­‌شود. بودجه بخش فرهنگ برای برنامه­های فرهنگی نیست بلکه عمده آن هزینه منابع انسانی و هزینه جاری دستگاه­‌های اجرایی است و نگاه برنامه‌­ای در بخش فرهنگ، حداقلی است.

بودجه فرهنگ: اعتبارات مستقیم و غیرمستقیم
بودجه فرهنگی کشور به دو بخش اعتبارات مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می­‌شود که اعتبارات مستقیم شامل فصول ده­گانه فرهنگ (دین و مذهب، فرهنگ و هنر، تحقیق و توسعه در امور فرهنگی، گردشگری، میراث فرهنگی و ...) بوده و اعتبارات غیرمستقیم نیز شامل بخش‌­هایی چون آموزش عالی، آموزش و پرورش، ایثارگران، زنان، خانواده و جوانان، اعتبارات فرهنگی نهادهای نظامی، اعتبارات فضای مجازی و معاونت فرهنگی دستگاه­‌های اجرایی می‌­شود. اعتبارات غیرمستقیم دارای پراکندگی خاصی بوده، به همین دلیل به­‌صورت دقیق قابل محاسبه نیست.

بودجه فرهنگ، بودجه­ اجتناب­‌پذیر
بودجه­‌هایی مثل فرهنگ در سند بودجه جزو سرفصل‌­های به اصطلاح قابل اجتناب و درجه دو به شمار می­‌آیند. در داخلِ خود دستگاه‌­ها هم بودجه فرهنگی عمدتاً اجتناب­‌پذیر درنظر گرفته می­‌شود. در عرصه تخصیص هم معمولاً بخش زیادی از بودجه فرهنگی تخصیص پیدا نمی‌‎کند. یعنی در زمان کسری بودجه، می‌­شود از کل رقم اختصاص داده­شده به آن صرف نظر کرد و مقداری از آن را صرف امور کسری بودجه کرد. از آنجاکه میزان قابل توجهی از درآمدهای دولت (حدود %40) به نفت وابسته است، در صورت کاهش این درآمدها، بخش‌­هایی نظیر فرهنگ در ردیف اولین کاهش‌­ها قرار خواهد گرفت.

تعداد دستگاه­‌های فرهنگی
تعداد دستگاه­‌های اصلی فرهنگی 33 مورد است که 5 دستگاه شامل رسانه ملی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ورزش و جوانان، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مرکز خدمات حوزه‌­های علمیه 83% از اعتبارات فرهنگی را در سال 1398 دریافت کرده­اند. در نتیجه 17% از اعتبارت باقیمانده نیز میان 28 دستگاه و سازمان فرهنگی توزیع می­شود. میزان اعتبار دستگاه­هایی چون سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شورای عالی حوزه­‌های علمیه و جامعه المصطفی العالمیه با اختلاف اندکی جزء دستگاه­‌های با اعتبار بالای فرهنگی محسوب می­‌شوند.

نقدها و پاسخ‌­ها به بودجه­ دستگاه‌­های فرهنگی
در سال­‌های گذشته همواره بحث بر سر بودجه نهادهای فرهنگی و مذهبی حواشی فراوانی داشته است. تعدد نهادهای فرهنگی و بعضاً موازی بودن فعالیت بسیاری از آنها باعث شده بود تا بسیاری از آن به عنوان ریخت­‌وپاش در بودجه یاد کنند. با این وجود در لایحه بودجه سال 1399 و 1400 برخی از این نهادها با کاهش و برخی با افزایش رو به رو شدند. در ادامه نقدهایی به بودجه برخی دستگاه­‌های فرهنگی و پاسخ به آنها از نظر می­‌گذرد:

جمع­‌بندی
همواره دو نگاه راجع به بودجه فرهنگی وجود دارد. برخی بودجه برخی نهادهای فرهنگی را کم می‌­دانند و بعضی برعکس معتقدند هر ساله بودجه فرهنگی در حال افزایش است. به عبارت دیگر انتقادات از هر دو سو به دولت به خاطر بودجه نهادهای فرهنگی و مذهبی وارد است. این در حالیست که بی‌توجهی به فرهنگ مشکل اصلی کشور است. فرهنگ درست شود، سایر مشکلات هم حل می‌شود. با توجه به پخش گسترده تولیدات فرهنگی معاند ذیل صدها شبکه ماهواره­ای و فضای مجازی، لزوم افزایش اعتبارات فرهنگی بیش از پیش احساس می‌­شود.
بودجه حوزه‌های فرهنگی قطعاً در مقایسه با سایر حوزه‌های عمرانی و صنعتی در کشور ما همیشه ناچیز بوده است. مبنای اختصاص یافتن بودجه به هر نهاد و سازمان بر حسب میزان کارکرد و اثرگذاری آن در قبال وظایفی که برایش تعریف شده، درست‌ترین مبنای قیاس است. به عبارت دیگر، راه حل این است که بودجه فرهنگی بر مبنای هزینه­‌های تمام­ شده و به‌­صورت عملیاتی تخصیص یابد.