به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، نشست خبری تشریح مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان "سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی پس از پایان دوره متوسطه در سال 1402" با حضور دکتر منصور کبگانیان، قائم‌مقام و دبیر شورای ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور و دکتر سید حسن قدسی‌پور؛ معاون نظارت و ارزیابی ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی دهم مرداد ماه 1400 برگزار شد.
دکتر منصور کبگانیان؛ قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور در نشست خبری سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی پس از پایان دوره متوسطه در سال ۱۴۰۲ ضمن تبریک اعیاد دهه ولایت بیان کرد: در این جلسه برای جامعه علمی کشور به خصوص دانش‌آموزان و معلمان خبرهای خوبی در حوزه کنکور داریم. چندین سال در انتظار ساماندهی کنکور بودیم، سال‌ها پیش مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار رفع اشکالات کنکور سراسری بودند تا زخم دیرینه کنکور سراسری درمان شود و گهگاهی با افراط گری به حذف کنکور اشاره شده است اما شورای عالی انقلاب فرهنگی به دنبال ساماندهی جدی حوزه کنکور سراسری بوده که خوشبختانه این کار صورت گرفته است.
 

ساماندهی کنکور با وحدت رویه در شورای عالی انقلاب فرهنگی
وی ضمن سپاسگذاری از اعضای شورای انقلاب فرهنگی و روسای سه قوه کشور در تصویب مصوبه " سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی پس از پایان دوره متوسطه در سال 1402" افزود: در 10 سال گذشته چند بار به سمت ساماندهی کنکور رفته ایم و در این بازده زمانی تقریبا با کارشناسی دقیق راه حل‌هایی به دست آورده ایم اما زمان با ما همراه نبود؛ خوشبختانه در این دوره وحدت رویه ایجاد شد‌.
قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور خطاب به دانش‌آموزان کنکور سال 1402 در مواجهه با مصوبه  شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: شکایات زیادی از سوی دانشجویان سال اول و دانش آموزان پایان دوره متوسطه شده است؛ به خصوص از سوی دانش آموزانی که علاقه زیادی به عمق یادگیری داشتند و درس‌ها را خوب می‌خواندند.در این سالها  پدیده کنکور حالت مکانیکی و سطحی پیدا کرده است و عمدتا افرادی در کنکور رتبه می آورند که کتاب‌های درسی را تقریبا کنار گذاشته‌اند و به نوعی دانش‌آموزان به سمت تکنیک های تست زنی کنکور رفته اند. مشکلات کنکور سراسری با تصویب مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تا 60 درصد حل شده است.

نقش تست زنی در کنکور 1402 تا 40 درصد
وی بر مطالعه عمیق کتب درسی از سوی دانش‌آموزان کنکور سال  1402 تاکید کرد و گفت: دانش آموزان کتب درسی را به خوبی مطالعه کنند و تاکید زیادی بر یادگیری راه حل ها و تکنیک های تست زنی نداشته باشند؛ البته به دلایلی بحث تست زنی در آزمون 1402 تا 40 درصد نقش دارد.

حل و فصل 60 درصدی کنکور سراسری در شورای عالی انقلاب فرهنگی 
کبگانیان ادامه داد: معلمان و دبیران گلایه داشتند که دانش‌آموزان در کلاس درس چندان به دروس توجه ندارند البته نمی‌گویم مشکل کنکور را به طور کامل حل کردیم اما تا 60 درصد مسئله کنکور سراسری حل شده است. درحقیقت آینده  12 سال کوشش یک دانش‌آموز در کنکور طی چند ساعت مشخص می‌شود، شاید این دانش آموز در این زمان مریض باشد؛ با اجرای این مصوبه این بحث مقدار زیادی فروکش کرده است و بخش وسیعی از کنکور تا حد زیادی به سمت امتحانات نهایی می‌آید که در طول 25 تا 30 روز دانش آموزان موضوعات مختلف درسی را امتحان می دهند.

سنجش علمی دانش آموزان در کنکور به صورت تشریحی
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی کنکور را "مسابقه" دانست و گفت: در برگزاری کنکور سراسری قصد سنجش علمی دانش آموزان را داریم؛ سنجش علمی در کنکور سراسری 1402 تشریحی است و نیز توسط دبیران متعهد برگه‌های امتحانی تصحیح می‌شود. شاید بگویید در چهل سال گذشته چرا این کار محقق نشده است، باید گفت در گذشته به لحاظ فنی این موضوع امکان‌پذیر نبود. خوشبختانه با امکانات فضای مجازی هم از امنیت امتحانات نهایی به صورت صد درصد مطمئن شدیم و هم از تصحیح عادلانه برگه‌های امتحانی اطمینان پیدا کردیم. در دو سال گذشته مسئولان سنجش آموزش و پرورش و وزیر آموزش پرورش تا رده معاونین این سازمان گزارش‌هایی می‌دادند که شورای عالی انقلاب فرهنگی مطمئن شد در تصحیح برگه‌ها اعمال نظر صورت نمی‌گیرد. باید گفت به برکت امکانات فضای مجازی، دبیری در استان کرمان می تواند اوراق امتحانی دانش آموزی از خوزستان را تصحیح کند و تعدد دبیران مشکل تصحیح برگه‌ها را حل کرده است. دانش آموزی که درس خوانده، باید مطمئن باشد با تست های چهار جوابی در کنکور آزموده نمی شود بلکه دانش علمی اش به صورت تشریحی آزموده می شود.  

مولفه "عدالت آموزشی" در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی
قائم‌مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور تصریح کرد: مهم‌ترین بخش مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی عدالت آموزشی است که در چند ساعت سرنوشت دانش‌آموز تعیین نمی‌شود و بسیاری این مصوبه را بر خلاف عدالت می دانند اما جوان روستایی که نمی‌تواند رقم کلان کلاس‌های کنکور را بپردازد اگر کتاب‌های درسی را خوب بخواند؛ در کنکور موفق خواهد شد، نمی‌گویم تب کلاس‌های کنکور کاملا فروکش می‌کند اما والدین بدانند درصد زیادی از ارزیابی  و سنجش علمی دانش‌آموزان در کنکور توسط عمق یادگیری صورت می گیرد و چه چیزی عادلانه‌تر از این موضوع نمی تواند باشد.

اعلام آماده باش به دستگاه های مسئول در فراهم آوردن زیر ساخت های کنکور 1402
دکتر منصور کبگانیان در بخش دوم سخنانش خطاب به دستگاه های مسئول برگزاری کنکور بیان کرد: دستگاه‌های مسئول وزارت علوم و تحقیقات فناوری، سازمان سنجش، وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی، به‌ویژه وزارت آموزش و پرورش دو سال فرصت دارند تا زیر ساخت های لازم مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را فراهم کنند؛ باید به آنها آماده‌باش بدهیم چون کار سنگینی را برعهده دارند حتی برخی تاکید داشتند مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی زیرساخت‌های لازم اجرایی را ندارد و به‌زودی امکان‌پذیر نیست. یک سال این مصوبه را در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تأخیر انداختیم و از سال 1402 آغاز خواهیم کرد. از مسئولان دستگاه های مسئول خواستاریم تا زیرساخت‌های لازم را آماده کنند؛ به خصوص وزارت آموزش و پرورش آخرین ضعف‌های موجود امتحانات نهایی را برطرف کند. با این مصوبه تمرکز بر روی کتب درسی رسمی خواهد بود نه کتاب‌هایی که با قیمت‌های سرسام آور عرضه می‌شود. هدف اصلی مصوبه ایجاد عدالت اجتماعی است که بخش بسیاری از آن محقق شده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به اهمیت دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی در حفظ امنیت امتحانات نهایی و سراسری اشاره کرد و گفت: قطعا مسئولان امنیتی و نظارتی در برگزاری امتحانات نهایی و کنکور سراسری وظایف مهمی دارند و در گزارش های متعددی که به شورای عالی انقلاب فرهنگی دادند، در حفظ اطمینان شورا در این زمینه کوشا باشند.

موسسات تست زنی کنکور خود را با قانون کنکور 1402 تطبیق دهند
وی خطاب به کلاس‌های کنکور بیان داشت: برخی از موسسات آموزشی کنکور نگران بودند تا با اجرای این مصوبه فعالیت هایشان به تعطیلی کشیده شود اما این گونه نیست. این عزیزان باید شیوه های خود را تغییر داده و به جای ارایه مهارت و تکنیک های تست زنی؛ عمق یادگیری را به دانش‌آموزان آموزش دهند. دوباره تاکید می کنم هنوز 40 درصد سهم کنکور تست زنی است، درصد زیادی از کلاس‌های کنکور این توانایی را دارند تا آموزش بیشتری را برای عمق یادگیری ارائه دهند البته باید مجوز از آموزش و پرورش داشته باشند. موسسات تست زنی کنکور باید با اجرایی شدن این مصوبه خود را با قانون تطبیق دهند.

شورای عالی انقلاب فرهنگی فرا قوه ای و فرا دولتی
قائم‌مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور تصریح کرد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی از روسای سه قوه حضور دارند. برخی از عزیزان دغدغه و نگرانی زمان تغییر و جابه جایی دولت را دارند؛ نگاه سیاسی به مصوبه کنکوری نداشته باشید. شورای عالی انقلاب فرهنگی فرا قوه ای و فرا دولتی است و اکثریت شورا اعضای حقیقی منصوب مقام معظم رهبری هستند. مصوبات به گونه ای طراحی می شود که با تغییر دولت ها جهت گیری ها تغییر داده نمی شوند.
وی گفت: این مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی حاصل تفکر نقشه جامع علمی کشور در سال 1389 است. بند مشخصی درباره "سنجش و پذیرش" وجود دارد و نام کنکور مطرح نیست یعنی سنجش را از پذیرش جدا می کنیم. شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه ذاتی اش از سال 1363 بحث کنکور سراسری بوده است. مصوبات متعددی بسیاری شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده است که برخی از آنها به نتیجه نرسیده است.
 

"عدالت آموزشی" در تصویب سهمیه مناطق
دکتر کبگانیان در ادامه گفت: برخی شعار حذف کنکور سراسری را داده اند که اتفاق مثبتی نیفتاد. در این زمان شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان شورایی فرا دستی به کمک هر سه قوه آمده است. از دستگاه های ذی ربط در زمینه اجرایی شدن این مصوبه گزارشگیری خواهیم کرد تا زیر ساخت های لازم را تا دو سال آینده فراهم کنند. شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور افراد فرهیخته بدون جو هیجانی و تحت فشار برخی افراد و کلاس‌های کنکور اقدامات لازم را انجام می دهد. همچنین درباره پذیرش دانشجوی رشته پزشکی از دوره کارشناسی هنوز پختگی لازم وجود نداشت بنابراین فرصت دادند تا در شورای عالی فرهنگی بیشتر بررسی شود. درباره سهمیه‌ها هم بحث جدی مطرح است و باید سیاست‌گذاری جدا گانه‌ای صورت گیرد؛ شش ماه فرصت برای سیاست‌گذاری سهمیه‌ها داریم. تصویب سهمیه مناطق در شورای عالی انقلاب فرهنگی عین عدالت آموزشی است.
وی در پاسخ خبرنگار مهر مبنی بر اختصاص 30 درصدی پذیرش ظرفیت پزشکی در دوره کارشناسی گفت: در این موضوع به اتفاق نظر جامعی نرسیده‌ایم. خطاب به پزشکان و اساتید دانشگاه علوم پزشکی باید بگویم دید حوزه پزشکی را وسیع‌تر کنند؛ تعداد بسیار زیادی از نخبگان کشور به رشته‌های پزشکی علاقه‌مند هستند. بخش عمده آموزش عالی و سنجش و پذیرش در این مصوبه گنجانده شده است. یک بخش مربوط به پذیرش در رشته‌های پزشکی است (اختصاص ۳۰ درصد پذیرش ظرفیت پزشکی از لیسانس) و هنوز اتفاق نظر لازم در این زمینه شکل نگرفته است. چه بسا رأی‌گیری هم می‌شد، اما پرسش‌های مهمی در این باره مطرح است که باید به صورت دقیق بررسی شود. ظرفیت پذیرش در رشته‌های پزشکی در سال ۱۳۶۷ حدود ۴ هزار و ۶۵۰ نفر بوده که در سال ۱۳۹۰ نیز علی‌رغم افزایش تعداد تخت‌های بیمارستانی، اساتید علوم پزشکی و دانشکده‌های مرتبط، میزان پذیرش در این رشته‌ها همین حدود بوده است.

تعیین سیاست های سهمیه های کنکور در ۶ ماه آینده
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره بحث سهمیه های کنکور سراسری عنوان کرد: در این زمینه با مجلس شورای اسلامی تعامل صورت خواهد گرفت چون تعدادی از این سهمیه ها را مجلس شورای اسلامی تصویب کرده است. بحث سهمیه‌ها هم موضوعی است که باید سیاستگذاری جداگانه‌ای برای آن تبیین شود و شش ماه در این زمینه به ما فرصت داده شده است. برخی از این سهمیه‌ها عدالت آموزشی را زیر سوال برده بود. بر این اساس، مقرر شده  ظرف مدت شش ماه سیاستگذاری مربوط به سهمیه‌ها انجام پذیرد.

تعیین حد نصاب معدل در دانشگاه‌ها
دکتر منصور کبگانیان در پاسخ  سوال خبرنگار تسنیم، مبنی بر اینکه اگر سهم سوابق تحصیلی تقریبا به 60 درصد برسد و هر کدام از دانشگاه‌ها حد نصاب معدل را تعیین کنند؛ این مسئله شاید بازار رونق کلاس‌های کنکور را کمرنگ کند اما بحث معدل و کیفیت آموزشی در مدارس غیر‌دولتی و خاص مطرح است؛ گفت: سابقه تحصیلی دانش آموزان، نمره‌ امتحانات نهایی است که در شرایط ایمن و استاندارد برگزار می‌شود. باید گفت تا دستگاه های امنیتی ایمنی امتحانات را تایید نکردند، ما قانع نشدیم. دبیر در لحظه‌‌ای برگه امتحانی را تصحیح می‌کند که همان لحظه به دستش رسیده است، آیا کنکور عادلانه‌تر است که در چهار ساعت توانایی داوطلب را می‌سنجد  یا شرط معدل؟ امتحانات تشریحی توسط  فرد تصحیح می شود و خوشبختانه ماشین نمی تواند. فضای مجازی در این مقوله به کمک عدالت آموزشی آمده است؛ البته ممکن است در شرط معدل، فردی که دسترسی به کلاس تقویتی دارد عملکرد بهتری دیده شود که این حرف درست است؛ در مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی اگر دانش‌آموزان شهرها و روستاها، کتاب درسی را به خوبی مطالعه کنند، نتایج خوبی کسب می‌کنند. فردی که به کلاس کنکور نرود نمی‌تواند قبول شود، کلاس‌های کنکور و تست زنی می‌تواند رتبه فرد را چند هزار رتبه جا به جا کند که در امتحانات تشریحی کنکور اینگونه نخواهد بود.

افراط و تفریط در حد نصاب معدل در دانشگاه‌ها مضر است
وی در خصوص تعیین حد نصاب معدل توسط دانشگاه‌ها اضافه کرد: قرار شد دانشگاه‌ها حدنصابی را در رشته خاص خودشان بیان کنند. کنکور یعنی مسابقه، ما می‌گوییم حتی در برخی رشته‌ها صندلی خالی باقی بماند بهتر است تا اینکه فردی که توانایی لازم را ندارد، وارد شود؛ البته دانشگاه‌ها ممکن است در حدنصاب سخت‌گیری و افراط کنند چون برخی از دانشجویان خوب را ممکن از دست بدهند؛ اگر افراط و تفریط شود، مضر است. پیشنهاد حد نصاب معدل توسط دانشگاه صورت می گیرد اما تصویب آن در شورای سنجش و پذیرش تصویب انجام می شود. بنابراین اگر دانشگاهی غیرعلمی حدنصاب دهد، شورای سنجش و پذیرش مسئول است. شورای سنجش شورایی است که وزیر علوم، وزیر آموزش و پرورش، وزیر بهداشت و رییس دانشگاه آزاد در این شورا عضو هستند. بالاخره باید به دانشگاه‌هایی که می‌خواهند پزشک و مهندس تربیت کنند اختیاراتی داد تا افراد توانمندی را با حد نصاب معدل جذب کنند.
قائم‌مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور درباره سرنوشت ابلاغ مصوبه ممنوعیت تبلیغات مؤسسات کنکوری در صدا و سیما گفت: در مصوبه، بندی برای آگهی‌های کنکور داشتیم که جای بررسی داشت؛ بنابراین طرح این موضوع جزو سیاست های شورای عالی انقلاب فرهنگی است. بسیار قبیح است در صدا و سیما روش‌های تجارت مآبانه را ببینیم، موسسات کنکور به جای آنکه به عمق یادگیری بپردازند؛ تاجر مسلک هستند بنابراین آنها باید مجوز بگیرند، مرجع صدور این مجوز هم به اعتقاد شورای عالی انقلاب فرهنگی، آموزش و پرورش است. البته در مصوبه کنکوری فعلی این بند مطرح نیست، در حال حاضر در مقطع تغییر شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم و اگر کار سرعت بگیرد جزو اعتقادات جدی است که این تبلیغات محدود شود اما هنوز تصویب نشده است.

اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی برای همه دستگاه ها لازم الاجرا است
وی افزود: مصوبات عالی شورای فرهنگی مصوبات حاکمیتی و لازم الاجرا برای تمام دستگاه‌ها است. مصوبه‌ای داریم که درباره مصوبات علمی دانشگاه‌ها قوه قضائیه ورود نکند. باید این موضوع را توجیه کنیم و توضیح دهیم، به تدبیر دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و حمایت رئیس محترم قوه قضائیه، کارگروه مشترکی با قوه قضائیه ایجاد کردیم تا تمام سوابق و نظرات رهبری نظام و مصوبات قانونی را توجیه کنیم. دیوان عدالت اداری می‌تواند به مصوبات دانشگاه‌ها از نظر شکلی وارد شود اما از نظر محتوایی معنایی ندارد.
قائم ‌مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور اضافه کرد: در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تسهیلات برای فرزندان هیئت علمی است و سهمیه نیست، این تغییر پیدا نکرده است و نقل و انتقالات تصمیمات وزارتین بود، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی قابل نقض شدن نیست و تنها مرجعی که می توانند مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را نقص کند فقط رهبر معظم انقلاب است.
دکتر منصور کبگانیان درباره ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی به بحث کنکور با وجود قانون مجلس خاطر نشان کرد: ما دعوا نداریم اما مصوبه سال 63 شورای عالی انقلاب فرهنگی‌ را بخوانند، اولین مصوبه شورا درباره کنکور است، دومین مصوبه درباره ضوابط گزینش دانشجو مربوط به سال 64 است،  تصویب ضوابط جدید آزمون سراسری دانشگاه در سال 67، اگر بحث بر سر این است قبلا کدام بخش ورود کرده است نباید این صحبت شود. رهبر معظم انقلاب رویه‌ای داشتند که هر موضوعی شورا ورود کرد؛ مجلس نباید ورود کند. هیجان ایجاد کردن در رای یک نماینده شاید تاثیرگذار باشد اما ما به دنبال هیجان نیستیم، مجلس شورای اسلامی چندین سال است حذف کنکور را تصویب کرده است اما انجام نشده و سهم امتحانات نهایی به صورت تاثیر مثبت حداکثر تا 15 درصد باقی ماند.