به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ابتدای جلسه دکتر محمدرضا شمس اردکانی دبیر کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران طی سخنانی گفت: تمدن نوین اسلام و ایران از بعد حقانیت و همچنین از بعد کارایی می‌تواند برای جامعه بشری بسیار نوید بخش باشد و برای رسیدن به این تمدن، باید تمام ابعاد تمدن گذشته اسلام و ایران را احصاء و تحلیل کرد.

در ادامه گزارشی از اقدامات انجام شده در خصوص موضوع «مولفه‌ها و شاخص‌های تمدن نوین اسلام و ایران»، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم توسط مدیر این نهاد ارائه شد.
در این گزارش مرور تجربه تاریخی تمدنی ایران و اسلام و توجه به آن برای دستیابی به تمدن نوین اسلام و ایران مورد اشاره قرار گرفت.

در بخش دیگری از این گزارش، استفاده از کتاب و سنت با توجه به سه شاخص عقیدتی، اخلاقی و اجتماعی و لزوم توجه به وضعیت کنونی جامعه برای دستیابی به تمدن نوین اسلام و ایران مورد تأکید قرار گرفت.
پس از ارائه این گزارش، اعضا به بیان نظرات و پیشنهادهای خود پرداختند؛
دکتر شمس اردکانی با تأکید بر ضرورت احصاء و تبیین مسئله‌های موجود کنونی جهان اسلام گفت: جمهوری اسلامی ایران در مسئله سلامت نگرش جدیدی داشته و توفیقات خوبی هم داشته که برخی موارد تأیید سازمان‌های بین‌المللی نیز است.
وی افزود: حوزه سلامت در طب سنتی متفاوت از حوزه سلامت امروزی است، و جهان اسلام طبی غیر از طب سنتی ما ندارد و طب سنتی یکی از مولفه‌های فرهنگی و تمدنی ما محسوب می‌شود.
دکتر شمس اردکانی با تأکید بر اینکه سه بعد مهم و اولیه که فرهنگ را تجلی می‌دهد آموزش، امنیت و سلامت است تصریح کرد: برای دستیابی به مولفه‌های تمدن نوین، باید در بحث‌های زیربنایی و جامعه شناسی کار بیشتری صورت گیرد.

در ادامه دکتر سعدالله  نصیری قیداری رییس دانشگاه شهید بهشتی طی سخنانی گفت: برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی باید بیانیه گام دوم انقلاب نقشه راه باشد و اولویت اولی که رهبر معظم انقلاب در این بیانیه، برای مسیر آینده قائل هستند توجه به علم، دانش و پژوهش است.
 دکتر نصیری قیداری افزود: در تمدن غرب به علم و پژوهش کاملاً جدا از مسائل معنوی و اخلاقی توجه می‌شود و بحث اخلاق در غرب کاملاً از توسعه علمی عقب مانده و شاید هم متوقف شده است.
وی ادامه داد: توسعه سلاح‌های کشتار جمعی برای کسب اقتدار در سایه علم و به کارگیری علم برای کسب قدرت، آن هم قدرتی که اخلاق در آن وجود ندارد یک شاخص مهم تمدنی غرب محسوب می‌شود.
رییس دانشگاه شهید بهشتی تأکید کرد: با توجه به تعامل نزدیک تمدن‌ها با همدیگر در دنیای امروز، بررسی این نکته ضروری است که نحوه تعامل تمدن نوین اسلام و ایران با سایر تمدن‌ها به چه صورت است آیا به صورت تقابل است، یا در کنش سازش‌کارانه خواهد بود و ...این مسائل باید در تمدن نوین توجه جدی به آن‌ها شود.   

در ادامه دکتر آرمان زرگران عضو هیئت علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برای رسیدن به تمدن نوین اسلام و ایران باید به دو مولفه نقش حاکمیت و سنت علمی توجه کرد و تا زمانیکه سنت علمی در یک جامعه  جاری نشود، حاکمیت نمی‌تواند با دستور یا حتی نگاه خردمندانه خود این بحث را جلو ببرد.

دکتر غلامحسین رحیمی معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم طی سخنانی گفت: در تمدن سازی نوین با سه موضوع مواجهه هستیم اول تمدن گذشته اسلام و ایران، دوم تمدن موجود جهانی که شالوده تمدن غربی را نیز دارد و سوم وضعیت تمدنی خود جمهوری اسلامی ایران است که در  این سه حوزه ما باید تحلیل داشته باشیم.
وی ادامه داد: مهمترین نقش کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی این موضوع است که چگونه باید با ریشه‌های تمدنی خود پیوند برقرار کنیم و به چه طریقی از سابقه تمدنی پیشرفته اسلامی و ایرانی خودمان برای تمدن‌سازی استفاده کنیم.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم اضافه کرد: مهمترین مولفه‌ یک تمدن پیشرو این است که آن تمدن، در وجوه مختلف تمدنی مانند اقتصاد، فرهنگ، اخلاق، دین و دینداری و ...  برای جوامع دیگر مرجع باشد.
پس از ارائه این گزارش، اعضا به بیان نظرات و پیشنهادهای خود پرداختند، و ادامه بررسی این موضوع به جلسه آینده موکول شد.

به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دستور بعدی جلسه کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران برگزاری کنگره «بزرگداشت ربع رشیدی» بود  که حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم موسوی متقی، مدیرکل امور فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه گزارشی در این خصوص ارائه کرد.
وی با بیان اینکه این همایش با همکاری دانشگاه تبریز و اداره کل اوقاف و امور خیریه آذربایجان شرقی در حال برگزاری است گفت: بخش عمده‌ای از این همایش روی شخصیت «خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی» مؤسس ربع رشیدی، تمرکز کرده است.
حجت الاسلام و المسلمین موسوی با اشاره به سابقه تاریخی مجموعه ربع رشیدی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان، بر لزوم ساماندهی وضعیت فعلی و احیاء میراث فاخر و  فرهنگی این مجموعه تأکید کرد.