مدیر عامل خانه کتاب و ادبیات ایران، از افزوده شدن بخش ویژه همکاریهای بینالمللی و طرح پژوهشی پدید، به سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد خبر داد.
ایوب دهقانکار، در نشست خبری جایزه جلال آل احمد گفت: با توجه به ادغام موسسات فرهنگی، در موسسه جدید که انتظار بیشتری از آن میرفت، در حد وسع خود یک گام رو به جلو ببریم.
وضعیت موجود منجر به توقف فعالیت های هیچ یک از بخشهای موسسه نشد، ما فعالیتهای دیگری هم داشتیم که برنامه های چهل سالگی دفاع مقدس، یکی از آنها بود.
وی دفتر شعر و ادبیات داستانی را به عنوان متولی جایزه جلال آل احمد، از پرکارترین مجموعههای این نهاد فرهنگی دانست و ادامه داد: در کمیت و کیفیت، در دفتر شعر و ادبیات داستانی، اقدامات خوب و مناسبی صورت گرفت. متداولترین فعالیت خانه ادبیات جایزه جلال است که سعی کردیم امسال بذری را بکاریم که در سالهای آینده رشد کند.
دهقان کار افزود: دو تغییر در جلال رخ داد که یکی رویکرد به درون بود، تحت عنوان پروژه پدید، پژوهشی در ادبیات داستانی، در حال انجام است. در این پروژه، پژوهشگران، با مطالعه آثار منتشر شده که نامزد یا برگزیده جایزه جلال هستند، یا آثار دیگر در حوزه ادبیات داستانی واکاوی عمیق انجام می دهند. امیدوارم دادههایی که به وجود می آید برای طیف مخاطبان در دسترس قرار بگیرد و هم برای عموم مردم و هم از نظر تخصصی قابل استفاده باشد.
وی با اشاره به این که باید برای جایزه جلال و ادبیات داستانی کاری انجام می شد، شناخت ادبیات را مهم ترین بخش آن دانست و اظهار داشت: ۶۰۰ اثر حوزه ادبیات داستانی تحت مطالعه و پژوهش قرار گرفته است.
پیوست منطقهای برای جایزه جلال
وی افزود: نگاه ما برای پیش بردن جایزه جلال این است که بخش بین المللی را فعالتر کنیم. سرمایه اصلی کشورها فرهنگ و تمدنشان است که باید به نحو مقتضی به آن جواب داده شود.با توجه به غنایی که در ادبیات فارس و آثار ادبیات داستانی وجود دارد و یکی از کارهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معرفی آثار فارسی به جهان است، یک پیوست منطقه ای برای این کار در نظر گرفته ایم.
وی نخستین بخش بین المللی جایزه جلال، در قالب جدید را همکاری با کشور پاکستان اعلام کرد و افزود: با همکاری موسسات ادبی کشور پاکستان، آثار ادبی این کشور را در این جایزه بررسی خواهیم کرد و با آنها داد و ستد ادبی خواهیم داشت.
نمایشگاه مجازی کتاب آخر آذر، هفته کتاب و پاییزه همزمان در آبان
دهقانکار در پاسخ به سوال یکی از رسانه های درباره نمایشگاه مجازی کتاب، گفت: متاسفانه امسال متاثر از شیوع ویروس کرونا نتوانستیم نمایشگاه کتاب را برگزار کنیم. درباره نمایشگاه مجازی، اگر تا کنون خبری اعلام نشده، نشان از انجام نشدن کارها نیست. می خواهیم، زمانی درباره این کار صحبت کنیم دقت و همه جانبه نگری در آن رعایت شده باشد.
اقدامات پیشینی و جدی صورت گرفته و بررسی های لازم انجام شده است. ما در همه نمایشگاههای مجازی کتاب که در ماههای اخیر برگزار شد، شرکت و فراتر از یک شرکت کننده فعالیت کردیم و از نگاه برگزار کننده به موضوع توجه داشتیم.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب، اظهار داشت: برخی از برگزار کنندگان، خودشان اعلام کردند به نتیجه دلخواه نرسیدهاند و شکست خوردهاند. ما هم برنامهریزی کردیم تا نکند برنامهای را برگزار کنیم که شکست بخورد.
دهقانکار با اشاره به دستورالعمل نمایشگاه مجازی کتاب که در آن بر جبران ضرر ناشران در این مدت تاکید شده است، افزود: ما شرایط تفاوتی داریم که باید نمایشگاه بخش فروشگاهی هم داشته باشد. اگر قرار بود، تنها نمایشگاه باشد، مشکلی نبود، برای طراحی یک پلتفرم برای برگزاری نمایشگاه هیچ مشکلی نداشتیم و یک ماهه میتوانستیم این کار را انجام دهیم. ۱۴ مدل را مطرح کردیم که یکی از آنها با عنوان فروش غیرمتمرکز است که تایید شد. مشکل ما بخش غیرمجازی و پشتیبانی نمایشگاه است، آن را خطیر میدانیم.
وی درباره هفته کتاب نیز گفت: بنا بر سنت همیشگی، باید حوالی ۲۴ آبان باشد؛ اما منتظر رای شورای سیاستگذاری هستیم. طرح فصلی بخشی از گردش مالی کتابفروشان را تامین کرده است، هفته کتاب و پاییزه احتمالا هم زمان است و پس از آن نمایشگاه مجازی اواخر آذر خواهد بود.
جایزه جلال به اندازه سهم خود در ادبیات ایران تاثیر گذاشته است
دبیر اجرایی این جایزه نیز با سپاسگزاری از خبرنگاران، ناشران و نویسندگان که برای بهتر برگزار شدن جایزه تلاش میکنند، گفت: نگاه به آثار این نکته را نشان می دهد که ما منتظر احکام و آغاز فرآیند نبودیم.
مصطفی راضی جلالی، ادامه داد: تا امروز هزار و ۶۹۱ اثر به دبیرخانه جایزه ادبی جلال رسیده است. در بخشهای ادبیات داستانی ۸۱۴ اثر، داستان کوتاه ۲۲۴ اثر، مستندنگاری ۴۷۰ اثر و نقد ادبی ۷۳ اثر دریافت کردهایم.
وی با اعلام این که سیزدهمین جایزه جلال آل احمد بخش افزودهای دارد، افزود: بخش ویژه جایزه جلال را به بررسی آثار دفاع مقدس اختصاص دادیم. امسال این انتخاب توسط اهالی رسانه انجام می شود و هر رسانه نماینده خود را برای انتخاب آثار برتر دفاع مقدس، معرفی خواهد کرد. هر کدام از اهالی رسانه که کتابی را بشناسند میتوانند آن را به ما معرفی کنند. در نهایت صد اثر معرفی خواهد شد و در بخش پایانی، سه نفر از اعضای اولیه، سه نفر به انتخاب اهالی رسانه و سه نفر از جایزه جلال، ۲۰ اثر برگزیده را معرفی میکنند.
جلالی با اشاره به ۶ سال همکاریاش با جایزه جلال آل احمد گفت: به مولفان و فعالان حوزه ادبیات داستانی قول می دهم که پاسدار آثار شما باشیم. دبیرخانه همه تلاش خود را برای برگزاری بهتر جایزه به کار میگیرد و با معرفی نامزدهای هر بخش، داوران آن هم معرفی می شوند تا تحت تاثیر عوامل بیرونی قرار نگیرد، داوران، مسئولیت انتخاب خود را برعهده می گیرد.
وی در پاسخ به سوال یکی از اصحاب رسانه، درباره تأثیرگذاری جایزه جلال، گفت: تغییر مدیران، برای جایزه مسألهای ایجاد میکند. جایزه جلال، روند رو به رشدی در پیشرفت ادبیات داستانی داشته، بسیاری از ناشران که دوست نداشتند در این جایزه شرکت کنند، اکنون در کتابفروشی هایشان قفسه اختصاصی حتی برای نامزدهای جایزه جلال گذاشتهاند، جایزه جلال به اندازه سهم خود در ادبیات ایران تاثیر گذاشته است، ضمن این که ۱۳ سالگی برای یک جایزه هنوز مرحله نوپایی به شمار میرود.
جلالی درباره جایزه نقدی برگزیدگان افزود: بهتر است بدانیم ارزش ریالی زمانی که جایزه نقدی ۱۱۰ سکه انتخاب شد از رقم نقدی که سال گذشته پرداخت کردیم کمتر است. تصمیم گیری درباره جایزه جلال به عهده شورای انقلاب فرهنگی است و ما اجرا کننده هستیم. بعد از چند دوره به ما گفته اند که جوایز جلال مطابق جایزه کتاب سال پرداخت شود. ما هنوز در حال تجمیع آرا هستیم و اگر تغییری حاصل شود، آن را انجام خواهیم داد. در بخش های حمایتی دیگر خرید آثار، بهترین حمایت نیست، ما بسته ای را پیشنهاد دادیم که یکی از آنها معرفی به خارج از کشور است.
وی در پایان گفت: زمان برگزاری جایزه جلال، طبق اساسنامه هر سال در سالروز تولد او، در دهه اول آذر ماه برگزار میشود. امسال هم اگر شرایط بهتر نشود، اختتامیه مجازی است و اگر ممکن باشد با کمی تعویق به شکل حضوری برگزار شود، این کار را انجام خواهیم داد.
آثار کسانی که از خط قرمز نظام می گذرند، را بررسی نمیکنیم
دبیر جایزه جلال آل احمد، با اشاره به توقعات از جایزه جلال، گفت: همیشه برای بسیاری، نتایج و روند جایزه جلال اهمیت داشته است، من همیشه شاهد بوده ام که هرگز اهمالی در این راه صورت نگرفته است.
ابراهیم حسن بیگی، افزود: جایزه جلال با حساسیت بالا، انجام شده و تلاش کردهایم نتایج خوبی بگیریم. در هنر هیچ شاقول و اساسی وجود ندارد و همه داوران سعی کردند به توافق برسند و با اکثریت قابل توجهی نتایج را اعلام کنند.
وی در پاسخ به سوال یکی از رسانهها مبنی بر این که آیا جایزه جلال قصد دارد به روند راضی نگه داشتن طیفهای مختلف ادبی ادامه دهد، گفت: نیتی پشت این انتخاب ها نیست من به شخصه معتقدم چنین نگاهی وجود ندارد، اگر داشت، کتابهای فارسی زبان خارج از کشور را هم بررسی می کردیم. اگر نویسنده دیدگاه سیاسی خود را مطرح می کند در داوری مورد نظر قرار نمی گیرد.
وی خاطرنشان کرد: در داوری اثر به ادبیت آن توجه می شود و به هنر او، نه به دیدگاه سیاسی نویسنده، ما برخی را اپوزیسون نمی دانیم. ما آثار کسانی که از خط قرمز نظام می گذرند، را بررسی نمی کنیم.