دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم اختتامیه سی و چهارمین جشنواره قرآن و عترت دانشجویان سراسر کشور که صبح امروز در حرم مطهر شاهچراغ (ع) برگزار شد، ضمن تبریک ولادت حضرت امام حسن عسگری(ع)، به بیان نکاتی درخصوص اهمیت سواد قرآنی و تربیت قرآنی در دانشگاه اسلامی پرداخت.
سند دانشگاه اسلامی در رأس برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد
دکتر طهرانچی با بیان اینکه سند دانشگاه اسلامی در رأس برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی نیز قرار گرفته است، اظهار داشت: براساس این سند دانشگاه باید در ابعاد فرهنگی، تربیتی، آموزشی، پژوهشی، فناوری و مدیریتی بتواند متخصص متعهد، خلاق، ماهر و کارآفرین همزمان با تولید و انتشار علم و فناوری تربیت کند تا در خدمت نیازهای جامعه اسلامی باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به چشم‌اندازهای سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها در چهار نظام «فرهنگی-تربیتی»، «پژوهشی-فناوری»، «آموزشی» و «مدیریتی» گفت: در این سند به راهبردهایی نیز اشاره شده است که فرهنگ قرآنی دانشگاه یکی از این راهبردهاست. رسالت ما در دانشگاه این است که در سنین تربیتی جوانان و تا سن 21 سالگی به تربیت جوانان کشور همت گماریم قبل از آنکه دل آنها سخت و اندیشه آنها به اموری مربوط شود که ادب‌آموزی برای آنان سخت شود.
دانشگاه در مباحث فرهنگی-تربیتی رسالت جدی دارد
وی با بیان اینکه دانشگاه در سلسله بحث «فرهنگی-تربیتی» رسالت جدی دارد، تصریح کرد: دوران تربیت اجتماعی به دانشگاه متصل می‌شود و تا پایان دوره کارشناسی ادامه دارد. از این رو نقش دانشگاه در تربیت جوانان بسیار حائز اهمیت است. دوره تحصیلات تکمیلی نیز دوران شکوفایی و ثمردهی علمی جوانان است.
لزوم حرکت دانشگاه ها به سمت دانشگاه قرآنی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اهمیت حرکت به سمت دانشگاه قرآنی گفت: خداوند در قرآن کریم به مهجور ماندن قرآن اشاره کرده و این یک وظیفه مهم بر دوش ماست که نگذاریم قرآن مهجور شود.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: باید دقت داشته باشیم که هر راهی راهبر می‌خواهد، رفیق و همراه می‌خواهد، هوشیاری و شیطان‌گریزی می‌خواهد و تمسک به قرآن در متن زندگی لازم دارد و این موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه هرساله در ایالات متحده آمریکا سندی منتشر می‌شود که علم و فناوری را ارزیابی می‌کند، گفت: در فصل اول این سند آموزش مقدماتی و عمومی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این فصل بررسی می‌شود که آموزش دروسی مانند علوم و ریاضی در مدرسه چگونه انجام می‌شود و اگر آموزش این دروس درست صورت بگیرد، در ادامه آموزش عالی نیز درست پیش خواهد رفت. این نگاه فرد دانشگاهی را کارگر علمی می‌داند. این موضوع به سلسله تربیتی از آموزش ابتدایی برمی‌گردد. حال این سوال مطرح است که آیا ما در متن تربیت قرآنی خود به این موضوع توجه داشته‌ایم یا خیر.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به راهبرد 19 نظام فرهنگی سند دانشگاه اسلامی، تصریح کرد: در این راهبرد به ارتقای فرهنگ قرآن و عترت در بین دانشگاهیان تأکید شده و برای رسیدن به این هدف اقداماتی ترسیم شده است که باید در دانشگاه‌ها به این موضوع توجه ویژه شود. ارتقای فرهنگ قرآن و عترت در بین دانشگاهیان تنها با حفظ و خواندن قرآن صورت نمی‌گیرد بلکه باید در آیات قرآن تدبر و تفکر لازم نیز انجام شود. بنابراین باید قرآن را در متن دانشگاه ببینیم و از آن استفاده کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان چگونگی برقراری ارتباط بین قرآن و متن دانشگاه، به یکی از فرمایشات آیت‌الله جوادی آملی اشاره کرد و گفت: ایشان می‌فرمایند: «علم، تفسیر و شرح معلوم است و معلوم، خلقت خداست نه طبیعت، و تبیینِ خلقت، تفسیرِ فعل خداست، و تحریرِ فعل خدا همانند شرح قول خدا فقط دینی است. لذا در صدر و ساقة مراکز علمی (اعم از حوزه و دانشگاه) علمِ غیردینی وجود ندارد؛ آن‌که علم را سکولاری می‌پندارد، نه حقیقت دانش را شناخت و نه به کُنه معلوم پی برد.» این موضوع نشان‌دهنده ایجاد ارتباط بین حوزه و دانشگاه و کار دانشگاه و کار قرآنی است.
وی افزود: این نگاه را معمار کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) نیز داشته‌اند. ایشان در «چهل حدیث» فرمایند: «بدان که بسیاری از علوم است که بر تقدیری داخل یکی از اقسام ثلاثه است که رسول اکرم(ص) ذکر فرمودند، مثل علم طب و تشریح و نجوم و هیئت و امثال آن، در صورتی که نظر آیت و علامت به سوی آن‌ها داشته باشیم. و علم تاریخ و امثال آن در صورتی که با نظر عبرت به آن‌ها مراجعه کنیم. پس، آن‌ها داخل شوند در «آیه‌ی محکمه» که به‌واسطه آن‌ها علم به الله یا علم به معاد حاصل یا تقویت شود. و گاه شود که تحصیل آن‌ها داخل در « فریضه‌ عادله» و گاه داخل در «سنت قائمه» شود.»
دکتر طهرانچی در ادامه با اشاره به چیستی علمی، خاطرنشان کرد: علم، فراگیری، مشاهده، تعقل و تفقه در خلقت و آیات الهی است اما بین این علمی که حاصل می‌شود و خلقت الهی یک رابطه وجود دارد و خداوند در سوره روم به این رابطه اشاره کرده است.
قرآن باید در متن دانشگاه وجود داشته باشد
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه اموری که در دانشگاه انجام می‌شود، باید یک نتیجه‌گیری درست و صحیح به همراه داشته باشد، گفت: به همین دلیل است که می‌گوییم قرآن باید در متن دانشگاه وجود داشته و از آموزه‌های آن در کل دروس دانشگاه استفاده شود.
وی با بیان اینکه استخراج، تبیین و تدوین راهکارهای قرآن و عترت برای نهادینه کردن فرهنگ اسلامی باید در دانشگاه صورت گیرد، اظهار داشت: این موضوع نیز باید مورد توجه قرار گیرد. استاد مطهری نیز در این باب بیان می‌کند که «امروز غالباً دریافته‌‏اند که علم‌گرایی محض و تربیت علمی‏ خالص، از ساختن انسان تمام ناتوان است. تربیت علمی خالص، نیمه‏ انسان می‏‌سازد نه انسان تمام (محصول این تربیت، ماده خام انسان است نه‏ انسان ساخته شده)، انسان توانا و قدرتمند می‏‌سازد نه انسان با فضیلت، انسان‏ تک ساحتی می‏‌سازد نه انسان چند ساحتی امروز همه دریافته‌‏اند که عصر علم‏ محض به پایان رسیده است و یک خلاء آرمانی جامعه‏‌ها را تهدید می‏‌کند.»
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه قرآن کتاب هدایت است و راه‌حلی برای هدایت بشریت دارد، تصریح کرد: قرآن را نباید مهجور رها کرد. نمی‌شود قرآن خواند ولی برای راهکارهای زندگی از آن درسی نگرفت و یا دانشگاه را مبتنی بر نگاه قرآنی توصیف نکرد. تدوین سازوکارها و اجرای شیوه‌های تشویقی آشنایی و حفظ قرآن و حمایت از تدوین آموزه‌های قرآنی و معارف در تمام متون درسی دانشگاه، باید در دستورکار قرار گیرد. درواقع باید تمام متون درسی دانشگاه در مقابل قرآن و فرهنگ قرآنی زانو بزند.
دکتر طهرانچی با تأکید بر اینکه قرآن برای ما یک الگوی تربیتی علمی نیز دارد، گفت: قرآن کتاب هدایت است و در این کتاب انسان‌ها در همه زمان‌ها، مکان‌ها و با هر سطح دانشی می‌توانندبه آن تمسک جسته و هدایت را پیدا کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه قرآن دارای آیات بیشماری است که مسائل خلقت الهی و زیستی را شرح داده است، گفت: نکته مهم این است که زمانی که قرآن نازل شد، گزاره‌های علمی زیادی وجود داشت که پس از سال‌ها این گزاره‌ها رد شد اما هیچ کدام از این گزاره‌های غلط در قرآن یافت نمی‌شود. این موضوع یکی از معجزات قرآن است. نکته مهم دیگر درخصوص اعجاز قرآن این است که هرچقدر که علم و مباحث علمی پیشرفت می‌کند، ما تناقضی در قرآن نمی‌بینیم
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: درواقع آیات قرآنی که به بیان پدیده‌های طبیعی می‌پردازند، با رشد آگاهی و توسعه علمی، نه تنها نقض نشده بلکه در هر مرحله برداشت بشر عمیق‌تر و کامل‌تر شده است.
الگوی تربیت علمی ارائه‌شده در قرآن کریم می‌تواند راهگشای آموزش علوم طبیعی باشد
وی در ادامه با تأکید بر اینکه الگوی تربیت علمی ارائه‌شده در قرآن کریم می‌تواند راهگشای ما در آموزش علوم طبیعی باشد، گفت: باید بتوانیم از این الگویی که خداوند در اختیار ما قرار داده تا مقوم ایمان ما باشد، بهره بگیریم.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه متأسفانه در تربیت دانش‌آموزان و دانشجویان، دروسی در باب مباحث خلقت و نگاه برگرفته از قرآن وجود ندارد، اظهار داشت: باید با استفاده از این مباحث و در کنار بقیه الگوهای تربیتی، آموزش خود را به یک آموزش تربیت‌محور تبدیل کنیم و به سمت ایجاد مدرسه قرآن‌محور و دانشگاه قرآن‌محور حرکت کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان ابراز امیدواری کرد با استفاده از سند دانشگاه اسلامی، بتوانیم به سبک زندگی قرآنی دست یابیم.