بایسته های شورای عالی انقلاب فرهنگی، باید همراه با تبیین تاثیر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در اهداف، ساختار و برنامه های کلان فرهنگی نظام حاکمیتی در همه ابعاد علمی و فرهنگی باشد
به گزارش مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر محمد حسین ساعی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر حسین بنیانیان کارشناس فرهنگی با حضور در برنامه تلویزیونی شیوه به بررسی موضوع "بایسته های شورای عالی انقلاب فرهنگی" پرداختند. موضوعاتی مانند وضعیت فرهنگ و حکمرانی فرهنگی ، عملکرد گذشته و برنامه های آینده شورای عالی و تاثیرات مصوبات، اسناد و فعالیت های این شورا در وضعیت فرهنگی کشور از مهمترین موضوعات مطرح شده در این نشست بود. دکتر حسن بنیانیان در این گفتگو با اشاره به حس مشترک عدم رضایت فرهنگی در کشور گفت : در هدف آرمانی، چون مبانی و ارزشهای این حاکمیت از مکتب الهی گرفته شده است، تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم. از سوی دیگر دو محور اساسی علم و فرهنگ همیشه در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و این موضوع در هم تنیدگی دارد اما در موضوع علم هم مطالبه گری و هم مدرک گرایی وجود دارد برهمین اساس نیز آثار فعالیتهای علمی زودتر در جامعه، دیده می شود اما در موضوعات فرهنگی این گونه نیست. از سوی دیگر در سالهای گذشته، نگاه تقلیل گرایانه به موضوع فرهنگ، وجود داشته و غالبا فرهنگ را به کالاهای و محصولات فرهنگی تقلیل داده اند. این در حالی است که مطالبات مقام رهبری در حوزه فرهنگ کشور، نشانگر آن است که باید بتوانیم در یک حوزه راهبردی فرهنگی، روند تحولات در اعتقادات و ارزش ها تا تغییرات در الگوهای رفتاری را مورد هدایت و مدیریت قرار دهیم. البته در سال جاری تحولات خوبی در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده است و با حضور جوانان، تحرک خوبی برای این موضوع انجام شده است و طبیعی است که باید مننتظر نتایج آن در طول سالهای آینده باشیم. همانگونه که کشور در طول این سالها توانسته است در ابعاد سیاسی، نظامی، اقتصادی رشد خوبی داشته باشیم باید بتوانیم شاهد یک رشد و تحول اساسی در نظام فرهنگی کشور هم باشیم. دکتر محمد حسین ساعی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با اشاره به غایت فرهنگ، ایجاد یک عالم جدید است گفت : در حوزه فرهنگ، علی رغم اینکه در نگاه عمومی جامعه، نارضایتی فرهنگی وجود دارد اما در مجموع باید گفت در حوزه فرهنگ، فعالیتهای چشمگیری داشته ایم و در کنار همه مشکلات موجود، شاهد رشد فرهنگ در جامعه بوده ایم. تقریبا همه مدیران اجرایی کشور، درکی از فرهنگ، ولو به شکل ناخودآگاه دارند و لازم است که در یک زیست بوم هم افزایی ناخودآگاه زاینده ، این درک های فرهنگی هدفمند شوند و نرم افزار علمی این کار باید تدوین شود تا شاید اتفاقات خوبی در جامعه باشیم. در کنار این دستاورهای فرهنگی، باید موضوع مهم دیگری مانند نفوذ هم در نظر داشته باشیم، نفوذ به معنای تغییر نظام محاسباتی مدیران نظام. مثلا موضوعی مانند تضاد طبقاتی در نظام آموزشی که یک خطر راهبردی بود اما با تدبیرهای صورت گرفته تا حدود زیادی حل شد و مثلا حضور فرزندان دهک های پایین جامعه در مدارس سمپاد که قبلا حدود 14 درصد بود نزدیک به 45 درصد شده است. در موضوع میزان مصرف فرهنگی نیز براساس محاسبات انجام شده، از سال 96 تا 1400، میزان مصرف محصولات فرهنگی شامل فیلم و تئاتر و کتاب و این موضوعات، در دهک های اقتصادی بالای جامعه، 12 برابر طبقه فقیر و دهک های پایین جامعه بوده که روشن است این موضوع ارزشهای طبقه حاکم از نظر اقتصاد فرهنگی را به جامعه منتقل می کند و سیطره عجیبی در حوزه فرهنگ در جامعه ایجاد شده است. وی با اشاره به نقش شوراهای عالی از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی در تصمیم گیری های کشور گفت: ریاست محترم جمهور ومدیران ارشد نظام، ناگزیر به گرفتن تصمیم های خرد هستند، اما مدل شوراهای عالی در کشور، این امکان را فراهم می کند که این تصمیم ها، همه جانبه ها ، جامع نگر و فرا بخشی گرفته شود و از اخذ تصمیم هایی که جامعیت لازم را ندارد اجتناب شود، مدل شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با سازو کار فعلی بهترین گزینه ممکن است ولی در صورت نیاز، می توان به مدل های دیگر نیز فکر کرد.اما به نظر می رسد که در شرایط فعلی، این بهترین گزینه ممکن است.
دکتر حسن بنیانیان در بخش دوم سخنان گفت با تشکر از زحمات صورت گرفته در شورای عالی انقلاب فرهنگی و لزوم توجه به ظرفیت های مغفول مانده در توسعه فرهنگی کشور گفت: مقام رهبری تاکید دارند که باید باور کنیم که شورا، قرارگاه مرکزی فرهنگی کشور است و فرماندهی عمده مسائل فرهنگی را برعهده دارد بر همین اساس نیز باید به فرهنگ به مفهوم جامع آن توجه کنیم تا یک مشکل فرهنگی تبدیل به یک آسیب فرهنگی اجتماعی نشود.همچنین باید با ایجاد یک سامانه رصدی در کشور، که مقدمات آن در شورا انجام شده است، امکان بررسی عملکرد دستگاه های مختلف کشور، چه دستگاه های که متولیان فرهنگی هستند چه دستگاه های دیگری که با مصوبات خود، حتی مثلا در حوزه صنعت، تاثیرات فرهنگی را به جامعه انتقال می دهند. در این سازو کار رصدی، یاید یک تصویر کاملا منطقی و منطبق با واقعیت، از مراکز آموزشی یا تحولات فرهنگی جامعه در اختیار افرادی که در شورای یا دبیرخانه آن یا هر سازمانی که سیاستگذاری کلان انجام می دهد، ارائه دهد. طبیعی است که با دو ساعت جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در هر 14 روز امکان تحقق این اهداف فراهم نمی شود. الان شخص رئیس جمهور به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی و روسای قوا همچنین بسیاری از مدیران ارشد نظام و شخصیت های حقیقی و حقوقی شورا ، حقیقا دغدغه فرهنگی دارند و این یک فرصت طلایی برای اجرای خط مشی های رهبری در مورد شورای عالی انقلاب است که باید استفاده شود دکتر ساعی به اشاره به اینکه ، بیان اینگونه مطالب القای غیر دقیق برخی مطالب به مخاطبان است گفت: هم اکنون زمان جلسات 150 دقیقه شده است علاوه بر اینکه در طرح تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی، چهار ستاد تشکیل شده است و با ایجاد شورای معین که همان اعضای شورای عالی به جز سران قوا هستند، موضوعات مرتبط کارشناسی می شود به عنوان نمونه در برخی موضوعات گاهی شورای معین در طول 2 روز، بیش از 13 ساعت جلسه برگزار کرده است تا مجموعه از مسائل حل شود، علاوه بر اینکه در کنار شورای معین ستادها فعالیت می کنند و برای بعضی از طرح ها، نظرات کارشناسی چند صد نفر اخذ می شود،طبیعی است که همه فعالیتهای شورای عالی انقلاب فرهنگی، به برگزاری جلسات جلسات شورا محدود نیست و کارهای کارشناسی فراوانی برای هر موضوع در دبیرخانه و شورا انجام می شود تا یک مصوبه نهایی شود. تاثیر مصوبات و آیین نامه های شورا نیز در نظام فرهنگی کشور نیز باید دیده شود مثلا در کنار اینکه بررسی شود اگر این مصوبات نبود، وضعیت فرهنگی کشور چه وضعیتی داشت تاثیر آیین نامه های مانند ایین نامه ارتقای علمی دانشگاه ها، در رشد مقالات علمی در طول سالهای گذشته، یا اثر سند تحول آموزش و پرورش در توسعه رشته های هنرستانی و ایجاد شغل برای فارغ التحصیلان مدارس، حذف یک هفتم کل کد رشته های که به عنوان رشته های غیر مفید شناخته می شدند، همچنین مقابله جدی شورای عالی انقلاب فرهنگی در عدم اجرای سند 2030 در کشور، علی رغم اینکه برخی از مقامات ارشد وقت، مایل به اجرای آن بودند برخی از نمونه های موفق اثرات شورا در نظام فرهنگی کشور است. در ضمن نباید فراموش شود که تاثیر برخی از مصوبات شورا، مانند طرح افزایش ظرفیت پزشکی کشور، تا ده سال آینده خود را نشان می دهد. وی با تاکید بر لزوم اجماع بین متصدیان برای اجرای هر سند گفت : در تصویب هر سند یک بخش کارشناسی داریم و یک بخش دیگر ایجاد اجماع بین دستگاه های مختلف کشور برای اجرای آن مصوبه است که این موضوع، همراه با تفاوت دیدگاه ها و نظریات در دستگاه های مختلف اجرایی کاری زمانبر است و نیازمند به برگزاری نشست ها و جلسات مختلف برای توجیه و جلب همکاری دارد. ایجاد اندیشکد ها و توسعه آنها در کشور نیز به نظام سیاستگذاری کشور کمک می کند تا فرآیند سیاستگذاری به یک بلوغی برسد . ایجاد برش های استانی سند فرهنگی کشور و تمرکز توان هر استان برای حل مسائل فرهنگی استان براساس این برش استانی با تدوین 30 مسئله اول و تاکید بر 5 مسئله کلید نیز از فعالیت خوب شورا در این مدت بوده که می توان گفت نمونه دیگری نداشته است.