دکتر غلامعلی حدادعادل، رییس بنیاد سعدی در سخنرانی خود در ششمین گردهمایی مؤسسه‌های فعال در آموزش زبان فارسی در جهان که صبح امروز (7 بهمن‌ماه) در حسینیه الزهرا(س) این سازمان برگزار شد، با اشاره به اهمیت زبان فارسی و قدرت نفوذ آن در جهان گفت: معتقدم همانگونه که زیست بوم طبیعی داریم و دریاها، جنگل‌ها و کویرها را سرمایه‌ای می‌دانیم، زیست بوم فرهنگی داریم که باید مراقبش باشیم.
وی در ادامه، افزود: زبان فارسی و اعتقادات و فرهنگ ما اساس این زیست‌بوم فرهنگی است. به همان اندازه که در حفظ زیست‌بوم طبیعی باید کوشا باشیم، بیش از آن باید در حفظ زیست‌بوم فرهنگی بکوشیم.
رییس بنیاد سعدی اظهار کرد: زبان فارسی میراث بزرگی است که از چند هزار سال پیش به ما رسیده است. این زبان به دلایل خصوصیاتی که دارد هم در داخل کشورمان، زبان واسط بین همه اقوام شده است و هم در گستره وسیعی از جهان، زبان فرهنگی و زبان واسط است.
دکتر حداد عادل بیان کرد: زبان فارسی دری که پدر او فارسی میانه و نیای او فارسی باستان است، بعد از حضور اسلام در ایران در گستره فرهنگی وسیعی غالب و به زبان رسمی مردم ایران با وجود زبان‌های محلی مختلف، تبدیل شد.
وی به اهمیت زبان فارسی در قرن‌های گذشته اشاره کرد و گفت: هزار سال پیش فردوسی در غزنه شاهنامه می‌سرود و بیش‌از 200 سال پس از آن سعدی در شیراز به همان زبان، بوستان و گلستان و غزلیات خود را سرود و شعر فردوسی را تضمین می‌کرد به گونه‌ای که تشخیص آن دشوار است و جز سبک شناسان نمی‌توانند تمیز بدهند.
رییس بنیاد سعدی ادامه داد: یک قرن بعد حافظ به همان زبان شعر سرود و همام و قطران در آذربایجان به همان زبانی می‌سرودند و می‌نوشتند که ناصرخسرو، فردوسی و بیهقی در غزنه سروده و نوشته بودند. در واقع این زبان، قدرت گسترش خود را در جهان در طول تاریخ به اثبات رساند. از سواحل دانوب در اروپا تا کرانه‌های اقیانوس هند و چین، تحت تأثیر این زبان بودند.
حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره
دکتر حدادعادل همچنین، بیان کرد: کافی است به حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره توجه کنیم. برای مدت 800 سال زبان فارسی زبان فرهنگی، درباری، رسمی، حکومتی، علمی، ادبی این سرزمین وسیع بوده است. اما آنچه بیش از همه موجب طرح آن شده زبان عشق و عاشقی است و سِر مقبولیت آن در همین نکته نهفته است.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خاطرنشان کرد: سال‌هاست در این فرهنگستان عهده‌دار تألیف دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره هستیم. طراحی ما یک دانشنامه هشت جلدی است که تاکنون 5 جلد آن به انجام رسیده و منتشر شده است. باور خودمان این است که این هشت جلد دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره یک معرفی مختصری است، در آنچه در واقع بوده است.
وی افزود: امروز هم زبان فارسی زبان بالنده‌ای است که در سه کشور به آن صحبت می‌شود و ما وظیفه داریم همانطور که زبان دیگران را می‌آموزیم این زبان را نیز به دیگران بیاموزیم.
حدادعادل به گنجینه عظیم ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، وقتی می‌خواست به غلط کشورهای دیگر در منطقه را از ایران بترساند و بیشتر اسلحه به آنها بفروشد به آنها گفت: اگر ما از شما حمایت نکنیم شما در ۲ هفته باید به زبان فارسی صحبت کنید.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بیان کرد: همین امروز هم که ترامپ به زبان فارسی توییت می‌زند، این امر پیش و بیش از اینکه محتوا و حقیقت پیام‌های ترامپ را نشان دهد که حقیقتی ندارد قدرت زبان فارسی را منعکس می‌کند.
دکتر حدادعادل در ادامه سخنانش، گفت: قدرتمندی ما متناسب با بُرد زبان فارسی در جهان است؛ هر جا زبان فارسی حضور دارد، یعنی ایران هست و از نظر اقتصادی و سیاسی هر کشوری که زبان خود را بیشتر گسترش دهد موفق تر است.
وی با اشاره به تاریخچه تأسیس بنیاد سعدی گفت: ۲۸ سال قبل که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تأسیس شد، همه نهادهای خارج از کشور فعال در زمینه ‌آموزش زبان فارسی زیر چتر این سازمان قرار گرفتند اما این سازمان به دلیل وظایف متنوع و وسیعی که برعهده داشت از تمرکز بر آموزش زبان فارسی باز می‌ماند.
رییس بنیاد سعدی تأکید کرد: با بررسی‌هایی که کردیم متوجه شدیم در ۲۵ کشور جهان ساختار اداری زیرنظر عالی ترین مقام کشور برای گسترش زبان آن کشور فعالیت می‌کند، اساسنامه این سازمان‌ها را جمع کردیم و با ارائه پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی توانستیم مقدمات تاسیس بنیاد را فراهم کنیم.
دستاوردهای بنیاد سعدی در ۱۰ حوزه طی ۸ سال
وی دستاوردهای بنیاد سعدی را از بدو تأسیس طی هشت سال گذشته این گونه برشمرد و گفت: برنامه‌ریزی آموزشی و درسی و تألیف ۳۰ نوع کتاب، تربیت معلم، پذیرش دانشجوی بورسیه، تدوین استانداردهای آموزش از جمله ‌آزمون مهارت زبان فارسی (آزفا)، آموزش در فضای مجازی با تولید نرم افزارهای مناسب، برگزاری دوره‌های دانش افزایی و بازآموزی کوتاه و بلندمدت، عرضه خدمات به مؤسسات فعال در زمینه آموزش زبان فارسی، پشتیبانی از رایزنی های فرهنگی در تجهیز اتاق ایران، اعزام مدرس زبان فارسی و اداره مراکز تحقیقات زبان فارسی در کشورهایی مانند هند و پاکستان.
رییس بنیاد سعدی یادآور شد: وظیفه بنیاد سعدی تصدی‌گری نیست و نمی‌خواهد جانشین مؤسساتی شود که زبان فارسی آموزش می‌دهند، بلکه می‌خواهد مشوق دیگران باشد و در خدمت موسساتی باشد که به این کار اشتغال دارند و زیرساخت لازم را برای آنها فراهم آورد.
بنابر اعلام این خبر، ششمین گردهمایی مؤسسه‌های فعال در آموزش زبان فارسی در جهان با حضور بیش از ۳۰ دستگاه مرتبط و فعال در امر آموزش زبان فارسی با هدف شناسایی نقاط ضعف و قوت و هم‌افزایی این دستگاه‌ها امروز به همت بنیاد سعدی و به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حسینیه الزهرا(س) این سازمان در حال برگزاری است.
در این گردهمایی، چهار نشست تخصصی با موضوعات «نقش و جایگاه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در آموزش و گسترش زبان فارسی»، «آموزش مجازی زبان فارسی (دستاوردها و چالش‌های پیش رو)»، «راهکارهای جذب فارسی‌آموزان و تقویت کرسی‌های زبان و ادبیات فارسی» و «استانداردسازی آموزش و آزمون‌سازی زبان فارسی (آمفا، داتفا و تی تی سی)» برگزار می‌شود.
همچنین در حاشیه این گردهمایی یک روزه، نمایشگاهی با محوریت معرفی محصولات مؤسسه‌های فعال در آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان برپا شد.