آیت الله علیرضا اعرافی شامگاه پنجشنبه در اختتامیه همایش دیدگاه های قرآنی آیت الله العظمی فاضل لنکرانی که در سالن همایش های مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، عنوان کرد: یک روز همه ما در قم و در این همایش در محضر قرآن کریم بوده و پیونده حوزه و مرجعیت با قرآن را در کارها دیدیم.
وی افزود: قم در آستانه صدمین سالگرد بازتاسیس و احیای حوزه بوده و با معیار سال قمری، در این صدمین سالگرد هستیم، اما با ملاک سال شمسی در آستانه این مناسبت هستیم.
مدیر حوزه های علمیه گفت: کوله بار سنگینی از دانش و علم و اندیشه و دستاورد حاصل این 100 سال تلاش مجاهدانه بوده است.
آیت الله اعرافی تاکید کرد: در حوزه دبیرخانه ای تاسیس شده تا این 100 سال فعالیت حوزه را موردتحلیل و بررسی قرار دهد، این مرحله از تطور حوزه های علمیه به مثابه یک مصرف کننده نبوده است، بلکه قم از این امکان بهره برده و برکات فراوان بسیاری به بار آورده است.
وی تصریح کرد: در طرح جامعی که برای بررسی 100 سال فعالیت حوزه در حال تدوین است، ابعاد مختلف دیده شده و می توان این فعالیت ها را موردبازشناسی قرار داد.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: اینکه حوزه پایگاه یک انقلابی مانند انقلاب اسلامی شود، سخن کوچکی نبوده و این پرونده چهل ساله از فعالیت های حوزه در حال تکمیل است.
آیت الله اعرافی گنجینه تفسیری حوزه قم را ذی قیمت دانست و ابراز کرد: در حوزه تفسیر به مفهوم ترتیبی آن کارهای بزرگی در حوزه صورت گرفته و قم تولید کننده تفسیرهای جامع قرآنی بوده و از علامه طباطبایی آغاز شده و به بزرگان کنونی می رسد.
وی اضافه کرد: قم در تفسیر موضوعی نیز از گنجینه ارزشمندی برخوردار است، حوزه علوم قرآن به مفهوم سنتی آن با مقداری رویکردهای جدید در قم پرونده غنی تری پیدا کرده و ورود بزرگان ما در حوزه علوم قرآن برگ درخشان دیگری است و در این زمینه جایگاه کتاب«مدخل التفسیر»مرحوم آیت الله العظمی  فاضل لنکرانی بسیار رفیع است.
مدیر حوزه های علمیه مطرح کرد: در حوزه زبان قرآن و مسائل پیرامون آن ما شاهد برداشته شدن گام های ارزشمندی هستیم، همچنین در حوزه روش شناسی قرآن و منهج تحقیق کارهای خوبی صورت گرفته است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: در حوزه مکاتب تفسیری و تبیین ابعاد آن و همچنین در مباحث تطبیقی و نقد کارهای غرب نسبت به قرآن کارهای بزرگی انجام شده است، همچنین در توسعه مرزهای علوم قرآن به سمت دانش های معاصر نیز شاهد اقدامات ارزشمند فضلای جوان بوده ایم.
وی اظهار داشت: در زمینه ترجمه قرآن حوزه قم، گام های بزرگی برداشته و این ترجمه هم به زبان فارسی و هم به زبان های مختلف دنیا انجام شده است.
عضو شورای عالی حوزه ابراز کرد: امروز 300 درس کوچک و بزرگ در بخش تفسیر در حوزه وجود دارد، در درختواره جدید حوزه های علمیه به مقوله رشته های قرآنی توجه وافی و جامعی انجام شده و حدود 40 دوره قرآنی در نظام حوزه دیده شده است.
آیت الله اعرافی تاکید کرد: قلمرو پایان نامه ها، مجلات، فناوری های اطلاعات و ساختارها و موسسات قرآنی از مواردی هستند که در توسعه قلمروهای دانشی و ساختاری تفسیر در حال فعالیت هستند.
وی با بیان اینکه مرجعیت ما در چند سال اخیر چهار یا پنج نسل را تجربه کرده است، عنوان کرد: نسل نخست مرجعیت ما امثال آیت الله حائری بود که تحت تاثیر حوزه نجف بودند، اما در ایران بالنده شدند، نسل دوم مرجعیت ما به آیت الله بروجردی منتهی می شود و نسل سوم با مرجعیت ایشان آغاز می شود.
عضو فقهای شورای نگهبان تصریح کرد: در حوزه مرجعیت در نسل سوم ما شاهد مراجعی بودیم که از عراق و نجف در قم بالنده شدند که امام خمینی(ره) در راس آن ها حضور دارند، نسل چهارم نیز مراجع پس از امام راحل بودند که از نجف آمدند، اما در تعامل با قم و تولیدات فکری وارد عرصه ای نو شدند، ما در نسل پنجم مرجعیت شاهد مراجعی هستیم که کاملا برآمده از حوزه قم هستند.
آیت الله اعرافی مطرح کرد: این همایش ها نشان دهنده رویش های جدید و پیشرفت های جدی در نسل جدید هستیم، آیت الله فاضل لنکرانی از نسلی هستند که به شکل برجسته نگاه فقاهتی را به بخش قرآنی و تفسیری منتقل کرده اند.
وی بیان کرد: تفسیر با منهج های مختلف قابل ارائه است، اما همان طور که بزرگان فرموده اند، ما نیازمند یک منهج اجتهادی جامع هستیم، این به معنای نگاه سطحی و قسیم مناهج دیگر نیست، بلکه ما نیازمند شکل گیری یک منهج نوین جامع هستیم که شکل مقسمی دارد.
مدیر حوزه های علمیه با اشاره به ویژگی های موردنیاز در منهج جامع اجتهادی تاکید کرد: میان اصول فقه ما و منهج تفسیر اجتهادی درست، عموم و خصوص من وجه حاکم است، در اصول تفسیری که باید شکل گیرد، نیازمند بخش های جدیدی هستیم.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: اگر می خواهیم تفسیرمان قوام بیشتری پیدا کند، نیازمند بازخوانی اصول فقه با نگاه به تفسیر هستیم و حوزه اصول فقه نیازمند بازسازی ناظر به تفسیر است.