در یکصد و پنجمین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی، دو پیشنهاد برای اضافه شدن بخش قرآنی به جشنواره‌های مختلف فجر و همچنین تحقیق و تفحص از موزه ملی قرآن مطرح و کارگروهی برای پیگیری وضعیت رشته علوم قرآن و حدیث نیز تشکیل شد.
صد و پنجمین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی امروز، سوم آذرماه با حضور اعضای این مجمع و به منظور بررسی یک پیش‌دستور و سه دستور در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه، گزارش وضعیت‌سنجی رشته علوم قرآن و حدیث بر اساس سرفصل‌های جدید از سوی سیدحمیدرضا میرعظیمی، مدیر مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی وزارت علوم ارائه شد.
در ادامه نیز رضا سلامت‌پناه، دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به ارائه گزارش دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مورد این دستور پرداخت. در نهایت و پس از بحث‌های مطرح شده از سوی برخی اعضای حاضر در جلسه مقرر شد تا کارگروهی تشکیل شود تا سازو کار اجرایی‌سازی رشته تجمیعی علوم قرآن و حدیث و آینده تحول کارشناسی ارشد و دکتری این رشته را آماده کند.
بر اساس این مصوبه، مقرر شد تا «رحیم قربانی» مسئول این کارگروه باشد و «محمدعلی خواجه‌پیری»، «لاله افتخاری»، یک نماینده از وزارت بهداشت، یک نماینده از وزارت علوم و یک نماینده از دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان اعضای آن حضور داشته باشند.
در ادامه این جلسه، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به ارائه گزارشی از جلسه ستاد راهبری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور که طی روزهای گذشته برگزار شد، پرداخت.
محمدی گفت: در این جلسه گزارش مفصلی در مورد فعالیت‌های ۱۰ ساله قرآنی کشور ارائه و توضیحاتی نیز در مورد نحوه و میزان دریافت بودجه طی این سال‌ها نیز ارائه شد. در پایان این جلسه، یک مصوبه بسیار مهم نیز تصویب شد در این ماده واحده آمده است؛ «به منظور تسریع و شفاف‌سازی مراحل اجرای اسناد راهبردی منشور توسعه فرهنگ قرآنی، سازمان برنامه و بودجه موظف است با هماهنگی شورای توسعه فرهنگ قرآنی نسبت به یکسان‌سازی عناوین و محتوای برنامه‌ها و فعالیت‌های قرآنی تمامی دستگاه‌ها در لوایح بودجه سالانه با مفاد اسناد راهبردی اقدام کند».
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی اظهار کرد: بر اساس این ماده واحده که ابلاغ رئیس سازمان را نیز دارد، برای دریافت بودجه تمام دستگاه‌ها بر اساس اسناد سه‌گانه‌ای که مصوب شده، اقدام خواهد شد. بر اساس این ماده واحده، تمام دستگاه‌هایی که بودجه قرآنی دریافت می‌کنند، دریافت بودجه آنها منوط به اجرای فعالیت‌ها ذیل سه سند منشور توسعه فرهنگ قرآنی خواهد بود. این از طریق سازمان برنامه و بودجه ابلاغ و از آن استقبال شده است.
گزارش استقرار ساختار دبیرخانه
در ادامه این جلسه، محمدحسین فدوی، معاون دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم به ارائه گزارشی از وضعیت استقرار ساختار دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم پرداخت.
وی گفت: دبیرخانه کمیسیون به عنوان یکی از ادارات کل ذیل معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد مستقر شده است. ابتدا برای این دبیرخانه ۹ پست سازمانی در نظر گرفته شده بود. با بازبینی مجدد ساختار دولت در سال ۹۴ تغییری ایجاد و پست معاون مدیرکل نیز اضافه شد. در حال حاضر، برای این دبیرخانه یک مدیر کل و هفت پست کارشناسی در نظر گرفته شده است. اخیراً دفتر نوسازی وزارت ارشاد در پالایش پست‌های سازمانی یکی از پست‌های کارشناسی را حذف کرده است.
فدوی تصریح کرد: در حال حاضر در دبیرخانه کمیسیون فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی، دو نیروی رسمی، دو قراردادی و سه نیروی پروژه‌ای مشغول فعالیت هستند. در حال حاضر تمام پست‌های کارشناسی خالی مانده است. با توجه به سیاست چابک‌سازی دولت که تأکید دارد، نباید نیرو افزایش پیدا کند. اگر امکانی وجود داشته باشد که از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی استثنائاتی در نظر گرفته شود و مجوز جذب داده شود، مطلوب خواهد بود، چرا که هم اینک نیروهایی مشغول فعالیت هستند که هشت سال در قالب پروژه‌ای مشغول کار بوده‌اند.
در نهایت و پس از بحث‌های برخی اعضا، مقرر شد تا پیشنهادی از وزارت ارشاد به دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی ارائه شود تا بر اساس آن سازمان امور استخدامی مجوز جذب پنج نیرو در دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی را صادر کند.
پیشنهاد افزودن بخش قرآنی به جشنواره‌های هنری فجر
در ادامه این جلسه، نوبت به موارد خارج از دستور رسید. در ابتدا سیدمحمدجواد شوشتری، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور با اشاره به اینکه سال قبل در همین روزها همه دغدغه چهل سالگی انقلاب را داشتیم، گفت: در این مقطع، با گذشت چهل و یک سال، دغدغه‌ها ظاهراً فراموش شده است.
وی به نزدیک شدن به ایام برگزاری جشنواره فجر در بخش‌های هنری مختلف اشاره کرد و با طرح سوالی درباره نقش قرآن در این جشنواره‌ها، گفت: ما به عنوان هر دستگاه قرآنی، آیا وظیفه داریم ببینیم در فیلم‌هایی که امسال نمایش داده می‌شود، جایگاه قرآن و سبک زندگی اسلامی در کجا واقع شده است؟ این موضوع همیشه و هر سال مغفول مانده است. به اعتقاد من یکی از جوایزی که هر سال در دهه فجر باید اهدا شود، جایزه قرآنی است که بر اساس اشاره‌های قرآنی در فیلم‌ها مورد توجه قرار بگیرد و آن را به عنوان برگزیده در این بخش معرفی کنیم.
شوشتری با اشاره به تولید فیلم‌هایی همچون «طلا و مس» یا «میم مثل مادر» در گذشته به همت سازمان فرهنگی و هنری شهرداری، گفت: در حال حاضر اگرچه فیلم‌های خوبی را شاهد هستیم، اما در عین حال نقش مجموعه‌های قرآنی در بخش مربوط به وضعیت هنر که الان بیشتر جوانان به آن گرایش دارند، مغفول مانده است. باید مذاکراتی با معاونت سینمایی صورت بگیرد و از هم‌اینک جایزه‌ای برای این مهم در روز اختتامیه جشنواره در نظر گرفته شود و حتی یک داور آشنا به موضوعات قرآنی نیز به جمع داوران اضافه شود تا آثار را از حیث اشارات قرآنی مورد بررسی قرار دهد.
تحقیق و تفحص از موزه ملی قرآن
رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان در بخش دیگری از سخنان خود به موزه قرآن اشاره و اظهار کرد: موزه ملی قرآن نیاز به یک تحقیق و تفحص جدی دارد. در آنجا فضایی ایجاد شده، اما به نظر می‌رسد حتی یک‌بازدیدکننده در روز هم نداشته باشد. به اعتقاد من این ظلم به قرآن کریم است و اگر چنین مرکزی تعطیل شود، بسیار بهتر خواهد بود. اگر جانمایی این مکان مناسب نیست، باید آن را تغییر داد یا اگر اشکال دیگری وجود دارد، باید بررسی و ریشه‌کن شود.
وی با اشاره به اینکه می‌توان در موزه ملی قرآن بازاری از فروش محصولات قرآنی راه‌اندازی کرد که بازار خوبی هم داشته باشد، گفت: می‌توان حرا‌جی‌های بزرگ قرآنی را در این مکان برگزار کرد یا بسیاری برنامه‌های دیگر را به اجرا درآورد، اما متأسفانه در این موزه هیچ خبری نیست. به اعتقاد من درباره این موضوع باید از میراث فرهنگی مطالبه شود که توضیحاتی در این باره ارائه دهند.
در این بخش مقرر شد تا به معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد پیشنهاد شود تا یک بخش ارزیابی در حوزه‌های مختلف هنری جشنواره فجر راه‌اندازی کند و آثار دارای ویژگی‌های قرآنی را شناسایی و به عنوان اثر برتر در این حوزه معرفی کند. همچنین گفته شد که بهتر است این بخش امسال به صورت غیررسمی در حاشیه جشنواره فجر مطرح شود تا در سال‌های آینده با ساختار مناسب‌تری صورت بگیرد.
همچنین مقرر شد تا نامه‌ای رسمی از طریق شورای توسعه فرهنگ قرآنی به رئیس موزه یا نهاد بالادستی آن ارسال شود تا توضیحات و گزارش خود در مورد فعالیت‌های این موزه ارائه دهند.
گزارش دو سالانه اجرای سند راهبردی آموزش عمومی قرآن
در بخش دیگری از این جلسه، نوبت به سومین دستور جلسه رسید که ارائه گزارش دو سالانه اجرای سند راهبردی آموزش عمومی قرآن کریم بود. در این بخش، سالار عرفانی‌نسب، مسئول دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی قرآن به ارائه گزارش کوتاهی در این زمینه پرداخت.
عرفانی نسب گفت: بر اساس بند چهار برنامه پنجم توسعه کشور، معاونت برنامه‌ریزی کشور موظف شده بود تا اسناد سه‌گانه منشور توسعه فرهنگ قرآنی را با پیشنهاد شورای توسعه به دولت ارائه دهد تا به تصویب برسد.
وی افزود: اسناد سه‌گانه در نهایت تولید، تصویب و ابلاغ شد. بر اساس ابلاغ شورای توسعه فرهنگ قرآنی، سند توسعه آموزش عمومی قرآن کشور نیز در پایان سال ۱۳۹۶ ابلاغ شد. این سند چهار اصل، چهار هدف، شش راهبرد و ۵۲ اقدام ملی دارد.
مسئول دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی قرآن تصریح کرد: سند آموزش عمومی قرآن در جلسه سی و هشتم شورای توسعه فرهنگ قرآنی در آذرماه سال ۱۳۹۶ به تصویب رسید و از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد. متعاقب این ابلاغ، اجراسازی سند در دستور کار کمیسیون آموزش عمومی قرار گرفت و در جلسات متعدد بر روی آن بحث شد. بر اساس چارچوب نهادی که این سند دارد، بند سوم صراحت دارد که متناسب با شش راهبرد سند کارگروه‌های مربوطه تشکیل شود. پس از تبادل نظر چهار کارگروه «راهبری، مدیریت و ارزیابی»، «پژوهش و برنامه‌ریزی درسی»، «توسعه نیروی انسانی» و «توسعه و پشتیبانی فناوری» با مسئولیت چهار معاون وزیر از معاونت‌های وزارت آموزش و پرورش تشکیل شد.
عرفانی‌نسب در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: بر اساس چارچوب نهایی، کمیسیون موظف بود ظرف شش ماه، شناسنامه‌های اقدامات ۵۲گانه این سند را تهیه کند که خوشبختانه این پیش‌نویس در همان موعد مقرر آماده شد. در آنجا تصمیم گرفته شد شناسنامه‌های اقدام به چهار کارگروه واگذار شود. این کار صورت گرفته و از بین چهار کارگروه، دو کارگروه کار خود را انجام داده‌اند و دو کارگروه دیگر نیز مراحل کار را در دست اجرا دارند.
وی در پایان در مورد برگزاری جلسات کمیسیون نیز بیان کرد: از آخرین جلسه کمیسیون، حدود شش ماه می‌گذرد که علت برگزار نشدن جلسات نیز تغییرات وزیر آموزش و پرورش بوده است.
بر اساس گزارش ایکنا، در پایان این جلسه پیشنهاد شد تا ایکنا به پیوست رسانه‌ای اسناد منشور توسعه فرهنگ قرآن ورود داشته باشد و صفحه‌ای با عنوان «اسناد راهبری منشور» در نظر گرفته شود تا پیشرفت لحظه به لحظه این اسناد را مورد رصد قرار دهد.
