مراسم اهدای جوایز آثار شایسته تقدیر چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شنبه، ۱۶ تیر با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، حمید پارسانیا، دبیر علمی چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال و جمعی از اصحاب علم، فرهنگ و ادب در تالار رودکی برگزار شد.
یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه قدرت علم ارزشمندترین قدرت و پسندیده است، ادامه داد: دستیابی به این قدرت نیکو است، خلاف دیگر تلاش‌ها برای دستیابی به قدرت است؛ این دیدگاه به عنوان سرلوحه اصلاح‌طلبان و آزادی‌خواهان قرار می‌گرفت. مهم‌ترین ابزار رسیدن به این قدرت دانش است.
وی با بیان اینکه علامت حیات، علم و اراده است، افزود: اختلال در نظام شناختی موجب اختلال در وجود است، حضور پای صندوق رأی نشان از سلامت وجود است.
به گفته وی، ۷۵ گروه علمی آثار را بررسی کردند. کتاب سال بعد از ۴۱ دوره آکادمی و نهاد علمی است که پشتوانه ارزشمند دارد و امید است شاهد رشد و شکوفایی آن باشیم.

آثار شایسته تقدیر چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز به شرح زیر است:
موضوع کلیات/ گروه دایره‌المعارف‌ها
«دانشنامه زندان سیاسی دوره پهلوی»، تألیف گروه نویسندگان، گردآوری دفتر ادبیات انقلاب، تهران: سوره ‌مهر، ۱۴۰۱، ۲ج.
 
موضوع کلیات/ گروه نسخ خطی
«فهرست دست‌نویس‌های فارسی کتابخانه اسعد افندی (استانبول)»، تألیف سیدمحمدتقی حسینی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۴۰۰، ۹۰۶ص.
 
موضوع فلسفه و روان‌شناسی/ گروه فلسفه غرب
«برون‌گرایی در محتوا و لوازم معرفت‌شناختی آن»، تألیف محمود مروارید، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۱، ۳۸۴ص.
 
موضوع فلسفه و روان‌شناسی/ گروه منطق
«سیر منطق»، تألیف ویلیام نیل و مارتا نیل، ترجمه مهدی عظیمی، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۱۴۰۱، ۲ج.
 
موضوع دین/ گروه کلیات اسلام
«اجازات، اسناد و استفتاءات آیه‌الله سیدابوالحسن اصفهانی»، تألیف مهدی باقری‌سیانی، قم: مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، ۱۴۰۱، ۴ج.
 
موضوع دین/ گروه علوم قرآنی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«علم قرائت»، تألیف محمدصادق یوسفی‌مقدم، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۱، ۶۰۰ص.
 
«قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان؛ سده نخست تا پنجم»، تألیف مرتضی کریمی‌نیا، تهران: مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران، ۱۴۰۱، ۵۸۴ص.
 
موضوع دین/ گروه سیره
«فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین»، تألیف ابراهیم بن محمد حموئی جوینی، تصحیح محمدکاظم محمودی، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛ مرکز مطالعات و تحقیقات علمی، ۱۴۴۴ق، ۲ج.
 
موضوع دین/ گروه حدیث
«اعلام السنه فی کتب الشیعه»، تألیف سیدعبدالستار حسنی، ویراستار: محمدکاظم محمودی، قم: مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، ۱۴۰۱، ۷۰۰ص.
 
موضوع دین/ گروه کلام‌ (تألیف)
«تاریخ برهان‌های اثبات وجود خدا در کلام امامیه: از مکتب بغداد تا مکتب اصفهان»، تألیف حمید عطائی‌نظری، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (شعبه اصفهان)، ۱۴۰۱، ۲ج.
 
موضوع دین/ گروه کلام‌ (ترجمه)
«کلام و جامعه در سده‌های دوم و سوم هجری: تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام»، تألیف یوزف فان اس، ترجمه الهام حسینی‌بهشتی، سیدمحمدرضا حسینی‌بهشتی، فرزین بانکی، احمدعلی حیدری و فرانک هاشمی، ویراستار: سیدمحمدرضا حسینی‌بهشتی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۷-۱۴۰۱، ۳ج.
 
موضوع دین/ گروه عرفان و تصوف
«پیشگامان کهن تصوف»، تألیف ریشارد گراملیش، ترجمه شیرین شادفر، تهران: حکمت، ۱۴۰۱، ۲ج.
 
موضوع دین/ گروه ادیان دیگر
«یوگا: جاودانگی و رهایی»، تألیف میرچا الیاده، ترجمه مانی صالحی‌علامه، تهران: نیلوفر، ۱۴۰۱، ۵۶۷ص.
 
موضوع علوم اجتماعی/ گروه حقوق
۱۴.«دیوان بین‌المللی دادگستری: ساختار استدلالی، رویه قضایی، سیاست حقوقی»، تألیف وحید رضادوست، تهران: نگاه معاصر، ۱۴۰۱، ۶۰۱ص.
 
موضوع زبان/ گروه زبان فارسی
«وزن شعر عروضی فارسی: تحلیل و طبقه‌بندی براساس تقطیع اتانینی و نظریه واج‌شناسی نوایی»، تألیف امید طیب‌زاده، تهران: کتاب بهار؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۴۰۱، ۴۷۴ص.
 
موضوع زبان/ گروه زبان‌شناسی (تالیف)
«آشنایی با معنی‌شناسی صوری»، تألیف کورش صفوی، تهران: علمی، ۱۴۰۱، ۴۹۸ص.
 
موضوع زبان/ گروه زبان‌شناسی (ترجمه)
«پردازش زبان و گفتار: مقدمه‌ای بر پردازش زبان طبیعی، زبان‌شناسی رایانشی و پردازش گفتار»، تألیف دانیل ژورافسکی و جیمز مارتین، ترجمه هادی ویسی، مصطفی صالحی، وحید رنجبربافقی، الما جعفری‌صدر، فرناز صادقی و محمد بحرانی، تهران: نویسه پارسی، ‏ ۱۴۰۱، ۸۸۴ص. ‏
 
موضوع علوم خالص/ گروه کلیات و تاریخ علم
«دستورالعمل قسّامان و مقنّیان»، تألیف فخرالدین علیشاه حسین قسّام جویُمی، تصحیح و تحقیق ندا حیدرپورنجف‌آبادی و علی صفری‌آق‌قلعه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۴۰۱، ۳۷۰ص.
 
موضوع علوم خالص/ گروه فیزیک
«آشکارسازی و اندازه‌گیری تابش»، تألیف گلن اف. نول، ترجمه علیرضا کمالی‌اصل، حمیدرضا باغانی و مجید خرسندی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۲ج.
 
موضوع علوم خالص/ گروه شیمی
«اثرات فضاالکترونی: نگرشی نوین در شیمی آلی»، تألیف محمدعلی زلفی‌گل و میثم یاری، همدان: دانشگاه بوعلی سینا، ۱۴۰۱، ۵۷۳ص.
 
موضوع علوم خالص/ گروه زیست‌شناسی
«فناوری‌های رایج در به‌نژادی مولکولی گیاهان»، تألیف هی جونگ کو، سوک یون گوئون و مایکل تامسون، ترجمه ناصر فرخی و سمانه کرمی‌معلم، ویراستار علمی: عباس سعیدی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴۳۶ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه پزشکی
«ملاحظات اخلاقی در مراقبت‌های پزشکی»، تألیف محمد خواجه‌دلوئی، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ۱۴۰۱، ۱۱۰۳ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه دامپزشکی
«کوکسیدیوز در دام، طیور، حیوانات خانگی و انسان»، تألیف جی. پی. دوبی، ترجمه حسن نایب‌زاده، محمد اسدپور و علیرضا سازمند، خرم‌آباد: دانشگاه لرستان، ۱۴۰۱، ۵۵۴ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه مهندسی عمران
«ژئوتکنیک محاسباتی»، تألیف علی پاک، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، ۱۴۰۱، ۵۵۴ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه مهندسی شیمی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«رزین‌های صنعتی (مقدماتی)»، تألیف منوچهر خراسانی، تهران:
ابراهمیان: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۱۴۰۱، ۶۵۴ص.
«مکانیک سیالات و کاربردهای آن در مهندسی شیمی»، تألیف نوید مستوفی و رضا ضرغامی، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۱، ۶۵۰ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه مهندسی نساجی
«رنگرزی الیاف نساجی با مواد رنگزای طبیعی»، تألیف گروه نویسندگان، سرپرست گروه نویسندگان: کمال‌الدین قرنجیگ، تهران: پژوهشگاه رنگ، ۱۴۰۱، ۵۶۶ص.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه مهندسی کشاورزی (تالیف)
«اگرواکولوژی مناطق خشک»، تألیف گروه نویسندگان، ویراستاران: علیرضا کوچکی، مهدی نصیری‌محلاتی، سرور خرم‌دل و محمد خواجه‌حسینی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۴۰۱، ۳ج.
 
موضوع علوم کاربردی/ گروه مهندسی کشاورزی (ترجمه)
«جیره‌نویسی آبزیان»، تألیف سرجیو اف. ناتز، ترجمه ابراهیم ستوده، بوشهر: دانشگاه خلیج فارس، ۱۴۰۱، ۴۴۴ص.
 
موضوع هنر/ گروه کلیات هنر
در بخش دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«زمینه هنرشناسی: درآمدی بر جهان‌نگری هنری»، تألیف جواد مهدی‌زاده، تهران: پیله، ۱۴۰۱، ۶۵۲ص.
«حکمت و آداب معنوی در هنر اسلامی و تجلیات آن بر هنر انقلاب اسلامی ایران»، تألیف محمدعلی رجبی‌دوانی، تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن»، ۱۴۰۱، ۳۹۲ص.
 
موضوع هنر/ گروه هنرهای نمایشی
«کتاب ژانر سینما: زیبایی‌شناسی و کارکردهای ژانر»، تألیف وحیدالله موسوی و محمد شهبا، تهران: دانشگاه سوره، ۱۴۰۱، ۳۰۲ص.
 
موضوع هنر/ گروه معماری و شهرسازی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«درآمدی بر روش‌ها و فنون برنامه‌ریزی، با تأکید ویژه بر برنامه‌ریزی شهری»،تألیف زهره عبدی‌دانشپور، ویراستار: ناهیده کاظم‌زاده‌گنجی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴ج.
«خانان کوچرو، شهریاران یکجانشین، تیموری و ترکمانی»، تألیف شاهین گرکانی‌دشته و محمد مرتضایی، سرویراستار مجموعه: بهرام آجورلو، تبریز: پروژه ترجمه حسنلو، ۱۴۰۱، ۲۹۷ص.
 
موضوع هنر/ گروه هنرهای تجسمی
«شکار شاهان: بررسی قالی شکارگاه صفوی، موزه پولیدی پتزولی میلان»، تألیف سیدطاهر صباحی، برگردان از ایتالیایی به فارسی: حسین مقدس، تهران: خانه فرهنگ و هنر گویا، ۱۴۰۱، ۱۶۰ص.
 
موضوع هنر/ گروه نمایشنامه
«وقت خوش»، نوشته حمید امجد، تهران: نیلا، ۱۴۰۱، ۲۸۰ص.
 
موضوع ادبیات/ گروه شعر کلاسیک
«کوچه بارانی اشراق: مجموعه شعر»، سروده حمید مبشر، تهران: شهرستان ادب‏ ، ۱۴۰۱، ‏ ۹۶ص.
 
موضوع ادبیات/ گروه شعر نو
«ندرت ناگوار مرگ»، سروده حنیف خورشیدی، تهران: شب چله‏ ،۱۴۰۱، ‏ ۱۲۰ص.
 
موضوع ادبیات/ گروه شعر محاوره
«عشق تو نمی‌میرد (گزیده ترانه)»، سروده علیرضا طبایی، تهران: آرادمان‏، ۱۴۰۱، ‏ ۵۷ص.
 
موضوع ادبیات/ گروه نقد ادبی
«آخرالزمان در رمان‌های آپوکالیپتیک»، تألیف صغری صالحی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات‏ ، ۱۴۰۱، ۳۱۵ص.
 
موضوع ادبیات/ گروه درباره شعر
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«فهرست توصیفی ـ تحلیلی مقالات مربوط به فردوسی و شاهنامه از سال ۱۲۹۴-۱۳۸۰»، تألیف زهرا سیدیزدی و مرضیه خافی؛ ‏ با نظارت محمدجعفر یاحقی؛ ویراستار ادبی: اعظم نیک‌خواه‌فاردقی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۴۰۱، ‏ ۱۰۲۴ص.
«شعر سپید: پژوهشی در باب قالبی بی‌قافیه»، تألیف مهدی علیایی‌مقدم، تهران: نامک، ۱۴۰۱، ۲۷۱ص.
 
موضوع تاریخ و جغرافیا/ گروه تاریخ (تألیف)
«گزیده ادبیات مقاومت علمای شیعه در پنج قرن اخیر»، تدوین محمدحسن رجبی‌دوانی، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران‏ ، ۱۴۰۱، ۵ج.
 
موضوع تاریخ و جغرافیا/ گروه تاریخ (ترجمه)
«اخگر به گریبان: برگ‌هایی از خاطرات منیر شفیق»، تدوین نافذ ابوحسنه، ترجمه حسین جابری‌انصاری، تهران: ایران، ۱۴۰۱، ۶۵۶ص.
 
موضوع تاریخ و جغرافیا/ گروه مستندنگاری
«عملیات احیا‏ : روایت صعود یک مجموعه دانش‌بنیان به قله دانش و فناوری الکتروموتور»، تحقیق و تدوین: محمد حکم‌آبادی‏ ؛ تهیه شده در واحد تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: راه‌یار‏ ، ۱۴۰۱، ۲۳۱ص.
 
موضوع کودک و نوجوان/ گروه داستان کودک (تألیف)
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«توک توکی»، نوشته محبوبه یزدانی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۳۲ص.
«روزی که پنجره دنیایش را دید»، نوشته اعظم تبرایی، تهران: مدرسه، ۱۴۰۱، ۳۲ص.
 
موضوع کودک و نوجوان/ گروه شعر کودک
«شعرهای رودخانه»، سروده محمود پوروهاب؛ تصویرگر: سحر فرهادروش، مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر، کتاب‌های پروانه، ‏ ۱۴۰۱، ۲۴ص.
 
موضوع علوم انسانی و هنر/ گروه کودک (تألیف)
«کودکی نامداران»، تألیف پرویز امینی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۱۰ج.
 
موضوع علوم انسانی و هنر/ گروه نوجوان (تألیف)
«فارابی»، تألیف حمید عبداللهیان، تهران: میچکا، ۱۴۰۱، ۱۶۰ص.
 
موضوع علوم و فنون/ گروه نوجوان (تألیف)
«پرندگان ایران»، تألیف جمشید منصوری، تهران: شرکت انتشارات فنی ایران، کتاب‌های نردبان، ۱۴۰۱، ۱۶۰ص.
 
موضوع علوم و فنون/ گروه نوجوان (ترجمه)
«مجموعه برترین شغل‌ها در حوزه STEM»، تألیف کریس آکسلید، ترجمه مجید عمیق، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۴ج.
 
موضوع علوم و فنون/ گروه کودک (تألیف)
«خداحافظ عمومیر»، تألیف حمید نوایی‌لواسانی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۳۲ص.