برگزیدگان سی و هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با حضور رئیس جمهور معرفی شدند و از آنان قدردانی شد.
در این آیین برگزیدگان سی و هشتمین دوره کتاب سال در گروههای مختلف علمی و ادبی تقدیر میشوند.
در این دوره کتاب سال، ۳۷ هزار و ۷۱۲ اثر منتشر شده سال ۱۳۹۸ ارزیابی شدند که از این تعداد ۷۱ عنوان کتاب در دو سطح «برگزیده» و «شایسته تقدیر» انتخاب شدند.
نتیجه بررسیها نشان میدهد بیشترین آثار دریافتی برای این جایزه، به حوزه ادبیات و بعد از آن به حوزههای کودک و نوجوان، علوم کاربردی، تاریخ و جغرافیا، علوم اجتماعی، هنر، دین، فلسفه و روان شناسی، علوم خالص، زبان و کلیات اختصاص داشت.
همزمان با جایزه کتاب سال، بخش بین الملل این جایزه با عنوان «جایزه جهانی کتاب سال» هم به برگزیدگان تعلق میگیرد.
این جایزه که به شناسایی و تقدیر آثار برتر کشورهای دیگر در حوزههای مطالعات اسلامی و ایرانی میپردازد بیست و هشتمین دوره خود را پشت سر میگذارد.
براساس آمار، از میان بیش از هزار و ۸۰۰ عنوان کتاب شناسایی شده، ۹۵ اثر داوری شد که از این میان ۵۱ کتاب به مطالعات اسلامی و ۴۴ اثر به مطالعات ایرانی اختصاص داشت که در نهایت ۵ عنوان کتاب به عنوان آثار برگزیده انتخاب شدند.
جایزه کتاب سال از سال ۱۳۶۲ به بهترین کتابهای چاپ شده در حوزههای علمی و ادبی تعلق میگیرد.
در این جایزه کتابهای داستان کوتاه، داستان بلند و رمان بزرگسال، نقد ادبی (تألیف)، مستندنگاری، شعر بزرگسال و شعر کودک و نوجوان به دلیل همپوشانی با جایزه جلال آل احمد و جشنواره شعر فجر بررسی نمیشود.
برگزیدگان سی و هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:
کلیات
دایرهالمعارفها و فرهنگنامهها
1. دانشنامة فرهنگ مردم ایران، تألیف گروه نویسندگان، زیر نظر: سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی، ویراستاران علمی: اصغر کریمی و محمد جعفری قنواتی، تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، 1391ـ1398، 6 ج.
فلسفه و روانشناسی
فلسفة غرب
2. تناهی استعلایی: پژوهشی دربارة هستیشناسی بنیادین هایدگر، تألیف احمد رجبی، تهران: هرمس، 1398، پنجاهودو+ 493 ص.
دین
حدیث
3. مصباح السالکین لنهجالبلاغه من کلام امیر المؤمنین علیهالسلام، تألیف کمالالدین میثم بن علی بن میثم البحرانی، تحقیق مؤسسه آل البیت علیهمالسلام لإحیاء التراث، قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام لإحیاء التراث، 1435ـ1442ق، 6 ج.
سيرة معصومين و اصحاب
4. سیر تدوین و تطور صحابهنگاری، تألیف محمدرضا هدایتپناه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1398، 776 ص.
زبان
زبان فارسی
5. فرهنگ زبانآموز پیشرفتة فارسی، تألیف سیدمصطفی عاصی، تهران: سمت، 1398، 863 ص.
علوم خالص
شیمی
6. شیمی پپتید: مبانی، سنتز و کاربردها، تألیف سعید بلالایی، فرهاد گلمحمدی و پگاه شاکری، تهران: دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، 1398، 769 ص.
علوم کاربردی
دامپزشکی
تألیف
7. خونشناسی دامپزشکی، تألیف محمد حیدرپور، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، 1398، 548 ص.
ترجمه
8. مروری فشرده بر میکروبشناسی دامپزشکی، تألیف پی. ج. کوئین، بی. کی. مارکی، اف. سی. لئونارد، ای. اس. فیتزپاتریک و اس. فنینگ، ترجمة پژمان محمودیکوهی و عبدالمجید محمدزاده، همدان: دانشگاه بوعلیسینا، 1398، 528 ص.
هنر
موسیقی
9. فرهیختگی در محیط مردمی: غزلخوانی تهرانی و بسترهای فرهنگی ـ اجتماعی آن، تألیف ساسان فاطمی، تهران: ماهور، 1398، 340 ص.
ادبیات
متون قدیم
10. ریاض الملوک فی ریاضات السلوک، ترجمه و انشای نظامالدین شامی، تصحیح بهروز ایمانی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ سخن، 1398، 954 ص.
تاریخ و جغرافیا
مستندنگاری
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
11. فرکانس 1160؛ اینجا آبادان؛ صدای مقاومت و ایستادگی، نوشتة فضلالله صابری، اصفهان: دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری مرکز استانی؛ تهران: سورة مهر، 1398، 524 ص.
12. گوهر صبر: خاطرات گوهرالشریعة دستغیب، نوشتة طیبه پازوکی، تهران: سورة مهر، 1398، 492 ص.
منتخب بخش سپاس:
هیئت علمی جایزة کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جایزة ویژة خویش را بهپاس تلاش خستگیناپذیر بیش از یک دهه در شناسایی، تحقیق، تصحیح و استوارسازی میراث گرانقدر سید مرتضی علمالهدی و نیز شناخت و شناساندن ابعاد فکری و اندیشگی آن بزرگوار در گسترة تمدن اسلامی، حدیث، کلام، فقه و ادبیات به مؤسسة علمی و فرهنگی دارالحدیث اهدا می کند.
منتخب شخصیت علمی:
هیئت علمی سیوهشتمین جایزة کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جایزة ویژة خویش را به پاس شناسایی و شناساندن ابعاد تمدن اسلامی و ایرانی، تسهیل دسترسی محققان و پژوهشگران به میراث اسلامی و ایرانی، معرفی و بازشناسی ابعاد تاریخی و تمدنی و فرهنگی تشیع و پیشوایان (علیهمالسلام)، نگارش و تدوین مقالهها و آثار بسیاری در چهرهنمایی از جریان علم و علماندیشی درتمدن اسلامی و ایرانی به استاد حجتالاسلاموالمسلمین آقای دکتر رسول جعفریان اهدا میکند.
آثار شایستة تقدیر سیوهشتمین جایزة کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:
کلیات
علوم کتابداری
1. سرعنوانهای موضوعی فارسی، تألیف پوری سلطانی، کامران فانی و فیروزان زهادی، با همکاری نرگسخاتون عزیزیان، تهران: سازمان اسناد و کتابخانة ملی، 1398، 4 ج.
دایرهالمعارفها و فرهنگنامهها
2. دانشنامة تبرستان و مازندران، تألیف گروه نویسندگان، سرپرست گروه نویسندگان و ویراستاران: جهانگیر نصریاشرفی، سرپرست ویراستاران: جعفر شجاعکیهانی، ویراستار نهایی: معصومه افشار، تهران : نشر نی؛ ساری: مؤسسة درنگستان ، ۱۳۹۸، 5 ج.
نسخ خطی
3. فهرست نسخههای خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، تألیف سیداحمد حسینی اشکوری، قم: مرکز احیاء میراث اسلامی، 1398، 15ج.
فلسفه و روانشناسی
فلسفة اسلامی
تألیف
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
4. تبارنامة اشراقیان، تألیف زهرا زارع، تهران: هرمس، 1398، 24+ 484 ص.
5. وجود و ذات: تفسیری از صدرا در سیاق تاریخی، تألیف داود حسینی، قم
: حکمت اسلامی، 1398، 392 ص.
ترجمه
6. چشماندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی، تألیف هانری کربن، تحقیق و ترجمة انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا، 1391ـ1398، 4 ج.
فلسفة غرب
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
7. بنیاد حق طبیعی براساس اصول آموزة دانش، تألیف یوهان گوتلیب فیشته، ترجمۀ سیدمسعود حسینی، تهران: ققنوس، 1398، 456 ص.
8. ریشههای الهیاتی مدرنیته، تألیف مایکل آلن گیلسپی، ترجمۀ زانیار ابراهیمی، تهران: پگاه روزگار نو، 1398، 573 ص.
منطق
9. منطق و معرفت در اندیشة سهروردی: شرح منطق حکمه الاشراق، تألیف مهدی عظیمی، تهران: مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفة ایران، 1398، 608 ص.
دین
علوم قرآنی
10. سیمای منسجم سورههای قرآن: نظریة غرضمحوری در انسجام سورههای قرآن، تألیف حامد معرفت، قم: تمهید، 1398، 416 ص.
حدیث
11. موسوعه معارف اهل البیت علیهمالسلام فی الکتب الاربعه، تألیف المؤسسه الثقافیه لمعارف الثقلین الوحیانیه، قم: بیدار، 1398، 12 ج.
فقه و اصول
12. تقریر الاصول، تألیف سیدعلی محققداماد، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، مؤسسة چاپ و نشر عروج، 1398، 4 ج.
کلام
تألیف
13. جریانشناسی فکری امامیه در دوران فترت (میانة مدرسة کوفه و مدرسة بغداد)، تألیف سیداکبر موسویتنیانی، قم: مؤسسة علمی ـ فرهنگی دارالحدیث، 1398، 480 ص.
ترجمه
14. فرهنگ چندمعنایی: روایتی دیگر از اسلام، تألیف توماس باوِر، ترجمة غلامرضا خدیوی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1398، 652 ص.
عرفان
15. جریانشناسی عرفان ابنعربی در ادب فارسی، تألیف مهدی حیدری، تهران: مولی، 1398، 730 ص.
ادیان دیگر
16. راه کنفوسیوس: پژوهشی نظامدار و جدید دربارة «چهار کتاب»، تألیف لی فو چن، ترجمة گیتی وزیری، تهران: حکمت سینا، 1398، 2 ج.
علوم اجتماعی
17. چشماندازهای فرهنگ معاصر ایران، تألیف نعمتالله فاضلی و مانی کلانی، تهران: پژوهشگاه فرهگ، هنر و ارتباطات، 1398، 3 ج.
حقوق
18. نظریة عمومی نفی دشواری در حقوق اسلامي، تأليف سيدمصطفي محققداماد، تهران: سخن؛ مركز نشر علوم اسلامي، 1398،504 ص.
مديريت
19. تاریخ تفکر مدیریت، تأليف مورگن ويتزل، ترجمة علياكبر فرهنگي، بهاره ثاقب و مهران ابراهيمينژاد، تهران: جام جم، 1398، 464 ص.
علوم نظامي/ دفاع مقدس
20. روزشمار جنگ ایران و عراق، کتاب پنجاهوسوم، ج 1: نبرد بزرگ زمستانی جبهة شمالی (عملیات بیتالمقدس 2)، تلاش غرب برای تحریم تسلیحاتی ایران، تألیف حسین اردستانی و یدالله ایزدی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1398، 700 ص.
علوم خالص
زمینشناسی
21. مبانی دگرشکلی در زمینساخت، تألیف علی یساقی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، 1398، 406 ص.
زیستشناسی
22. سمیتشناسی ترکیبات آلی در ماهیان، تألیف ک. ب. تیرنی، آ. پ. فارل و ک. ج. براونر، ترجمة علیرضا میرواقفی و فاتح معزی، تهران: دانشگاه تهران، 1398، 417 ص.
علوم کاربردی
دامپزشکی
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
23. دستنامة فارماکوژی و درمانشناسی گودمن و گیلمن، تألیف راندا هیلان و همکاران، ترجمة سیداحمد فاطمی، تهران: دانشگاه تهران، 1398، 3 ج.
24. زیستشناسی و پرورش ماهی خاویاری سیبری، تألیف پاتریک ویلیوت، گای نانوت، دنیس و یزیانو ـ کانتونت، میخائیل چبانوف، ترجمة علی طاهریمیرقائد و سیدمرتضی حسینی، تهران: دانشگاه تهران، 1398، 2 ج.
مهندسی مواد و معدن
25. ساخت افزایشی با رسوبنشانی مستقیم لیزری، تألیف رضا شجاعرضوی، محمد عرفانمنش، سیدمسعود برکت، راحله احمدیپیدانی، احمد احمدیبنی و حسین جمالی، تهران: دانشگاه صنعتی مالک اشتر، 1398، 422 ص.
مهندسی صنایع
26. حمل و نقل و لجستیک پایدار: مروری بر مدلهای بهینهسازی و الگوریتمهای حل پیشنهادی، تألیف دیدم سینار، کنستانتین گالکیس و پانوس ام ار پاردالوس، ترجمة مرتضی قمیاویلی، متینه زیاری و میرسامان پیشوایی، تهران: سازمان جهاد دانشگاهی تهران، 1398، 426 ص.
مهندسی کامپیوتر
27. طراحی کامپیوتری سیستمهای دیجیتال، تألیف مرتضی صاحبالزمانی، اصفهان: شیخ بهایی، 1398، 736 ص.
مهندسی مکانیک
تألیف
28. کنترل پیشرفته و سیستمهای دینامیک، تألیف علی غفاری، علیرضا خدایاری و فرزاد چراغپورسماواتی، تهران: دانشگاه صنعتی خواجهنصیرالدین طوسی، 1398، 653 ص.
ترجمه
29. مکانیک مواد مرکب و طراحی اجزاء کامپوزیتی، تالیف دایگیل لی و پیوسو نام، ترجمه رحمن سیفی و محمد زعیمی، همدان: دانشگاه بوعلی سینا، 1398، 748 ص.
مهندسی کشاورزی و دامپروری
30. هورمونهای گیاهی تحت عوامل محیطی تنشزا، تألیف غلام جلالاحمد و جینگ ـ کوان یو، ترجمة مجید قربانیجاوید، ایرج الهدادی، سیاوش حشمتی، شیوا اکبری، لاله رحیمیمیلاشی و سیاوش حشمتی، تهران: سازمان جهاد دانشگاهی تهران، 1398، 494 ص.
هنر
کلیات هنر
31. پرسپکتیو بهمنزلة صورت سمبلیک، تألیف اروین پانوفسکی، ترجمة محمد سپاهی، ت
هران: چشمه، 1398، 208 ص.
هنرهای نمایشی
32. سینمای تئو آنجلوپولوس، تألیف آنگلوس کوتسوراکیس و مارک استیون، ترجمة وحید روزبهانی، تهران: دیبایه، 1398، 480 ص.
هنرهای تجسمی
33. سفالینة گونة موسوم به کوباچه، تألیف فیروز مهجور، تهران: علمی و فرهنگی، 1397، بیستوشش+ 686 ص.
عکاسی
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
34. چرا عکاسی هنری؟، درباب عکاسی معاصر، تألیف لوسی سوتر، ترجمة محسن بایرامنژاد، تهران: کتاب پرگار، 1398، 232 ص.
35. عکاسی دیجیتال جامع، تألیف بن لانگ، ترجمة داریوش اسماعیلی، تهران: کتابسرای میردشتی، 1398، 600 ص.
نمایشنامه
36. افسانة رستا، نوشتة فرشاد فرشتهحکمت، تهران: دانشگاه تهران، 1398، 442 ص.
تربیت بدنی
37. تنظیم مولکولی و سلولی سازگاری با فعالیت ورزشی، تألیف کلود بوچارد، ترجمة عباسعلی گائینی، جواد طلوعیآذر و محمد همتینفر، ویراستار علمی: عباسعلی گائینی، تهران: سمت، 1398، چهارده+ 398 ص.
ادبیات
رمان و داستان بلند
38. اوراد نیمروز، نوشتة منصور علیمرادی، تهران: نیماژ، 1398، 224 ص.
نقد ادبی
تألیف
39. تاریخ بدن در ادبیات، تألیف سیدمهدی زرقانی، زهرا آقاباباییخوزانی، امید ایزانلو، فاطمه جهانپور، حمید خادمی، محسن شرفایی و فرزانه فرخفر، تهران: سخن، 1398، 446 ص.
ترجمه
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
40. درآمدی بر رویکرد زیباییشناختی به ادبیات کودک، تألیف ماریا نیکولاویا، ترجمۀ مهدی حجوانی و فاطمه زمانی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1398، 572 ص.
41. درآمدی بر شعر معاصر آمریکا، کریستوفر بیچ، تألیف و ترجمة کامران احمدگلی و بهادر باقری، اصفهان: نشر خاموش، 1398، 526 ص.
متون قدیم
42. حماسة مسیبنامه: پیشدرآمد ابومسلمنامه، روایت بزرگ آسیای میانه، پرداختة محمد بقای وارس بخاری، تصحیح میلاد جعفرپور، تهران: انتشارات دکترمحمود افشار؛ سخن، 1398، 3 ج.
تاریخ و جغرافیا
تاریخ
تألیف
43. تبارشناسی فرمانرواییهای قفقاز در دوران باستان: هخامنشی، اشکانی و ساسانی، تألیف علی علیباباییدرمنی، تهران: هزار کرمان، 1398، 539 ص.
تصحیح
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
44. دفتری برای ایران: نامههای فارسی به ولادیمیر مینورسکی، بهکوشش گودرز رشتیانی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ انتشارات سخن، 1398، 698 ص.
45. تاریخ جدیده تاشکند: تاریخ تاشکند در آستانة سلطة روسها، تألیف دا محمد صالح خواجه ایشان تاشکندی، تصحیح حسن شجاعیمهر، تهران: نگارستان اندیشه، 1398، 946 ص.
ترجمه
46. شهادتنامههای سریانی مسیحیان ایران در عصر ساسانی، پژوهش و ترجمۀ سجاد امیریباوندپور، تهران: مؤسسة آبی پارسی؛ پل فیروزه، 1398، 285 ص.
جغرافيا
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
47. جستجوي پايداري در دامگه ناپايداري زمين، کاوش رهیافتهای مواجهه با تغییر آبوهوا در توسعة شهری، تألیف مظفر صرافی و علی محمدنژاد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1398، سی+ 450 ص.
48. روششناسي كمي در جغرافيا، تألیف بهلول علیجانی، تهران: سمت، 1398، هفت+ 271 ص.
کودک و نوجوان
دین
نوجوان
49. غایب: روایت داستانی از زندگی امام زمان (عج)، تألیف حسن بیانلو، طراح گرافیک و تصویرگر: علیرضا پورحنیفه، تهران: سورة مهر، 1398، 189 ص.
داستان تألیفی
کودک
50. تو یک جهانگردی، نوشتة شهرزاد شهرجردی، تصویرگر: غزل فتحاللهی، طراح گرافیک: الهه جوانمرد، تهران: فاطمی، کتاب طوطی، 1398، 32 ص.
نوجوان
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
51. عکس یادگاری بگیریم، نوشتة محمدرضا یوسفی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1398، 140 ص.
52. طعم سیب زرد، نوشتة ناصر یوسفی، تهران: پیدایش، 1398، 160 ص.
داستان ترجمه
کودک
53. دختری که میخواست کتابها را نجات دهد، نوشتة کلاوس هاگروپ، ترجمة عطیه الحسینی، تهران: فاطمی، کتاب طوطی، 1398، 60 ص.
نوجوان
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
54. شجاع مثل تو، نوشتة جیسون رینولدز، ترجمة شقایق قندهاری، تهران: افق، 1398، 393 ص.
55. من و ماروین گاردنز، تالیف ایمی ساریککینگ، ترجمة رضوان خرمیان، تهران: داستان جمعه، 1398، 263 ص.
علوم انسانی و هنر
نوجوان
تألیف
56. خودت پژوهش کن، تألیف خاطره بهی، ویراستار علمی: بهروز رضاییکهریز، تصویرگر: نسیم بهاری، تهران: طلایی، 1398، 102 ص.
نوجوان
ترجمه
57. چگونه یک شاهکار ادبی بنویسیم، تألیف الدرید یوهانسن و استفن سوروم، ترجمة منیژه آزادی، طراح گرافیک: فریبا دولتآبادی، تهران: هوپا، 1398، 191 ص.
علوم و فنون
دو کتاب زیر بهصورت مشترک انتخاب شدند:
58. دانشنامة اخترشناسی، تألیف علی بشردانش، ویرایش علمی: محمود سالک، تهران: افق، 1398، 8+299 ص.
59. خواب آب: سرگذشت آب و آبرسانی در ایران، تألیف عباس جهانگیریان، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تصویرگر: مسعود قرهباغی، 1398، 59 ص.
آثار برگزیدة بیستوهشتمین جایزۀ جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:
1. عقل و وحی در اسلام: راههای شناخت در تفسیر فخر رازی بر قرآن کریم، احمد اولدالی، انتشارات بریل، 2019.
2. یادداشتهای پارس، لی لینگ، انتشارات سن لیان، 2019.
3. هنر «اسلامی» چیست؟ در میانۀ ادراک و دین، وندی ام. کي. شاو، انتشارات دانشگاه کمبریج، 2019.
4. ذاتیبودن و ضرورت: ابنسینا و سنّت ارسطویی، فدُر بنویچ، انتشارات بریل، 2018.
پژوهشگر برتر
1. حضرت فاطمه(س)، دختر حضرت محمد(ص)، کریستوفر پُل کلوهسی، انتشارات جورجیاس، 2018.
2. نیمی از قلبم: روایتهایی از حضرت زینب(س)، دختر حضرت علی(ع)، کریستوفر پل کلوهسی، انتشارات جورجیاس، 2018.