دکتر سوزنچی دبیر کمیته گام دوم دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای این جلسه با اشاره به شکلگیری این کمیته با دستور دکتر عاملی، گفت: بر اساس ابلاغ صورت گرفته تمام اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی باید مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بازنگری شوند.
دبیر کمیته گام دوم تصریح کرد: بیانیه گام دوم نقطه عطفی در تداوم، پویایی و حرکت انقلاب اسلامی و طلیعه جدیدی در ظهور تمدن نوین اسلامی است.
وی افزود: در همه موضوعات پیش روی کشور مانند اینکه اقتصاد ما در گام دوم چطور باید جلو برود؟ در موضوع عدالت چگونه باید رفتار کنیم و همه اینها باید بر اساس گام دوم فکر کنیم و برای محقق کردن تمدن نوین اسلامی باید تمام ظرفیتها را به کار بگیریم.
دکتر سوزنچی گفت: در این جلسه در نظر داریم تا به سه سؤال اصلی، دریافت و تفسیر خود از ماهیت بیانیه، رویکرد راهبردی مناسب برای تحقق بیانیه در کشور و نحوه ورود عملیاتی به موضوع (اهداف، موضوعات، ساختارها) با همفکری پاسخ دهیم.
وی افزود: یک بازنگری و بهروزرسانی در اسناد ملی کشور مانند نقشه جامع علمی، سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، نقشه مهندسی فرهنگی و سند دانشگاه اسلامی با رویکرد گام دوم باید انجام شود و یک چارچوب برای این بازنگری باید مشخص شود.
دبیر کمیته گام دوم گفت: اگر بخواهیم برنامهریزی را در کشور چهلساله ببینیم که چهل سال دوران بلوغ در نظر گرفته میشود و برای برنامههای پنجساله کشور نیز شورای عالی باید ورودی بدهد چطور باید این برشهای پنجساله دیده شود تا به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم.
وی افزود: همچنین برای اینکه چطور این موارد را برای اجرا راهبری کنیم؛ رویکردهای سنتی و متداول این است که یک نهاد سیاست از بالا مینویسد که خیلی روش خوبی برای امروز نیست و ما باید رویکرد مناسب را در کمیته مشخص کنیم تا در عمل شاهد نتایج بهتری باشیم.
در ادامه جلسه دکتر مصطفی تقوی عضو هیئتعلمی دانشگاه صنعتی شریف گفت: این بیانیه تا حد زیادی توصیف تمدن آینده است که باید بدانیم این تمدن چیست و دارای چه مؤلفهها و وجوهی است که بر اساس آن هفت مؤلفهای که معمولاً در هر تمدنی وجود دارد، توسط مقام معظم رهبری دیدهشده است.
وی افزود: ارزشها، ساختارهای اجتماعی (انسانهایی که طبق یک عرف و قواعد باهم تعامل دارند) که باید ایجاد کنیم، ساختارهای مادی تکنیکی مانند شهرسازی، صنعت و... ، نظامهای نظری و نظامهای عملی اینکه از چه متدهایی میخواهیم استفاده کنیم که مصادیق نظام عملی هستند مؤلفههای این تمدن هستند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه صنعتی شریف تصریح کرد: گفتمان مؤلفه دیگر است و تا فضایی که در آن فکر و گفتگو میکنیم شکل نگیرد موفق نمیشویم و مؤلفه دیگر این است که چه نظام نیازی در تمدن نوین اسلامی موردنیاز است.
دکتر صاحبکار رئیس مرکز شرکتها و مؤسسات دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در ادامه جلسه گفت: بیانیه گام دوم، سند چشمانداز و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اسناد راهبردی کشور هستند و بیانیه گام دوم بهنوعی با اتمام سند چشمانداز در 1404، چشمانداز جدید 40 ساله کشور است.
وی افزود: کلمه جوان در این بیانیه زیاد تکرار شده است و باید بدانیم جوان امروز ما کیست و روی آن برنامههایمان را فرموله کنیم تا شاهد برنامههای عملیاتیتر باشیم.
دکتر صاحبکار بابیان اینکه باید یک برش از موضوع جوانان در کشور داشته باشیم، گفت: در خصوص مسائل هویتی جوانان و... مانند اینکه آیا جوان به هویت بیشتر نیاز دارد یا نیازهای مادی و... باید توسط کارشناسان بحث کنیم و برای مقدمات آن برنامهریزی کنیم.
وی افزود: در گام دوم باید به کلانروندهای موجود در کشور توجه کرد. کلانروند اول، کسری بودجه دولت است که بر اساس آن در برنامهریزیها باید توجه کنیم که محدودیتهای منابع داریم و مکانیزم های جدید را طراحی کنیم و برنامههای توسعه صنعتی را متناسب با زیستبوم ایران طراحی کنیم.
رئیس مرکز شرکتها و مؤسسات دانشبنیان گفت: کلانروند دوم نقش پررنگتر یافتن مردم در امور کشور است که باید آن را تقویت کرد و گروههای جهادی و گروههای خودجوش مردمی را موردتوجه بیشتر قرار دهیم و نقش دولت را کمرنگتر کنیم.
وی با تأکید بر اینکه کارآمدی نظام اسلامی مهمترین مسئله و کلانروند بعدی امروز با وجود پیشرفتها در امنیت، علم و فناوری و سلامت است، افزود: باید به تأثیر فضای مجازی و رسانهها بر افکار عمومی به عنوان کلانروند مهم دیگر توجه داشت و یک پیوست رسانهای برای هر کاری داشته باشیم.
ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: بیانیه گام دوم صریح است و نیاز به تفسیر ندارد و برداشت من از این بیانیه این است که این بیانیه چکیده تمام اسناد نظیر سند تحول بنیادین آموزشوپرورش و... است اما مشکل در عمل و اجرای این اسناد است.
وی افزود: هر کسی باید در راستای هفت راهبرد بیانیه اقداماتی را انجام دهد و شورا از دستگاهها سؤال کند که در این زمینه چه کار کردهاند و هر دستگاه به فراخور مأموریت خود گزارش ارائه کند و نمایندگان دستگاهها گزارش کارهای انجامشده را بدهند و از آنها گزارشگیری شود تا به آن جامه عمل پوشانده شود.
دکتر سید میعاد صالحی عضو هیئتعلمی دانشگاه علم و صنعت گفت: این بحث سند و سندنویسی در کشور به اشباع رسیده است و باید بدانیم چقدر این اسناد عملیاتی شدهاند و از ادبیات رایج فاصله بگیریم و فریاد بزنیم از غفلت دستگاههایی که تاکنون به وظایف خود عملنکردهاند.
وی بابیان اینکه بیانیه گام دوم موسع است که تمام شئون حکمرانی را در برگرفته است افزود: شرایط جنگ منجر به این شد که نسل دوم در پیشبرد اهداف انقلاب کمک کند ولی فرصتی برای خدمت نسل سوم انقلاب ایجاد نشد که برنامهای برای آن نیاز داریم.
دکتر شهاب اسفندیاری رئیس دانشگاه صداوسیما نیز با بیان اینکه این بیانیه یک منشور یا چارچوب رهبری بهعنوان نظریه نظام انقلابی است، گفت: اینکه چگونه جوشش انقلابی و نظم اجتماعی قابلجمع است و این مقوله ایست که جای تأمل دارد و باید دید که در نظام ما چه سازوکاری برای آن طراحیشده است. راهحلی که برای این مهم در بیانیه آمده است، باز کردن راه ورود جوانان به نظام است.
وی افزود: سرنوشت انقلابهای دیگر را باید مطالعه کنیم که چطور نظم سیاسی جایگزین جوشش انقلابی شد و آن را تغییر داد.
دکتر اسفندیاری گفت: یک نظام حزبی و سیاسی که بهاجبار انتخابات مجبور به ورود جوانان به قدرت باشد را نداریم و ورود جوانان به مسئولیتها نظاممند و شفاف نیست و البته حرکتهای رو به بهبودی در این زمینه رخداده ولی برای آن باید یک سازوکار تثبیتشده مستقر طراحی شود چراکه این نگرانی مطرح است که نظام بهواسطه این مسائل دچار رکود نشود.
وی با بیان اینکه کارکرد دیگر بیانیه، مدیریت تصویر مطلوب از انقلاب اسلامی در شرایط سخت کشور است تصریح کرد: این بیانیه تصویرگر یک شکل غرورانگیز از انقلاب است و این باید در تمام عرصهها موردتوجه باشد بهویژه رسانهها بازنمایی صحیح از تصویر انقلاب داشته باشند تا همچنان این انقلاب جذاب و گیرا باشد.
رئیس دانشگاه صداوسیما با اشاره به اینکه این بیانیه حرکتی است که فکر و ذهن ما را به آینده معطوف میکند، گفت: در کشور کارهای هنری آیندهنگر بسیار کم داریم و باید ذهنمان را بیش از گذشته بر آینده معطوف کنیم و باید بستهبندیهای متناسب با مخاطبهای مختلف برای بیانیه باشیم.
وی افزود: در نظام آموزشی تصویر ذهنی در مورد آینده و تصویر مطلوب نداریم و روی آن کارنکردهایم و صرفاً میراث و افتخارات گذشته را در نظر داشتهایم که در این زمینه هم مفهومپردازی و هم کار عملی موردنیاز است.
دکتر روحالامینی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: مقام معظم رهبری در مرور گام اول و آینده به جوان توجه داشتهاند و اگر در الگوی حکمرانی در توجه به جوانان نگاه کاریکاتوری باشد حتماً با مشکل مواجه خواهیم شد و حتماً اخلاق، معنویت و... نیز باید توأم با آن داشته باشیم.
دکتر حاجیلویی معاون خطمشی گذاری ستاد فرهنگ دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز اظهار داشت: راجع به چیستی بیانیه بحثهای مفصلی شده است و ما در سطوح مواجهه با بیانیه با سه سطح ادراک، ابلاغ و اقامه (عملیاتی شدن) مواجه هستیم.
وی افزود: سطح اول و دوم مهمتر هستند و اگر فهم مناسبی ایجاد شود میتوانیم مسیر درستی را برای اجرا پیدا کنیم.
دکتر حاجیلویی گفت: این بیانیه روایت صادقی از حرکت ملت ایران است که توسط یک فرد فقیه، حکیم، صادق و شاهد نزدیک بیانشده است و این روایت بسیار کمککننده است برای کسی که میخواهد رو به آینده حرف بزند و بداند که مؤلفههای قدرت و پیشرفت ما چیست؟ علل ناکامیها، کندکنندهها، چرایی پیشرفتها و پیشرانها چه بوده است؟
وی تصریح کرد: اولویتها و پیشرانهایی مانند اعتمادبهنفس و وعده الهی در این بیانه مطرحشدهاند و ناکامیها و پیشرفتها نیز به همراه دلایل ذکرشدهاند که این نکات درسآموز برای حکمرانی ماست و باید این تفکر را همگانی کنیم. اعتماد به این پیشرانها، تفاوت ماهوی گام اول و دوم است.
دکتر سوزنچی در انتهای جلسه خاطرنشان کرد: این نشست باید استمرار پیدا کند تا به یک ذهنیت مشترک برسیم تا به یک رویکرد منقح رسیده و آن را منتشر و بهنقد نخبگانی بگذاریم.