رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش با بیان یک ماموریت مهم در خصوص اینکه می‌توان در یک بازه زمانی پنج ساله دست کم ۵۰ درصد از محتوای کاغذی را به‌صورت الکترونیک ارائه داد، گفت: برای تولید مواد و رسانه‌ها و مدیریت آنها به آئین‌نامه‌ها، شیوه نامه‌ها، استانداردهای محتوایی، فیزیکی و کمّی نیازمندیم.
حجت الاسلام والمسلمین علی ذوعلم با تاکید بر اینکه در این مدت بعضی از بخش‌های این معاونت مانند انتشارات و فناوری آموزشی کارهای خیلی خوبی انجام دادند گفت: بازآرایی در اهداف و نیروهای مجلات رشد و تزریق نیروی جدید، ارتقای سردبیر یا هیئت تحریریه مجلات رشد، تغییر عناوین برخی مجلات از جمله کارهای خیلی خوب انجام شده است.
اصلاحات جزئی کتاب درسی در برنامه کوتاه مدت
وی با اشاره به اینکه در مدیریت طراحی و تولید، فنی وحرفه ای و کاردانش، سه بخش سرپرستی دوره ابتدایی، دوره متوسطه اول و دوره متوسطه دوم نظری کارهای خیلی خوبی انجام شده، یادآور شد: به دنبال ارزشیابی‌های صورت گرفته و با نقدها و نظرهایی که توسط معلمان و صاحب نظران ارائه شده، اصلاحات جزئی روی کتاب‌های سال ۹۸-۹۹ انجام گرفت که به نوبه خودش ارزشمند است و امیدوارم تلاش دوستان استمرار داشته باشد.
کتاب سبک زندگی و خانواده مدلی متفاوت از کتاب‌های درسی
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از کتاب سبک زندگی و خانواده در پایه دوازدهم دختران به عنوان کتابی با مدل نگاه متفاوت از کتاب‌های درسی نام برد و گفت: این کتاب سال گذشته اجرای آزمایشی داشت و امسال اجرای سراسری می شود. این اقدام معاونت طراحی و تولید، نمونه یک کار قابل تأمل و بررسی است که با استقرار دکتر ملکی انتظار است کارهای انجام گرفته با دقت و سرعت بیشتری انجام شود و کارهایی که باید انجام شود با تأمل بهتری صورت گیرد.
انجام کار تیمی در معاونت طراحی و تولید
ذوعلم با تاکید بر اینکه یک تیم باید کار این معاونت را شکل دهد، ادامه داد: فعالیت مجله رشد، تعامل بین کتاب درسی، سایت رشد، کتاب کمک درسی و غیره در همین تیم باید رخ دهد و بعد از فرایند نظارت و تصویب به اجرا درآید.
معاون وزیر آموزش و پرورش در مورد انتظارات خود از معاونت طراحی و تولید بسته‌های یادگیری بیان داشت: مدیریت تولید همه مواد و رسانه‌های تولید سازمان باید در یک نگاه کلان وهم افزا انجام شود. دوستان تلاش می کنند، جلسه می گذارند، از افراد زیر مجموعه استفاده می کنند، اما می بایست ارتباط سازمان یافته بین بخش‌های مختلف وجود داشته باشد و مخاطب احساس کند با یک بسته به هم پیوسته یادگیری مواجه هست که هر کدام به نوبه خود بسیار مهم هستند و مدیریت تولید بسته یادگیری اولین وظیفه پیش رو است.
پاسخگویی حوزه‌های تربیت و یادگیری در بخش تولید محتوا
ذوعلم با تاکید بر اینکه پاسخگوی تولیدات سازمان، معاونت طراحی و تولید بسته‌های یادگیری است و باید از محصولات دفاع کند، گفت: از نظر محتوا و جهت گیری‌ها و اولویت‌های مضامین متناسب با مبانی نظری تحول و یافته‌های علمی، پژوهشی، نیازسنجی دانش‌آموزان و غیره حوزه‌های تربیت هستند که این چارچوب را ارائه می‌دهند.
وی ادامه داد: حوزه‌های تربیت و یادگیری عهده‌دار استانداردسازی و برنامه‌دهی هستند و محتوای یاددهی و یادگیری و اجرای کامل برنامه درسی ملی با این بخش است، ولی اینکه در چه قالبی و چه ظاهری این موارد به تولید تبدیل شوند، به عهده معاونت طراحی و تولید است.
ذوعلم با اشاره به منویات مقام معظم رهبری پیرامون اینکه یک تحول اساسی ممکن است ۱۵ تا ۱۸ سال طول بکشد و کار بلندمدت اساسی است، گفت: در حقیقت تعبیر طراحی در این معاونت سطوح مختلفی دارد و یک سطح از کلان و اساس، باز طراحی کلان و نهایی قواره برنامه درسی است که باید روی آن بحث شود.
وی به ارائه برخی پیشنهادها همچون آموزش کتاب سبک زندگی و خانواده از پایه دوازدهم به یازدهم و یا ورود درس کار و فناوری از پایه ششم به پایه چهارم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر رشته کشاورزی، رشته‌های صنعتی، رشته‌های خدمات، رشته‌های تجربی و انسانی آیا واقعاً همین که هست باید باشند و یا نیاز به بررسی‌ها و کسب اطلاعات دارند؟
رییس سازمان پژوهش وبرنامه‌ریزی آموزشی با تاکید براینکه در برنامه ریزی بلندمدت بخش تولید باید به سمت مواد و بسته‌های یادگیری، زمینه‌سازی و بسترسازی برای جلب مشارکت دیگران، برون‌سپاری و استفاده از ظرفیت فکری جامعه برود؛ اظهار داشت: از هم اکنون باید به بحث چند تألیفی، اقتضائات منطقه‌ای و استانی در تولید کتاب درسی، مجله رشد، سایت رشد و بقیه فکر کنیم و زمینه‌سازی یک چشم‌انداز روشن و برنامه میان‌مدت ۳ یا ۴ ساله که از نظر کمّی هم امکان هدف گذاری آن باشد، شروع شود.
ذوعلم گفت: باید وظایفی را که اسناد تحولی بر عهده ما گذاشته‌اند، با قدرت انجام دهیم و محکم و استوار در مسیر قدم برداریم. برای نمونه سند تحول و سند برنامه درسی ملی برای تنوع محیط‌های یادگیری، چند تألیفی و اقتضائات منطقه‌ای و ... در اجرا خیلی ظریف است، باید پخته پیش برویم و از تجربه دیگران هم استفاده کنیم.
وی رصد میدان عمل و اجرا را دومین ماموریت مهم معاونت طراحی و تولید بسته‌های یادگیری دانست و گفت: زمانی که محصول سازمان بتواند اثرگذار باشد و جریان پیدا کند بحث ارتباط با بدنه آموزش و پرورش، ارتباط با حوزه ستادی و همراه کردن آنها و استفاده از ظرفیت آنها برای اجرای درست برنامه درسی پیش می آید.
معاون وزیر آموزش و پروش در باره اهمیت ارتباط با گروه‌های آموزشی گفت: معاونت طراحی و تولید بسته‌های یادگیری نکته اتکا و مرجعیتی است که از نظر علمی به آموزش استان‌ها دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر مجلات رشد و سایت رشد خیلی در متن قرار ندارند. در آینده باید دنبال آن برویم که با یک توانمندسازی محتوا در متن قرار گیرند.
ذوعلم به تاکید مقام عالی وزارت در خصوص برنامه ویژه مدرسه (بوم) و لزوم حمایت و مراقبت سازمان پژوهش بیان داشت: وزیر آموزش و پرورش تاکید داشت از این طرح حمایت کنیم تا استقرار پیدا کند، مؤثر باشد و در بدنه جا بیفتد.
وی باز طراحی کلان پیشینی قواره برنامه درسی را یک برنامه بلند مدت بسیار مهم دانست و گفت: ارتباط با شورای عالی آموزش و پرورش، معاونان وزارتخانه، سازمان سنجش، معلمان، فرهنگیان به عهده معاونت طراحی و تولید بسته های یادگیری است و حوزه‌های تربیت و یادگیری هم ارتباط با مجامع علمی، مجامع پژوهشی و بدنه گروه‌های آموزشی را بر عهده دارند.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از اشاعه عمیق مبانی برنامه درسی ملی و مفاهیم اصلی آن به عنوان یک اصل مهم نام برد و افزود: برنامه محتوایی غنی‌سازی نگرش معلمان نسبت به مفاهیم زیرساختی برنامه درسی ملی یک حرکت علمی است و همان مفاهیم است که تفاوت بین وضع قبل و وضع تحول یافته را نشان می دهد.
وی در خصوص مقوله مدرسه‌محوری ادامه داد: این بخش نیزبر عهده معاونت طراحی و تولید بسته‌های یادگیری است. البته اتفاقی که باید رخ دهد کار دشوار و پیچیده ای است که اگر انجام ندهیم عقب خواهیم افتاد. الان مدارسی هستند که مدارک خود را از آموزش و پرورش می‌گیرند و کار خودشان را انجام می دهند. اکنون عدالت تربیت محتوایی در آموزش و پرورش چندان در اختیار آموزش و پرورش نیست و باید سعی کنیم این موارد اصلاح شود.
منبع: روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش
