دبیرخانه دائمی این سازمان در کشور چین واقع شده و اهداف کلی آن شامل ارتقاء سطح همکاری‌ها بین کشورهای (عمدتاً همسایه) در زمینه‌های «سیاست»، «تجارت»، «اقتصاد»، «تحقیقات»، «فناوری»، «فرهنگ»، «آموزش»، «انرژی»، «حمل و نقل»، «گردشگری» و «محیطزیست» است. تلاش برای حفظ صلح و امنیت در سطح منطقه و نیل به پایه ریزی نظم نوین جهانی در مبنای عدالت، عقلانیت و مشارکت مردمی از اهداف متعالی این معاهده (سازمان) است.
اعضای آن در حال حاضر کشورهای «چین»، فدراسیون «روسیه»، «هندوستان»، «پاکستان»، «قزاقستان»، «قرقیزستان»، «تاجیکستان» و «ازبکستان» بوده و اعضای ناظر شامل کشورهای جمهوری اسلامی «ایران»، «افغانستان»، «بلاروس» و «مغولستان» می‌باشند.
همچنین کشورهای «آذربایجان»، «ارمنستان»، «کامبوج»، «نپال»، «ترکیه» و «سریلانکا» شرکای گفتمانی این سازمان به شمار آمده و تعدادی از کشورهای دیگر منطقه نیز اکنون خواهان عضویت در این سازمان هستند.
در کنار اجلاس سالانه شورای سران، شورای رؤسای دولت ها و شورای وزرای خارجه، اجلاس وزرای مختلف کشورهای عضو سازمان نیز به صورت ادواری و موردی تشکیل می شود.
پنجمین دوره اجلاس وزرای علوم کشورهای عضو در روزهای ۲۹ و ۳۰ آبان ماه در کشور روسیه برگزار شد.
حضور فعال جمهوری اسلامی ایران در این معاهده (سازمان) و عضویت دائمی در آن در سالهای اخیر مورد توجه بوده است و با توجه به الحاق کشور به معاهده اقتصادی اوراسیا، اکنون از اهمیت بیشتری برخوردار است.
رویکرد این مجموعه به مقوله علوم اکنون در قالب پیشنهاد کشور روسیه برای تشکیل «دانشگاه معاهده شانگهای» با جدیت در حال پیگیری است و در حال حاضر بیش از ۸۰ دانشگاه معتبر از کشورهای عضو برای همکاری در این زمینه در نظر گرفته شده‌اند. کشور چین به تنهایی پشتیبانی مالی از سی هزار دانشجوی این دانشگاه را تقبل کرده است.