دومین نشست حکمرانی فرهنگی و اجتماعی با موضوع اقتصاد فرهنگ در صنعت اسباب‌بازی، روز دوشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۳ در دانشکده تجارت و بازرگانی دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، این نشست، با حضور جمعی از استادان دانشگاه، پژوهشگران، و مسئولان دولتی، به بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و نقش اسباب‌بازی در تربیت کودکان و فرهنگ‌سازی پرداخت. در این رویداد، سخنرانان به تحلیل جنبه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و آموزشی این صنعت پرداختند و از لزوم بازنگری در سیاست‌گذاری‌ها سخن گفتند.
زهرا سادات موسوی‌پناه، دبیر میز اسباب بازی ستاد فرهنگی اجتماعی، در سخنانی اظهار کرد: اسباب‌بازی به دلیل تأثیر عمیق بر هویت و تربیت کودکان، ابعاد فرهنگی و اقتصادی گسترده‌ای دارد که نیازمند توجه ویژه سیاست‌گذاران و فعالان این حوزه است. او همچنین تاکید کرد که توجه به تولید داخلی و تدوین راهبردهای عملیاتی می‌تواند این صنعت را از وضعیت کنونی خارج کند و به رشد پایدار آن کمک کند.
دکتر سید محسن بنی‌هاشمی، عضو هیئت علمی دانشگاه سوره، در سخنرانی خود با اشاره به نقش اسباب‌بازی در شکل‌دهی شخصیت کودکان گفت که اسباب‌بازی‌ها صرفاً ابزاری برای سرگرمی نیستند، بلکه می‌توانند هویت و ارزش‌های فرهنگی را به کودکان منتقل کنند.
وی با بیان اینکه بازی، دنیای کودک است، تاکید کرد: مغز کودکان در دوران رشد، به‌شدت تحت تأثیر هیجانات است و اسباب‌بازی‌ها می‌توانند در تقویت یا تضعیف ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی نقش مهمی ایفا کنند. دکتر بنی‌هاشمی همچنین از واردات بی‌رویه اسباب‌بازی‌های غربی که اغلب با فرهنگ ملی همخوانی ندارند، انتقاد کرد و خواستار طراحی و تولید محصولات بومی متناسب با نیازهای کودکان ایرانی شد.
دکتر سجاد خانی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، نیز در سخنانی به بررسی مسائل اقتصادی صنعت اسباب‌بازی پرداخت و گفت که این صنعت در ایران با مشکلات جدی ساختاری مواجه است.
وی با انتقاد از نبود سیاست‌گذاری منسجم در این حوزه افزود که واردات بی‌رویه و قاچاق گسترده اسباب‌بازی، به تولیدکنندگان داخلی آسیب جدی وارد کرده است. دکتر خانی با اشاره به نمونه‌های موفق جهانی مانند باربی و باب‌اسفنجی، بر لزوم ایجاد شخصیت‌های بومی و تقویت تولید داخلی تاکید کرد و گفت که حمایت از انیمیشن‌سازی و شخصیت‌پردازی می‌تواند به رشد بازار داخلی کمک کند.
دکتر شهروز کیهان، معاون مرکز ملی صنایع خلاق، با ارائه آماری از وضعیت واردات و قاچاق اسباب‌بازی در ایران، اظهار کرد: بیش از ۹۰ درصد اسباب‌بازی‌های موجود در بازار از طریق واردات، به‌ویژه قاچاق، تأمین می‌شود.
وی این موضوع را تهدیدی جدی برای فرهنگ ملی دانست و گفت: بسیاری از این محصولات با استانداردهای فرهنگی و آموزشی جامعه ایرانی همخوانی ندارند. کیهان همچنین از اقدامات مرکز ملی صنایع خلاق برای کاهش قاچاق، افزایش شفافیت در بازار و تقویت تولید داخلی خبر داد و تاکید کرد که تدوین سند راهبردی صنعت اسباب‌بازی می‌تواند به توسعه این صنعت کمک کند.
در بخش دیگری از این نشست، عملکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مورد بررسی قرار گرفت. سخنرانان بر این باور بودند که این نهاد به‌عنوان یکی از متولیان اصلی تربیت فرهنگی کودکان، تاکنون نتوانسته است نقش خود را در زمینه حمایت از تولید داخلی و ترویج اسباب‌بازی‌های استاندارد به‌درستی ایفا کند.
دکتر بنی‌هاشمی در این‌باره گفت: کانون باید به‌جای تمرکز بر توزیع اسباب‌بازی‌های خارجی، برنامه‌ریزی دقیقی برای طراحی و تولید محصولات بومی داشته باشد. او افزود که این نهاد می‌تواند با ایجاد تعامل میان طراحان، تولیدکنندگان و پژوهشگران، گامی موثر در تقویت سواد فرهنگی جامعه بردارد.
سایر سخنرانان نیز با اشاره به اهمیت اسباب‌بازی در شکل‌دهی فرهنگ و هویت کودکان، بر ضرورت هماهنگی میان بخش‌های مختلف دولتی، خصوصی و دانشگاهی تاکید کردند. به گفته آنان، ایجاد رشته‌های دانشگاهی مرتبط با طراحی و تولید اسباب‌بازی، احیای اتاق‌های بازی در مدارس و حمایت از تولیدکنندگان داخلی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به توسعه پایدار این صنعت کمک کند.
این نشست با هدف تحلیل وضعیت صنعت اسباب‌بازی و ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط آن برگزار شد و سخنرانان بر لزوم برنامه‌ریزی جامع و اقدامات عملی برای تقویت این حوزه تاکید کردند.
