وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اصلی‌ترین و پایه‌ای‌ترین سند مرجعیت علمی است و چگونگی نقش‌آفرینی وزارت آموزش و پرورش در مرجعیت علمی را نشان می‌دهند.
دکتر رضامراد صحرایی در افتتاحیه نخستین همایش ملی «مرجعیت علمی» که امروز ۲۹ آبان‌ماه با حضور محمدعلی زلفی‌گل؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر بهرام عین‌اللهی؛ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر پیمان صالحی؛ معاون پژوهشی وزیر علوم و دکتر سید سروش قاضی‌نوری؛ رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در مرکز همایش‌های بین‌المللی کتابخانه ملی برگزار شد، در مورد نقش آموزش و پرورش در مرجعیت علمی گفت: ما در اداره امور مختلف شاهد دو رویکرد نقطه‌ای- خطی و رویکرد فرایندی هستیم. هر دستگاهی در تلاش برای تحقق اهداف آن دستگاه است. معمولاً وقتی ارزشیابی‌های درون دستگاهی منتشر می‌شود هر دستگاهی نمره بالایی کسب می‌کند ولی در رابطه دستگاه خود با دیگر دستگاه‌ها ضعف‌هایی وجود دارد. واقعیت این است که در مسیر پیشرفت، هیچ‌یک از دستگاه‌ها از یک دیگر بی‌نیاز نیستند و در نقطه غایی موفق نخواهند بود.
وی با بیان اینکه این نگاه نقطه‌ای را در تعدد مراکز تحقیقاتی دستگاه‌های مختلف می‌بینیم در صورتی که باید مراکز تحقیقاتی زیر نظر وزارت علوم باشد افزود: تعدد مراکز تحقیقاتی در درون دستگاه‌ها نشان دهنده نگاه نقطه‌ای و خطی است.
صحرایی با تاکید بر اینکه باید بیاموزیم با یکدیگر همکاری کنیم و در عین حال کار تخصصی انجام دهیم، گفت: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش یک عبارت در مورد دانش‌آموزانی که تربیت شوند، وجود دارد و عنوان شده این دانش‌آموزان باید جهانی اندیش و وطن‌دوست باشند. این سند اصلی‌ترین و پایه‌ای‌ترین سند مرجعیت علمی است و چگونگی نقش‌آفرینی وزارت آموزش و پرورش در مرجعیت علمی را نشان می‌دهند.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش دو نقش جدی در پایه‌گذاری مرجعیت علمی بازی می‌کند، توضیح داد: محور اول؛ محور زمینه‌سازی و تمهید و پایه‌گذاری مرجعیت علمی در آموزش پرورش است که در ۴ جنبه زمینه‌سازی برای اجرای آن انجام می‌شود.
وی ادامه داد: اولین زمینه هدایت استعدادهای دانش‌آموزان و دیگری زمینه‌سازی برای کسب شایستگی‌های مقدمه مرجعیت علمی مثل روحیه اکتشاف است. نظام آموزشی اکتشاف و کنجکاوی را بر می‌انگیزد.همچنین تقویت مهارت تفکر و اندیشه ورزی، امیدواری به کشور، آمادگی برای از خودگذشتگی، پشتکار و تقویت مهارت‌های نرم مانند مهارت تفکر خلاقانه، نقادانه، حل مسئله، کارگروهی، طوفان فکری و ... در مدرسه باید انجام گیرد.
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: زمینه سومی که آموزش و پرورش فراهم می‌کند، تقویت پایه‌های زبانی دانش آموزان است. مقام معظم رهبری تاکید کرده‌اند که تا ۵۰ سال دیگر زبان فارسی زبان علم شود. بسیاری از دانش‌آموزان در کشور ما فارسی زبان نیستند و فارسی زبان دوم آنها است. برای زبان علم شدن زبان فارسی باید به سرعت واژه سازی و مفهوم سازی شود و این کار باید از دوران ابتدایی انجام شود.
به گفته صحرایی؛ تقویت دانش پایه دانش‌آموزان یکی دیگر از زمینه‌هایی است که آموزش و پرورش برای مرجعیت علمی فراهم می‌کند.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ۷ کلان پروژه در آموزش و پرورش برای رسیدن به مرجعیت علمی وجود دارد، گفت: کشف و هدایت استعدادها و راهبری پرونده رشدی تربیتی دانش‌آموزان یکی از این اقدامات است.
وی ادامه داد: برنامه کلان دیگر طرح شهاب و شناسایی و هدایت استعدادهای برتر با بنیاد ملی نخبگان است تا دانش‌آموزان خاص شناسایی شوند.
صحرایی محوریت بخشی به کتاب‌های درسی را یکی دیگر از کلان پروژه‌های وزارت آموزش و پرورش دانست و گفت: باید چارچوب شایستگی پایه هر کتاب درسی مشخص شود و این موضوع در حال آماده‌سازی و به عهده متخصصان سپرده شده است.
به گفته وزیر آموزش و پرورش، سکوهای تولید محتوا نیز از کلان پروژه‌هایی است که در موضوع مرجعیت علمی اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه آزمون‌ها نشان داده که وضعیت مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان مطلوب نیست. تا زمانی که مهارت‌های خواندن قوی نباشد، مهارت درک مطلب قوی نخواهد بود.
وی با بیان اینکه کلان برنامه پنجم، بازآرایی فرآیندهای آموزشی است، گفت: با مدیریت متوازن رشته‌ها دانش‌آموزان را به سمت رشته‌های مهارتی می‌بریم. ۱۰۰ هزار دانش آموز به سمت رشته‌های مهارتی رفته‌اند و ما مطمئنیم آنها در آینده مشکل اشتغال نخواهند داشت.
صحرائی خاطر نشان کرد: موضوع المپیادها نیز در مرجعیت علمی از اهمیت زیادی برخوردار است. ما المپیادهای جدید تصویب کردیم. المپیادهای بیوتکنولوژی، مدیریت و اقتصاد، حکمرانی، فناوری‌های نوین و علوم هسته‌ای، المپیاد علم و سواد رسانه‌ای از جمله این المپیادها هستند. این المپیادها زمینه را برای دانش‌آموزانی که فراتر از کتاب‌های درسی نیستند، فراهم می‌کند.
وزیر آموزش و پرورش اظهار کرد: یکی از کارهای جدید، توجه به پژوهشسرای دانش آموزی است. بیش از ۶۵۰ پژوهشسرا در کشور وجود دارد.
وی از وزیر علوم خواست زمینه را برای حضور دانش‌آموزان در آزمایشگاه‌های دانشگاهی فراهم کند.
صحرایی به اهمیت توسعه همکاری‌های بین‌المللی اشاره کرد و گفت: سال گذشته میزبان المپیاد فیزیک بودیم و به دنبال تاسیس المپیادهای مشترک با آیسسکو هستیم. همچنین زمینه فعالیت گسترده با همکاری‌های جهان اسلام وجود دارد.
وی خاطر نشان کرد: از سال آینده آزمون‌های تشخیصی خواهیم داشت که بعد از دوره تحصیلی یک پایش ملی انجام دهیم تا نقاط قوت و ضعف هر کشور مشخص شود.
وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: خروجی آموزش و پرورش زمانی که وارد آموزش عالی شود، زمینه ساز مرجعیت علمی خواهد شد.
