دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به ضرورت به کارگیری گفتمان مسجدمحور در ساختار فرهنگی کشور، گفت: مساجد باید کانون حل مسائل اجتماعی در جامعه باشند.
سیدمجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور درباره نقش اثرگذار مساجد در ارتقای فرهنگ عمومی، اظهار کرد: مسجد در حوزه عمومی، بنیان‌های هویتی، تاریخ و دین جامعه را شکل می‌دهد و تغییرات در عرصه عمومی را به وجود می‌آورد.
امامی تصریح کرد: مسجد و مدرسه در حوزه فرهنگ عمومی دو نهاد اساسی در محور تثبیت و تغییر در نظام علایق، گرایش‌ها و باور‌های عمومی هستند، اگر نظام فرهنگی ما بر اساس این دو رکن ساماندهی می‌شد، امروز ما بسیاری از عقب ماندگی‌ها و چالش‌ها را نداشتیم، چراکه در حال حاضر همه مشکلات نهادیِ نظام فرهنگی ما به این دلیل است که به دو نهاد مسجد و مدرسه اهتمام ویژه‌ای نشده است.
وی تاکید کرد: ضرورت دارد که همه فعالیت ها، ظرفیت‌ها و امکانات فرهنگی در قالب مسجد، مدرسه و محله شکل بگیرد، زیرا در چنین شرایطی می‌توانیم منتظر تعالی فرهنگی در زندگی ایرانی اسلامی باشیم.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با بیان اینکه سه ضلع مسجد، مدرسه و محله کانون‌های شکل گیری، تغییر و شکوفایی حوزه فرهنگ عمومی هستند، گفت: انقلاب اسلامی اساساً از دل این نهاد‌ها شکل گرفت و در دهه ۶۰ بالنده شد، زیرا ما مسجد را پایه نهادی نظام فرهنگی می‌دانیم و اگر تحول در نظام فرهنگی را انتظار می‌کِشیم حتما یکی از پایه‌های آن تحول در مساجد است.
امامی با اشاره به نقش آفرینی امام جماعت مسجد در تحول حوزه عمومی در مساجد، افزود: امروز شاکله و قرارگاه فرهنگی استان‌ها تحت نظر نماینده، ولی فقیه و امام جمعه هر استان است، بر اساس همین شاکله و نظام سلسله مراتبی، باید ائمه جمعه تحولات فرهنگی و عمومی و بایسته‌های فرهنگ عمومی را به ائمه جماعات مساجد منتقل کنند و در بستری مردمی و داوطلبانه، اولویت‌ها و مسائل فرهنگی کشور، شهر‌ها و محله‌ها را مورد توجه قرار دهند.
وی تأکید کرد: در این میان، ادارات و نهاد‌های دولتی، پشتیبان آن کنشی هستند که در مسجد، مدرسه و محله در حال وقوع است، لذا نگاه و چشم انداز ما به مسجد، مدرسه و محله که با آن فاصله زیادی داریم، می‌تواند بسیاری از تعارضات، ابهامات و ایهامات را درباره نسبت مسجد و نهاد سیاست و حکمرانی فرهنگی رفع و آن را به قلب حکمرانی فرهنگی در نظام اسلامی برگرداند و اهتمام به این موضوع طلیعه تحقق تمدن نوین اسلامی است.
* نقش اثرگذار مساجد در تحقق تمدین نوین اسلامی
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با بیان اینکه مسجد زمینه ساز تحقق تمدین نوین اسلامی است، تصریح کرد: اساساً ما تمدن اسلامی را که مسجد در آن محور و قلب تپنده در شهرنشینی، شهرسازی و شهروندی نباشد، تمدن اسلامی نمی‌دانیم، لذا باید به مسجدباوری، مسجدمحوری، مسجدگرایی در تمدن اسلامی توجه شود. امروز خوشبختانه در دستگاه‌های فرهنگی، نگاه و رویکرد تجدید نظرگرایانه‌ای نسبت به جایگاه مساجد وجود دارد.
امامی با ابراز خرسندی از نگاه دستگاه‌های دولتی و فرهنگی نسبت به جایگاه مساجد، گفت: یکی از برنامه‌های مورد توجه در اهتمام به جایگاه مسجد، برگزاری رویداد «مسجد و نظم اجتماعی در ایران» است که به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات اسلامی و دستگاه‌های عضو شورای فرهنگ عمومی برگزار می‌شود. این برنامه فقط یک رویداد و همایش نیست، بلکه اَبَررویدادی است که تلاش می‌کند، مسجد را به نظم اجتماعی برگرداند.
وی با تاکید بر اینکه ما مسجد را صرفاً ابزاری برای تعالی فرهنگی نمی‌دانیم، ادامه داد: معتقدیم که سه ضلع (مسجد، مدرسه و محله) سه گانه به هم پیوسته و میدان و مهد، تحول و تعالی فرهنگی است. اگر مسجد زنده، سرحال و پویا باشد، بنیان‌های فرهنگ عمومی در جامعه حفظ می‌شود و در صورتی که این مکان مقدس رصدگر و آماده باشد، بسیاری از اختلالات، آسیب‌ها و تهاجمات به افکار عمومی دفع و رفع می‌شود، از همین روی، مسجد همان طور که در سنت اسلامی و در تجربه انقلاب اسلامی، کانون کنشگری دواطلبانه خانواده ها، اقشار و افراد گوناگون بود، امروز هم می‌تواند حیات اجتماعی افراد را به رسمیت بشناسد.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به اینکه از گذشته تاکنون در مسجد منیت و تفاخر وجود نداشته است، گفت: همه کنشگران حول بندگی خدا و در صفوف به هم پیوسته، در مسجد، نماز جماعت، در مسیر جهاد و خدمت به خلق خدا قرار می‌گیرند و هر کس که آمادگی و اشتیاق بندگی خدا دارد، در صف اول نماز حضور می‌یابد. از طرفی صف آرایی در نماز جماعت، پشت سر امام جماعت در محراب، قرار گرفتن در صف مقابله با دشمن را سرعت می‌بخشد.
امامی با بیان اینکه نماز جماعت در مسجد، می‌تواند الگویی برای مردمی سازی و کنشگری اجتماعی باشد، ادامه داد: مسجد وجوه علمی و نمادین فوق العاده بالایی برای بازتولید نظم اجتماعی مطلوب در جامعه اسلامی و ایرانی دارد و بی توجهی به محور بودن مسجد بویژه در شهرسازی، عامل بسیاری از آسیب‌های اجتماعی بوده است. مساجد باید کانون حل مسائل اجتماعی در جامعه باشند.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با تاکید بر اینکه گفتمان مسجدمحوری باید در ساختار فرهنگی کشور تعبیه شود، اضافه کرد: تحقق این مهم نیازمند همدلی، همکاری و عدم تعصب سازمانیِ دستگاه‌هایی است که در مساجد نقش آفرین بوده اند و دستگاه‌هایی همانند سازمان تبلیغات اسلامی، شورای سیاستگزاری ائمه جمعه، سازمان اوقاف و امور خیریه، مرکز رسیدگی به امور مساجد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در کنار هم و با هدایتگری امین می‌توانند خدمات فرهنگی‌شان را به مساجد ارائه دهند.
منبع:صدا و سیما
