پژوهش «موج سوم پیماش سنجش وضعیت مصرف کالاهای فرهنگی در ایران»؛ بهکوشش دکتر سعید معیدفر (مدیر علمی)، محمد سلگی (مدیر طرح) و عباس وریجکاظمی (ناظر علمی) انجام شده که توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سال 1399 منتشر شده است.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، شناخت عالمانه مصرف فرهنگی؛ جزئیات، الگوهای اصلی و روندهای نوپدید؛ گامی در راستای بازنگری و بررسی ذائقه فرهنگی مردم ایران، به منزلۀ یکی از نشانگرهای تحولات فرهنگی و اجتماعی کلان و بهعنوان منبعی موثق در تحلیل تمایزات و نابرابریها در دسترسی به تولیدات فرهنگی و نیز معیاری برای سنجش کارآمدی و اثربخشی سیاستهای فرهنگی است.
لذا هدفکلی پژوهشگران این پیمایش به شرح ذیل است:
فراهم ساختن مجموعهای از دادهها درباره شیوه گذرندان زمان فراغت مردم در شهرها و روستاهای ایران و «مصرف فرهنگی» آنان بوده است.همچنین این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر زمانی، از نوع مقطعی میباشد. از نظر گستره، از نوع پهنانگر میباشد. در این پژوهش در دو سطح توصیفی و تحلیلی و با بهرهگیری از پارادایم مطرح در چهارچوب نظری، یافتههای بهدست آمده ارائه شده است.
دادههای این پژوهش به شیوه پیمایش گردآوری شده است. اطلاعات مربوط به شهروندان ایرانی از طریق پرسشنامه ساختاریافته بهصورت مصاحبه رودرو، جمعآوری شده است.همچنین جمعیت آماری این پژوهش، شامل تمامی افراد 15 سال به بالای ساکن شهر و روستاهای کشور است.
تعداد نمونه در این بررسی 15606 نفر در 31 استان کشور هستند.
در بخش «
رادیو» این پژوهش درباره
«گوش دادن به رادیو»، از پاسخگویان پرسیده شده است: "آیا به رادیوی ایران گوش میدهید؟" که بهشرح ذیل نگاشته شده است:
29.7 درصد جمعیت اذعان داشتهاند که به رادیوهای ایران گوش میدهند و در برابر، 70.1 درصد پاسخ منفی بوده است.
بنابراین مشخص شد: با افزایش سن، افراد بیشتر به رادیوهای ایران گوش میدهند.
مردان نیز نسبت به زنان بیشتر رادیوهای ایران را گوش میدهند. افراد در سطح تحصیل ابتدایی، بیشتر از افراد بیسواد و دارای سواد متوسطه رادیوهای ایران را گوش میدهند.
افراد دارای درآمد بدون کار، بیشتر از شاغلان و این دو بیشتر از بیکاران و خانهدارها رادیوهای ایران را گوش میدهند و متقابلاً دانشآموزان و داشنجویان کمتر از دیگر گروههای فعالیت رادیو گوش میدهند.
همچنین افراد دارای منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی پایین، از افراد در منزلتهای شغلی و پایگاهی دیگر کمتر به رادیوهای ایران گوش میدهند.
همچنین در ادامه بخش «
مدت زمان استفاده از رادیوهای ایران» این پژوهش در مورد اینکه "بهطور متوسط در شبانهروز چند ساعت به رادیوهای ایران گوش میدهند" نگاشته شده است:
24.1 درصد گوشدهندگان به رادیو گفتهاند تا نیم ساعت، 32 درصد تا یک ساعت، 21.7 درصد تا دو ساعت و 22.2 درصد نیز بیش از دو ساعت در شبانهروز رادیوهای ایران را گوش میدهند.
همچنین میافزاید:
با افزایش سن، میزان گوش دادن به رادیوهای ایران نیز افزایش مییابد. افراد دارای تحصیلات ابتدایی و متوسطه نسبت به افراد بیسواد و دارای تحصیلات عالی میزان بیشتری به رادیوهای ایران گوش میدهند.
شاغلان بیشتر رادیوهای ایران را گوش میکنند و افراد دارای منزلت شغلی متوسط پایین و نسبتاً پایین بیشتر از بیشتر از دیگر گروههای منزلتی رادیوهای ایران را گوش میکنند.
افراد دارای درآمد بدون کار، بیشتر از شاغلان و این دو بیشتر از بیکاران و خانهدارها رادیوهای ایران را گوش میدهند و متقابلاً دانشآموزان و داشنجویان کمتر رادیو گوش میدهند.
همچنین در بخش دیگری از این پژوهش در مورد «
گوش دادن به رادیوهای خارجی» بیان شده است:
تنها 1.9 درصد گفتهاند که به رادیوهای خارجی گوش میکنند. 39.5 درصد از کسانی که به رادیوهای خارجی گوش میدهند، حداکثر نیم ساعت در شبانهروز، 35.4 درصد تا یک ساعت، 15.1 درصد تا دو ساعت و 10 درصد بیش از دو ساعت به آن گوش میسپارند. میانگین مدت زمان گوش دادن به رادیوهای خارجی در مخاطبان آن 1.30 ساعت در شبانهروز است.
در جدول ذیل «
گوش دادن به رادیوهای خارجی و میزان آن» بهشرح ذیل آمده است:
لذا مشخص شد با افزایش سن، تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاهی گوش دادن به رادیوهای خارجی نیز افزایش مییابد.
مردان بیش از زنان، افراد دارای درآمد بدونکار و بیش از دیگر گروههای فعالیت وخانهدارها کمتر از دیگران به رادیوهای خارجی گوش میدهند.
این پیمایش در جدول ذیل «
گوش دادن به رادیوهای خارجی و ویژگیهای فردی و پایگاهی» نگاشته است:
مردان بیش از زنان، افراد دارای درآمد بدونکار و بیش از دیگر گروههای فعالیت و خانهدارها کمتر از دیگران به رادیوهای خارجی گوش میدهند.
همچنین این پیمایش میافزاید: با کاهش سن و افزایش سطح تحصیلات و منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی، گوش دادن به رادیوهای اینترنتی افزایش مییابد.
زنان نسبت به مردان و خانهدارها نسبت به دیگر گروههای فعالیت کمتر از رادیوهای اینترنتی استفاده میکنند.