حجت الاسلام والمسلمین رستمی گفت: دانشگاهها کانون تربیت دانشمند و کارشناس، کانون تولید علم و حرکت در لبه علم، کانون فهم مسائل و حل مسائل کشور هستند.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی، در نشست مجازی با معاون آموزشی وزیر علوم و معاونین دانشگاه به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره دکتر شهید محمد مفتح، شهادت ایشان را مبدا و میقاتی برای وحدت حوزه و دانشگاه یاد کرد و گفت: شهادت ایشان نقطهای برای ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه است و این وحدت، خطری برای دشمنان اسلام و بدخواهان این آب و خاک است.
وی در ادامه افزود: دانشگاهها کانون تربیت دانشمند و کارشناس، کانون تولید علم و حرکت در لبه علم، کانون فهم مسائل و حل مسائل کشور هستند و از این جهت انتظاری که از فضاهای دانشگاهی میرود بسیار بالاست، آنهم با توجه به تراکم حضور نیروهایی که به نوعی مدیران و مسئولان آینده کشور هستند و اکنون در قالب جمعیت متراکم جوانهای آیندهساز، در محیط دانشگاهها حاضر میشوند. آنچه برای یک کشور در آینده رقم خواهد خورد، در همین فضایی است که در محیط دانشگاه و در قالب آمادهسازی علمی و زیست و حیات دانشجویی در دانشگاهها رقم میخورد.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی گفت: دانشجویان، در واقع مسئولان و حاکمان و مجموعۀ دستاندرکاران آینده اداره کشور هستند که مسئولیت عبور دادن کشور از مسیرهای سخت را بر عهده دارند و امیدهایی برای رسیدن به قلههای پیروزی و پیشرفت برای کشورمان محسوب میشوند و این اتفاق در همین محیطهای دانشگاهی و در این کانونهای دانشجویی رقم میخورد. از این بابت مسئولیتی که متوجه دانشگاهها هست، مسئولیت خطیری است و به همین دلیل در نظام اسلامی و جامعه اسلامی و کشور عزیز ما اهمیت نظام آموزش عالی اهمیت جدیتری است؛ خصوصاً به واسطه عجین بودن و در هم تنیده بودن عناصر مختلف هویتی و از سوی دیگر، تهدیدهای مختلفی که متوجه این کیان است.
وی با اشاره به سخنان اخیر رئیس جمهور ترکیه خاطر نشان کرد: عزیزان شاهد هستند که به واسطۀ خطایی که رئیسجمهور ترکیه در آن مراسم در آذربایجان مرتکب شد، چه واکنشهایی را در قالبهای مختلف و در مجموعۀ گلهای رنگارنگ گلستان ایران شاهد بودیم که این حجم از واکنشها، نشاندهنده یک عقبهای از نگرانیها و احساسهایی است که نسبت به موضوعات مهم کشور وجود دارد. بدخواهان این کشور و این جامعه در بحثها و قالبهای مختلف، به دنبال سوءاستفاده از شکافهای موجود در جامعه و فعال کردن گسلها هستند، لذا همین ظرفیتهایی که به نوعی ظرفیتهای عالی این کشور محسوب میشود، اگر به درستی مدیریت نشود و توجه به آن اتفاق نیفتد، تبدیل به تهدیدهایی میشود که آسیبزننده خواهد بود.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها عنوان کرد: آن مجموعهای که میتواند هویتساز، هویتبخش و تحکیمکنندۀ هویتهای موجود باشد و جوان را به آیندۀ مهم پیش رو و اهمیت نقش او در این مسیر، متوجه کند، فضای دانشگاهی است. اگر دانشگاههای ما صرفاً به آموزش و پژوهش و انتقال دادههای تخصصی یک رشته به عنوان وظیفۀ صرف، اکتفا کنند و به کلان قضیه و کارکرد دانشگاه توجه کافی نکنند، قطعاً ما آسیبهای جدی را شاهد خواهیم بود. موضوع فضای دانشگاهی و مطالباتی که در فضای دانشگاه انجام شده است، در قالبهای مختلفی که ارزیابی دانشجویان را در بر میگیرد، قطعا حائز اهمیت است و همکاران و معاونین آموزشی و مسئولین عزیز در دفاتر نهاد به آن واقف هستند.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری و مطالبات ایشان از مجموعههای آموزش عالی گفت: مجموعه نکات و مطالباتی که رهبر عزیزمان از فضای دانشگاهی دارند مطالبات بجا و بحقی است که بنده به بعضی از این نمونهها اشاره خواهم کرد. اسنادی که به عنوان اسناد بالادستی آموزش عالی کشور مطرح است، قطعاً مسیرهای فراوانی را برای طراحی اقدامات لازم فراهم میکند؛ و برنامههایی را برای حرکت به سمت اهداف متعالی و کارکردهای مناسب یک دانشگاه تراز در جامعه خودمان به ما نشان میدهد. بنده گزیدهای از این بیانات رهبر انقلاب و مطالبات ایشان از فضای دانشگاه را ارائه میکنم. این سخنان از سوی رهبر حکیمی است که مهمترین حامی جریان علمی، پیشرفت علمی و مراکز علمی کشور است و بیش از همه مدیران و مسئولان که در این عرصه بودهاند، هم به این مسئله اهتمام داشتند و هم مراقبت و پیگیری داشتهاند.
وی در ادامه افزود: مقام معظم رهبری در جایی به موضوع «دیپلماسی علمی» و توجه به این موضوع اشاره میکنند و اینکه ارتباطات بین مراکز علمی و تبادلات استاد و دانشجویی، باید هم فعال و هم آگاهانه باشد، یعنی اگر منفعل و ضعیف عمل بشود یک آسیب و اگر با غفلت از این موضوع باشد که با چه مراکزی و با چه شیوهای در حال ارتباط علمی هستیم، آسیب دیگری در پی خواهد داشت. موضوع بعدی وارد شدن به میدانهای نوآوری علمی و جلوگیری از حلقههای بسته در فضای تدریس دانشگاهی است و فرصت دادن به ایدهها و صاحبنظرانی که ممکن است در عرصههایی بروز و ظهور ویژه و جدیدی داشته باشند.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی گفت: توجه به موضوعات میانرشتهای و موضوع کارگاههای علمی و بحث جدی شاگردپروری و اهتمام به شاگردپروری و شجاعت علمی ما، از مجموعه مطالباتی است که در این بخش از بیانات مقام معظم رهبری میبینیم و این مطالبات احیاناً در فضاهایی که اتفاق افتاده چه برکاتی را به همراه داشته است و در فضایی که از آن غفلت شده، ممکن است شاهد رکود و سکون در فضای علمی باشیم.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی با اشاره به سند دانشگاه اسلامی گفت: سند دانشگاه اسلامی به عنوان یکی از عالیترین اسناد بالادستی نظام آموزش عالی کشور مطرح است و بنده تشکر میکنم از عزیزانی که به این سند توجه دارند و از سوی دیگر تاسف میخوریم که در بعضی از مجموعهها به اندازه کفایت مورد توجه قرار نمیگیرد. این سند چهار نظام دارد؛ بعد از اشاره به موضوعات کلان در نظامهای آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و مدیریتی، با مطالعه این سند به این مسئله پی میبریم که ما چه مسیرها و ریلگذاریهایی در نظام آموزش عالی داریم. طبیعتاً حرکت دانشگاهها باید به این سمت اتفاق بیفتد و افقهایی را طراحی کنیم و در این مسیر جسارت تغییر و تحول و ارتقا دادن و قالبشکنی هم به خودمان بدهیم و طبیعتاً کسانی پیروز و سربلند هستند که از فرصتها و موقعیتها به بهترین نحو استفاده کنند.
وی با اشاره به موضوع «نظام آموزشی» در سند دانشگاه اسلامی، در ذیل راهبردها به بخشی از اقدامات مهم پرداخت که به شرح ذیل است:
تدوین ضوابط و تامین بستر آموزشی مناسب جهت تعامل مستمر و هدفمند عناصر علمی حوزه و دانشگاه
گنجاندن پیوستهای اخلاق اسلامی و اخلاق حرفهای در بعضی از متون تخصصی
باز طراحی دورههای آموزشی و ارتقای روشهای آموزشی با قابلیت تقویتهای باورهای دینی و ابعاد هویتی و مسئولیتهای اجتماعی و مهارتهای زندگی
نهادینهسازی نقش تربیتی استاد و ایجاد زمینه تحقق آن در فرآیند آموزشی
تعظیم مناسک و شعائر اسلامی در برنامهریزیهای آموزشی
گسترش و توسعه کرسیهای نقد و مناظره و نظریهپردازی
تاکید بر تقویت خلاقیت و نوآوری اساتید در تدوین طرحنامه درس
بازنگری در رشتههای تحصیلی بر مبنای تقاضاهای اجتماعی و نیازهای بازار و کار و تحولات
طراحی و ایجاد علوم و فنون میان رشتهای با توجه به نیازهای امروز جامعه و فضای علمی
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها با توجه به مسئولیتهای پیش روی دانشگاهیان گفت: این مسئولیت و فرصت خطیر و مهمی است که در پیش روی ما قرار گرفته و انشاالله به برکت اقداماتی که در فضای آموزش عالی و در فضاهای دانشگاهی رقم میخورد همراه با اخلاص و دلسوزی و درایت و تخصصی که عزیزان ما دارند حتما نتایج پر برکتی خواهیم داشت و همانطور که خداوند فرموده است: «من احیاها فکأنّما احیا النّاس جمیعا»، مجموعه برنامهریزیها و دلسوزیها و آن تربیتی که عزیزان در محیط آموزشی عالی دارند، انشالله منجر به حیاتبخشی این نسل دانشجوی ما بشود و جا دارد که از هرگونه تلاشی که از ما در این مسیر بر میآید دریغ نکنیم.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی با توجه به شیوع ویروس کرونا و ورود آموزش عالی به فضای مجازی عنوان کرد: با توجه به شیوع ویروس کرونا و ورود کلاس درس و آموزش عالی به فضای مجازی، میتوان گفت که این ورود و آغاز فعالیتهای آموزشی با کمترین وقفه انجام شده است. قطعاً ورود به عرصه مجازی ضمن اینکه فرصتهای عالی و بزرگی را برای آموزش و به نوعی خدمات آموزشی ارزانتر و عدالت آموزشی فراهم کرده آسیبها و مشکلاتی هم در این عرصه بوجود آورده است، به همین دلیل که این یک تجربۀ تازه و جدیدی برای همه دستاندرکاران است، لازم است این تجربیات ثبت شود و راهکارها و مشکلات احصا شود و از سوی دیگر ابزارها و نقاط تحولی که در این فضا اتفاق افتاده است برای الگودهی بازگو شود.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: بیانیه گام دوم آن نقطه کانونی فعالیتها و حرکتهای کشور را مشخص میکند به خصوص با توجه به اینکه مخاطب آن در مرحله اول جوانها هستند و فضای دانشگاهی محیط جوان کشور است و ما دانشگاهیان در این تخاطب به نوعی مسئولیت بیشتری داریم، یکی از راهبردهای هفتگانهای که مقام معظم رهبری در رسیدن به اهداف عالی کشور در این بیانیه، تأکید فرموده است «راهبرد علم و پژوهش» است و دانشگاه متولی اصلی این راهبرد است. طبیعتاً در این عرصه مسئولیتهای ما فراوان است و طبیعتاً تحقق «خودسازی جامعهپردازی و تمدنسازی» مدنظر این بیانیه، رسالت بسیار بزرگ و مسئولیت بسیار سنگینی را بر ما محول میکند که باید خودمان را برای آن آماده کنیم و قطعاً با همتی که وجود دارد، این دور از دسترس نیست.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها گفت: شما عزیزان که در کسوت معاونتهای آموزشی دانشگاهها هستید در زمانی نه چندان دور، خودتان در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای داخل و خارج کشور تحصیل میکردید و شاید در آن زمان اگر گفته میشد کشور عزیزمان در عرصه تولید علم در رتبه پانزدهم دنیا نزدیک به ۲ درصد از دانش دنیا را در سال تولید خواهد کرد، این خیلی هدف بلند پروازانهای محسوب میشد، اما شما عزیزان در حال حاضر به این دست پیدا کردهاید.
وی در پایان گفت: موضوع بعدی سند دانشگاه اسلامی است که به هر حال یک سند بالادستی است و روسای دانشگاهها و دستگاههای عالی برای اجرای این سند، مسئول هستند و ارزیابیها برای آن انجام شده است، انتظار بعدی این است، دوستان و عزیزان ما در بخش نظام آموزشی این سند، اقداماتی را که در دانشگاه در حال انجام است به ما ارائه دهند، همچنین اقداماتی که فکر میکنند باید به سمت آن حرکت کرد و برنامههایی که برای آن دارند را به ارائه بدهند تا نقشه و تصویر دانشگاه روشنتر بشود. نکتۀ بعدی هم دربارۀ «فرصتهای مطالعاتی» است که در داخل و خارج اتفاق میافتد؛ خوب است آماری از این فرصتهای مطالعاتی گرفته شود و معاونین آموزشی راهکارهای خودشان را با توجه به مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد ارائه دهند تا این فرصت مطالعاتی تبدیل به یک فرصت خوب برای جهش علمی باشد.
منبع:مرکز ارتباطات و اطلاعرسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها