حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی در همایش اربعین پژوهشی که توسط دانشگاه پیام نور برگزار شد ضمن تشکر از برگزار کنندگان این همایش گفت: پدیده اربعین یک پدیده منحصر به فرد و ویژه و دارای اختصاصات فراوانی است که در حوزه‌های مطالعاتی مختلف می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد و نتیجه آن شامل دستاوردهای متفاوتی می شود و اینکه به پدیده اربعین با عنوان یک موضوع پژوهشی توجه بشود از یک سو مایه سپاس و تشکر از عزیزان است اما از سوی دیگر جامعه علمی و دانشگاهی ما باید به این نکته توجه داشته باشد که این کندی و تاخیر در پرداخت به پژوهش در حوزه یک پدیده اجتماعی بی نظیر از نظر ابعاد از نظر مشارکت و میزان حضور اجتماعی قابل تامل است و جا دارد که مجموعه های علمی نسبت به حوادث و آنچه که پیرامون جامعه رخ می دهد با سرعت بیشتری حرکت کنند چه بسا در بعضی از پدیده ها سرعت واکنش مجامع علمی سرعت مناسبی است که در همین پدیده کرونا مشاهده شد.
وی در ادامه افزود: محورهایی که عزیزان ما در همایش مورد توجه قرار داده‌اند نشان می‌دهد که نگاه ما به پدیده اربعین صرفاً یک نگاه دینی و معرفتی نیست درست است که مبنای وقوع این رفتار زمینه‌های دینی و معرفتی است اما همانطور که حادثه عاشورا ابعاد سیاسی فرهنگی و سیاسی و اجتماعی مختلفی دارد پدیده اربعین هم متصل و تداوم جریانات عاشورا است و از ویژگی ها و ابعاد عاشورا بهره‌مند است و باید مورد توجه قرار بگیرد
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها گفت: آنچه که هدف انسان‌های غیر قانع نسبت به وضع موجود و دارای تحول و آرمان خواه و قالب شکن است؛ این است که ساختارهایی که دست بر رشد انسان و حرکت رو به جلو انسان بگذارد و مانع این حرکت بشود را بشکند و به سمت نقاطی که ما از آن به عنوان آرمانشهر از آن یاد می‌کنیم حرکت بکند. اسلام به عنوان یک دین تحول آفرین و تحول خواه و خواهان انسان طالب تحول دائما آن انسان ها را به سمت جلو حرکت داده است و از آنها این حرکت سریع را مطالبه کرده است جامعه مهدوی و ترسیم جامعه مهدوی و آن نقطه متعالیه تحقق همه آرزوهای بلند بشری به عنوان جامعه ظهور در حقیقت نشان دادن یک آمار شهر و یک مدینه فاضله به انسانهاست و اقدام به حفظ وضع موجود و کم تحرکی را از انسان می گیرد و او را طالب تحول و طالب حرکت به سمت آرمان شهرها رقم می زند.
وی با اشاره به یکی از ظرفیت اربعین اظهار کرد: طبیعتاً ما برای اینکه به سمت آن آرمانشهر حرکت کنیم مطمئنیم اربعین یکی از این ظرفیت های عالیه تحقق این آرمان شهر است خصوصیاتی که در راهپیمایی اربعین از نظر اجتماعی سیاسی و همگرایی های مختلف وجود دارد و انتقال ابعاد عاطفی انسانها و انتقال مجموعه ای از معارفی که به آحاد شرکت‌کنندگان منتقل می‌شود و آن حالت خودسازی و به نوعی طلب تزکیه و تطهیر درونی که در شخص شرکت کننده در راهپیمایی اربعین یا شخص حمایت کننده از این ها رخ می دهد وسایر ابعادی که در فضای اربعین می‌شود، همه اینها مقدمه سازی برای رخداد آن اتفاق بزرگ است و این ظرفیت در اربعین وجود دارد
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی با اشاره به توجه رسانه ای به موضوع اربعین افزود: اولین کاری که در این زمینه باید انجام دهیم توجه رسانه‌ای به مفهوم اربعین است در دنیایی که رسانه ها برای اهداف و منافع و نظام مسلط و تمدن مسلط دنیاست و طبیعتاً در این سیاست‌گذاری رسانه‌ای منافع این تمدن و این نظام اولویت دارد و در این فضا لزوم پیدا کردن یک مسیر و مجرا و ابزار و پنجره ای به سمت افکار عموم برای انتقال محتوا بسیار ضروری می‌نماید و حرکت حضرت زینب کبری سلام الله علیها و امام زین العابدین علیه السلام در اربعین همان ایجاد جریان رسانه‌ای قوی و رسا برای پیام رسانی در مقابل جریان مسلط بر ابزارهای رسانه است و این اتفاق در حرکت حضرت زینب هست و در حرکت جریان عمومی اربعین هم باید وجود داشته باشد.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها گفت: اربعین تعاریف رایج در جوامع بشری را تغییر داده است تعریف از انسان و آنچه که در بستر ایجاد و تولید ادبیات علمی در مفاهیم و انسان شناسی غربی و نظام مسلط برای تعریف انسان در حال شکل دهی است، در فضای اربعین شکسته می‌شود و ما در اربعین شاهد یک انسان هستیم که تمام آنچه که از منیت ها و خودخواهی ها و دنیا طلبی ها و آفیت طلبی ها درباره آن تعریف شده است به هم ریخته است و شکل جدیدی از یک انسان متعالی و فداکار و بی تعلق داشته های دنیا و متحمل سختی و رنج برای رسیدن به یک هدف عالی است این اتفاق در راهپیمایی اربعین وجود دارد و این تعریف از انسانهایی است که نمونه های آن هم اندک نیستند که به عنوان استثنا تلقی بشود و بستری میلیونی از چنین انسان هایی در فضای اربعین وجود دارد.
وی در ادامه افزود: اگر ما توانستیم انسان و تعریفش را در نگاه خودش تغییر بدهیم و نگاه انسان ها را به یکدیگر تغییر بدهیم باید بدانیم که یکی از مقدمات رسیدن به آن آرمانشهر را فراهم کرده ایم آرمانشهر مهدوی مدینه فاضله نهایی انسان ها نمی تواند مرکب از انسانهای گرگ صفت و خودخواه و امنیت طلب و دنیاگرا بشود و طبیعتاً اولین گام تحول درونی ما در اربعین است.
وی با اشاره به وجه دیگری از اربعین حسینی خاطر نشان کرد: از نکات دیگر که در اربعین قابل توجه و قابل تامل برای اندیشمندان و مجموعه اندیشه و فکر و جامعه علمی است موضوع خروج از قالب‌های متداول ترسیم شده و تحمیل شده بر انسان تحت عنوان دولت شهروندهایی که در نظام بین‌المللی در حال تعریفش هستند این که انسان را به عنوان یک شخصیت حقوق بین الملل بشناسند و مواجهه کردن افراد با دولت‌ها به تعبیر خودشان دولت‌های یاغی برای اعمال نظم بیشتر مدنظر خودشان در جامعه جهانی است و آن چیزی که در حال اتفاق افتادن است این است و آنچه که در اربعین در حال رخ دادن است با خروج از این نظام دولت شهروند به سمت نظام امت و امامت از نظامی که انسانها رابطه ای که با رهبر و هدایت گر و آن حاکم جامعه دارد نه از جنس تبادلات بین شهروندان و دولت در قالب های مختلف و تئوری های مختلف بلکه از جنس نظریه امت و امامت و تعلق درونی امام و امت و آن وابستگی عاطفی و ایثارگری و از خودگذشتگی بین امام و امت است.دولت ها در اربعین قیم مردم نیستند حداکثر کار این است که دولت ها بتوانند در ایجاد بخشی از این حماسه خودشان هم سهیم باشند و احساس ادای وظیفه نسبت به شرکت کنندگان اربعین بکنند.
حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی اظهار کرد: جریان اربعین را جریان خروشان انسان‌های متعالی اهل توجه رقم می‌زنند نه سیاست گذاری یک حزب یا جریان سیاسی یک دولت و یا یک جریان حاکم این نکته قابل تأملی در این فضا است که طبیعتاً پیوند اجتماعی بین انسان‌ها در فضای اربعین بر اساس هویت های پیش ساخته و هویت های جعلی که امروزه ما به عنوان هویت‌های تحمیل شده بر انسان‌ها که در قالب مرزها و قلمروهای جدید است نمی‌بینیم و در فضای اربعین این هویت ها می شکند و آن هویت «انما المومنون اخوه» حاکم می شود و مناسبات افراد مبتنی بر طبقه اجتماعی نیست و اصلاً طبقه ها رنگ می بازد و هر کسی که به هدف اربعین نزدیک تر باشد در این بزم مقرب تر است و طبیعتاً باید برای رسیدن روان آرمان شهر و آن نقطه‌ای که انسان های تشنه کمان و انسان های تشنه تعالی و انسان های دارای فطرت این است که بتوانند اول الگوی مناسب را ببینند و بعد خودشان این الگو را همسان سازی کنند و حرکت را به وجود بیاورند
وی در پایان گفت: این پژوهش که در فضای این همایش اتفاق افتاده است ان‌شالله با تداومی که خواهد داشت و با استفاده از تجربیاتی که در این همایش دیده شده است برای دفاع عالمانه و عمیق از نهضت امام حسین و از اربعین حسینی برای انتشار پیام اربعین در بین جریان نخبگی و جریان دانشمندان در سطح ملی و در سطح بین المللی و به خصوص و فضایی علمی و دانشگاهی خود ما می تواند موثر باشد و می تواند زمینه ساز تفکر و تأمل جریان های علمی ما نسبت به این موضوع باشد و موجب ایجاد ادبیات جهانی برای معرفی امام حسین علیه السلام و نقش آفرینی در این باره خواهد شد.