به تازگی نتایج مرحله اول المپیادهای دانشآموزی منتشر شده است و تعداد پذیرفتهشدگان به تفکیک جنسیت نیز اعلام شده، بررسی این نتایج و مقایسه حضور دختران در المپیادها با حضور آنها در کنکور سراسری نشان از یک تفاوت مشخص میان عملکرد دختران و پسران دارد.
باشگاه دانشپژوهان جوان با انتشار نموداری تعداد پذیرفتهشدگان مرحله اول المپیادهای علمی سال ۹۸ را به تفکیک جنسیت مشخص کرده است. این نمودار نشان میدهد تعداد پسران پذیرفتهشده تقریبا دو برابر تعداد دختران است.
بر اساس دادههای این نمودار، در المپیاد ادبی، ۶۱۷ دختر و ۴۹۴ پسر پذیرفته شدهاند. در المپیاد اقتصاد و مدیریت هم تعداد دختران و پسران به ترتیب ۱۴۱ و ۲۴۱ بوده است.
در میان پذیرفتهشدگان مرحله اول المپیاد تفکر و کارآفرینی نیز تعداد ۱۳۷ دختر و ۱۷۴ پسر وجود دارد. این در حالی است که وقتی آمار پذیرفتهشدگان المپیاد جغرافیا را بررسی میکنیم، تعداد دختران بیش از دو برابر پسران است. در این المپیاد، ۲۱۸ دختر و ۹۰ پسر پذیرفته شدهاند.
تعداد دختران و پسران پذیرفته شده در مرحله اول المپیاد ریاضی تفاوت فاحشی دارد. تعداد دختران و پسران به ترتیب ۴۸۶ و۱۲۱۲ است. در المپیاد زیستشناسی هم ۵۶۱ دختر و ۷۷۶ پسر پذیرفته شدهاند. تعداد قبولیهای دختران و پسران در المپیاد سلولهای بنیادی به ترتیب ۱۵۴ و ۲۴۵ است.
۱۰۹۷ پسر و ۴۰۷ دختر در مرحله اول المپیاد شیمی قبول شدهاند و این تعداد در المپیاد علوم زمین ۲۳۱ و ۲۷۴ است. تعداد دختران پذیرفته شده در مرحله اول المپیاد فیزیک ۱۴۷ و تعداد پسران حدود پنج برابر بیشتر یعنی ۷۰۷ نفر است. در المپیاد کامپیوتر هم مانند اغلب المپیادهای ذکر شده تعداد پذیرفتهشدگان پسر بیشتر است. ۱۸۷ نفر از پذیرفتهشدگان المپیاد کامپیوتر دختر هستند و ۷۷۸ نفر پسر.
در المپیاد نجوم و اخترفیزیک نیز ۱۶۵ دختر و ۴۹۶ پسر پذیرفته شدهاند. به طور کلی تعداد دختران پذیرفته شده در مرحله اول المپیادهای علمی ۳۴۵۱ و تعداد پسران ۶۵۸۴ نفر بود. این درحالی است که از تعداد ۱۹۱ هزار و ۲۱۵ داوطلب پذیرفته شده در کنکور ۹۸ تعداد ۱۰۴ هزار و ۱۲۳ نفر زن و مابقی پذیرفته شدگان مرد هستند.
اگر برای تفاوتی که میان عملکرد دختران و پسران در کنکور و المپیاد وجود دارد پای درصدها را به میان آوریم، نتیجه این میشود: دختران پذیرفته شده در مرحله اول المپیادهای دانشآموزی ۳۴.۳ درصد کل پذیرفته شدگان را تشکیل میدهند و حدود ۶۵.۷ درصد مابقی پسرها هستند در حالی که در کنکور شرایط متفاوت است و دختران حضور ۵۴.۴ درصدی در میان فهرست پذیرفتهشدگان دارند.
حضور دختران وقتی المپیاد به مراحل دوم و شرکت در دوره تابستانه میرسد، بسیار کمتر میشود و در میان مدالآوران جهانی برخی رشتههای المپیاد نشانی از حضور دختران نیست. مثلا تمامی مدالآوران ایرانی المپیادهای جهانی کامپیوتر، شیمی و ریاضی پسر بودند.
عنایت سالاریان، معاون باشگاه دانشپژوهان جوان پیشتر در گفتوگو با ایسنا درباره ایجاد سهمیهای برای دختران یا داوطلبانی که از شهرستان در المپیادهای دانشآموزی شرکت میکنند، گفته بود: سهم شهرستانیها و دختران در دوره تابستانه از تهرانیها به دلایل مختلف کمتر است. ما برای اینکه به عدالت آموزشی و عدالت جنسیتی توجه کنیم، در صورت احراز حد نصاب نمره علمی حداکثر دو یا سه نفر را به شرط شهرستانی یا دختر بودن در دوره تابستانه پذیرش میکنیم تا اگر استعدادی دارد، در دوره تابستانه شکوفا شود و بتواند خود را به تیم برساند.
به نظر میرسد موشکافی ناموفق بودن نسبی دختران در المپیادهای علمی و درخشش آنها در رقابتی همچون کنکور به بررسیهای فرهنگی و روانشناسانه نیاز دارد.
منبع:باشگاه دانشپژوهان جوان