• جلسه: 900
• |
• تاریخ تصویب: 8 خرداد 1403
• |
• تاریخ ابلاغ: 3 تیر 1403
• |
• شماره مصوبه: 236
• |
• شماره ابلاغ: 6268

«اساسنامه ستاد مرکزی اعتکاف»

---

دفتر مقام معظم رهبری
شورای عالی حوزه‌های علمیه
مدیریت حوزه‌های علمیه کشور
ستاد مرکزی اعتکاف
شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
سازمان تبلیغات اسلامی
 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

مصوبه «اساسنامه ستاد مرکزی اعتکاف» که در جلسه 900 مورخ 08‏‏/03‏‏/1403 شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه 472 شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می‌گردد:
فصل اول: کلیات

ماده 1- ماهیت و جایگاه

آیین معنوی و عبادی اعتکاف مقارن با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و پس از غربت هزار ساله، از مبدأ مسجد امام حسن عسکری علیه‌السلام در قم، گسترش یافت. حمایت حضرت امام خمینی (ره) و مراجع عظام تقلید باعث گردید تا به تعبیر مقام معظم رهبری^{مدظله‌العالی} «اعتکاف از رویش‌های انقلابی» گردد. از سال 1372 مقارن با تقدیم نامه‌ از سوی ستاد مرکزی اعتکاف به مقام معظم رهبری و پیشنهاد «آیین معنوی اعتکاف» به عنوان یکی از راهکارهای رفع دغدغه معظم‌له نسبت به تهاجم فرهنگی، همواره هدایت‌ها و رهنمودهای ایشان در مناسبت‌های مختلف راهگشای کارگزاران اعتکاف بوده است؛ به ویژه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که «صف نوبت برای اعتکاف از هزاران جوان و استاد و دانشجو و زن و مرد» را نشانه عیار معنویت و اخلاق دانسته‌اند. از این رو و از آنجا که در یک نگاه راهبردی؛ اعتکاف به عنوان فناوری نرم جامعه اسلامی در مقابله با تهدیدات و تهاجمات فرهنگی، رسانه‌ای و مجازی دشمن و اصلاح و تعالی فرد و جامعه، نقش مؤثری خواهد داشت، بر این اساس «ستاد مرکزی اعتکاف» که از این پس به اختصار «ستاد» نامیده می‌شود، در قالب نهادی دینی با ماهیت مردمی و غیردولتی تشکیل و طبق مفاد این اساسنامه فعالیت می‎نماید.

ماده 2– محل فعالیت

محل اصلی ستاد در شهر مقدس قم است و ستاد می‏تواند برای انجام مأموریت­های خود در شهرها، استان‌ها و کشورهای دیگر، دفاتر وابسته ایجاد کند.

ماده 3– اهداف

هدف اصلی:
گسترش کمی و کیفی  برگزاری مردمی آیین عبادی جامع اعتکاف در سطح ملی و فراملی و شکل‌گیری امتدادهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و معنوی آن در چارچوب احکام و معارف اسلام ناب محمدی (ص).
اهداف فرعی:

1. ارتقای منظومه فکری، نظام ارزشی و سبک کنشگری معتکفان و خادمان اعتکاف در بستر معرفتی و فرهنگی اعتکاف؛
2. تبلور عینی اخلاق و معنویت الهی در سبک زندگی فردی، اجتماعی و حرفه‌ای معتکفان و خادمان؛
3. فراهم‌شدن بُن‌مایه‌های اندیشه‌ای، معارفی، تخصصی و مدیریتی مورد نیاز برای ساماندهی، برگزاری، توسعه، تعمیق و ارتقای فرهنگ اعتکاف؛
4. شکل‌گیری فراگفتمان اعتکاف و استدامه آن در فضاهای زیست فردی، جمعی، حرفه‌ای و اجتماعی مسلمانان، به‌ویژه شیعیان؛
5. رسیدن به الگوی شناخته شده و مطلوب مدیریت جهادی - معنوی و ساختار و سازمان چابک، کار‌آمد و مردمی در برگزاری اعتکاف و امتداد اجتماعی آن در سطح ملی و فراملی. ^[1]

ماده 4- وظایف

1. ساماندهی برگزاری آیین اعتکاف، هدایت و برنامه‌ریزی برای برگزاری اعتکاف در زمان‌های مناسب و ایجاد تعامل و شبکه‌سازی معنوی و اجتماعی خادمان و معتکفان در عرصه ملی و فراملی؛
2. برنامه‌ریزی به منظور گسترش فرهنگ بندگی جمعی برای رسیدن به تربیت توحیدی و سبک زندگی ایمانی با تکیه بر ظرفیت‌‎های معنوی و معارفی اعتکاف، همراه با نیازسنجی، پشتیبانی و ارزیابی مستمر برنامه‌ها و فعالیت‏های اعتکاف؛
3. مشارکت در فرایندهای جامعه­پردازی، نظام­سازی و تمدن­پردازی اسلامی با بهره‌گیری از معنویت و اخلاق در بستر سنت نبوی اعتکاف، مطالعه، تحقیق و تولید علم و فناوری در حوزه‌های مأموریتی با حمایت از نخبگان، طرح‌ها و آثار علمی و پژوهشی مسأله‌محور؛
4. مدیریت نشر و توزیع محصولات و آثار علمی به زبان‎های مختلف در راستای اهداف و سیاست‎های ستاد با رویکرد ایجاد امتداد اجتماعی اعتکاف در قالب‎های روزآمد و اثربخش، اعم از کتب و نشریات ادواری، دانشنامه‎ها، اصطلاح‎نامه‎ها، فرهنگ‎نامه‎ها، انواع فهرست و دیگر فرآورده‎های مورد نیاز به صورت چاپی، الکترونیکی، نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای، پایگاه‌های اینترنتی و شبکه‌های مجازی و ایجاد ساختارهای لازم؛
5. هم‎افزایی و مبادلات علمی- فرهنگی با مراکز آموزشی، فرهنگی و تبلیغی و بهره‌گیری از ظرفیت‎های نهادها و مؤسسات هم‌سو در داخل و خارج کشور و به ویژه ظرفیت­های مردمی؛
6. برنامه‎ریزی و تشکیل کرسی‎های نظریه‎پردازی، ترویجی، آزاداندیشی، نقد و رونمایی کتاب، مناظره و اعطای جوایز و نشان‎های علمی- فرهنگی، تشکیل انجمن‌ها و قطب‌های علمی و برگزاری همایش‎ها، جشنواره‎ها، هم‎اندیشی‎ها، رویدادها و نشست‎های علمی و فرهنگی در زمینه اعتکاف طبق ضوابط و مقررات مربوطه؛
7. پشتیبانی از کاربردی‌کردن و گفتمان‌سازی معارف اعتکافی و فرهنگ عبادت، معنویت و اخلاق در سطح ملی و فراملی، به ویژه در علوم نوپدید و رویدادهای نوآورانه و دانش­بنیان؛
8. هماهنگی با نهادهای ذی­ربط جهت هدایت بخشی فعالیت‌های علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه به سوی موضوعات اعتکافی و حمایت از پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها، رساله‌های تحصیلات تکمیلی حوزه و دانشگاه، طرح‌ها، ایده‎ها، فناوری‌های نرم، آموزش‌های تخصصی و مانند آن در زمینه اعتکاف.

 

فصل دوم: ارکان، شرح وظایف و اختیارات

ماده 5- ارکان

ستاد دارای ارکان ذیل است:

1. شورای مرکزی
2. رئیس ستاد
3. شورای علمی
4. بازرس

ماده 6- شورای مرکزی

شورای مرکزی اعتکاف، به عنوان بالاترین مقام سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری ستاد با ترکیب ذیل تشکیل می­شود:

1. رئیس ستاد
2. معاون حوزوی دفتر مقام معظم رهبری با اجازه معظم‌له
3. مدیر حوزه‌های علمیه کشور با تأیید شورای عالی حوزه­های علمیه
4. رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه
5. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
6. رئیس یا عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
7. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی
8. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
9. نُه نفر از صاحب‌نظران و فعالان عرصه علمی و فرهنگی به پیشنهاد رئیس ستاد و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی
10.  دو نفر از نمایندگان مردمی ستاد اعتکاف استان‌ها به انتخاب مجمع نمایندگان مردمی عضو شورای راهبری اعتکاف استان‌ها.

تبصره 1- عضویت اعضای حقیقی شورای مرکزی برای مدت سه سال است و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
تبصره 2- اعضای حقوقی شورا با استفاده از ظرفیت نهاد و یا دستگاه مربوطه در جهت تحقق اهداف و انجام وظایف ستاد فعالیت و تسهیل­گری می­کنند.
تبصره 3- رئیس شورای مرکزی با رأی اکثریت اعضاء از میان اعضاء حقیقی به مدت سه سال انتخاب می­شود.
تبصره 4- به منظور برخورداری هر چه بیشتر از ظرفیت شورای مرکزی، «کمیسیون دایمی» متشکل از 5 نفر از اعضای شورای مرکزی و به انتخاب این شورا جهت تأمین محتوا، تهیه پیش‌نویس مصوبات و دیگر اختیارات تعیین شده از سوی شورای مرکزی تشکیل می‌گردد.

ماده 7- وظایف و اختیارات شورای مرکزی

1. تصویب خط‌مشی راهبردها، سیاست‌ها و تعیین اولویت طرح‌ها و برنامه‌های کلان ستاد و نظارت بر حسن اجرای آنها؛
2. تصویب صورت‌های مالی و گزارش عملکرد سالانه پس از استماع گزارش حسابرس و بازرس؛
3. تصویب ساختار تشکیلاتی و آیین‌نامه‌های مورد نیاز؛
4. تعیین و نصب اعضای کمیسیون دایمی، رئیس و بازرس ستاد و عزل و پذیرش استعفای آنان؛
5. بررسی و تصویب بودجه سالانه ستاد و پیش‌بینی منابع مورد نیاز؛
6. ارائه گزارش عملکرد سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
7. پیشنهاد تغییر و اصلاح اساسنامه به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب.

ماده 8- جلسات شورای مرکزی

جلسات عادی شورای مرکزی به صورت سالیانه و جلسات فوق‎العاده آن به درخواست رئیس ستاد و یا با درخواست دو تن از دیگر اعضای شورای مرکزی و تأیید رئیس شورای مرکزی تشکیل می‎شود. این نشست‌ها با حضور دو سوم اعضا رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رأی اکثریت حاضران معتبر خواهد بود.
 

ماده 9- رئیس ستاد

رئیس ستاد در دوره اول آقای علیرضا تکیه­ای می­باشد و برای دوره­های بعد؛ از میان شخصیت­های دارای سوابق مرتبط و تجارب مدیریتی با پیشنهاد شورای علمی و انتخاب شورای مرکزی برای مدت سه سال منصوب می‌شود و انتخاب مجدد ایشان بلامانع است.

ماده 10- وظایف و اختیارات رئیس ستاد

1. تدوین و پیشنهاد راهبردها، سیاست‎ها و اولویت‎های ستاد برای تصویب به شورای مرکزی؛
2. برنامه‎ریزی، هماهنگی و پیگیری تحقق سیاست‎ها، وظایف و فعالیت‌های ستاد درچارچوب اساسنامه و مصوبات شورای مرکزی و نظارت بر حسن اجرای آنها؛
3. توسعه و تعمیق ارتباطات و تعاملات، انعقاد تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای همکاری با دستگاه‌ها و مراکز ملی و فراملی؛
4. پیش‌بینی و جذب کمک‌های مالی و امکانات از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی؛
5. تنظیم بودجه سالانه و ارائه گزارش عملکرد، ترازنامه و صورت‎های مالی ستاد به شورای مرکزی؛
6. پیشنهاد ایجاد یا انحلال دفاتر، ستادها، نمایندگی‌ها، اندیشکده‌ها و مراکز پژوهشی، فناوری و مانند آن­ به شورای مرکزی؛
7. پیشنهاد تغییر و اصلاح اساسنامه به شورای مرکزی؛
8. اخذ مجوزهای لازم برای رسمیت و اعتبار فعالیت‌های ستاد؛
9. نصب و عزل معاونان و مسئولان بخش‌ها و واحدهای ستاد در چارچوب ساختار مصوب و ضوابط و نظارت بر عملکرد آنها؛
10. ارائه گزارش عملکرد سالانه و ادواری ستاد به شورای مرکزی و سایر موارد مورد نیاز؛
11. افتتاح هرگونه حساب به نام ستاد نزد بانک‌ها، مؤسسات مالی و صندوق‌های قرض‌الحسنه در چارچوب مقررات و مصوبات شورای مرکزی؛
12. تعیین نمایندگان ستاد و امضای قراردادها، اسناد مالی و اداری و اوراق تعهدآور در چارچوب ضوابط و مقررات؛
13. طرح و ارجاع دعاوی و دفاعیه در تمامی مراجع صالح و امور حقوقی مربوط به آن با حق توکیل غیر؛
14. انجام سایر موارد پیش‌بینی نشده در چارچوب اساسنامه پس از تصویب شورای مرکزی.

ماده 11- ترکیب اعضای شورای علمی

1. رئیس ستاد
2. مدیران علمی و پژوهشی ستاد به انتخاب رئیس ستاد
3. سه تا پنج نفر از صاحب‌نظران و اندیشمندان علوم دینی، به پیشنهاد رئیس ستاد و تأیید شورای مرکزی
4. دو تا سه نفر از کارشناسان تجربی و استادان حوزوی و دانشگاهی، به پیشنهاد رئیس ستاد و تأیید شورای مرکزی

ماده 12- وظایف شورای علمی

1. تصویب آیین‌نامه داخلی شورای علمی و سایر آیین نامه­ها و مقررات لازم؛
2. بررسی و تصویب طرح‌های پژوهشی و نظارت بر کیفیت و حسن اجرای آنها؛
3. بررسی میزان پیشرفت طرح‌های پژوهشی طبق برنامه مصوب و در صورت لزوم تجدیدنظر و تصویب تغییرات آنها؛
4. بررسی و تصویب ایجاد و تعمیق ارتباط علمی با سایر مؤسسات و مراکز آموزشی و پژوهشی کشور برابر ضوابط و مقررات مربوط در چارچوب سیاست‌ها و خط‌مشی‌های شورای مرکزی؛
5. بررسی و تصویب برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی، همایش‌ها، جشنواره‌ها و بازدید‌های علمی طبق ضوابط و مقررات؛
6. انجام سایر اموری که در چارچوب ضوابط و مقررات از سوی شورای مرکزی و یا رئیس ستاد به شورا محول می‌شود.

ماده 13- بازرس

یک نفر بازرس اصلی و یک نفر بازرس علی‌البدل با معرفی رئیس ستاد و تأیید شورای مرکزی برای مدت سه سال تعیین می­شود.
تبصره- بازرسان نباید با اعضای شورای مرکزی و یا رئیس ستاد نسبت سببی و یا نسبی داشته باشند.

ماده 14- وظایف و اختیارات بازرس

1. نظارت بر تطبیق عملیات ستاد با اساسنامه، قوانین، آیین‌نامه‌ها و برنامه و بودجه مصوب و سایر مقررات حاکم بر ستاد؛
2. رسیدگی و اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی و گزارش عملکرد سالانه ستاد و تسلیم آن ظرف مدت 15روز قبل از تشکیل جلسه شورای مرکزی؛
3. رسیدگی و اظهارنظر نسبت به سایر گزارش‌های ارائه شده به شورای مرکزی؛
4. بررسی گزارش توجیهی رئیس ستاد در مورد مقایسه عملکرد با بودجه و برنامه سالانه و ارائه نظر به شورای مرکزی؛
5. رسیدگی و اظهارنظر نسبت به کفایت و مطلوبیت نظام پایش داخلی ستاد.

تبصره- بازرس نمی‌تواند در معاملاتی که با ستاد یا به حساب ستاد انجام می‌گیرد به طور مستقیم یا غیرمستقیم، ذی‌نفع باشد.

فصل سوم: امور اجرایی و مالی

ماده 15- سال مالی

سال مالی ستاد از اول فروردین ماه هر سال آغاز و در پایان اسفندماه همان سال پایان می­یابد و ترازنامه نیز برای سال مالی تنظیم می‌گردد.

ماده 16- منابع مالی

منابع مالی و بودجه سالانه ستاد از محل اعتبارات و کمک‌های مردمی، خیرین، قرض، تسهیلات، هدایا، موقوفات، تبرعات، وجوه شرعی و مانند آن و کمک های دولتی تأمین می‌شود.

ماده 17- اوراق بهادار

امضای حساب‌های ستاد، چک‌ها و دیگر اسناد و اوراق بهادار و تعهدآور، با امضای مشترک رئیس ستاد و حسابدار صورت می‌گیرد.

ماده 18- معاملات

1. کلیه قراردادهای ستاد با اشخاص حقیقی و حقوقی تابع آیین‌نامه مالی و معاملاتی مصوب شورای مرکزی است.
2. انعقاد قرارداد ستاد با اعضای شورای مرکزی، رؤسا، مدیران، کارکنان و اقارب نسبی و سببی آنها تا درجه سوم اعم از مستقیم و غیرمستقیم و همچنین انجام معاملاتی نظیر قرارداد‌هایی که متضمن رقابت با عملیات ستاد باشد، برای مدیران و مسئولان ستاد ممنوع است.

ماده 19- دفاتر و محاسبات

1. دفاتر حساب‌های ستاد در محل اصلی استقرار آن نگهداری خواهد شد و در کلیه اوقات متعارف، جهت اعمال نظارت در دسترس حسابرس مستقل و بازرس است.
2. تدوین دفاتر و تهیه صورت‌های مالی ستاد براساس اصول و استانداردهای حسابداری انجام ‌شود و بایستی صورت‌های مالی تصویبی به همراه صورت‌های مالی ستاد، حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه هر سال به حسابرس مستقل و بازرس ارائه و گزارش حسابرس مستقل و بازرس حداکثر تا پایان تیرماه به شورای مرکزی ارائه گردد.
3. تصویب حساب‌های ستاد توسط شورای مرکزی به منزله تأیید و قبول عملکرد مدیران و تسویه حساب‌های سالانه آنها بوده و قطعی و لازم‌الا‌جرا است. این مفاصا حساب، رافع مسئولیت‌های قانونی مدیران در دوره تصدی نیست.

فصل چهارم: سایر مقررات

ماده 20- انحلال و تسویه

انحلال ستاد به یکی از دو صورت زیر ممکن خواهد بود:

1. بنا به تصویب شورای مرکزی و تأیید ولی فقیه؛
2. بنا به پیشنهاد و تصویب در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی.

تبصره 1- در صورت تصویب انحلال، مدیر تسویه توسط نماینده ولی‌فقیه انتخاب می‌شود که موظف است طبق ضوابط و مقررات، نسبت به تسویه اقدام نماید.
تبصره 2- کلیه اموال و دارایی‌های ستاد اعم از منقول و غیرمنقول (باقیمانده پس از انجام تسویه)، جهت هزینه در راستای گسترش معارف ولایت اهل بیت(علیهم‌السلام) اختیار ولی‌فقیه  قرار می­گیرد.
ماده 21- هرگونه تغییر و اصلاح این اساسنامه مطابق راهکارهای ذیل انجام می­شود:

1. بنا به پیشنهاد شورای مرکزی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
2. بنا به پیشنهاد و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی.

ماده 22- موارد پیش‌بینی نشده

درباره مواردی که در این اساسنامه پیش‌بینی نشده و مواد اساسنامه درباره آنها ساکت است، آیین‌نامه‌ها، ضوابط و قوانین و مقررات جاری کشور مورد عمل خواهد بود.
ماده 23-  این اساسنامه در چهار فصل، 23 ماده و 8 تبصره در جلسه 900 مورخ 08/03/1403 شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و از تاریخ ابلاغ، لازم‌الاجراست.

محمد مخبر
سرپرست ریاست جمهوری و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی








رونوشت به انضمام يك نسخه مصوبه، به:

17. دفتر مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)
17. دفتر رئیس جمهور
17. مجلس شورای اسلامی
17. شورای نگهبان قانون اساسی
17. قوه قضائیه
17. دیوان محاسبات کشور
17. معاونت امور مجلس ریاست جمهوری
17. معاونت حقوقی ریاست جمهوری
17. اداره کل تدوین و تنقیح و مقررات نهاد ریاست جمهوری
17. دفتر بازرسی ویژه رئیس جمهور
17. وزارت دادگستری (برای درج در روزنامه رسمی کشور)
17. دبیرخانه شورای معین و امور شورای عالی انقلاب فرهنگی
17. اداره کل حوزه ریاست دبیرخانه شورای عالی
17. و اداره کل امور حقوقی و تدوین مقررات دبیرخانه شورای عالی، ابلاغ می‌شود.