کارگروه­های تخصصی

در راستای سامان‌دهی به فرایندهای سیاست‌گذاری و عملیاتی‌سازی اهداف عالیه کمیتة فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، ساختاری منسجم و هدفمند از کارگروه‌های تخصصی طراحی و تأسیس گردید تا با اتکا به رویکردی دانشی، مشارکتی و بین‌رشته‌ای، ابعاد گوناگون مأموریت‌های کمیته را به شکلی جامع و دقیق پیگیری کند. در همین چارچوب، شش کارگروه تخصصی با رویکردی ناظر به حوزه‌های بنیادین تمدنی و یک کارگروه اجرایی و هماهنگی با کارویژه‌های عملیاتی تشکیل شد تا بدنة کارشناسی و مشورتی کمیته را تقویت و تعمیق بخشد.
کارگروه نظام آموزشی، با محوریت بازنگری و غنی‌سازی محتوای آموزشی در سطوح مختلف تحصیلی، بر آن است تا میراث فکری و فرهنگی اسلام و ایران را در تار و پود نظام تعلیم و تربیت جاری سازد. کارگروه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، با تمرکز بر نهادهای آموزش عالی، نقش‌آفرینی اندیشمندانه و هدفمند در عرصه آموزش دانشگاهی را در دستور کار قرار داده است. کارگروه معماری و هنر، با نظر به تجلیات عینی و محسوس فرهنگ در عرصه زیبایی‌شناسی، طراحی، شهرسازی، هنرهای اصیل ایرانی-اسلامی و میراث بصری، به بررسی و ارائه راهکارهایی برای احیای هویت فرهنگی در هنر و معماری معاصر می‌پردازد. کارگروه پزشکی، با توجه به جایگاه بی‌بدیل حکمت و طب اسلامی در میراث تمدنی، کوشیده است با شناسایی ظرفیت‌ها و تدوین الگوهای متناسب، نسبت به بازخوانی و روزآمدسازی مفاهیم تمدنی در حوزه پزشکی و سلامت اقدام کند. کارگروه فرهنگ عمومی، عهده‌دار بررسی وضعیت موجود فرهنگ اجتماعی، ترویج سبک زندگی ایرانی-اسلامی و ارتقای شاخص‌های فرهنگی در ساحت عمومی است. کارگروه مواریث فرهنگی و تمدنی نیز با اهتمامی ویژه، به شناسایی، مستندسازی، تحلیل و ترویج آثار مکتوب، شفاهی و نمادین فرهنگ و تمدن اسلامی-ایرانی می‌پردازد تا پلی میان گذشته فاخر و آینده پویای این مرز و بوم برقرار سازد.
افزون بر این ساختارهای تخصصی، کارگروه اجرایی کمیته با هدف تسهیل و تسریع در پیگیری مصوبات، برگزاری نشست‌ها، بررسی‌های اولیه طرح‌ها و هماهنگی‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی، به‌گونه‌ای موازی و مستمر با جلسات رسمی کمیته فعالیت دارد و نقش پیشران و پشتیبان را در تحقق تصمیمات و اهداف کلان این نهاد ایفا می­کند. بدین‌سان، ساختار کارگروهی کمیته نه‌تنها به عنوان یک شاکله اجرایی، بلکه به منزله قلب تپنده تعاملات علمی، فرهنگی و نهادی آن عمل کرده و بستری پویا برای حرکت تمدنی فراهم ساخته است.

کارگروه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی
در راستای تحقق اهداف عالیه کمیتة فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و به‌منظور تعمیق مفاهیم اصیل فرهنگی و تمدنی در ساختار آموزش عالی کشور، کارگروه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی با بهره‌گیری از مشارکت صاحبان اندیشه و دغدغه‌مندان حوزه فرهنگ دانشگاهی، اهتمام خود را معطوف به بازنگری و تبیین سازوکارهای جاری‌سازی مفاهیم تمدنی در ساحت دانشگاه‌ها نموده است. این کارگروه با بررسی ساختارهای نهادی، رشته‌های تحصیلی، محتوای درسی و نحوه تعامل با استادان و دانشجویان، همچنین با شناسایی ظرفیت‌های ارتباطی میان دانشگاه و نهادهای بیرونی، در پی آن بوده است تا بستری علمی و پایدار برای نهادینه‌سازی فرهنگ و تمدن اسلامی-ایرانی در ذهن و ضمیر جامعه دانشگاهی فراهم آورد و در این مسیر، پیشنهادهایی کاربردی جهت پیاده‌سازی و گسترش این مفاهیم بنیادین ارائه داده است.

کارگروه معماری و هنر
کارگروه معماری و هنر، با تکیه بر دانش و تجربه استادان و صاحب‌نظران عرصه‌های گوناگون هنر و معماری، مأموریت خویش را در جهت احیای شکوه هنر اصیل اسلامی-ایرانی و پی‌ریزی بنیان‌های معماری متناسب با ارزش‌های انقلاب اسلامی پی گرفته است. این کارگروه با تشکیل نشست‌های تخصصی و مستمر، هم‌اندیشی‌های کارشناسی و جلب مشارکت نهادهای مؤثر و سازمان‌های اجرایی، کوشیده است تا هنرهای در حال فراموشی را از حاشیه به متن بازگرداند و الگوهایی اجرایی برای تحقق هنر و معماری متعهد ارائه دهد. از جمله دستاوردهای شاخص این کارگروه، طراحی و اجرای الگوی نظام استاد-شاگردی در دانشگاه آزاد اسلامی، با تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که نقطه عزیمتی تازه برای پیوند سنت‌های فاخر هنری با نظام آموزش رسمی به شمار می‌آید.

کارگروه پزشکی
کارگروه پزشکی با دغدغه بازخوانی میراث علمی پزشکان مسلمان و ایرانی، به‌ویژه در حیطه حکمت پزشکی و اخلاق درمان، فعالیت خویش را در قالب برگزاری جلسات تخصصی با حضور استادان، پزشکان و پژوهشگران برجسته سامان داده است. این کارگروه ضمن توجه به بازشناسی مفاهیم و روش‌های اصیل پزشکی اسلامی-ایرانی، در پی آن بوده است تا جایگاه معنوی طب سنتی و اخلاق پزشکی را در نظام آموزش، پرورش و درمان کشور بازتعریف و تثبیت نماید و در مسیر تحقق این هدف، پیشنهادهایی راهبردی در عرصه سیاست‌گذاری کلان حوزه سلامت و آموزش علوم پزشکی ارائه کرده است.

کارگروه فرهنگ عمومی
کارگروه فرهنگ عمومی با رویکردی جامعه‌شناسانه و نگاهی راهبردی، تلاش خود را بر مطالعه نهادهای متولی فرهنگ عمومی و شناسایی نقش‌آفرینی سازمان‌های مردم‌نهاد در این عرصه متمرکز ساخته است. این کارگروه با الهام از الگوهای تمدنی و بهره‌گیری از الگوهای بومی، به دنبال آن بوده است که مفاهیم بنیادین فرهنگ اسلامی-ایرانی را در لایه‌های مختلف جامعه جاری سازد و مدل‌هایی برای گسترش سبک زندگی متناسب با ارزش‌های بومی و دینی ارائه دهد، به نحوی که فرهنگ عمومی به بستری فعال برای انتقال ارزش‌ها و تقویت هویت تمدنی بدل شود.

کارگروه مواریث فرهنگی و تمدنی
کارگروه مواریث فرهنگی و تمدنی، به پشتوانة تجربیات دورة نخست فعالیت کمیته و با تمرکز بر بزرگداشت و معرفی مفاخر علمی و فرهنگی جهان اسلام و ایران، فعالیت خود را با گستردگی چشمگیر پی گرفته است. این کارگروه با طراحی طرح‌های بزرگداشت برای چهره‌های برجسته علمی و تمدنی و تصویب آن‌ها در کمیته، زمینه برگزاری همایش‌ها، دوره‌های ویژه و تولید محتوای مرتبط در کتاب‌های درسی و رسانه‌های فرهنگی را فراهم کرده است. هم­چنین با تعامل با دانشگاه‌های سراسر کشور، جریان‌های علمی و فرهنگی در راستای معرفی و تبیین اندیشه‌های این بزرگان ایجاد شده است تا نسل جوان با میراث گران‌سنگ نیاکان خود پیوندی آگاهانه و افتخارآمیز برقرار کند.

کارگروه نظام آموزشی
کارگروه نظام آموزشی، با آگاهی از جایگاه بنیادین آموزش عمومی در شکل‌دهی به افق‌های فکری نسل آینده و با هدف نهادینه‌سازی عناصر هویتی فرهنگ و تمدن اسلامی-ایرانی در میان دانش‌آموزان کشور، فعالیتی گسترده و مستمر را آغاز کرده است. این کارگروه با بهره‌گیری از ظرفیت فرهیختگان، صاحب‌نظران تعلیم و تربیت و متخصصان حوزه آموزش و فرهنگ، تلاش دارد تا از رهگذر تدوین طرح‌ها و برنامه‌هایی مؤثر، مفاهیم بلند فرهنگ و تمدن را به زبان کودک و نوجوان درآورد. در این مسیر، همکاری‌های نزدیک و پیوسته‌ای با نهادهایی چون وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمانِ سَمت و سایر نهادهای ذی‌ربط برقرار گردیده است. مجموعه فعالیت‌ها شامل ورود هدفمند مضامین تمدنی به کتاب‌های درسی، تهیة آثار داستانی و هنری، تولید محتوای چندرسانه‌ای و بهره‌گیری از شبکه‌های آموزشی است تا بدین‌سان، آیینه‌ای روشن از شکوه فرهنگی این سرزمین پیشِ‌روی نسل‌های نو قرار گیرد.