آیت الله محمود محمدی عراقی روز چهارشنبه ۱۷ مهر در نشست بصیرت افزایی «نقش راهبردی اربعین و اوضاع عراق» که با حضور اساتید و طلاب جامعه‌الزهرا علیهاالسلام در تالار بیداری اسلامی برگزار شد، عنوان کرد: امروز در آستانه اربعین در همه جهان تشیع و همه جوامع مؤمنان و آزادگان جهان، حرکت عظیم راهبردی پیاده اربعین حسینی مطرح است که خداوند متعال را شاکریم.
اربعین را باید روز حضرت زینب علیهاالسلام بدانیم
مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم تصریح کرد: اگر عاشورا را قیام امام حسین علیه‌السلام جاودانه، جهانی و ماندگار کرد و اگر تاسوعا روز متعلق به پرچمدار نهضت کربلا حضرت عباس علیه‌السلام است، اربعین را هم باید روز حضرت زینب علیهاالسلام بدانیم.
 آیت الله محمدی عراقی افزود: حضرت زینب علیهاالسلام این بانوی قهرمان و دختر شایسته حضرت امیرالمؤمنین پرچم پرافتخار پیام‌رسانی نهضت عاشورا را به دوش گرفت و با مظلومیت اما در عین شجاعت توانست این  مسؤولیت بزرگ را به دوش بگیرد و به ثمر بنشاند.
وی بیان داشت: امروز پیاده روی اربعین حسینی به مانور انقلابی، اجتماعی، سیاسی و بین‌المللی تبدیل شده و در جمع شاگردان این مکتب پرافتخار نمی توان جز اربعین سخن گفت.
«اربعین» در ادبیات دینی و تاریخ اسلام
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در ادبیات دینی ما و در تاریخ انبیا و اولیای الهی و در تاریخ اسلام و همچنین در نصوص و معارف دینی اسلام از جمله در قرآن کریم، احادیث و در سیره معصومین علیهم‌السلام کلمه «اربعین» با وجود اینکه عدد است، اما جایگاه خاصی دارد، حتی در نظام اخلاقی، تربیتی، آموزشی و در راه و رسم خودسازی و انسان‌سازی و همچنین در اصطللاح علمای سیر و سلوک، اربعین مفهوم خاصی دارد.
 آیت الله محمدی عراقی به آیه ۱۴۲ سوره اعراف اشاره کرد و افزود: خداوند در این آیه می‌فرماید: «وَ واعَدْنا مُوسي‏ ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَةً؛ و ما با موسی، سی شب وعده گذاشتیم سپس آن را با ده شب (دیگر) تکمیل نمودیم به این ترتیب، میعاد پروردگارش (با او)، چهل شب تمام شد»؛ در میعادگاهی که حضرت موسی علیه‌السلام پیامبر عظیم الشأن به مناجات خداوند می‌رود، باید این سیر را طی کند تا به تمام و کمال برسد که خداوند چهل روز را برای این مسیر انتخاب کرد.
وی با اشاره به آیه ۱۵ سوره احقاف که خداوند می‌فرماید: «حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ کُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّي إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعينَ سَنَةً؛ مادرش او را با ناراحتی حمل می‌کند و با ناراحتی بر زمین می‌گذارد و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش سی ماه است تا زمانی که به کمال قدرت و رشد برسد و به چهل سالگی بالغ گردد»، یادآور شد: پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم در چهل سالگی به نبوت مبعوث شدند.
مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم تصریح کرد: استواری شخصیت انسان در درجات کمال، چهل سالگی است و انسان در مرحله چهل سالگی می‌تواند به مقام شکر و قرب الهی و استجابت دعا برسد. 
یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی، اربعین‌های شهدا بود
 آیت الله محمدی عراقی همچنین به پیروزی انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد و افزود: انقلاب اسلامی ایران، در برابر چشم جهانیان توانست رژیم ۲۵۰۰ ساله ستمشاهی را با وجود پشتوانه بین المللی و حمایت همه ابرقدرت‌ها شکست دهد و به پیروزی برسد.
وی ادامه داد: یکی از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی، اربعین‌های شهدا از جمله اربعین شهدای قم، تبریز، کرمان، شیراز و اصفهان و غیره بود که پی در پی زمینه را برای این انقلاب فراهم کرد، امروز هم همین طور است.
امروز برکات موج عظیم پیاده روی اربعین، ابرقدرت‌های جهانی را به وحشت انداخته است
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم تصریح کرد: امروز برکات زیادی در موج عظیم پیاده روی اربعین مترقب شده که ابرقدرت‌های جهانی از جمله آمریکا را به وحشت انداخته است.
 آیت الله محمدی عراقی یادآور شد: همانطور که رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی فرمودند پیاده روی اربعین مقدمه ظهور است و همه ما در این حرکت، اخلاص و حالات روحانی و معنویت را مشاهده می‌کنیم.
فلسفه قیام امام حسین علیه‌السلام در روز عاشور در فرازی از زیارت اربعین
وی در ادامه سخنان خود به فرازی از زیارت اربعین به نقل از صفوان بن جمال از امام صادق علیه‌السلام اشاره کرد و اظهار داشت: ما در فرازی از زیارت اربعین می‌خوانیم: «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلالَةِ؛ و خونش را در راه تو بذل کرد، تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند».
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور با تصریح بر اینکه هزاران مقاله و صدها کتاب و مقاله باید برای این فراز نوشته شود، تأکید کرد: این فراز بسیار فراگیر، عمیق و غنی است، چنانچه در این فراز، فلسفه قیام امام حسین علیه‌السلام از زبان امام صادق علیه‌السلام بیان شده است.
 آیت الله محمدی عراقی گفت: در فلسفه قیام امام حسین علیه‌السلام مطالب زیادی از زبان امام حسین علیه‌السلام، پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم و دیگر اهل بیت علیهم‌السلام و علما بیان شده است، اما هیچ جمله ای کامل تر و جامع تر و عمیق تر از فرازهای زیارت اربعین نیست.
وی افزود: امام صادق علیه‌السلام خطاب به خداوند می‌فرماید: «خدایا امام حسین علیه‌السلام مهجه خود را بذل کرد تا بندگانت را از جهالت نجات دهد»؛ در عربی، ثار و دم به معنای خون است، اما «ثار» معنا و مفهوم عجیبی دارد، از جمله آن خونی است که به ناحق ریخته شده و انتقام آن گرفته نشده باشد.
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم ادامه داد: «مهجه» نیز به معنای خون است، اما خونی است که در قلب است و جان انسان به آن بستگی دارد، حال آنکه دم به هر خونی گفته می‌شود.
 آیت الله محمدی عراقی بیان داشت: امام صادق علیه‌السلام در زیارت اربعین در پاسخ به سؤال که چرا خون خدا «ثار الله» بر زمین ریخته شد، می‌فرمایند: امام حسین علیه‌السلام فدا شد تا بندگان خداوند را نجات دهد که این بندگان، همه انسان‌های عالم از جمله شیعیان و غیرمسلمانان تا روز قیامت شامل می‌شود، یعنی با توجه به این فراز، همه بندگان خدا از این قیام برخوردار می‌شوند و نجات پیدا می‌کنند.
هدف امام حسین علیه‌السلام از قیام عاشورا، نجات بشریت از جهالت بوده است
وی با اشاره به معنای «جهل» در عربی، گفت: در ادبیات این کلمه در برابر کلمه «علم» قرار دارد، اما وقتی به معارف ناب اهل بیت علیهم‌السلام نگاه می‌کنیم، جهل در مقابل علم نیست، بلکه در برابر عقل است.
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم افزود: اولین کتاب در دائره المعارف بزرگ حدیثی اصول کافی، کتاب العقل و الجهل است، جهل در اصطلاح دینی در مقابل عقل است و جهالت در مقابل بینش قرار دارد.
 آیت الله محمدی عراقی بیان داشت: امروز در دنیا، عقل به مفاهیم مختلفی به کار می‌رود، متکلمان، فیلسوفان و غیره معانی مختلفی برای عقل به کار می‌برند.
وی با اشاره به اینکه «چهل حدیث» یکی از کاربرد‌های اربعین است، عنوان کرد: بنابر روایات، اگر کسی چهل شبانه روز خود را برای خداوند متعال خالص کند، خداوند حکمت را بر قلب و زبان او جاری می‌کند، همچنین بر اساس روایات، اگر کسی چهل حدیث را از ائمه معصومین علیهم‌السلام حفظ کند و به دیگران تعلیم دهد، ثواب‌های زیادی برای او نوشته می‌شود، به همین خاطر علما چهل حدیث می‌نوشتند و امام خمینی(ره) نیز از این سیره تبعیت کردند و کتاب «چهل حدیث» را تألیف کردند که حدیث جنود عقل و جهل در این کتاب آمده است.
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم اظهار داشت: جهل با علم سازگار است، چنانچه شاید فردی عالم ترین فرد دنیا باشد، اما جاهل باشد؛ این جهل در برابر علم نیست، بلکه جهالتی است که برخی اصحاب به آن مبتلا بودند و نتوانستند تشخیص دهند که حق با یزید است یا امام حسین علیه‌السلام و کسانی که نتوانستند حق را از باطل تشخیص دهند.
 آیت الله محمدی عراقی اضافه کرد: یکی از ابعاد عقل در برابر جهل، بصیرت و یک نوع روشن‌بینی و معرفت است که راه را برای انسان روشن می‌کند و می‌تواند حق و باطل را تشخیص دهد.
وی باتصریح بر اینکه امام حسین علیه‌السلام برای این قیام کرد که بشریت را از ظلمت جهل رهایی بخشد، گفت: اربعین چراغ راهنما دارد و ثواب زیارت اربعین هم به همین خاطر است.
امروز اربعین حسینی جهانی شده است
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به اینکه شیعیان پرچمدار همایش عظیم پیاده روی اربعین هستند، تأکید کرد: امروز به برکت انقلاب اسلامی و خون شهدا و به برکت صبر، پایداری و استقامت این ملت فداکار، اربعین حسینی جهانی شده است و میلیون‌ها نفر از شیعیان و حتی غیرمسلمانان به این کاروان عظیم پیوستند.
 آیت الله محمدی عراقی با طرح این سؤال که آیا ما از این نعمت بزرگ و حرکت عظیم در جهت هدف امام حسین علیه‌السلام و نجات بشریت از جهالت مدرن به صورت شایسته استفاده می‌کنیم یا نه؟، گفت: امروز دنیا، دنیای علم، تکنولوژی و پیشرفت است اما دوران جاهلیت هم هست، اینکه شخصی مانند ترامپ بر پیشرفته ترین کشور دنیا حکومت می‌کند، محصول جهالت است.
وی اظهار داشت: امام حسین علیه‌السلام آمد برای این که این جهالت را ریشه کن کند، جهالتی که هنوز ریشه کن نشده است؛ حکومت یزید به واسطه قیام امام حسین علیه‌السلام فرو پاشید اما جهالت در تاریخ ریشه دارد و هنوز هم هست.
زیارت اربعین می‌تواند جهالت بشریت را از بین ببرد/ دشمنان بهتر از ما خطر اربعین را درک کردند
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم با بیان اینکه جهالت درد اصلی و گرفتاری بشریت است و زیارت اربعین می‌تواند جهالت بشریت را از بین ببرد، تأکید کرد: دشمنان بهتر از ما خطر اربعین را درک کردند و به همین خاطر، آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها و مزدوران وهابیت دست به دست هم پیچیده ترین توطئه‌ها را برای مقابله با این حرکت انجام می‌دهند.
 آیت الله محمدی عراقی افزود: در عراق ۹۵۰ سازمان مردم نهاد «NGO» به صورت ظاهرا مردمی ایجاد کردند که تنها یک هدف دارند، هدف مشترک آنان این است که چهره آمریکا را در نظر مردم عراق محبوب و چهره جمهوری اسلامی را در نظر مردم عراق مخدوش کند.
متأسفانه جریان انقلابی نتوانسته از اربعین در جهت مقابله با توطئه‌های دشمن استفاده کند
وی یادآور شد: امروز حرکت عظیم پیاده روی اربعین حسینی ایجاد شده، اما متأسفانه جریان انقلابی نتوانسته از این حرکت عظیم در جهت مقابله با توطئه‌های پیچیده دشمن استفاده کند.
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم ادامه داد: برخی جریان‌های انحرافی و به فرمایش رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی، تشیع انگلیسی از این حرکت استفاده می‌کنند، همچنین برخی سعی می‌کنند بر جوانان ایرانی هم اثر بگذارند که اینها خطر است و می‌خواهند حرکت اربعین را از مسیر اصلی منحرف کنند.
حرکت پیاده روی اربعین حسینی می‌تواند به سمت نابودی و اضمحلال اسرائیل پیش رود
 آیت الله محمدی عراقی تأکید کرد: اگر حرکت پیاده روی اربعین همان طور که به صورت طوفنده پیش می‌رود، ادامه پیدا کند و به جایی برسد که با یک محوریت و با یک هدف حرکت کند، این حرکت برای محو اسرائیل کافی است.
وی بیان کرد: امروز حرکت پیاده روی اربعین حسینی به سمت نابودی و اضمحلال اسرائیل پیش می‌رود، به همین خاطر دشمن وحشت کرده است، چنانچه در دو هفته گذشته مسائلی در شهرهای شیعه‌نشین عراق ایجاد شد که دستگاه تبلیغاتی آمریکا، انگلستان و عربستان سعودی پشت این مسائل بودند.
نگرانی رهبر معظم انقلاب از وضعیت فرهنگی قم
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور در بخش دوم سخنان خود به وضعیت فرهنگی شهر مقدس قم اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی نسبت به وضعیت فرهنگی شهر قم نگران هستند و در دیدار مردم قم در ۱۹ دی سال گذشته ابراز نگرانی کردند.
 آیت الله محمدی عراقی با اشاره به اینکه ما در قم بالاترین ظرفیت‌ها را داریم، یادآور شد: در شهر مقدس قم که باید عالی ترین درجه سطح معنویت و اجرای احکام الهی و اخلاق اسلامی وجود داشته باشد، دشمن موفق شده تا حدودی جوانان و نوجوانان ما را دچار انحراف کند و قشر مذهبی و روحانیون از این مسئله رنج می‌برند و دغدغه دارند.
بانوان طلبه می‌توانند مسئله بدحجابی را در قم حل کنند
وی تصریح کرد: با وجود این که دشمن در این زمینه تجربه دارد، اما رفع این مشکل سخت نیست؛ آنان امیدوارند به خاستگاه انقلاب لطمه بزنند و نسلی به وجود آورند که سبک زندگی غربی را بر سبک زندگی اسلامی ترجیح دهند و فقط مسئله حجاب نیست، بلکه ظاهر قضیه است.
 مسؤول دفتر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی در قم با اشاره به اینکه بیش از ۴۰ هزار بانوی طلبه در قم تحصیل می‌کنند، تأکید کرد: بانوان طلبه می‌توانند مسئله بدحجابی را در قم حل کنند؛ چنانچه اگر هر یک از بانوان طلبه با ۵ دختر نوجوان و جوان ارتباط برقرار کنند و به آنان محبت کنند، می‌توانند معارف اسلامی را تبیین کرده، روشنگری داشته باشند و بدحجابی را ریشه کن کنند که این امر با همت و تلاش و آموزش حاصل می‌شود.
جامعه‌الزهرا علیهاالسلام یکی از یادگار‌های حضرت امام خمینی(ره) است
 آیت الله محمدی عراقی با تصریح بر اینکه جامعه‌الزهرا علیهاالسلام یکی از یادگار‌های حضرت امام خمینی(ره) است، گفت: شخصیت‌هایی در سطح مرجعیت از جانب حضرت امام خمینی (ره) در رأس هیئت امنای جامعه‌الزهرا علیهاالسلام بودند و امروز این یادگار امام در دست شماست و امروز رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی خلف صالح امام راحل(ره) است، بنابراین از شما انتظار زیادی می‌رود که امید است پرچمدار عفاف وحجاب در حرم اهل بیت علیهم‌السلام باشید.