دکتر هوشنگ طالبی با اشاره به اهمیت سرمایه انسانی و استفاده از آن برای عبور از تحریم‌ها گفت: اگر بخواهیم سرمایه کشور‌ها را دسته‌بندی کنیم، یکی سرمایه طبیعی و دیگری سرمایه انسانی است. خوشبختانه هر دوی این سرمایه‌ها را در کشورمان داریم؛ اما خیلی از کشور‌ها این گونه نیستند. خیلی از کشور‌ها فقط منابع طبیعی دارند و خیلی‌ها هم اساساً منابع طبیعی ندارند، اما از سرمایه انسانی خود استفاده می‌کنند و اتفاقاً جزو کشور‌های پیشرفته دنیا هستند.
وی در ادامه با تاکید بر نقش منابع انسانی و نخبگان در کمک به حل مشکلات کشور گفت: اگر بحث منابع انسانی را به عنوان یک سرمایه و منشأ و مبدأ توسعه در کشور در نظر بگیریم، به جایگاه دانشگاه پی می‌بریم به این دلیل که دانشگاه‌ها هستند که منابع انسانی را تربیت می‌کنند. اگر به تحریم‌ها دقت کنیم، عموم تحریم‌ها به تکنولوژی و مسائل پولی و بانکی مربوط می‌شود؛ در حالی که یکی از منابعی که تحریم‌پذیر نیست، بحث منابع انسانی است.
رئیس دانشگاه اصفهان تصریح کرد: در اینجا است که نقش دانشگاه‌ها بیشتر مشخص می‌شود و می‌توان به آنها اعتماد کرد و امیدوار بود که منابع انسانی ما را برای عبور از تحریم‌ها تقویت کند. به گمان من بهترین توصیه‌ای که می‌توان در این شرایط داشت این است که دولت دانشگاه‌ها را دریابد، دانشگاه‌ها را به عنوان مبدأ تولید سرمایه و عبور از تحریم‌ها مد نظر قرار بدهد و بیش از پیش به دانشگاه‌های کشور توجه کند.در حال حاضر ۷۵ درصد بودجه دولت را بودجه شرکت‌ها تشکیل می‌دهد که حجم بسیار زیادی است. به تعبیر دیگر بیش از ۱,۲۰۰ میلیارد تومان از بودجه دولت را بودجه شرکت‌ها تشکیل می‌دهد‌، منظور من شرکت‌های دولتی است. در کشور‌های مختلف به ویژه کشور‌های پیشرفته شرکت‌ها در توسعه بودجه‌های پژوهشی و دانشگاه‌ها نقش اساسی ایفا می‌کنند. به طور مثال در کره جنوبی شرکت سامسونگ ۱۵ درصد بودجه خود را به بخش طرح و توسعه خود اختصاص داده است. در کشور ژاپن شرکت تویوتا ۱۰ درصد بودجه خود را به طرح توسعه اختصاص داده است.
دکتر طالبی با اشاره به اینکه اگر ما فقط ۵ درصد از بودجه شرکت‌هایمان را به طرح و توسعه آنها اختصاص بدهیم، مبلغی بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد تومان می‌شود، گفت: این عدد را با کل بودجه آموزش عالی کشور که ۹ هزار میلیارد تومان است، مقایسه کنید. دانشگاه‌های بزرگ مثل دانشگاه تهران و دانشگاه اصفهان ۱۵ درصد از بودجه خود را به پژوهش اختصاص داده‌اند که حدود ۱,۰۰۰ میلیارد تومان می‌شود. این عدد را با ۶۰ هزار میلیارد تومان مقایسه کنید، ببینید چه پول کلانی را می‌توان در بخش پژوهش دانشگاه‌ها هزینه کرد.
وی افزود: زمانی که از پژوهش حرف می‌زنم منظورم این است که بتوانیم از داشته‌های خود بهتر استفاده کنیم. داشته‌های ما پژوهشگران ما هستند. حدود ۸۰ هزار عضو هیئت علمی در کشور داریم که ۵۰ درصد این‌ها در وزارت علوم هستند؛ یعنی حدود ۴۰ هزار استاد دانشگاه در وزارت علوم داریم. بیش از ۲۵ هزار نفر دانشجوی تحصیلات تکمیلی داریم. این‌ها پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های بالقوه نیروی انسانی ما هستند که می‌توان از آنها برای تولید دانش استفاده کرد.
دکتر طالبی تصریح کرد: در حال حاضر مشکل اساسی ما تبدیل دانش به فناوری است. اگر فقط ۵ درصد بودجه شرکت‌ها را به دانش منجر به فناوری تخصیص بدهیم، سرمایه عظیمی به دست می‌آید که در نتیجه پژوهش‌ها می‌توانیم از آن استفاده کنیم. ما دانش روز دنیا را در اختیار داریم؛ اما به این دلیل که سرمایه در اختیار نداریم، نمی‌توانیم آن را به فناوری تبدیل کنیم؛ بنابراین نمی‌توانیم به دانشجو بگوییم که دانشی را که در مرز جهانی تولید کرده است، تبدیل به مقاله و منتشر نکند. این دانش منتشر می‌شود و بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته از آن استفاده می‌کنند، چرا خودمان از این دانش استفاده نکنیم؟ بحث ما این است که برای تبدیل دانش به فناوری به سرمایه و متولی نیاز داریم.
وی با اشاره به اینکه سرمایه‌گذار و متولی فناوری‌ها دو فاکتور بسیار مهم عبور از تحریم‌ها هستند، گفت: اگر دانشگاه‌ها این دو فاکتور را داشته باشند و اگر دولت بتواند این مهم را به عهده بگیرد، می‌توانیم خیلی راحت از این تحریم‌ها عبور کنیم.ما در فناوری پیشرفت کردیم و در حال حاضر در جهان حرف‌هایی برای گفتن داریم و همان‌ها نقطه قوت ما در مقابل کشور‌های زورگو شده است.
رئیس دانشگاه اصفهان با اشاره به راه مشترک دولت و دانشگاه گفت: راهی که دولت و دانشگاه می‌توانند با هم داشته باشند، این است که دولت متولی تبدیل دانش تولید شده در دانشگاه‌ها به فناوری شود. دولت می‌تواند روی این بخش سرمایه‌گذاری کند و ما می‌توانیم در این زمینه بهتر از گذشته از دانشگاه‌ها استفاده کنیم. به طور مثال ما الان در بخش سلول‌های خورشیدی در مرز جهانی دانش تولید می‌کنیم؛ اما سؤال این است که ما چه قدر در این بخش سرمایه‌گذاری کردیم؟ متولی این بخش کیست؟ اگر در همین بخش سرمایه‌گذاری کنیم، می‌بینید که چه سرمایه هنگفتی را می‌توانیم برای کشور خود داشته باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که اقدامات دانشگاه شما در این زمینه چه بوده است؟ گفت: دانشکده فناوری نوین و دانشکده شیمی دانشگاه اصفهان در زمینه سلول‌های خورشیدی فعالیت دارند. در حال حاضر ما دانش روز این بخش را داریم. اگر یک سرمایه‌گذار فقط در همین بخش در دانشگاه اصفهان پیدا شود، خواهید دید که سرمایه زیادی به دست خواهیم آورد. در بخش‌های دیگر هم همین گونه است به عنوان مثال ما در حوزه ویروس‌شناسی و هوا و فضا فعالیت داریم، اما مهم این است که ما بودجه پژوهشی چندانی نداریم؛ یعنی مشکل ما سرمایه است که در این بخش کم است.
دکتر طالبی بیان کرد: بحث ما این است که شرکت‌های دولتی به دانشگاه‌ها وصل شوند و دولت وسیله ارتباط این شرکت‌ها با دانشگاه‌ها باشد تا بتوان برای توسعه دانشگاه‌ها، سرمایه‌گذاری و بهتر از گذشته از نیروی انسانی استفاده کرد.
وی با اشاره به نخبگانی که در کشور فعالیت دارند، گفت: نخبه‌های کشور ما همین نیرو‌های انسانی هستند که در دانشگاه‌ها به عنوان استاد یا دانشجوی تحصیلات تکمیلی تولی دانش دارند. این‌ها محققان و پژوهشگران ما هستند. نخبه بودن درجه‌بندی دارد، اما از نظر من تمام این‌ها نخبه‌های کشور هستند که نیاز به سرمایه‌گذاری بر روی آنان است.
رئیس دانشگاه اصفهان در پایان اظهار داشت: امیدوارم که در اجلاس روز دوشنبه که دولتمردان و رؤسای دانشگاه‌ها هم حضور دارند، بتوانیم این بحث را باز کنیم و شروعی باشد برای یک پیوند مبارک و خیر برای عبور از وضعیت و شرایطی که اکنون به ما تحمیل می‌شود.
منبع: ایلنا