پرویز کرمی امروز در مراسم «همکاری با متخصصان و کارآفرینان بین‌المللی‌» به صورت آنلاین در محل معاونت علمی و فناوری برگزار شد، عنوان کرد: به طور کلی تاکنون هیچ آمار دقیق و مشخصی از میزان بازگشت ایرانیان خارج از وطن تهیه نشده بود، برنامه‌ای نیز در راستای بازگرداندن این افراد برای خدمت به کشور، بکار گرفته نشده بود.
وی افزود: تنها اقدامی که در این راستا شکل گرفته، طرح همکاری با متخصصان و دانشمندان ایرانی غیر مقیم است که به منظور تسهیل شرایط ایرانیان بازگشتی ایجاد شده است.
وی گفت: طرح همکاری با متخصصان و دانشمندان ایرانی غیر مقیم به منظور انتقال دانش، تجربه و ایده‌های فناورانه به کشور و همچنین ایجاد ارتباط مؤثر دانشمندان و متخصصان ایرانی غیر مقیم با همتایان داخلی و مراکز علمی و فناوری منتخب از سال ۱۳۹۴ آغاز شد.
به گفته مشاور معاون علمی و فناوری، هدف اصلی این طرح ایجاد سازوکاری جهت بهره مندی از دانش و تجارت ارزشمند دانشمندان و متخصصان ایرانی غیر مقیم در قالب برنامه‌هایی همچون پسادکتری، فرصت مطالعاتی، اساتید مدعو و معین، فعالیت‌های فناورانه و برگزاری سخنرانی و کارگاه تخصصی با تأکید بر مدل چرخش نخبگان تعریف شده است.
وی گفت: ارائه تسهیلات به بیش از هزار و ۴۰۰ نفر از فارغ التحصیلان بازگشتی از جمله دستاوردهای این طرح است.
وی با بیان اینکه تعداد متخصصان ایرانی بازگشتی از اسفند ۱۳۹۴ تا فروردین ۱۳۹۹ به ۱۵۶۰ نفر رسیده است، گفت: از زمان آغاز رسمی طرح همکاری با متخصصان ایرانی، به طور متوسط روزانه بیش از یک متخصص ایرانی به کشور بازگشته است.
کرمی افزود: بر اساس نتایج پیمایش سنجش میل به مهاجرت دانشجویان و فارغ التحصیلان ایرانی توسط رصدخانه مهاجرت ایران در سال ۱۳۹۷ شمسی، ۱۶ درصد از کسانی که میل به مهاجرت دارند، می‌خواهند دوباره برای زندگی به ایران بازگردند و ۳۴ درصد نیز تمایلی برای بازگشت به کشور ندارند.
مشاور معاون علمی و فناوری ادامه داد: حدود ۵۰ درصد از افرادی که می‌خواهند مهاجرت کنند، هنوز تصمیم قطعی برای ماندن در خارج از کشور و یا بازگشت به وطنشان نگرفته اند.
وی خاطر نشان کرد: بنابراین این افراد به طور بالقوه قابلیت بازگشت به کشور را دارند و در صورت فراهم شدن بستر مناسب برای بازگشت دانشجویان خارج از وطن و تدارک امکان بیرونی ایفای نقش در جهت اصلاح و پیشرفت کشور، تصمیم این افراد می‌تواند در راستای بازگشت به کشور تغییر کند.
وی با اشاره به عوامل مؤثر بر خروج و بازگشت ایرانیان مهاجر که طی پرسشنامه‌ای تهیه شده است، گفت: حدود نیمی از افراد اذعان کرده اند که از این برنامه‌ها بهره مند نشده اند و حدود ۳۴ درصد نیز نسبت به برنامه‌های حمایتی دولت اطلاعی ندارند که در صورت افزایش آگاهی بخشی در این زمینه، میل به بازگشت و جمعیت دانشجویان و متخصصان ایرانی خارج از وطن می‌تواند افزایش یابد.
کرمی گفت: هم اکنون ۵۵ درصد دانشجویان بین المللی در ایران مرد و ۴۵ درصد زن هستند.
وی افزود: دانشجویان بین المللی در ایران بیشتر مشغول به تحصیل در رشته‌های علوم انسانی هستند اما باید توجه کرد که تقاضا برای ورود به رشته‌های پزشکی در ایران رو به افزایش است که این امر ناشی از برنامه‌های وزارت بهداشت است که از سال ۱۳۹۴، تمامی برنامه‌های آموزشی را به زبان انگلیسی بر روی وب سایت دانشگاه‌ها قرار داد و برای دانشجویان بین المللی قابل استفاده کرده است.
به گفته وی، از سوی دیگر با راه اندازی وب سایت تحصیلی در ایران تمامی برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی و غیرپزشکی در دسترس قرار گرفته است و برای پذیرش مستقیم دانشجویان بستری فراهم شده است
وی با اشاره به ۳حوزه برتر دانشجویان بین المللی در ایران گفت: در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ رشته‌های مرتبط با علوم انسانی، فنی و مهندسی و علوم پزشکی به ترتیب با ۴۷، ۲۳ و ۱۶ درصد سه حوزه برتر دانشجویان بین المللی برای تحصیل در ایران بوده است.
وی ادامه داد: رشته‌های مرتبط با علوم پایه، هنر و کشاورزی و دامپزشکی به ترتیب در جایگاه‌های بعدی حوزه‌های علاقه دانشجویان برای تحصیل در ایران بوده است.
کرمی با بیان اینکه عمده جمعیت دانشجویان بین المللی در ایران را دانشجویان مقطع کارشناسی تشکیل می‌دهند، گفت: تنها در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷، مقطع تحصیلی لیسانس با ۶۴ درصد بیشترین تعداد دانشجویان بین المللی را به خود اختصاص داده است. دوره تحصیلی کارشناسی ارشد با ۱۸ درصد، دکترای عمومی با ۹ درصد، دکترای تخصصی با ۶ درصد و کاردانی با ۳ درصد در رتبه‌های بعدی بیشترین تعداد دانشجویان بین المللی قرار گرفته اند.
وی با بیان اینکه مهمترین کشورهای دانشجو فرست به ایران، کشورهای آسیایی هستند، گفت: کشور افغانستان با اعزام حدود ۱۳ هزار و ۸۵۱ دانشجو به ایران، کشور عراق با ارسال ۲ هزار و ۸۱۰ دانشجوی بین المللی، در نهایت کشور لبنان با ارسال هزار و ۳۶۸ دانشجوی بین المللی نشان می‌دهد که مهم‌ترین کشورهای دانشجو فرست به ایران کشورهای آسیایی هستند.
کرمی افزود: این سه کشور در مجموع ۸۶ درصد از جمعیت دانشجویان بین المللی در ایران را تشکیل می‌دهند که بیانگر تمرکز ایران بر جذب دانشجویان خارجی از کشورهای منطقه است. پس از این سه کشور، کشورهای سوریه، چین و پاکستان به ترتیب در رده‌های بعدی دانشجو فرستی به ایران قرار می‌گیرند.