رئیس جمهور در جمع شماری از مدیران ارشد بخش های سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی ژاپن در توکیو اعلام کرد که درهای ایران به روی دولت و شرکتهای ژاپنی برای مشارکت و سرمایه گذاری در پروژه های بزرگ اقتصادی باز است و ایران و ژاپن به عنوان دو دوست قدیمی، نباید اجازه دهند که کشور ثالثی در روابط دوستانه آنها اخلال ایجاد کند.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی روز شنبه و پیش از ترک توکیو در نشستی با این مدیران ارشد ژاپنی گفت: بی تردید تحریمهای غیرقانونی آمریکا نمی تواند بلندمدت ادامه پیدا کند و آمریکایی ها ناچارند روزی این راه بدون خاصیت و پر از ضرر را رها کنند.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه "ما در اینکه بتوانیم با آمریکا راجع به مسائل مان بحث کنیم مشکلی نداریم جز اینکه آنها باید از مسیر خطایی که در این یک سال و نیم رفتند برگردند"، اظهارداشت: ما نباید به خطاکار جایزه بدهیم اما در عین حال اگر خطاکار بخواهد اشتباه خود را جبران کند، نباید راه را ببندیم.
رئیس جمهور تاکید کرد: فشار آمریکا بر ایران و کشورهای دیگر یک واقعیت تلخ است که امروز با آن روبرو هستیم اما مهم این است که در این شرایط سخت باز هم راهی را پیدا کنیم که با هم تجارت و مراوده داشته باشیم و به نفع دو ملت گام برداریم.
متن سخنان دکتر روحانی در این نشست به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
بسیار خوشحالم که در این جمع نقطه نظرات مقامات سیاسی – اقتصادی و اجتماعی این جمع را شنیدم.
برای روابط ایران و ژاپن اهمیت زیادی قایل هستیم به دلیل اینکه اولا ایران و ژاپن دو کشور بسیار مهم و تأثیرگذار در آسیا و جهان هستند.دوم اینکه ظرفیتهای بسیار خوبی برای روابط بین دو کشور وجود دارد که استفاده از این ظرفیتها به نفع دو طرف خواهد بود.سوم اینکه ملت ایران و ژاپن از دیرباز با هم روابط بسیار دوستانهای داشتند و روابط تجاری بین دو کشور مربوط به بیش از هزار سال قبل خواهد بود.
احساس ما این است که همانند دولت ایران که اراده در توسعه روابط دارد در طرف مقابل دولت ژاپن هم این اراده را دارد.
اینکه در طول این چند سال با آقای نخست وزیر آبه شینزو 12 بار ملاقات کردیم، نشانه این است که این اراده در دو دولت وجود دارد.
فکر میکنم هیچ مانعی امروز در روابط دو کشور وجود ندارد، مگر تحریم غیرقانونی آمریکا و نسبت به این تحریم شما کاملاً مطلع هستید که بر خلاف مقررات بینالمللی و قطعنامه 2231 است.
بنابراین آمریکا متأسفانه بر کشورها فشار میآورد که بین قانون و مقررات و اراده دولت آمریکا یکی را انتخاب کنند.
همه میدانیم قطعنامه 2231 از همه کشورها خواسته روابط اقتصادی و تجاری معمولی خود را با ایران معمول دارند. اگر در اختلافاتی که بین ما و آمریکا وجود دارد، موردی باشد که کسی تردید کند، آمریکا یا ایران مقصر است، حداقل در این مورد اخیر تحریم، هیچکس نباید تردید داشته باشد.
یعنی ما یک توافق 7 جانبه داشتیم و همه ما به این توافق متعهد بودیم و بدون هیچ دلیلی آمریکا از این توافق خارج شد.
بعدها نخست وزیر رژیم صهیونیستی و ولیعهد عربستان اعلام کردند که ما به آقای ترامپ فشار آوردیم تا از توافق هستهای خارج شود و این یکی از رسواییهای تاریخی است که کشوری بخاطر منافع کشور دیگر مقررات بینالمللی را زیر پا بگذارد. به اعتقاد ما توافق هستهای به نفع همه ملتها و دولتهاست.
برای حل مسأله نیز هیچ راهی وجود ندارد به جز اینکه آمریکا از مسیر اشتباه و خطایی که انتخاب کرده ، بازگردد.
یکی از ویژگیهای ما ایرانیها این است که در معامله در بحث و در توافق ممکن است کمی سختگیر باشیم اما وقتی توافق و امضاء کردیم در هیچ شرایطی امضاء مان را زیر پا نخواهیم گذاشت.
در توافق هستهای حداقل 2 دستاورد بزرگ داشتیم، دستاورد اول این بود که به دنیا ثابت کردیم ما دنبال سلاح هستهای نیستیم و حاضریم همه گونه نظارتهای بینالمللی را بپذیریم در صورتی که رفتار کشورهای بزرگ با ما رفتار عادی باشد.
دستاورد دوم این بود که به دنیا ثابت کردیم که پای تعهدات خودمان میایستیم و علیرغم اینکه طرف تعهد به بخشی از تعهداتش عمل نکرده و یا یکی از آنها به طور کامل خارج شده ما همچنان در تعهدمان خودمان باقی هستیم.
البته پس از اینکه مدت زیادی صبر کردیم و بعد از این صبر، اگر ببینیم که از این توافق هیچ نتیجهای عاید ما نمیشود و صرفاً ناچاریم بعضی از تعهداتمان را اجرا کنیم، به طور طبیعی تصمیم بعدی ما ممکن است ادامه این تعهد نباشد.
معتقدیم، صلح، امنیت، ثبات و رفتار انسانی متقابل و همزیستی مسالمتآمیز به نفع همه کشورهای دنیا خواهد بود.
در یک جایگاه بسیار مهم جغرافیایی قرار گرفتیم و کاملاً به امنیت منطقهمان و آبراهها متعهد هستیم. در طول بیش از 2 قرن گذشته ایران هیچگاه آغازگر هیچ جنگ و تجاوزی نبوده است.
امروز هم از جنگ نفرت داریم و علاقمندیم اگر مشکلی با کشوری داریم از طریق گفتگو آن را حل و فصل کنیم. دنبال سلاحهای کشتار جمعی از جمله سلاح هستهای هم نبوده و نخواهیم بود و شما میدانید هم شما قربانی سلاح جمعی بودید و هم ما. شما قربانی سلاح هستهای بودید و ما قربانی سلاح شیمیایی.
اما متأسفانه فشار آمریکا بر ایران و کشورهای دیگر یک واقعیت تلخ است که امروز با آن روبرو هستیم.
مهم این است که در این شرایط سخت باز هم راهی را پیدا کنیم که با هم تجارت و مراوده داشته باشیم و به نفع دو ملت گام برداریم.
علیرغم فشار یک سال و نیم گذشته آمریکا بر ما توانستیم به اقتصادمان ثبات ببخشیم. بعد از یک تلاطم اقتصادی از 5 ماه پیش روند حرکت اقتصادی ما در مسیر صحیح و ثبات قرار گرفته است.
علیرغم اینکه در سال گذشته رشد منفی اقتصادی داشتیم، پیشبینی ما این است که رشد اقتصادی ما مثبت خواهد بود.
روند تورم در ماههای گذشته کمی مهار شده و معتقدیم در سال آینده شرایط بهتری خواهیم داشت.
در شرایط تحریم شرکتها و دولتها راههای مختلفی را برای ادامه روابط اقتصادی و تجاری با ما پیدا کردند.
در بعضی از کشورها یک ساز و کار ویژهای را یافتیم و با آن ساز و کار ویژه بدون سیستم بانکی به روابط اقتصادیمان ادامه میدهیم. با برخی از کشورهای دیگر با ارز ملی و پول ملی خودمان تبادل مالی داریم و در بعضی از کشورها هم تهاتر کالا به کالا را انتخاب کردیم.
با برخی از کشورهای دیگر تهاتر انرژی با کالا را انتخاب کردهایم. خوشحال هستم که شرکتهایی در اینجا حضور دارند که اعلام کردند 60 الی 70 سال است که با ایران در ارتباط هستند.
شرکتهای ژاپنی در ایران خوش سابقه هستند و مردم به صنعت ژاپن و همچنین به شرکتهای ژاپنی اعتماد دارند.
شرکت های ژاپنی در برخی از پروژهها با ما همکاری داشته و الان هم چندین پروژه آماده است که میتوانند آنها را اجرا و عملیاتی کنند.
کاملاً میتوانیم در زمینههای زیربنایی ، محیط زیست و همچنین در زمینه مسائل انسانی، مواد غذایی و دارو با هم همکاری مناسبی داشته باشیم.
همچنین شرکت ها می توانند در ایران سرمایه گذاری کنند و تعهدات لازم را در این زمینه می توانیم به آنها بدهیم.
ما مطمئن هستیم این تحریم غیرقانونی نمی تواند بلندمدت ادامه پیدا کند و آمریکایی ها ناچارند روزی این راه بدون خاصیت و پر از ضرر را رها کنند.
ما در زمینه این که با آمریکا بتوانیم راجع به مسائل مان بحث کنیم مشکلی نداریم جز اینکه آنها باید از مسیر خطایی که در این یک سال و نیم رفتند، برگردند.
به هر حال ما نباید خطاکار و کسی که قانون را زیر پا گذاشته ،تشویق کنیم و به او جایزه بدهیم اما در عین حال نیز نباید راه را ببندیم که اگر خطاکار به اشتباه خود پی ببرد و بخواهد اشتباه خود را جبران کند راه به رویش بسته باشد.
همه ما باید برای زندگی امن تر، بهتر و راحت تر و روابط دوستانه تر تلاش کنیم.
آیا به نظر شما کاری که آمریکا انتخاب کرده حتی برای مواد مورد نیاز مردم، مواد غذایی، دارویی و پزشکی مردم هم مشکل ایجاد کرده این کشور راه درستی را انتخاب کرده است؟
آمریکا می گوید ما راجع به مواد غذایی و دارویی هیچ گونه مشکلی برای ایران ایجاد نکردیم اما شما به خوبی می دانید وقتی سیستم بانکی را دچار مشکل کردند همه این تحرکات اقتصادی با مشکل مواجه می شود.
ما در منطقه خودمان آنچه راجع به آمریکا دیدیم راهبردهایشان خطا بوده و همواره فکر و طراحی شان با اشتباه محاسباتی توام بوده است.
در افغانستان ، عراق، سوریه، یمن و هم در فلسطین همه جا دچار خطا شده اند از جمله راجع به ایران.
من فکر می کنم سفر آقای آبه شینزو به تهران در سال جاری در نودمین سال روابط سیاسی دو کشور نشان از اراده ژاپن و همچنین سفر من بعد از 19 سال به ژاپن برای توسعه رابطه بوده است.
برخی از موارد را شرکت ها نسبت به ویزا و تردد و مسائل بانکی شان مطرح کردند و اینجا به وزارت خارجه دستور می دهم که این موارد را دنبال و این مشکلات را حل کند.
و همچنین امیدوارم شما و همچنین دولت ژاپن تلاش می کنید برای اینکه ما روابط بهتری داشته باشیم و از جمله پول های ما که در بانک ژاپن مسدود شده، آزاد شود و ما در این شرایط بتوانیم از این پول ها استفاده کنیم. این ارز به فروش نفت ما قبل از تحریم آمریکا مربوط می شود بنابراین، این حق طبیعی ماست که این پول به ما برگردانده شود.
ما در سال جاری 3 بار با آقای نخست وزیر مذاکرات مفصلی داشتیم یک بار در تهران، یک بار در نیویورک و یک بار در توکیو و همه این مذاکرات سازنده و مثبت بود.
برای ما بسیار مهم است که ایران و ژاپن به عنوان دو دوست قدیمی روابط خود را ادامه دهند و اجازه ندهند که کشور ثالثی در روابط دوستانه ما اخلالی ایجاد کند.
در پایان تاکید می کنم که ایران همچنان درهایش به روی ژاپن و شرکت های ژاپنی باز است و مخصوصا در پروژه های مهمی مثل پروژه های چابهار که می تواند این پروژه کاملا منطقه جنوب و شرق را به شمال و غرب متصل کند حضور فعال تری داشته باشند.
بسیار خوشحالم که دیروز و امروز میهمان شما بودم و امیدوارم این سفر مایه توسعه روابط دو کشور در زمینه علمی، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی باشد.