ششمین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی طب سنتی ایران امروز سه‌شنبه ۱۰ آبان‌ماه با حضور روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، رئیس جهاددانشگاهی و سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی در مصلی تهران افتتاح شد.

دهقانی فیروزآبادی در مراسم افتتاح این نمایشگاه با اشاره به اینکه در کشوری زندگی می‌کنیم که نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا و حتی کل قاره اروپا فراوانی گونه‌های گیاهی بیشتری داریم، گفت: از دو هزار و ۳۰۰ گیاه دارویی که در دنیا شناخته شده است، هزار و ۸۰۰ گونه مربوط و مختص به اقلیم ایران است. این یک ظرفیت بزرگ ملی است. از سوی دیگر ما در حوزه گیاه دارویی، طب سنتی یا طب مکمل اسناد بالادستی بسیار ارزشمندی داریم. سند مرتبطی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی وجود دارد، ظرفیت‌های بزرگ و زیادی را برای کشور ایجاد کرده است‌.
 
وی تصریح کرد: ظرفیت‌هایی که در این سند دیده شده نزدیک به سه میلیارد دلار گردش مالی در سال است و اگر بحث پالایش این گیاهان دارویی، صنایع جانبی وابسته و ..‌ را به آن اضافه کنیم، پیش‌بینی می‌شود که توان یک بازار با حجم ۱۵ میلیارد دلار در سال را داشته باشیم.
 
فیروزآبادی در خصوص طب سنتی ایرانی نیز گفت: طب سنتی که به دلایلی در دوره قاجار و پهلوی کمتر مورد توجه قرار گرفت، در سال‌های اخیر مورد توجه بیشتری گرفته است. امید داریم سلامتکده‌ها، دانشکده‌های طب سنتی و مکمل  به کمک وزارت بهداشت، نوید بخش توسعه این صنعت در کشور باشند.
 
وی اضافه کرد: طب مکمل طی سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته اما ۱۰۰ سال عدم توجه تاریخی به آن وجود داشته است. این طب اکنون فرصت‌های ویژه‌ای برای ما ایجاد کرده است. بازار جانبی تجهیزات پزشکی می‌تواند در طب مکمل ایجاد شود، بازار فرآوری‌های ثانویه که ارزش افزوده بسیار زیادی دارد یکی از نکات امیدبخشی است که برای تک تک جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان فرصت‌های طلایی ایجاد می‌کند.
 
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به ارزش افزوده‌ قابل توجه گیاه باریجه اشاره کرد و گفت: در هیچ موردی چنین ارزش افزوده‌ای سراغ نداریم. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان دستگاه هماهنگ کننده، حمایت کننده و پیگیری کننده توسعه فناوری‌های مربوط به گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی، اسانس، عطر، مواد آرایشی و بهداشتی و طب سنتی در قالب ستاد فناوری مرتبط به اهمیت این موضوع و بزرگی بازار این حوزه باور دارد و امیدواریم طی سال‌‌های آینده شاهد رشد و شکوفایی متفاوت این عرصه به عنوان یک فرصت ملی باشیم.
در ادامه این مراسم، مهدی سیف‌سهندی، دبیر جشنواره و نمایشگاه طی سخنانی گفت: در سال تولید دانش‌بنیان و اشتغال آفرین توانستیم ششمین دوره نمایشگاه گیاهان دارویی که چند سالی به دلیل همه‌‌گیری بیماری کرونا برگزار نشده بود را به صورت حضوری برگزار کنیم.
وی ادامه داد: کشور ما پتانسیل بالایی در حوزه طب ایرانی و گیاهان دارویی دارد. گیاهان دارویی به غیر از ویژگی‌های درمانی در صنایع مختلف کاربردهای زیادی دارند و هر کدام از این گیاهان ظرفیت بالایی برای ثروت آفرینی، ایجاد اشتغال و ارزآوری برای کشور دارند.

سند ملی طب سنتی و گیاهان دارویی
سیف‌سهندی با تصریح بر اینکه زنجیره ارزش گیاهان دارویی و طب سنتی وسیع است، گفت: بخش‌های مختلف دولتی در مدیریت این زنجیره نقش‌آفرینی می‌کنند، مثل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، وزارت علوم و سایر دستگاه‌های مختلف که برای هماهنگی در این حوزه سند ملی طب سنتی و گیاهان دارویی تصویب شد و وظیفه‌ای بر عهده ستاد گذاشته شد که هماهنگی بین دستگاه‌ها را انجام دهد و بتواند امکانات اجرایی را پیگیری کند تا بتواند طب سنتی و گیاهان دارویی را در کشور توسعه دهد.
وی افزود: این سند اقدامات مشخصی را به صورت شفاف مشخص کرده است از جمله توسعه زیرساخت‌ها، آموزش و پژوهش، توسعه اکوسیستم نوآوری، ترویج و فرهنگ سازی و ... که ستاد توسعه گیاهان دارویی و طب سنتی خیلی تلاش کرد که بتواند ظرفیت‌های کشور را در این حوزه فعال کند. یکی از برنامه‌هایی که ستاد گیاهان دارویی پیگیری می‌کند برپایی نمایشگاه گیاهان دارویی است. در این نمایشگاه علاوه بر همایش توانمندی و ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در حوزه‌های دیگری مثل فرهنگ سازی، ترویج طب ایرانی و حتی آشنایی نسل‌های آینده با این طب برنامه‌ریزی می‌کنیم.
دبیر نمایشگاه گیاهان دارویی در مورد نمایشگاه نیز گفت: در این دوره بحث توانمندی و نمایش ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور را در دستور کار داریم. این موارد در حوزه‌های مختلف بخش‌بندی شده‌اند از جمله در حوزه داروهایی گیاهی، فرآورده‌های طب سنتی، اسانس گیاهی، کشاورزی، صنعت غذایی، دمنوش‌ها، ماشین‌آلات و صنعت آرایشی و بهداشتی که در قالب شرکت‌های مختلف و متعدد ظرفیت‌های خود را به نمایش می‌گذارند.
وی همچنین گفت: یکی از برنامه‌هایی که در این دوره سعی کردیم پیگیری کنیم نمایش ظرفیت استان‌هاست. ۲۰ استان در این نمایشگاه ظرفیت‌های خود را به نمایش گذاشته‌اند تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها را به اطلاع عموم و سرمایه‌گذاران برسانند.
سیف‌سهندی در بحث توسعه بازار نیز گفت: یکی از چالش‌های ما توسعه بازار است. تجارت جهانی گیاهان دارویی در سال گذشته بالغ بر ۱۵۰ میلیارد دلار بود و سهم ما از این تجارت کمتر از نیم درصد است در حالی که توانمندی و پتانسیل کشور بسیار بالاست.
وی با تأکید بر اینکه با توجه به تنوع گیاهان دارویی و پیشینه‌ای که در طب سنتی داریم، قاعدتاً می‌توانیم سهم بزرگ‌تری از بازار را داشته باشیم، اظهار کرد: برای تحقق این موضوع تلاش شد بخش بین‌الملل و صادرات را فعال کنیم. با بسیاری از کشورها وارد مذاکره شدیم و دعوت کردیم که هیئت‌های تجاری و افراد سرآمد به نمایشگاه بیایند تا در جلسات حضوری به تفاهم نامه‌های تجاری برسیم.
دبیر ششمین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی طب سنتی ایران ادامه داد: امسال در زمینه توسعه اکوسیستم نوآوری در حوزه زنجیره ارزش گیاهان دارویی، پاویون شتاب‌دهی و سرمایه‌گذاری را راه‌اندازی کردیم و پنج صندوق پژوهش و نوآوری را دعوت کردیم تا در حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی فعال هستند تا ظرفیت‌هایشان را نشان دهند. ۱۰ شتاب دهنده تخصصی نیز دعوت شدند تا به شرکت‌های استارتاپ و افراد صاحب ایده در این حوزه کمک کنند.
وی همچنین اعلام کرد: در بحث فرهنگ‌سازی گیاهان دارویی امسال هم برنامه‌ریزی کرده‌ایم و سلامتکده طب سنتی در تعامل با دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت فعال است و سعی می‌کنیم فرهنگسازی صورت گیرد و مردم بتوانند با طب سنتی بیشتر آشنا شوند و توسط پزشکان متخصص این طب ویزیت شوند.
راه‌اندازی داروخانه فرآورده‌‌ها
سیف‌سهندی افزود: داروخانه فرآورده‌‌ها را امسال راه‌اندازی می‌کنیم. جشنواره دانش‌آموزی نیز در تعامل با وزارت آموزش و پرورش در حال برگزاری است و تاکنون هزار طرح دانش‌آموزی در حوزه گیاهان دارویی دریافت کرده‌ایم که ۱۰۰ طرح انتخاب و وارد نمایشگاه شده و از برترین‌ها تقدیر خواهد شد.
وی در ادامه گفت: هدف ما این است که بتوانیم بازار را برای شرکت‌های دانش‌بنیان توسعه دهیم. اگر توسعه بازار بین‌‌الملل اتفاق بیفتند می‌توانیم درآمد گیاهان دارویی را به ظرفیت ۲۰ میلیارد دلار هم برسانیم. برنامه‌ریزی این مهم برای چند سال آینده صورت می‌گیرد. زمانی که ما پیش‌بینی می‌کنیم تجارت جهانی گیاهان دارویی به ۳۰۰ میلیاد دلار برسد و ما شش تا هفت درصد بازار جهانی را به دست بیاوریم.
سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی نیز گفت: ما در معاونت باغبانی دفتری داریم که در حوزه گیاهان دارویی فعالیت می‌کند. بخش گیاهان دارویی بین بخشی است و وظیفه حوزه دانشی با وزارت علوم، بخش سلامت با وزارت بهداشت، بخش تولید با ماست. در کشور ظرفیت خوبی داریم و بیش از دو هزار گونه گیاهی دارویی داریم که بر روی برخی گیاهان کارهای زیادی انجام شده ولی بر روی برخی دیگر از گیاهان هیچ اقدامی انجام نشده است.
صدور مجوز برای پایش گیاهان دارویی
وزیر جهادکشاوری از صدور مجوز برای پایش گیاهان دارویی خبر داد و گفت: مراتع رها شده و بلااستفاده را می‌توانیم برای کشت گیاهان دارویی مورد استفاده قرار دهیم. ما نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد رشد سطح زیر کشت گیاهان دارویی در کشور داشته‌ایم و کشت این گیاهان می‌تواند جایگزین کشت گیاهان آب بر شود.
وی همچنین اعلام کرد: از سال آینده کشت قراردادی گیاهان دارویی را شروع می‌کنیم. کشت این گیاهان نیاز به آموزش و ترویج دارد و همچنین نیاز دارد مشتری از اول خریدار محصول باشد به همین دلیل کشاورزان به راحتی وارد کار کشت گیاهان دارویی نمی‌شوند لذا در این زمینه بهترین کار کشت قراردادی گیاهان دارویی است که ما آن را از سال آینده شروع می‌کنیم.
وزیر جهادکشاوری در پایان سخنانش اعلام کرد: آماده کمک به بخش خصوصی هستیم که این حوزه را از خام فروشی نجات دهیم. از شرکت‌های دانش بنیان هم دعوت می‌کنیم کمک کنند تا در حوزه تولید با استانداردهای جهانی برسیم.  
پس از این مراسم، ششمین جشنواره و نمایشگاه ملی گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی طب سنتی ایران به صورت رسمی افتتاح و مورد بازدید مسئولان حاضر قرار گرفت.
این نمایشگاه از امروز تا روز جمعه ۱۳ آبان ماه از ساعت ۹ تا ۱۵ آماده بازدید عموم است و علاقه‌مندان می‌توانند گیاهان دارویی مورد نیاز خود را از این نمایشگاه خریداری کنند.